Đức Phanxicô trong thánh lễ Truyền Dầu tại Đền thờ Thánh Phêrô ngày 14 tháng 4-2022

Trong một thư viết tay gởi ngày 7 tháng 4 – 2022 cho nhà báo Argentina Gustavo Sylvestre, Đức Phanxicô tố cáo các chiến dịch thông tin sai lệch nhắm vào ngài ở quốc gia quê hương của ngài. Họ trách ngài đã không tố cáo thẳng các hành động tàn bạo của Nga ở Ukraine, một số phương tiện truyền thông Argentina đã trách ngài có thái độ lịch sự với Vladimir Putin.

Giáo hoàng đã không thoát khỏi bầu khí phân cực và hung hăng, vốn là đặc nét của đời sống công cộng ở Argentina. Ngài tỏ ra khó chịu trong thư gởi cho nhà báo Gustavo Sylvestre, người dẫn chương trình phát thanh và truyền hình nổi tiếng ở quê hương ngài, ông gởi cho ngài thư ủng hộ sau chiến dịch báo chí Argentina hung hăng chống ngài.

Đức Phanxicô lấy làm buồn: “Trong thông tin này, chúng ta luôn thấy một số tội mà các nhà báo có khuynh hướng mắc phải: thông tin sai lệch, vu khống, phỉ báng và thích bưới rác. Và người ta nói cho tôi biết có một số tác giả các bài báo được trả tiền để làm việc này. Buồn! Vì thế, ơn gọi cao quý của truyền thông bị vấy bẩn”, ngài viết trong thư gởi nhà báo Argentina, ngài cám ơn ông vì tình liên đới và sự hỗ trợ của ông.

Sự phức tạp trong bối cảnh chính trị Argentina

Thông điệp này là phản hồi với một số nhà báo có liên quan đến cánh hữu Argentina và cựu tổng thống Mauricio Macri, người chỉ trích giáo hoàng vì đã giữ im lặng về các cuộc tấn công của Nga ở Ukraine. Các cuộc tấn công này diễn ra trong bối cảnh chính trị đặc biệt của Argentina, nơi cánh hữu và giới kinh doanh xem ngài là đồng minh của tổng thống cánh tả đương nhiệm, Alberto Fernandez.

Giữa năm 2007 và 2013, quan hệ giữa Hồng y Bergoglio, khi đó là tổng giám mục Buenos Aires với ông Mauricio Macri, khi đó là thị trưởng Buenos Aires bị cho là lạnh lùng. Hai người vẫn giữ tình trạng này sau khi Đức Phanxicô làm giáo hoàng và ông Marci làm tổng thống từ năm 2015 đến năm 2019, trước khi cánh tả trở lại nắm quyền.

Ngược lại, mối quan hệ từng khó khăn giữa hồng y Bergoglio và tổng thống Cristina Kirchner, từ năm 2007 đến 2015 và là phó tổng thống từ năm 2019, đã thân tình hơn sau khi Đức Phanxicô là giáo hoàng Argentina đầu tiên. Sự thay đổi này làm phía bảo thủ ngạc nhiên và khó chịu, họ thường có truyền thống gần với Giáo hội. Tại Argentina, các tấn công chống lại ngài thường do cánh hữu đưa ra, trong khi ngài được lòng hơn trong giới liên kết và công đoàn.

Các giám mục ủng hộ Đức Phanxicô

Đại diện hội đồng giám mục Argentina, giám mục Ariel Torrado Mosconi, giáo phận Nueve de Julio phụ trách việc bảo vệ Đức Phanxicô viết: “Chúng tôi không biết vì những lý do kỳ lạ, những lợi ích hay những thành kiến nào mà một phần lớn các phương tiện truyền thông đã nhắm vào các tuyên bố hoặc im lặng của ngài liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine”, giám mục ngạc nhiên khi thấy “trong một số trường hợp, họ còn xem ngài là đồng phạm trong những tội ác và hành động tàn bạo diễn ra ở đó. Trong mỗi can thiệp của ngài về chủ đề này, ngài không thể nói rõ hơn và dùng những chữ nói trại: “tội ác”, “tàn bạo”, “man rợ”, “phạm thánh” là những từ nói thẳng, chạm đến tâm trí và trái tim của nhiều người hơn là những từ phức tạp và có xu hướng đưa ra quan điểm trong lúc này. Vì thế, giám mục Mosconi lấy làm tiếc cho “những ý kiến và lên án này của Đức Phanxicô đã bị im tiếng, bị thành kiến hoặc bị thao túng”.

Trong thư gởi ông Gustavo Sylvestre, giáo hoàng cũng nêu lên, một cách tương đối lảng tránh, giả thuyết về một chuyến đi Argentina. Ngài giải thích: “Chắc chắn, tôi muốn về thăm Argentina, nhất là khi tôi nhớ lại chuyến thăm hụt tháng 11 năm 2017. Chuyến thăm bị hoãn này liên quan đến thời gian bầu cử ở Chi-lê, vì thế ngài đã đi Chi-lê tháng 1 năm 2018. Ngài bảo đảm: “Chúa sẽ nói khi nào tôi có thể về Argentina.”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch( phanxico.vn)