Gia Vị Cho Bài Giảng Lễ Chúa Nhật 3 Thường Niên, Năm C

 

 

1/ LỰA CHỌN NGƯỜI NGHÈO

Phát biểu trong hội đường tại Nazareth, Chúa Giêsu đã dùng các thuật ngữ tiên tri của Isaia, từ lâu được coi là chỉ về Đấng Messia sắp đến, để mô tả sứ mệnh của chính Người “mang Tin Mừng đến cho người nghèo”. Sự thành công trong sứ mệnh của Chúa Giêsu, đặc biệt là với những người nghèo không có quyền lực chính trị, ngoại trừ họ là một số đông lớn, khiến Chúa Giêsu trở thành một người “nguy hiểm” đối với các nhà chức trách tôn giáo của Israel và cuối cùng dẫn đến việc Người bị đóng đinh. Tin Mừng của Chúa Giêsu vẫn còn nguy hiểm khi chân lý của nó thực sự được đem ra thực hành. Điều này được thấy rõ trong trường hợp của Đức Tổng Giám mục Oscar Romero của El Salvador, người bị ám sát khi đang cử hành Thánh lễ. Vì giống như Chúa Giêsu, ngài nhắc nhở mọi người về thảm trạng của người nghèo và những người bị áp bức ở El Salvador. Câu chuyện bắt đầu vào năm 1979 khi một linh mục trẻ, cha Grande, bị bắn chết trên đường phố El Salvador. “Tội ác” của ngài là đã lên tiếng tố giác chính phủ đàn áp dã man mọi hình thức biểu tình, và hành quyết hàng nghìn người vô tội bằng cách sử dụng “Biệt đội tử thần” khét tiếng của họ. Khi người bạn tuyệt vời của cha Grande, giám mục Oscar Romero, được chọn làm Tổng giám mục mới, các nhà chức trách nghĩ rằng ngài sẽ giữ im lặng trước vấn đề về những người nghèo bị áp bức ở đất nước đó. Thay vì vậy, Đức Tổng Giám mục Oscar Romero đã trở thành một người thẳng thắn bênh vực người nghèo và là người chỉ trích “Biệt đội tử thần” do nhà nước hỗ trợ. Để tưởng nhớ người bạn đã tử đạo của mình, đức Romero từ chối xuất hiện trong bất kỳ buổi lễ chung nào do quân đội hoặc chính phủ tài trợ. Ngài sớm trở thành tiếng nói và lương tâm của El Salvador. Những lời nói và hành động của ngài đã được loan đi trên toàn thế giới, để mọi người biết những hành động tàn bạo đang xảy ra ở El Salvador. Cuộc chiến đấu cho nhân quyền của đức Romero đã dẫn đến việc ngài được đề cử giải Nobel Hòa bình. Vào ngày 24 tháng 3 năm 1980, lúc 6:25 chiều, khi Đức tổng giám mục đang dâng Thánh lễ trong nhà nguyện của bệnh viện, một phát súng từ phía sau nhà thờ đã ghim vào giữa ngực ngài, giết chết ngài ngay lập tức. Như vậy, Đức tổng giám mục Oscar Romero đã tử vì đạo vì Tin Mừng của Chúa Kitô. Ngài được Hồng y Angelo Amato đại diện cho Đức Thánh Cha Phanxicô phong chân phước ngày 23 tháng 5 năm 2015 và được Đức Giáo hoàng Phanxicô phong thánh vào ngày 14 tháng 10 năm 2018, với biệt hiệu “Giám mục và Tử đạo”.

* Hôm nay, khi suy gẫm về những lời của Chúa Giêsu về sứ mệnh của Người, chúng ta hãy nhớ đến thánh Oscar Romero và tiếp tục cố gắng sống trung thành chân lí “nguy hiểm” của Tin Mừng, mà Chúa Giêsu đã trao ban cho chúng ta là lựa chọn người nghèo.

 

2/ THẦN HỌC GIẢI PHÓNG

Một phụ nữ ở Nicaragua chỉ nhận được 11 xu để may một chiếc quần jean xanh được một công ty Mỹ bán với giá 14,95 đô la. Công ty đó đã kiếm được 566 triệu đô la lợi nhuận trong một năm từ những chiếc quần jean đó. Cứ năm trẻ em Uganda thì có một em sẽ không sống đến năm tuổi vì các em không được chăm sóc sức khỏe ban đầu đơn giản. Sự chênh lệch giàu nghèo này không chỉ xảy ra ở Nicaragua và không chỉ ở Uganda. Có những nỗi đau khó chữa lành trong các thành phố của chúng ta. Có những người nghèo ở đây. Có biết bao người vô gia cư ở kia. Ở đây có những người nghiện ngập. Ở kia có những người cô đơn. Có những người đang bị áp bức và bị giam cầm. Có những nỗi đau cần được chữa lành! Và bạn hỏi: “Tôi có thể làm gì? Tôi có thể sống Tin Mừng như thế nào? Tôi có thể vô tư đứng giữa khoảng cách mọi thứ đang tồn tại và những điều tốt đẹp hơn có thể xảy ra không?

 

3/ NGHÈO LÀ TỰ DO

Thánh Têrêsa thành Calcutta (Mẹ Têrêsa) nghĩ như vậy. Có một bài báo rất hay về bà trên tạp chí Time. Khi được hỏi về chủ nghĩa duy vật của phương Tây, bà cho rằng: “Bạn càng có nhiều, bạn càng bận rộn;  nhưng bạn càng có ít, bạn càng tự do. Nghèo khó đối với chúng tôi là một tự do. Đó là một sự tự do vui tươi. Ở đây không có tivi, không có cái này, không có cái kia. Đây là chiếc quạt điện duy nhất trong cả ngôi nhà…và nó dành cho những vị khách. Nhưng chúng tôi rất vui. Tôi thấy người giàu nghèo hơn.” Bà tiếp tục: “Đôi khi bên trong họ cô đơn hơn… Khát khao tình yêu khó lấp đầy hơn nhiều so với cơn đói bánh ăn…Người nghèo thực sự biết thế nào là niềm vui.” Khi được hỏi về kế hoạch cho tương lai, bà ấy trả lời: “Tôi chỉ sống một ngày hôm nay. Ngày hôm qua đã trôi qua. Ngày mai thì chưa đến. Chúng ta chỉ có ngày hôm nay để yêu mến Chúa Giêsu.”

* Có ai trong căn phòng này giàu có như Mẹ Têrêsa không?  

 

4/ SỨ MỆNH CỦA GIÁO HỘI

Rachel Carson, trong cuốn sách The Sea Around Us (Biển xung quanh chúng ta), mô tả đời sống thực vật cực nhỏ của biển, nơi cung cấp thức ăn cho nhiều sinh vật nhỏ nhất của đại dương. Bà ấy kể về việc những cây cỏ nhỏ bé này trôi hàng ngàn dặm ở bất cứ nơi nào dòng chảy mang chúng đi, chúng không có sức mạnh hay ý chí tự định hướng số phận của chúng. Các loài thực vật này được đặt tên là sinh vật phù du, một từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “lang thang” hoặc “trôi dạt”. Sinh vật phù du chính là sự sống thực vật phiêu cư của đại dương. [Robert A. Raines, Cuộc sống mới trong Giáo hội (San Francisco: Harper & Row, Publishers, 1961).] – Sinh vật phù du cũng có thể là một cách tốt để nói đến cuộc sống của Giáo hội ngày nay. Chúng ta đang hiệp hành trên đường đi. Sứ mệnh của chúng ta với tư cách là một Giáo hội là gì? Tại sao chúng ta tồn tại? Từ những nghiên cứu của tôi về sứ vụ và giáo huấn của Chúa Giêsu, tôi tin rằng chúng ta tồn tại vì hai lý do: một là đi đến từng người với Tin Mừng về tình yêu thương của Thiên Chúa như được mặc khải nơi Chúa Giêsu Kitô; thứ hai là ảnh hưởng đến các xã hội, các quốc gia trên trái đất này phải gần giống với Vương quốc của Thiên Chúa hơn.  

 

5/ QUY TẮC 2%

Tôi không biết bạn có quen với khái niệm 2% hay không, nhưng nó dựa trên phát hiện của nhà xã hội học và giáo dục học Robert Bellah, tác giả của cuốn sách bán chạy nhất, Những thói quen của trái tim (1985). Bellah đã từng là nhà xã hội học tại Viện Nghiên cứu Cao cấp tại Đại học Princeton trong một thời gian dài. Khi ở đó, ông đã đưa ra kết luận này: “Chúng ta không nên đánh giá thấp tầm quan trọng của một nhóm nhỏ những người có tầm nhìn về một thế giới công bằng và hòa nhã…Các giá trị điều hành của cả một nền văn hóa có thể bị thay đổi khi 2% người dân của nó có tầm nhìn mới”. Hãy nghĩ về điều đó! Theo Bellah, tất cả những gì bạn cần là 2% dân số và bạn có thể thay đổi cả một nền văn hóa. (http://www.keepbelieving.com/sermon/1996-05-26-A-Few-Good-Men/). Tôi tự hỏi liệu chúng ta có nhận ra sức mạnh mà chúng ta đang có hay không. Nhưng trước hết chúng ta cần xác định sứ mệnh của mình. Chúa Giêsu gọi các môn đệ là muối…Người nói về Vương quốc như men. Những gì Chúa Giêsu muốn nói là chúng ta nên có tác động đến nền văn hóa xung quanh của chúng ta. Một Giáo hội sinh động phải hiểu rõ sứ mệnh của mình.

 

6/ MỘT CHI THỂ

Trước cái chết bi thảm vào năm 1997, Công nương Diana đã đấu tranh cho những người từng là nạn nhân của các vụ nổ mìn. Trong những tuần sau lễ tang của bà, một đoạn video quay lại chuyến thăm Bosnia lần cuối của bà được đăng đi chiếu lại trên các chương trình tin tức trên truyền hình. Nổi bật trong đoạn phim là Công nương, với lòng trắc ẩn đối với những người đã sống sót sau vụ nổ, nhưng họ sẽ phải sống phần đời còn lại vì mất một hoặc nhiều chi thể. Sự quan tâm của bà đối với những thành viên bị thương này của xã hội là một lời nhắc nhở sâu sắc về những gì Phaolô dạy trong bài đọc hai hôm nay. Cũng như mỗi bộ phận hay chi thể của cơ thể con người đều cần thiết cho sự hạnh phúc của toàn thể con người, thì mọi thành viên trong gia đình nhân loại cũng cần thiết cho sự hoạt động của Thân thể Chúa Kitô. Vì vậy, mỗi thành viên phải được nâng niu, quý mến, tôn trọng và bảo vệ bởi tất cả các thành viên khác.

 

7/ PHỤC VỤ NGƯỜI NGHÈO

“Bạn sẽ học được nhiều điều từ điều đó hơn bất cứ điều gì tôi có thể nói với bạn.” Câu chuyện kể về Noelene Martin, một tu sĩ dòng Phanxicô ở Úc được chỉ định làm người hướng dẫn và “người bảo vệ” cho thánh Têrêsa thành Calcutta (Mẹ Têrêsa) khi bà đến thăm New South Wales. Hồi hộp và vui mừng trước viễn cảnh được gần gũi với người phụ nữ tuyệt vời này, ông mơ ước về việc mình sẽ học được bao nhiêu điều từ bà ấy và sẽ được nói chuyện với nhau về nhiều điều. Nhưng trong chuyến thăm của bà, ông đã trở nên thất vọng. Mặc dù thường xuyên ở gần bà, vị tu sĩ không bao giờ có cơ hội nói một lời nào với Mẹ Têrêsa. Luôn có những người khác để bà gặp gỡ. Cuối cùng, chuyến lưu thăm của bà đã kết thúc và bà sẽ bay đến New Guinea. Trong tuyệt vọng, tu sĩ dòng Phanxicô nói với Mẹ Têrêsa: “Nếu tôi tự trả tiền vé máy bay đến New Guinea, tôi có thể ngồi cạnh mẹ trên máy bay để có thể nói chuyện với mẹ và học hỏi từ mẹ không?” Mẹ Têrêsa nhìn ông, bà hỏi: “Bạn có đủ tiền để trả vé máy bay đến New Guinea?” “Vâng,” ông đáp lại một cách háo hức. Mẹ Têrêsa  nói: “Vậy hãy đưa số tiền đó cho người nghèo, bạn sẽ học được nhiều điều từ đó hơn bất cứ những gì tôi có thể nói với bạn.” Mẹ Têrêsa hiểu rằng sứ vụ của Chúa Giêsu là dành cho người nghèo, và bà cũng đã thực hiện sứ vụ của mình. Bà biết rằng hơn ai hết họ cần Tin Mừng.

 

8/ PHẢI QUYẾT ĐỊNH

Cuốn tiểu thuyết của Albert Camus, The Stranger (người xa lạ) giới thiệu cho chúng ta về Meursault, một thanh niên phạm tội giết người. Công tố viên kịch liệt tố cáo Meursault đến mức ông tuyên bố Mersault phải là một con quái vật vô hồn, không có khả năng hối hận và vì vậy anh ta đáng chết vì tội ác của mình. Mặc dù luật sư của Meursault bảo vệ anh ta và sau đó nói với Mersault rằng ông mong bản án được giảm nhẹ, Meursault đã hoảng hốt khi thẩm phán thông báo cho anh ta về quyết định cuối cùng: rằng anh ta sẽ bị chặt đầu công khai. Bây giờ người thanh niên đứng ở vào vị trí quyết định. Anh ta chỉ có hai lối mở trước mặt. Một là chấp nhận thông điệp hòa bình, ăn năn và được miễn tội. Hai là chết trong sự cố chấp của mình. Bạn thân mến, Luật của Thiên Chúa hướng dẫn chúng ta, giáo dục chúng ta và dẫn dắt chúng ta hướng về phía trước. Cuối cùng, chúng ta bị đặt vào tình huống chỉ có hai con đường rộng mở trước mắt. Ở đó, chúng ta phải quyết định một lựa chọn cuối cùng: tuân theo các giới luật của Thiên Chúa và đạt được tự do, hoặc từ bỏ chúng và kết thúc bằng sự diệt vong. Bài đọc thứ nhất trình bày một cảnh đẹp. Tư tế Étra đọc Luật của Chúa cho dân chúng. Khi nghe Luật, họ phải lựa chọn chấp nhận hay từ chối. Thống hối, họ quyết định tuân theo các giới luật của Chúa. (Cha Bobby Jose).

 

Linh mục Giuse Ngô Quang Trung sưu tầm