Hỏi: Đâu là phương pháp của việc chọn các bài đọc Thánh lễ cho các ngày trong tuần và cuối tuần? Liệu là đúng để sử dụng các bài đọc trong Sách Bài Đọc, được thiết lập cho ngày lễ một vị thánh, hoặc chỉ dùng các bài đọc tiêu biểu cho ngày lễ? Nghĩa là, liệu các bài đọc dành cho lễ thánh Maria Goretti (5-7) được sử dụng, chẳng hạn, thay vì dùng bài đọc của ngày thứ Hai của tuần thứ 14 Mùa Thường Niên, nếu Sách Lịch không liệt kê các bài đọc riêng cho lễ vị Thánh? Tôi nghe một chủng sinh nói rằng chỉ có các bài đọc "được duyệt" trong Sách Lịch mới có thể được sử dụng trong Thánh Lễ vào một ngày cụ thể, và rằng bởi vì chúng đi theo trật tự mỗi ngày, hoặc vì một chủ đề đặc biệt, chúng không thể thay đổi với các bài đọc của một ngày lễ vị Thánh, và rằng một Sách Bài Đọc mới hơn có thể không còn có các bài đọc đặc biệt cho ngày lễ một vị Thánh nữa. -

 

 

Đáp: Đối với bài đọc ngày thường trong năm, có một nguyên tắc chung về việc đọc liên tục Kinh Thánh, vốn cho phép một số trường hợp ngoại lệ. Mục đích chung của sự sắp xếp này được giải thích trong tài liệu Dẫn nhập Sách Bài Đọc:

 

"60. Thứ tự hiện tại của các bài đọc cho Thánh Lễ là một sự sắp xếp các bài đọc Kinh Thánh, vốn cung cấp cho các tín hữu một kiến thức của toàn bộ lời Chúa, trong một mô hình phù hợp với mục đích. Trong suốt năm phụng vụ, nhưng nhất là trong mùa Phục Sinh, Mùa Chay, và Mùa Vọng, sự lựa chọn và thứ tự của các bài đọc là nhằm giúp các tín hữu của Đức Kitô một nhận thức ngày càng sâu hơn của đức tin, mà họ tuyên xưng và của lịch sử cứu độ. Theo đó, thứ tự của các bài đọc tương ứng với các yêu cầu và lợi ích của Kitô hữu".

 

Về việc sắp xếp các bài đọc cho các ngày trong tuần và lễ các thánh, tài liệu này tiếp tục nói:

 

"69. Các bài đọc ngày trong tuần đã được sắp xếp theo cách sau đây.

 

"1. Mỗi Thánh Lễ có hai bài đọc: bài đọc thứ nhất là lấy từ Cựu Ước hay từ một vị Tông Đồ (nghĩa là, hoặc từ một thư hoặc từ Sách Khải Huyền), và trong mùa Phục Sinh, từ sách Công Vụ Tông Đồ; bài đọc thứ hai lấy từ các sách Tin Mừng.

 

"2. Chu kỳ hàng năm cho Mùa Chay có các nguyên tắc sắp xếp riêng, vốn có tính đến đặc điểm phép rửa và thống hối của mùa này.

 

"3. Chu kỳ cho các ngày trong tuần của Mùa Vọng, mùa Giáng sinh, và mùa Phục Sinh, cũng là hàng năm, và do đó các bài đọc vẫn như nhau mỗi năm.

 

"4. Đối với ba mươi bốn tuần của Mùa Thường Niên, các bài đọc Tin Mừng ngày thường được sắp xếp trong một chu trình đơn giản, được lặp lại mỗi năm. Tuy nhiên, bài đọc thứ nhất được sắp xếp trong một chu kỳ hai năm, và do đó được đọc mỗi hai năm một lần. Năm I được sử dụng trong các năm lẻ; và Năm II, trong các năm chẵn.

 

"Giống như thứ tự cho các ngày Chúa Nhật và các ngày lễ, thứ tự các bài đọc ngày trong tuần được qui định bởi sự áp dụng tương tự của các nguyên tắc về sự hài hòa và việc đọc bán liên tục, đặc biệt là trong trường hợp của các mùa với đặc tính riêng của mùa.

 

"70. Hai loạt các bài đọc được cung cấp cho Thánh lễ các Thánh.

"1. Phần Riêng của các Thánh cung cấp loạt bài đầu tiên, cho lễ trọng, lễ kính, hoặc lễ nhớ, và đặc biệt khi có các bản văn thích hợp cho lễ này hoặc lễ kia. Tuy nhiên, đôi khi trong phần Riêng, có một quy chiếu đến bản văn thích hợp nhất trong phần Chung, như là bản văn được ưu tiên.

 

"2. Phần Chung của các Thánh cung cấp loạt thứ hai và mở rộng hơn của các bài đọc. Trước tiên, có các bài thích hợp cho các nhóm khác nhau của các thánh (tử đạo, mục tử, trinh nữ, …), sau đó có nhiều bản văn bàn về sự thánh thiện nói chung. Chúng có thể được tự do lựa chọn, bất cứ khi nào phần Chung được chỉ định như là nguồn cho sự lựa chọn các bài đọc.

 

"71. Như là trình tự của chúng, tất cả các bản văn trong phần này của thứ tự các bài đọc xuất hiện theo thứ tự, mà chúng được đọc trong Thánh Lễ. Vì thế các bản văn Cựu Ước được đọc trước, rồi đến thư các Tông đồ, sau đó là Thánh vịnh và câu đáp giữa các bài đọc, và cuối cùng là các bản văn từ Tin Mừng. Lý do của sự sắp xếp này là rằng, trừ khi có ghi chú thể khác, linh mục chủ tế có thể tùy ý chọn từ các bản văn đó, tùy theo nhu cầu mục vụ của cộng đoàn tham gia Thánh lễ ấy”.

 

Về các tiêu chuẩn sử dụng trong việc lựa chọn bài đọc thích hợp nhất, tài liệu Dẫn nhập Sách Bài Đọc nói:

 

"82. Sự sắp xếp các bài đọc ngày trong tuần cung cấp bản văn cho tất cả các ngày trong tuần suốt cả năm. Do đó, trong hầu hết các trường hợp, các bài đọc này phải được sử dụng vào các ngày được chỉ định, trừ khi một lễ trọng, lễ kính hoặc lễ nhớ với các bài đọc riêng diễn ra.

 

"Trong việc sử dụng thứ tự các bài đọc cho các ngày trong tuần, phải chú ý để xem liệu một bài đọc này hay bài đọc khác từ cùng sách trong Kinh thánh sẽ phải bị bỏ qua, vì một Thánh lễ nào đó diễn ra trong tuần. Với sự sắp xếp các bài đọc cho cả tuần cần được nhớ tới, linh mục trong trường hợp đó nên sắp xếp để bỏ qua các đoạn ít quan trọng hơn, hoặc kết hợp chúng một cách thích hợp nhất với các bài đọc khác, nếu chúng góp phần vào cái nhìn toàn thể của một chủ đề đặc biệt.

 

"5) Lễ các Thánh

"83. Khi chúng tồn tại, các bài đọc riêng được đưa ra cho lễ các Thánh, nghĩa là, các đoạn Kinh Thánh về vị Thánh hoặc mầu nhiệm mà Thánh lễ đang cử hành. Ngay cả trong trường hợp của một lễ nhớ, các bài đọc này phải chiếm chỗ của các bài đọc ngày trong tuần cho cùng ngày ấy. Thứ tự các bài đọc cần lưu ý rõ ràng cho mỗi trường hợp của các bài đọc riêng cho một lễ nhớ.

 

"Trong một số trường hợp, có các bài đọc được thích ứng, nghĩa là các bài đọc nêu bật một khía cạnh của đời sống thiêng liêng của vị Thánh hoặc việc làm của vị Thánh ấy. Việc sử dụng các bài đọc này dường như không ràng buộc, ngoại trừ vì các lý do mục vụ thuyết phục. Đối với phần lớn, các qui chiếu được đưa ra cho các bài đọc trong phần Chung, để tạo điều kiện dễ dàng cho sự lựa chọn. Nhưng đây là các gợi ý đơn thuần: thay vì một bài đọc được thích ứng hoặc một bài đọc đặc biệt được đề nghị từ phần Chung, bất kỳ bài đọc khác được nhắc đến từ phần Chung có thể được chọn.

 

"Sự quan tâm đầu tiên của một linh mục cử hành với một cộng đoàn là các lợi ích thiêng liêng của các tín hữu, và ngài phải cẩn thận không áp đặt sở thích cá nhân của mình trên họ. Trên hết, ngài sẽ đảm bảo không bỏ qua quá thường xuyên, hoặc không có lý do chính đáng, các bài đọc được chỉ định cho mỗi ngày trong Sách Bài Đọc ngày trong tuần: Giáo Hội mong muốn rằng một bàn tiệc xa hoa của lời Chúa được dọn ra trước mặt các tín hữu.

 

"Cũng có các bài đọc chung, nghĩa là, các bài đọc được đặt trong phần Chung, hoặc dành cho một nhóm các Thánh (tử đạo, trinh nữ, mục tử), hoặc cho các Thánh nói chung. Bởi vì trong các trường hợp này, nhiều bản văn được liệt kê cho cùng một việc đọc, nên linh mục có quyền chọn bài đọc nào thích hợp nhất cho người nghe.

 

"Trong tất cả lễ các Thánh, các bài đọc có thể được lấy, không chỉ từ phần Chung, mà các qui chiếu nêu rõ cho từng trường hợp, mà còn từ phần Chung của các Thánh Nam Nữ, khi có lý do đặc biệt để làm như vậy".

Do đó, để tóm lược phần trên đây, chúng tôi có thể nói rằng Giáo Hội không thích làm gián đoạn quá thường xuyên việc đọc liên tục Kinh Thánh được đưa ra trong Thánh Lễ hàng ngày. Tuy nhiên, việc đọc liên tục này sẽ bị gián đoạn, bất cứ khi nào có các bài đọc riêng cho một ngày nhất định, chẳng hạn như lễ trọng, lễ kính và mỗt số lễ nhớ của các vị Thánh với các bài đọc riêng (chẳng hạn như các thánh được nhắc đến trong chính bài đọc, như thánh Maria Mađalêna).

 

Vào các ngày lễ nhớ khác, vốn không có các bài đọc buộc riêng, linh mục có thể lấy các bài đọc từ phần riêng của vị Thánh, hoặc từ phần Chung của các Thánh, nếu vì một lý do mục vụ chính đáng, ngài quyết định rằng cần đề cao một vị Thánh nào đó. Thí dụ, nếu một giáo xứ ở Mỹ, Úc hoặc Ý có một số đông tín hữu đến từ Philippines tham dự Thánh Lễ hàng ngày, linh mục có thể quyết định cử hành lễ thánh Lawrence Ruiz, vị tử đạo đầu tiên của đất nước họ (ngày 28-9), trong một đặc biệt bằng cách lấy các bài đọc từ phần Chung của các Thánh Tử Đạo.

 

Để trả lời câu hỏi của độc giả chúng tôi: Các bài đọc riêng cho thánh Maria Goretti có thể được sử dụng, nếu có một lý do mục vụ chính đáng để làm như vậy. Quyết định này là do vị chủ tế. Giáo Hội chỉ khuyến nghị rằng điều này không nên thực hiện cho mọi vị Thánh, để đừng làm gián đoạn chu kỳ bình thường quá thường xuyên. Thông tin được cung cấp bởi chủng sinh trên là không chính xác, và không thích hợp với các qui định đã nêu ở trên.

 

(Nguyễn Trọng Đa/ Zenit.org