Nhiều báo chí đưa ra những nhận xét việc Đức Thánh cha Phanxicô tuyên bố, hôm Chúa nhật ngày 06 tháng Mười vừa qua, triệu tập Công nghị vào ngày thứ Sáu, ngày 08 tháng Mười Hai tới đây, để bổ nhiệm thêm 21 hồng y mới.

Đây sẽ là Công nghị bổ nhiệm hồng y thứ mười Đức Thánh cha Phanxicô triệu tập, trong mười một năm làm Giáo hoàng, so với con số bảy Công nghị Đức Thánh cha Gioan Phaolô II triệu tập, trong 27 năm Giáo hoàng. Còn Đức Giáo hoàng Biển Đức XVI, trong tám năm Giáo hoàng, ngài bổ nhiệm các hồng y mới trong bốn công nghị.

Con số

Với số hồng y bổ nhiệm trong lần này, Hồng y đoàn sẽ có 256 vị, trong số này có 141 hồng y cử tri và 115 vị trên 80 tuổi. Số hồng y cử tri vượt xa con số tối đa 120 vị, theo quy luật do Đức Giáo hoàng Phaolô VI ấn định. Nhưng trong năm 2025 sắp tới, sẽ có 13 hồng y tròn 80 tuổi, trong số này có Đức Hồng y Oswald Gracias, Tổng giám mục Mumbai, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ấn Độ, thành viên Hội đồng Hồng y cố vấn của Đức Thánh cha.

Trong các hồng y tân cử, có mười vị người Âu châu, trong đó có bốn người Ý, bốn vị Á châu là từ Philippines, Nhật Bản, Ấn Độ và Iran, năm vị từ Mỹ châu Latinh. Nước Mỹ không có thêm hồng y nào và Canada được một vị, là Đức Tổng giám mục Giáo phận Toronto, lớn nhất tại nước này. Phi châu được một hồng y, là Đức Tổng giám mục Giáo phận Abidjan, thủ đô Côte d’Ivoire.

Những bổ nhiệm gây ngạc nhiên

Có vài bổ nhiệm gây ngạc nhiên trong dư luận: như Đức Tổng giám mục Angelo Acerbi, người Ý, 99 tuổi, cựu Sứ thần Tòa Thánh. Nhiệm sở chót của ngài là Giám chức của Hội Hiệp sĩ Malta, một tổ chức bác ái Công giáo hiện có 13.500 thành viên nam nữ trên thế giới, 100.000 thiện nguyện viên trên thế giới, trong đó có nhiều bác sĩ và nhân viên y tế. Phần lớn các hoạt động của Hội thuộc lĩnh vực từ thiện và y tế, tại 120 nước.

Tiếp đến là cha Timothy Radcliffe, thần học gia người Anh, cựu Bề trên Tổng quyền Dòng Đa Minh, sẽ tròn 80 tuổi ngày 22 tháng Tám năm tới, 2025. Ngài được biết đến nhiều trong hai Thượng Hội đồng Giám mục năm ngoái và năm nay, như người hướng dẫn tĩnh tâm trước khóa họp.

Vị trẻ nhất trong số 21 hồng y tân cử là Đức cha Mykola Bychor, 44 tuổi, Giám mục Giáo phận thánh Phêrô và Phaolô ở Melbourne, Australia, của Giáo hội Công giáo Ucraina nghi lễ Đông phương. Đây là một giáo phận tòng nhân với khoảng 32.000 tín hữu.

Đặc biệt là Đức ông George Jacob Koovakad, 53 tuổi, người Ấn Độ, thuộc Giáo hội Công giáo Syro Malabar, xuất thân từ trường ngoại giao Tòa Thánh, đã phục vụ tại một số Tòa Sứ thần Tòa Thánh, và có cấp bậc tham tán Sứ thần hạng I, hiện phục vụ tại tại Phủ Quốc vụ khanh và đặc trách việc tổ chức các cuộc viếng thăm của Giáo hoàng. Trước đây, cũng có cha Roberto Tucci, nguyên là Tổng giám đốc Đài Vatican, và đặc trách tổ chức các cuộc viếng thăm của Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II. Ngài được bổ nhiệm làm hồng y, sau khi đã kết thúc nhiệm vụ này.

Nay là trường hợp Đức Hồng y tân cử Koovakad. Nếu ngài còn tiếp tục làm nhiệm vụ tổ chức các cuộc tông du của Đức Thánh cha tại hải ngoại thì có nghĩa là ngài ngang hàng với Đức Hồng y Quốc vụ khanh và trên cấp Đức Tổng giám mục Ngoại trưởng, Paul Gallagher.

Cũng vậy, trong số các hồng y tân cử, có cha Fabio Baggio, 59 tuổi (1965) Dòng Scalabrini, Phó Tổng thư ký Bộ Phát triển nhân bản toàn diện, đặc trách về vấn đề di dân và tị nạn. Cho đến nay, cha làm việc dưới sự điều hành của Đức Hồng y Bộ trưởng Michael Czerny, người Canada gốc Tiệp, thuộc Dòng Tên và nữ tu Alessandra Smerilli, Dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ, Tổng thư ký của Bộ. Báo chí có rằng Đức Hồng y Baggio sẽ thay thế Đức Hồng y Czerny sẽ nghỉ hưu, năm nay ngài đã 78 tuổi.

Cấp dưới có tước phẩm cao hơn cấp trên trong Tòa Thánh, đó cũng là trường hợp Đức Hồng y Mario Zenari, Sứ thần Tòa Thánh tại Syria, cấp trên của ngài là Đức Tổng giám mục Gallagher, Ngoại trưởng. Đức Thánh cha phong Đức Tổng giám mục Zenari làm hồng y dường như để nói lên quan tâm của ngài đối với Syria ở trong tình trạng chiến tranh, cuộc chiến vẫn chưa hoàn toàn kết thúc, sau 14 năm trời, và tình hình tại nước này bị thế giới quên lãng.

Ngoài ra, Iran đang ở giữa cơn lốc chiến tranh với Israel, một lò lửa có thể bùng lên. Đức Thánh cha bổ nhiệm làm hồng y vị Tổng giám mục tại thủ đô Teheran của nước này, là Dominique Matthieu, 61 tuổi (1963), thuộc Dòng Phanxicô Viện Tu. Giáo phận của ngài chỉ có 6.200 tín hữu Công giáo thuộc 5 giáo xứ, ít hơn cả Giáo hội tại Mông Cổ. Giáo hội tại đây phải chịu nhiều hạn chế.

G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA

(Tổng hợp 7-10-2024)