Chúng con yêu quí,
  Chúng con vừa nghe một đoạn Tin Mừng do thánh sử Luca thuật lại.

Trong đoạn Tin Mừng này Thánh Luca nói với chúng ta về sự sám hối.

1. Chúng con vẫn nghe nói về sự sám hối, nhưng cha hỏi chúng con sám hối là gì? Ai trả lời cho cha nào?
- Thưa cha sám hối là ăn năn hối lỗi về tội lỗi của mình.
- Tốt! Rất tốt! Sám hối là ăn năn hối hận về tội lỗi của mình.

Nhưng muốn có được lòng sám hối thật sự thì điều kiện đầu tiên không thể thiếu đó là phải thấy được tội lỗi, thấy lỗi lầm của mình. Nói một cách đơn giản hơn là thấy được mình là người tội lỗi. Phải thấy được mình là người có tội thì mới sám hối được.

Có nhiều người khi vào toà cáo giải mà không biết mình có tội hay không. Chính vì thế mà họ nói: Con xét mình mà chẳng thấy con có tội gì.

Một người Dothái nọ muốn sống thánh thiện nên đến tham khảo ý kiến với một vị Rabbi. Vị Rabbi này hỏi :
- Từ trước tới nay anh sống thế nào ?
- Rất tốt, thưa ngài.
- Anh nói "rất tốt" nghĩa là làm sao?
- Nghĩa là tôi không vi phạm giới luật nào cả. Con không kêu tên Chúa vô cớ. Con không tục hóa ngày Sabát. Con không bất kính với cha mẹ. Con không giết người. Con không bất trung với vợ tôi. Con không trộm cắp. Con không làm chứng dối. Con không thèm muốn của cải và vợ người khác…

Vị Rabbi nói :
- Tôi hiểu. Anh đã không vi phạm giới luật nào cả.
- Đúng vậy, thưa ngài.

 Nhưng vị Rabbi hỏi tiếp :
- Nhưng anh có tuân giữ các giới luật không?
- Ngài hỏi vậy nghĩa là làm sao ạ?
- Nghĩa là anh có tôn kính tên Chúa không? Anh có thánh hóa ngày Sabát không? Anh có hiếu kính cha mẹ không? Anh có tôn trọng và bảo vệ mạng sống của người khác không? Lần gần đây nhất anh nói với vợ rằng anh yêu nàng là khi nào? Anh có chia sẻ của cải cho người nghèo không? Anh có bảo vệ danh dự và tiếng tốt cho ai chưa? Anh có thường giúp đỡ người khác không? v.v… Nếu anh chưa làm được những điều này thì anh hãy sám hối và canh tân lối sống của anh.

 Người Dothái ra đi và suy nghĩ miên man. Từ trước tới giờ anh nghĩ rằng anh đâu phạm điều luật nào, nên anh không cần sám hối. Nhưng nay vị Rabbi vừa chỉ cho anh một cách nhìn mới hẳn: không làm những việc tốt mà luật chỉ dạy cũng cần phải sám hối ăn năn.

Hãy nhìn lại mình, nhìn lại cây vả đời mình: có phải là cây vả sinh nhiều hoa nhân đức, trái việc lành không? Hay chỉ là cây vả vô sinh chỉ ăn hại, và làm chật đất? Nếu là cây vả vô tích sự, thì hãy mau mắn sửa đổi và canh tân, nếu không muốn bị chủ vườn chặt bỏ.

Chúng ta hãy xin Chúa cho chúng ta được khiêm nhường trước mặt Chúa. Tưởng cũng nên nhắc lại đây lời của Thánh Phaolô: "Những ai đang đứng vững hãy coi chừng kẻo té"(1Cor 13,12).

2. Nhưng làm sao để thấy được tội lỗi của mình hay làm sao biết được mình là người có tội?

* Ngày trước người Do thái cho rằng muốn biết ai là người có tội thì cứ căn cứ vào những dấu chỉ bên ngoài thí dụ như bị tai nạn, bị trừng phạt vvv

Tin Mừng hôm nay nói đến hai sự kiện: Một là việc Philatô giết một số người Gallilê - những người Galilê nói ở đây là những người đến Giêrusalem dâng lễ tế, có lẽ họ đã gây ra một vài hỗn loạn trong khuôn viên đền thờ, do đó đội binh Lamã ở trong đồn Antonia đã ra tay can thiệp và tàn sát tại chỗ không nương tay và  sự kiện thứ hai là việc tháp Siloe đổ xuống làm chết 18 người trước đó.

Có phải những người đó có tội nên bị giết và bị đè chết như thế không?

Theo người Do thái thì quả là như vậy.

Nhưng thử hỏi Chúa có nghĩ như vậy không?

Theo như tinh thần của bài Tin Mừng hôm nay thì Chúa đã không nghĩ như vậy mà Chúa lại coi đó như một cơ hội để gúp người ta cảnh tỉnh mà rà lại cuộc sống của mình. Đây chúng con hãy nghe lời của Chúa: "Không phải đâu nhưng nếu các ngươi không sám hối thì các ngươi cũng phải chết như vậy" (Lc 13,5)

Trước mặt Chúa, mọi người chúng ta đều có tội. Chẳng có ai hoàn toàn trong trắng vô tội trước mặt Chúa.

Một mục sư giảng về chiếc thang Giacóp. Cậu con trai ông ấy cảm động. Mấy ngày sau, cậu nói với cha là mình vừa mơ về câu chuyện đó.
- Sao, con mơ thấy gì?
- Con mơ thấy một chiếc thang bác lên tới tận tầng mây. Ở dưới chân thang có rất nhiều phấn và mỗi  người phải lấy phấn viết hết các tội mình đã phạm lên các bậc của chiếc thang đó thì mới lên được.
- Hay thật! Rồi con thấy gì nữa? .
- Con thấy con leo lên, nhứng chưa được bao xa thì con thấy có người leo xuống.
- Ai vậy? .
- Ba chứ ai.
- Ba?
- Thế ba leo xuống để làm gì?
- Ba lấy thêm phấn!

3. Như vậy vấn đề còn lại là mỗi người phải thấy được tội lỗi của mình và can đảm sửa lại. Chúa rất ghét tội, nhưng luôn yêu thương tội nhân và sẵn lòng đổ tràn ơn tha thứ trên họ.

Có hai hành khách ngồi chung trong một chuyến xe lửa từ Tôrinô bên nước Ý tới thủ đô Paris của nước Pháp.

Vào một ngày mùa đông, bầu trời xanh xám không một tia sáng mặt trời, xe lửa chạy tới biên giới nước Pháp thì tuyết bắt đầu rơi. Bên ngoài thì trời giá lạnh, nhưng trong xe thì hơi ấm của lò sưởi rất dễ chịu. Thêm vào đó là tiếng máy đều đặn như tiếng nhạc ru ngủ cho cuộc hành trình thêm thoải mái. Một trong hai người khách tỏ vẻ băn khoăn lo lắng lạ thường, mỗi lần tới một nhà ga thì người ấy lại giựt mình đứng phắt lên, đến gần cửa nhìn nhà ga đọc lớn tên ga rồi ông trở về chiếc ghế ngồi và thở dài một cách thảm não. Sau nhiều trạm như thế, người bạn bên cạnh lên tiếng hỏi với tất cả sự quan tâm và tế nhị.
- Có điều gì làm ông khó chịu hoặc ông bị đau chăng? Ông ta thở dài một cách thảm não và nói:
- Tôi không đau ốm gì cả, chỉ có điều là tôi đã lấy chuyến xe đang chạy ngược chiều với hướng tôi định đi. Lẽ ra tôi phải xuống xe từ những trạm trước kia rồi để đổi sang chuyến xe khác, nhưng tôi không có can đảm bước xuống giữa làn mưa tuyết trắng, ngồi trong xe với hơi ấm thế  này dễ chịu hơn.

Biết mình đang là người tiến trên con đường tội lỗi, thì phải quay về con đường thiện. Nếu không đủ can đảm cởi bỏ những thói quen cũ và những tiện nghi vui sướng tạm bợ của đời sống đang sống thì chắc chắc đích điểm mà mình muốn nhắm tới sẽ càng ngày càng bỏ xa mình. Than vãn thở dài nào có ích lợi gì đâu.

Thống hối cải tà quy chính là phải can đảm, đôi khi phải trả giá rất cao. Qua miệng các ngôn sứ, chúng ta biết Thiên Chúa rất nhân từ và đầy lòng thương xót luôn chờ đợi các tội nhân ăn năn thống hối trở về với Ngài.

Lạy chúa, xin ban cho con cánh cửa tình thương để con biết can đảm trở về với Chúa.

Xin ban cho con lòng khiêm nhượng để con biết nhìn nhận tội lỗi của con.

Xin ban cho sức mạnh để con biết mau mắn chỗi dậy sau khi sa ngã.

Xin hãy thay đổi sự cứng cỏi lòng chai dạ đá, để con chỉ biết ước muốn và thi hành những gì Chúa yêu thích nơi con mà thôi.

Amen./

Lm. Giuse Đinh Tất Quý