CÁC BÀI SUY NIỆM CHÚA NHẬT 15 TN A
- In trang này
- Lượt xem: 1,895
- Ngày đăng: 13/07/2023 10:45:29
SUY NIỆM CHÚA NHẬT 15 THƯỜNG NIÊN - A
Lời Chúa: Is. 55, 10-11; Rm. 8, 18-23; Mt. 13, 1-23
MỤC LỤC
1. Nghe và hiểu - Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ. 4
2. Gieo và đón nhận hạt giống. 7
3. Hạt giống gieo vào đất tốt - ViKiNi 10
6. Lòng quảng đại Thiên Chúa. 17
7. Gieo hạt giống cho mình. 20
10. Suy niệm của Lm. Trầm Phúc. 31
12. Hạt giống Lời Chúa – Radio Veritas Asia. 37
13. Suy niệm của Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái 39
14. Lời Chúa giúp con người tự do. 46
15. Suy niệm chú giải của Lm. Inhaxio Hồ Thông. 50
16. Xạ lúa - Lm Vũ Đình Tường. 59
17. Suy Niệm của Lm. Anthony Trung Thành. 62
18. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa. 66
19. Sứ mạng thực hiện Thiên Ý – Cố Lm. Hồng Phúc. 70
20. Hạt giống Lời Chúa - AM Trần Bình An. 72
21. Lời Thiên Chúa - Lm. Minh Vận, CRM... 76
22. Hãy nghe đây! - Văn Chính, SDB chuyển ngữ. 80
24. Nghe và hiểu mầu nhiệm Nước Trời 86
25. Bài học thiết thực từ Thầy Giêsu. 89
27. Suy niệm của Lm. Nguyễn Thành Long. 95
28. Gieo và Gặt – Anmai, CSsR.. 99
29. Người đi gieo Tin Mừng. 104
30. Ngài dạy họ nhiều điều. 108
32. Sinh lợi hạt giống tình yêu. 115
33. Sức sống của hạt giống. 119
35. Hạt giống – Lm. Giuse Trần Việt Hùng. 129
36. Ấp ủ Lời Chúa trong tâm hồn. 134
37. Hai khu vườn. – Lm. Ignatiô Trần Ngà. 137
38. Sa mạc trở thành vườn xanh. 140
39. Xạ lúa – Lm Vũ Đình Tường. 143
42. Hãy đón nhận và gieo cách hào phóng. 158
43. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ. 161
44. Chúa Nhật 15 Thường Niên. 165
45. Thấu qua tai, thấm qua tim, thánh qua tay. 168
46. Tâm tình người đi gieo. 171
47. Kho báu đã mở – Charles E. Miller. 175
48. Sức mạnh của Lời Chúa. 178
49. Mở tai, mở mắt – Achille Degeest. 181
50. Nhờ bác nông dân không chuyên. 183
52. Tâm tình người gieo giống. 198
54. Nhặt bỏ đi những đá sỏi, bụi gai 204
55. Luôn luôn gặt hái kết quả. 207
57. Hạt giống và người gieo giống. 211
60. Đón nhận Lời Hằng Sống. 220
62. Hạt giống Lời Chúa. Nảy sinh bao nhiêu hạt 225
63. Tìm chân lý nơi Thiên Chúa. 230
64. Suy niệm của Lm. Trần Thanh Hải 232
68. Xuống đây mau, con ơi!. 245
70. Lời Chúa với đời người 252
73. Chúa Nhật 15 Thường Niên. 263
75. Mảnh đất tốt cho hạt giống Lời Chúa. 271
76. Đức tin - Kết quả sống Lời Chúa. 274
78. Lắng nghe và sống Lời Chúa. 279
81. Dụ ngôn người gieo giống. 286
82. Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt 299
83. Suy niệm của Noel Quesson. 308
84. Chú giải của Fiches Dominicales. 314
85. Hãy mặc lấy tâm tình của người gieo giống. 319
86. Gieo và gặt - John Nguyễn. 322
87. Suy niệm của Lm Augustine, S.J. 327
88. Thực hành Lời Chúa để sống tin yêu. 332
89. Hãy là mảnh đất tốt - Huệ Minh. 343
1.Nghe và hiểu - Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ.
(Trích trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Dụ ngôn người gieo giống đầy tính lạc quan, hy vọng.
Đức Giêsu gieo hạt giống Lời Chúa khắp nơi.
Có hạt bị chim trời ăn mất, khi chưa kịp nảy mầm. Có hạt bị khô cháy khi chưa bám rễ. Có hạt đã thành cây, nhưng bị gai làm chết ngạt.
Thực tế đau buồn ấy làm nản lòng nhiều người.
Đức Giêsu đã gặp biết bao chống đối và thất bại.
Ngài có thật là Đấng được Thiên Chúa sai đến để thiết lập Nước Trời trên trần gian không?
May thay có những hạt rơi vào đất tốt, và đem lại kết quả gấp bội.
Nhìn vào khuôn mặt của Giáo Hội hôm nay, nhiều người thất vọng trước những khó khăn, khủng hoảng. Đức Giêsu khuyên ta hãy vững lòng. Lời Chúa vẫn còn gặp được mảnh đất phì nhiêu.
Dụ ngôn người gieo giống đòi chúng ta phải xét mình:
Có bao hạt Lời Chúa được gieo vào lòng tôi? Đâu là số phận của chúng?
Có hạt rơi vào lòng tôi như rơi trên mặt đường. Tôi nghe mà không hiểu. Không hiểu vì không muốn hiểu, vì cố tình né tránh, bởi lẽ Lời Chúa đòi tôi hoán cải và từ bỏ mình. Thế là Lời Chúa trượt đi như nước đổ lá khoai.
Có hạt rơi vào lòng tôi như rơi trên đất đá. Tôi vội vã, hớn hở đón lấy ngay, nhưng chỉ dừng lại ở bề mặt hời hợt. Lời Chúa không đâm rễ sâu trong mảnh đất đời tôi. Khi thử thách gay gắt của cuộc sống ập đến, tôi té nhào và bỏ cuộc, chẳng dám sống Lời Ngài.
Có hạt rơi vào lòng tôi như rơi trong bụi gai. Bụi gai là nỗi lo âu chuyện đời, là đam mê của cải. Bụi gai bóp nghẹt, làm cây Lời Chúa không sinh trái.
Có hạt rơi vào long tôi như rơi vào đất tốt. Tôi nghe và hiểu. Tôi hiểu được là nhờ dám sống Lời Chúa trong đời. Chỉ ai hiểu nhờ sống mới đem lại mùa bội thu.
Dụ ngôn trên đòi tôi xét lại thái độ nghe Lời Chúa, đòi tôi cải tạo lại mảnh đất lòng mình.
Có biết bao gai góc, đá sỏi trong mảnh đất đời tôi. Có bao hạt giống bị mất mát vì tôi từ khước.
Nếu tôi dám để cho một câu Lời Chúa tự do lớn lên thì đời tôi sẽ hoàn toàn thay đổi.
Hôm nay, tôi được mời gọi đi gieo hạt. Nhưng trước hết, tôi cần được Lời Chúa biến đổi, cần hiểu sâu nhờ dám sống Lời Chúa tận căn. Xin Chúa giúp tôi tìm ra những lối gieo mới, để Lời Chúa sai trái hơn trong thế giới hôm nay.
Gợi Ý Chia Sẻ
Theo ý bạn, đâu là những trở ngại, từ bên ngoài cũng như từ bên trong, khiến hạt giống Lời Chúa khó nẩy mầm và lớn lên trong bạn?
Có khi nào bạn mê một câu Lời Chúa không? Có khi nào bạn dám sống một câu Lời Chúa không? Có khi nào đời bạn đã hoàn toàn đổi khác, vì bạn gặp được một câu Lời Chúa không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, con đường dài nhất là con đường từ tai đến tay.
Chúng con thường xây nhà trên cát, vì chỉ biết thích thú nghe Lời Chúa dạy, nhưng lại không dám đem ra thực hành. Chính vì thế Lời Chúa chẳng kết trái nơi chúng con.
Xin cho chúng con đừng hời hợt khi nghe Lời Chúa, đừng để nỗi đam mê làm Lời Chúa trở nên xa lạ.
Xin giúp chúng con dọn dẹp mảnh đất đời mình, để hạt giống Lời Chúa được tự do tăng trưởng.
Ước gì ngôi nhà đời chúng con được xây trên nền tảng vững chắc, đó là Lời Chúa, Lời chi phối toàn bộ cuộc sống chúng con.
2.Gieo và đón nhận hạt giống
(Suy niệm của ĐTGM. Giuse Vũ Văn Thiên)
Phụng vụ hôm nay dùng hình ảnh ruộng đồng ở miền quê để diễn tả giáo huấn về việc đón nhận Lời Chúa. Những hình ảnh này gần gũi với người Do Thái cũng như với người Việt Nam chúng ta. Qua những hình ảnh đơn sơ bình dị, Chúa muốn gửi đến chúng ta những thông điệp mang ý nghĩa sâu sắc.
Người gieo giống được Đức Giêsu kể lại trong Tin Mừng mang những nét kỳ lạ: ông có vẻ như thiếu tính toán và hoang phí, vì gieo hạt cả vào vệ đường, bụi gai, sỏi đá. Tuy vậy, hình ảnh người gieo giống nhằm giới thiệu với chúng ta về Thiên Chúa. Ngài luôn quảng đại, hào phóng và mời gọi thiện chí của con người. Quả thực, nếu hạt giống không thể mọc ở bụi gai, ở vệ đường hay ở đá sỏi, thì Lời Chúa vẫn có thể sinh hoa kết trái nơi những người khô khan và chai đá, nếu họ thiện chí mở lòng đón nhận.
Cũng giống như hạt sương rơi xuống từ trời làm cho đất đai màu mỡ, Lời Chúa tác động và làm cho tâm hồn con người phục thiện (Bài đọc I). Lời Chúa đến với chúng ta có thể bằng nhiều hình thức khác nhau: một sự kiện, một biến cố hay một nhân vật. Đức tin giúp chúng ta nhận ra đó lời cảnh báo của Chúa, để đón nhận thông điệp Ngài gửi cho chúng ta. Khi thành tâm đón nhận Lời Chúa, chúng ta sẽ được bình an hạnh phúc trong tâm hồn.
Thiên Chúa luôn hào phóng gieo vãi hạt giống của Ngài trong mọi nền văn hoá, mọi truyền thống, mọi chủng tộc và mọi quốc gia. Những gì là tinh tuý trong các nền văn hóa ấy, được coi như “hạt giống” của Ngôi Lời vĩnh cửu. Thiên Chúa ghi khắc lề luật của Ngài trong nơi sâu thẳm của con người, để mặc dù chưa được nghe nói về Chúa, những ai thành tâm thiện chí sống theo tiếng nói của lương tâm, thì được kể là thuộc về Chúa và có thể nên trọn lành.
Chúa Giêsu chính là người gieo hạt giống Tin Mừng. Các tác giả Phúc âm kể lại, Chúa Giêsu đi khắp xứ Galilêa để loan báo Tin Mừng cứu độ. Người nói với chúng ta về Chúa Cha và kêu gọi mọi người hãy nhận ra Chúa Cha là Cha chung của gia đình nhân loại. Người gặp tất cả mọi hạng người, không phân biệt. Trong số đó, có những người rộng mở tấm lòng để đón nhận Lời Chúa, đoạn tuyệt với quá khứ tội lỗi và trở nên thánh thiện. Tuy vậy, cũng có những người khước từ lời giáo huấn của Chúa. Họ cho những lời ấy là “chối tai”, là “lỗi thời”, là “cứng cỏi”. Thời xưa cũng như thời nay, vẫn có những người đón nhận giáo huấn của Chúa và vẫn có những người khước từ. Tuy vậy, Chúa không vì thế mà ngừng gieo hạt giống. Trái lại, Ngài vẫn quảng đại vãi hạt giống khắp nơi.
Khi nêu lên bốn loại đất khác nhau trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa muốn khuyên dạy chúng ta: hãy khiêm tốn nhìn nhận xem mình thuộc thể loại đất nào: đất vệ đường, đất có bụi gai, đất sỏi đá hay đất màu mỡ. Đương nhiên, Chúa mong muốn và kêu gọi chúng ta hãy trở nên mảnh đất tốt, để Lời Chúa được gieo vãi sẽ sinh nhiều bông hạt. Công đồng Vatican II dạy: “Lời Chúa còn có một sức mạnh và quyền năng có thể nâng đỡ và tăng cường Giáo Hội, ban sức mạnh đức tin cho con cái Giáo Hội, là lương thực linh hồn, nguồn sống thiêng liêng, tinh tuyền và trường cửu cho con cái Giáo Hội” (Hiến chế về Mạc Khải, 21).
Đón nhận Lời Chúa và cộng tác phần mình làm cho Lời Chúa sinh hoa kết trái. Đó là một chuỗi những nỗ lực cô gắng hy sinh. Tâm hồn nào bề bộn những toan tính mưu đồ, không còn có chỗ để đón nhận Lời Chúa. Thánh Phaolô khuyên chúng ta: những đau khổ hiện tại không thể sánh được với phần thưởng và vinh quang Chúa ban. Như người nông phu phải vất vả mới có một mùa bội thu, người tín hữu phải dầy công tôi luyện mới sinh hoa kết trái thiêng liêng. Chúng ta không chỉ chờ đợi phần thưởng Chúa ban ở đời sau, khi đã kết thúc hành trình trần thế. Trái lại, người công chính được đón nhận phần thưởng ngay ở đời này, khi họ chuyên tâm thực hành Lời Chúa mà họ được nghe. Tiếc rằng nhiều giáo dân Việt Nam chúng ta chưa hiểu tầm quan trọng của Lời Chúa cũng như chưa nghiêm túc đón nhận Lời Chúa trong Phụng vụ. Vì thế, họ tham dự Thánh lễ như một thói quen và chiếu lệ. Những người này chưa thực sự là mảnh đất tốt để đón nhận Lời Chúa, nên khó sinh hoa kết quả. Đức Thánh Cha Phanxicô, trong Bài giảng ngày 26-01-2020 đã nói: “Để theo Chúa Giêsu, những việc làm tốt thôi chưa đủ, còn cần lắng nghe lời mời gọi của Người mỗi ngày. Chỉ có Người, Đấng biết và yêu chúng ta tận thẳm sâu, giúp chúng ta bước ra biển đời. Do đó, chúng ta cần lắng nghe Lời Chúa giữa hàng ngàn tiếng nói mỗi ngày, chỉ có Lời Chúa không nói với chúng ta những sự kiện nhưng về sự sống”.
Được mời gọi trở nên mảnh đất màu mỡ để đón nhận Lời Chúa, người tín hữu cũng được sai đi để gieo hạt giống Tin Mừng trong môi trường mình đang sống, tùy hoàn cảnh, khả năng Chúa ban. Đừng bận tâm và bức xúc về những thể loại đất xung quanh bạn. Điều quan trọng là bạn có nỗ lực và miệt mài gieo giống hay không. Gieo là bổn phận của chúng ta. Làm cho lớn lên và sinh hoa kết quả là hoạt động của ơn Chúa.
3.Hạt giống gieo vào đất tốt - ViKiNi
(Trích trong ‘Xây Nhà Trên Đá’ của Lm. Giuse Vũ Khắc Nghiêm)
Một phái đoàn Việt Nam sang Nhật nghiên cứu về nông nghiệp. Phái đoàn rất ngạc nhiên thấy nhà nông Nhật sản xuất 21 tấn lúa trên một mẫu tây. Ở Việt Nam, mỗi mẫu chỉ sản xuất được 4 đến 6 tấn là khá rồi. Như vậy, một hạt giống của ta chỉ sinh tới 20, 25 lần, còn một hạt giống của nông dân Nhật sinh gấp 70, 80, 90 lần, tương tự như hạt giống trong bài Tin mừng được gieo vào đất tốt nảy sinh gấp 30, 60, 100; còn những hạt rơi xuống vệ đường đá sỏi, bụi gai không sinh lợi gì.
Chắc chắn khi Đức Giêsu giảng dụ ngôn này, trước mặt Người là cánh đồng đang gieo xạ hạt giống. Hẳn người ta rất đau lòng nhìn những hạt giống cắm xuống vệ đường, rơi vào bụi gai, lăn trên đá sỏi. Tội nghiệp cho những hạt giống đó! Tiếc thay biết bao cho người gieo giống, công việc của ông gặp nhiều thất bại. Bao nhiêu hạt giống quý giá ra vô ích.
Đức Giêsu kể dụ ngôn này, Người nói lên chính công việc rao giảng Tin mừng nước Trời của Người cũng gặp nhiều thất bại, nói lên tâm sự thương tiếc của Người. Tâm sự này âm ỉ tới lúc gần về cuối đời đã bật ra tiếng khóc khi Người khóc thương thành Giêrusalem (Lc. 13, 34-35; 19, 41-44).
Phải chăng Đức Giêsu đã khóc thương những thất bại của mình? Khóc thương những hạt giống Tin mừng của Người đã ra vô ích khi rơi xuống dân thành Giêrusalem. Khóc thương lòng người đầy sỏi đá, gai góc?
Người khóc thương những thất bại, nhưng không thất vọng. Thương tiếc mất một số hạt giống này, nhưng còn bao nhiêu hạt giống khác đã nảy sinh gấp 30, 60, 100. Thật kỳ diệu, một kết quả chan chứa hy vọng. Hy vọng đạt được kết quả tốt tuyệt đối, như người đã khẳng định trên thập giá: “Mọi sự đã hoàn thành”. Lời tuyên bố chắc như đinh đóng cột của Đức Giêsu đã củng cố tinh thần các tông đồ, củng cố đức tin của chúng ta.
Khi nhìn ngắm đời sống của Đức Giêsu, lịch sử của Giáo Hội đối với lịch sử của trần gian, dù phải trải qua chồng chất những đau thương, những thất bại. Tin mừng nước Trời vẫn không ngừng phát triển, vẫn sinh hoa kết quả gấp 30, 60, 100. Trong khi đó lịch sử các chế độ trần gian, các vua chúa phàm nhân đã sụp đổ như thành Giêrusalem không còn tảng đá nào trên tảng đá nào. Hai ngàn năm trôi qua, tình yêu Thiên Chúa luôn luôn trải rộng, bao trùm khắp muôn dân. Thế giới cần tình thương đó. Chúng ta cần tình thương đó. Dù trải qua bao đau thương thất bại, chúng ta vẫn lạc quan tin tưởng và hy vọng chắc chắn trời lại sáng, vì “Thầy đã chiến thắng thế gian” chiến thắng bằng tình thương: “thế gian sẽ thuộc về ai yêu thương nó”.
Muốn chiến thắng thế gian, muốn sinh hoa kết quả gấp 30, 60, 100, ta phải biến lòng mình thành tình thương tin mừng cứu độ, phải cải tạo đất xấu thành đất tốt, những đất vệ đường, sỏi đá, bụi gai thành đất phì nhiêu màu mỡ.
Cải tạo lối sống lang thang trôi dạt theo quỷ dữ, theo những kẻ xấu xa tội lỗi, thành lối sống theo Đức Giêsu đi rao giảng Tin mừng.
Cải tạo lối sống vui chơi, lăn lộn trên những đá sỏi ồn ào, vô trật tự, thành lối sống kiên trì hy sinh, chịu đựng mọi gian nan, khó khăn thử thách, bách hại để vác Thập giá mình theo chân Đức Giêsu.
Cải tạo lối sống chôn vùi vào những việc đời, đam mê danh, lợi, sắc, thành lối sống đi tìm nước Trời cho mình và cho mọi người trước đã, còn mọi sự Chúa sẽ ban cho.
Khi cải tạo lối sống của mình được như thế, tâm hồn ta mới thành đất tốt sẽ nẩy sinh lòng tin mạnh mẽ, đón nhận đức tin sống động, đức tin sống động bởi tình thương Thiên Chúa. Lúc đó, chúng ta mới có thể theo Đức Giêsu đi chiến thắng thế gian và gặt hái được một mùa màng bội thu.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã thương tiếc bao nhiêu hạt giống bị cướp mất, bị cháy khô, bị chết nghẹt. Sao con dám lờ đi trước những thảm bại đó? Xin cho con nhiệt tâm cải tạo đời con trở thành đất tốt cho lời Chúa sinh hoa kết quả gấp 30, 60, 100. Amen.
4.Đất tốt
Hãy trở thành một mảnh đất tốt để hạt giống được gieo xuống sinh nhiều hoa trái. Như chúng ta đã biết Lời Chúa được ví như hạt giống mà người nông phu mang đi gieo. Để hạt giống có thể nẩy mầm lớn lên, đâm bông và kết trái, thì trước hết nó phải mục nát hoà tan vào với đất. Chúa Giêsu chính là lời của Thiên Chúa, một thứ hạt giống được gieo vào lòng nhân loại. Để có thể đến với lòng người, tạo được một niềm tin và một tình mến, từ đó làm phát sinh cuộc sống mới, Chúa Giêsu đã phải trải qua những khổ đau nhất là cái chết nhục nhã trên thập giá. Với cái chết này, Ngài và những kẻ tin nơi Ngài, mỗi ngày một đông, được dẫn đến vinh quang của Thiên Chúa.
Giáo Hội có thể thực hiện sứ mạng Chúa Giêsu trao phó một cách có hiệu quả cao, không thể không đi theo con đường của Chúa Giêsu. Giáo Hội là như một hạt giống được gieo vào lòng thế giới, thế nhưng hạt giống chỉ đâm bông kết trái khi Giáo Hội thực sự chia sẻ không chỉ những vui mừng và hy vọng, mà cả những lo âu, những khắc khoải, những khó khăn của thế giới. Đồng thời Giáo Hội cũng như mỗi người chúng ta đều được kêu gọi để trở thành những mảnh đất tốt cho Lời Chúa thực sự đem lại kết quả. Chúa Giêsu đã rao giảng Tin Mừng cứu độ của Ngài hầu như ở khắp nơi. Số người nghe Ngài giảng dạy thật nhiều. Nhưng không phải tất cả những ai nghe Ngài đều tin Ngài, trái lại có những người nghe Ngài rồi bỏ đi, vì họ thấy lời Ngài khó nghe hay khó thực hiện.
Có những người càng nghe Ngài lại càng thêm căm phẫn đối với Ngài để rồi cuối cùng bày mưu tính kế để thủ tiêu Ngài. Cũng có những người nghe lời Ngài nhưng lại chẳng hiểu gì hay chẳng có được một hiệu quả nào. Sở dĩ như vậy là vì lòng trí họ còn đuổi theo những mưu đồ những toan tính, hay đã ra chai đá và xơ cứng vì những giáo điều, hay vì những đam mê dục vọng. Lời Chúa và con người cũng như cuộc đời họ là những khối khác nhau, không thể hoà vào được với nhau. Mảnh đất tốt đối với Lời Chúa là những ai nghe lời Ngài, đem lòng suy nghĩ, tìm hiểu, nhào nặn cuộc đời mình theo những đòi hỏi của Chúa, và cuối cùng thực thi Tin Mừng của Ngài trong chính cuộc đời thường ngày của mình. Mảnh đất tốt chính là những tâm hồn bé mọn, những con ngườikhông có những kho lẫm quyền lực để bám víu, và do đó luôn sẵn sàng mở rộng lòng trước lời mời gọi của Chúa. Còn chúng ta thì sao. Chúng ta đã thực sự trở nên những mảnh đất tốt cho Lời Chúa được lớn lên và đem lại nhiều hoa trái hay chưa?
5.Gieo giống
Bác nông phu đi ra ruộng và gieo hạt giống. Đây là một hình ảnh đẹp và quen thuộc. Bác nông phu đi với dáng bộ nghiêm trang và thận trọng, vai đeo thúng lúa. Ông thọc tay phải vào thúng, bốc hạt giống xạ xuống trên ruộng đồng theo nhịp chân bước. Người gieo giống đi gieo và đã xảy ra là có những hạt rơi trên vệ đường và chim trời đến ăn mất. Những hạt khác rơi trên sỏi đá, chúng mọc lên nhưng vì không đủ đất, cho nên bị ánh nắng mặt trời làm cho khô héo. Còn những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm cho chúng chết ngạt. Và sau cùng, những hạt khác rơi vào đất tốt, chúng sinh hoa kết quả, có hạt được 100, hạt 60, hạt 30.
Chúng ta có thể nghĩ rằng: gieo giống gì mà kỳ lạ quá vậy. Tại sao không gieo trên đất tốt, mà còn gieo cả trên vệ đường, trên đất xấu và cả vào trong bụi gai. Gieo như thế vì đó là phương pháp làm ruộng của người dân miền Palestina. Họ có cách gieo giống khác với chúng ta. Họ gieo giống trước rồi mới cày úp sau. Vì vậy, ông bạn gieo giống trong dụ ngôn, đi gieo trong ruộng chưa cày bừa chi cả. Suốt thời gian đất nghỉ, dân làng thường đi tắt qua những thửa ruộng đã gặt hái chỉ còn lại những gốc rạ. Vậy khi gieo, ông ta đã tung hạt giống trên cả thửa ruộng, trên cả những con đường tắt này với ý định là sẽ cày cả con đường này lên, nhưng chim trời đã nhìn thấy những hạt giống đó và đã ăn mất trước khi chúng nẩy mầm. Ông cũng chủ ý gieo vào cả bụi gai khô héo vì ông cũng định cày cả đám gai này nữa. Nhưng hạt gai đã rụng xuống đất, lại được cày úp lẫn lộn với những hạt lúa, do đó gai mọc lên và làm cây lúa non chết ngạt. Chúng ta cũng không ngạc nhiên khi thấy những hạt rơi trên sỏi đá. Đó là lớp sỏi đá cứng nằm ngầm dưới mặt đất, chỉ có một lớp đất mỏng phủ trên, người ta không trông thấy và chỉ khám phá ra khi lưỡi cày đụng phải. Nếu gặp lớp sỏi đá này, rễ lúa không thể đâm sâu xuống được và ánh nắng mặt trời sẽ làm cho chúng khô héo. Hình như người gieo giống không mấy lạc quan với công việc của mình. Nhưng may thay, phần lúa giống còn lại rơi trên đất tốt và đã sinh hoa kết quả tốt đẹp, hạt được 30, 60 hay 100.
Dĩ nhiên chúng ta phải nhớ rằng Chúa Giêsu đang giảng bằng dụ ngôn, và chân lý tôn giáo được núp sau hình ảnh của dụ ngôn đó. Điều này thực sự muốn nói là kết quả của lời Chúa. Lời ấy có khả năng phát triển và sinh hoa kết trái cách phi thường trong lòng người. Chính thánh Marcô đã cắt nghĩa dụ ngôn này một cách vắn tắt: Người gieo giống là chính Thiên Chúa và hạt giống là Tin Mừng, hay nói một cách khác, chính Chúa Giêsu là người gieo giống và hạt giống là những lời Ngài giảng dạy, còn tâm hồn chúng ta là những thửa đất. Thế nhưng những thửa đất ấy giờ đây như thế nào?
Lời Chúa nơi chúng ta không phải là những hạt giống rơi trên vệ đường, rơi giữa bụi gai hay ở trên sỏi đá. Nhưng lời đó phải được thâm nhập vào tận đáy lòng chúng ta để rồi sinh hoa kết trái một cách tốt đẹp. Lời Chúa luôn có một sức sống làm nẩy sinh hoa trái, nhưng lời ấy có thực sự đem lại kết quả tốt cho tâm hồn chúng ta hay không, thì còn tuỳ thái độ đón nhận và cộng tác của chúng ta đối với lời Chúa.
6.Lòng quảng đại Thiên Chúa
(Suy niệm của Lm. Jos Tạ Duy Tuyền)
Tâm hồn con người vẫn được ví như thưở ruộng. Ngay từ nhỏ được gieo vào đó biết bao điều hay điều dở. Cái tốt, cái xấu. Cái trí thức, cái lạc hậu... Người may mắn là được cha mẹ hướng dẫn chắt lọc cái hay bỏ cái dỡ. Lấy cái tốt bỏ cái xấu. Người tốt là người biết mở rộng lòng đón nhận lời hay lẽ phải để sống cho nên người. Người xấu là người thích tự do phóng khoáng và không đi theo thuần phong mỹ tục của luân thường đạo lý.
Kinh nghiệm dân gian khi nói về những con người sống bỏ ngoài tai lời dạy của bề trên bằng câu ca dao:
Cá không ăn muối cá ươn,
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.
Đây là bài học thực tiễn hết sức giản đơn. Khi mua cá ở chợ về, muốn giữ được tươi lâu, người ta mổ sạch sẽ rồi đem ướp muối. Cá thấm muối, thịt săn chắc, khi chế biến thành món ăn, hương vị sẽ đậm đà. Ngược lại, nếu để lâu không ướp muối, cá sẽ ươn, ăn mất ngon.
Con cái không nghe lời dạy bảo của cha mẹ khác nào như cá không ăn muối, sẽ hư hỏng, không thể trở thành người tốt được. Xã hội cũng có những quy định những luật lệ nếu ai không sống theo luân thường đạo lý cũng tựa như cá không thấm muối sẽ trở thành người hư hỏng.
Bài Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta đón nhận hạt giống Nước Trời là Đức Giêsu - Ngôi Lời của Thiên Chúa Nhập thể ở cùng nhân loại qua mọi thời. Hạt giống này sẽ được Giáo Hội, được các môn đệ của Đức Giêsu mọi nơi và mọi thời gieo vào khắp nơi, trong lòng mọi người, không phân biệt một ai, nhưng việc sinh hoa kết quả hay không thì sẽ tùy thuộc vào lòng người đón nhận.
Đây cũng là một lời nhắc nhở chúng ta đừng để cho lòng mình thành sỏi đá khô khan hay thành đường đi với lối mòn vô tâm và lạnh nhạt, cũng đừng biến lòng mình thành bụi gai của lòng tham tiền tài danh vọng mà bóp nghẹt hạt giống lời Chúa, nhưng hãy là mảnh đất được cày xới làm cho mầu mỡ phì nhiêu để cho hạt giống lời Chúa nảy mầm và sinh hoa kết quả dồi dào.
Nhưng xem ra với thế giới hưởng thụ đã khiến con người trở thành thuở đất đang bóp nghẹt lời Chúa bởi đam mê danh lợi thú trần gian. Nhiều người bỏ ngoài tai chân lý và sự thật. Họ chỉ tìm kiếm tiền, lợi lộc và đam mê xác thịt. Họ để cho tham sân si chế ngự khiến họ không còn sống theo sự thật và công lý.
- Ở đâu đó ta vẫn thấy có những người đang tìm kiếm thú vui xác thịt bất chính mà sống sai luật Chúa và Giáo hội.
- Ở đâu đó ta vẫn thấy những con người nguội lạnh thờ ơ với đức tin vì chạy theo danh vọng trần gian.
- Ở đâu đó ta vẫn thấy những người mang danh Công Giáo nhưng vẫn sống thiếu công bình bác ái, đôi khi còn sống thù hận, tranh chấp, loại trừ lẫn nhau.
- Ở đâu đó ta vẫn thấy những cuộc tranh chấp hơn thua, tố tụng nhau đôi khi còn vu khống, cáo gian nhau.
- Dầu vậy, ta vẫn thấy những mảnh đất tốt giữa cánh đồng xấu. Đó là những người thiện chí sống đời công chính. Họ không chạy theo gian tà. Không vì tiền mà bỏ Chúa. Vì danh vọng mà sống sai luật Chúa. Không vì quyền lực mà làm hại anh em. Họ vẫn sống theo tin mừng dù thiệt thòi nhưng lòng họ vẫn thanh thản bình an.
Đây là thuở ruộng đẹp mà người ky-tô hữu cần phải vn trồng nơi trần gian. Người ky-tô hữu cần phải tự canh tân mình theo ánh sáng tin mừng để Lời Chúa đơm hoa kết trái trong cuộc đời chúng ta. Xin Chúa giúp chúng ta luôn sống theo tin mừng để trở thành muối ướp mặn trần gian và thành men yêu thương thẩm thấu vào trong từng ngõ ngách cuộc đời hôm nay. Amen.
7.Gieo hạt giống cho mình
(Suy niệm của Lm. Jos Tạ Duy Tuyền)
Khao khát hạnh phúc là lẽ thường của con người. Ai cũng đi tìm hạnh phúc. Ai cũng mong hạnh phúc. Tuy nhiên, hạnh phúc không phải là trái, là hoa mà hạnh phúc là hạt giống mình phải gieo vãi mới mong gặt hái được niềm vui hạnh phúc. Hạnh phúc không chỉ là đón nhận mà quan yếu là trao ban. Người đón nhận là kẻ yếu. Người trao ban mới là kẻ mạnh. Trao ban là gieo vãi hạnh phúc. Càng gieo vãi nhiều tình yêu, càng gặt hái nhiều hạnh phúc. Càng gieo vãi điều thiện, điều tốt càng thu nhận về nhiều niềm vui. Đó là quy luật thường tình “có gieo có gặt” và “gieo gì gặt nấy”.
Người ta kể rằng: Tại một vùng miền quê nọ có một người nông dân trồng được giống ngô rất tốt. Năm nào những cây ngô của ông cũng cho ra những bắp ngô vừa to, vừa thơm ngon, hạt nào cũng đều tăm tắp. Hàng năm ông đem ngô tới hội chợ của vùng để thi và lần nào cũng giành giải nhất. Ai cũng cho rằng hẳn ông đang sở hữu một bí quyết nào đó.
Ngày nọ. một phóng viên đến phỏng vấn ông, anh ta rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng người nông dân luôn chia sẻ những hạt giống ngô tốt nhất của mình với những người hàng xóm ở các trang trại xung quanh.
Tại sao ông lại chia sẻ những hạt giống tốt nhất của mình cho những người hàng xóm và cũng là đối thủ trong các cuộc thi ngô hàng năm? - Người phóng viên hỏi.
- Ồ, anh không biết à? - Người nông dân trả lời - Gió sẽ mang những hạt phấn hoa từ cánh đồng này sang cánh đồng khác. Nếu những người hàng xóm của tôi chỉ trồng những cây ngô không tốt thì rõ ràng, khi ngô được thụ phấn nhờ gió sẽ làm giảm chính chất lượng ngô của tôi. Tôi muốn trồng ra những cây ngô tốt thì tôi cũng tôi cũng phải giúp những người xung quanh trồng được ngô tốt đã!
Hóa ra cuộc sống chỉ nhận lại những cái mình đã cho đi. Người nông dân này thật khôn ngoan, anh biết rằng nếu mình cho đi những giống ngô tốt thì sẽ nhận lại những phấn hoa tốt cho chính vườn ngô của mình. Cuộc sống con người xem ra cũng chỉ nhận được tình yêu thương, sự quan tâm trìu mến của tha nhân nếu chúng ta biết san sẻ cho họ những việc lành bác ái của chúng ta.
Nhưng đáng tiếc xã hội hôm nay thật thực dụng. Người ta ít quan tâm tới người khác. Người ta chỉ tích lũy, vun quén mà quên rằng phải san sẻ để được lợi hơn. Người ta thích hái quả hạnh phúc mà ngại gieo trồng. Đôi khi lại gieo những trái đắng, trái sầu cho anh em qua những việc làm thiếu tình người, và có khi còn ác nhân ác đức...
Là người ky-tô hữu Chúa mời gọi chúng ta hãy chăm sóc hạt giống tốt mà Chúa đã gieo sẵn trong lòng chúng ta. Chúa bảo chúng ta hãy để cho Lời Chúa được đơm bông kết trái trong cuộc sống chúng ta. Chúa dạy chúng ta hãy để cho cái chân thiện mỹ trổ sinh muôn vàn việc tốt lành trong con người chúng ta. Đừng để cho những hạt giống chết nghẹt vì lòng chai cứng trong đam mê tội lỗi. Đừng để cho những hạt giống èo uột bởi sự lười biếng, ngủ mê trong danh lợi thú trần gian. Hãy để cho ánh sáng của Lời Chúa làm trổ sinh một tâm hồn thánh thiện, bác ái yêu thương.
Ở đời người ta bảo rằng: “gieo gì gặt nấy”. Nếu muốn thành công hãy giúp người khác thành công. Nếu muốn vui vẻ hãy làm cho người khác vui tươi. Nếu muốn có ngô tốt hãy chia sẻ giống tốt cho mọi người... Nếu đã đón nhận nhưng không từ ân ban của Thiên Chúa thì hãy biết rộng rãi trao ban.
Có một chân lý hiển nhiên là chúng ta chỉ hạnh phúc khi những người chung quanh cũng hạnh phúc. Vì con người có một mối liên hệ rất chặt chẽ với nhau, đến nỗi “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”. Vì “không ai là một hòn đảo”, thế nên phải biết sống mình vì mọi người và cho mọi người, có như vậy chúng ta mới gặt hái được những nghĩa cử yêu thương. Amen.
8.Tôn giáo có ích gì?
(Suy niệm của Lm. Jos. Tạ Duy Tuyền)
Có một lần người thợ làm xà bông và một vị giáo trưởng đi dạo và chuyện trò với nhau. Người thợ làm xà bông đã nói:
- Tôn giáo có ích gì? Tôn giáo nào cũng rao giảng chân lý, bình an, lòng thiện hảo. Nhưng ngài hãy nhìn vào thực trạng của thế giới: chiến tranh, đói khổ, và bao nhiêu hệ lụy khác xem ra sẽ chẳng bao giờ chấm dứt. Tôn giáo đâu có giúp được gì cho nhân loại?
Vị giáo trưởng im lặng và hai người tiếp tục đi qua một khu phố nghèo. Tại một con hẻm lầy lội, vị giáo trưởng chỉ vào một em bé ăn mặc bẩn thỉu, và nói:
- Ông hãy nhìn đứa bé kia. Ông cho rằng xà bông để tẩy xóa nhơ bẩn trên thân thể và quần áo của con người. Vậy ông hãy thử nhìn đứa bé kia. Xà bông của ông để làm gì? Với tất cả mọi thứ xà bông hiện có trên thế giới, đứa bé nhơ bẩn này vẫn cứ nhơ bẩn. Tôi chẳng biết xà bông dùng để làm gì?
Nghe lời ấy, người thợ làm xà bông cãi lại:
- Nó dơ bẩn là tại nó. Xà bông sẽ không có ích gì, nếu người ta không sử dụng nó.
Bấy giờ vị giáo trưởng mới nhỏ nhẹ nói:
- Ðúng thế, xà bông sẽ vô ích, nếu người ta không sử dụng nó. Tôn giáo cũng vậy. Tôn giáo sẽ vô ích nếu con người không sống theo tôn giáo của mình.
Lời Chúa hôm nay được diễn ta qua dụ ngôn người đi gieo giống. Thiên Chúa là người đi gieo giống. Ngài đã gieo lời Ngài xuống thế gian. Trải qua suốt dọc dài lịch sử cứu độ. Ngài đã gieo qua các tổ phụ, các tiên tri và thời sau hết qua Con Một Chí ái là Đức Giêsu Kytô. Thế nhưng số phận của những hạt giống đó thật đáng thương: bị quên lãng, khước từ và bỏ ngoài tai,...
Chúa Giêsu đã khéo léo đưa ra nguyên do sự hư hại của hạt giống. Đó là do sự chai cứng trên lối mòn hay bởi gai góc, đá sỏi cằn khô. Chỉ một phần tư số hạt gieo vãi được may mắn rơi vào đất tốt, đủ điều kiện để hạt giống nảy mầm, đơm bông kết trái.
Đó cũng là lý do đưa đến sự ác nhiều hơn sự thiện. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến sự bất công và sa đọa vẫn đầy dẫy trên mặt địa cầu. Cho dù giáo huấn và lề luật của Chúa đã được ban ra, được gieo vãi khắp nhân gian, nhưng mấy ai đã đón nhận và đem ra thực hành?
Nhìn vào thế giới hôm nay, còn quá nhiều lề thói xa hoa trụy lạc, lề thói vô lương tâm và vô liêm sỉ. Đó chính là những lối mòn mà kẻ qua người lại tấp lập khiến nhiều người đánh mất ý thức về tội. “Người ta làm mình cũng làm. Người ta làm bậy mình cũng làm theo”. Như hiện trạng phá thai, nghiện ngập sì ke ma túy và bây giờ là thuốc lắc tổng hợp của Việt Nam hôm nay. Mỗi năm ở Việt Nam có khoảng gần 2 triệu thai nhi bị sát hại. Chốn ăn chơi sa đọa nhan nhản khắp nơi, dẫn đến con số nhiễm HIV đã lên đến hơn 400 ngàn người, và không biết bao nhiêu con người khác nữa đã và đang lao vào.
Một thế giới có quá nhiều đá sỏi của những trào lưu văn hóa đồi trụy hay những phong trào tha hóa con người đã và đang gây nên cớ vấp phạm cho nhiều người. Một xã hội quá phức tạp tựa như những gai góc, cứ quốn quanh lấy đời người bởi những đam mê thấp hèn. Thực vậy, có nhiều người đã thiếu cương quyết để xa tránh cám dỗ, và nói không với tội lỗi. Họ để cho tính xác thịt và lòng tham nổi loạn và thống trị họ, khiến họ không thể tự kiềm chế bản tính của mình và dễ dàng ngã theo những đam mê bất chính.
Con người ngày nay thực sự có mắt cũng như mù, có tai cũng không nghe. Họ đều biết rằng với lối sống trụy lạc sẽ dẫn đến tử vong thế nhưng họ vẫn lao đầu vào. Họ biết rằng văn hóa đồi trụy là mần mống đưa đến tha hóa con người, nhưng vì đồng tiền, vì đam mê họ vẫn mua bán, trao đổi khiến cho sự xấu cứ xum xuê và bao trùm ở mọi nơi, mọi chốn. Họ biết rằng một đời sống nông cạn, hời hợt, thiếu chuẩn mực đạo đức, thiếu đời sống cầu nguyện là nguyên nhân dẫn đến sa ngã phạm tội, thế nhưng có biết bao cha mẹ lại quá thờ ơ, hay thiếu trách nhiệm giáo dục con cái nên người.
Phải chăng lời tiên tri Isaia đang ứng nghiệm cho con người hôm nay. "Các ngươi lắng tai mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì"?
Lời Chúa là lời ban sự sống, nhưng sẽ vô ích cho người có tâm địa xấu, cho lòng chai dạ đá. Lời Chúa đến với họ như "đàn gảy tai trâu" hay như "nước đổ lá môn". Đời sống họ sẽ không có biến đổi, vì họ nghe tai này sang tai kia và điều tệ hại nhất là họ đã để ngoài tai những lời vàng ngọc, lời ban sự sống của Chúa.
Chúa Giêsu đã chúc phúc cho những ai biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa. Xin Chúa giúp chúng ta biết chuyên tâm lắng nghe, học hỏi, suy niệm và thực thi Lời Chúa như Mẹ Maria, như các thánh, để Lời Chúa sinh hoa kết trái trong tâm hồn chúng ta.
Lạy Chúa, Lời Chúa là lời ban sự sống, xin giúp chúng con biết cúi xuống nhặt những hạt giống Tin mừng bên vệ đường để đặt vào trong cuộc sống hằng ngày của mình, và biết quăng đi những sỏi đá, là những dịp tội gây cớ vấp phạm cho tha nhân, đồng thời luôn can đảm nhổ đi những gai góc là những đam mê bất chính, là nguyên do đưa đến sự tha hóa con người. Xin cho con biết noi gương Mẹ Maria luôn biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày của chúng con. Amen.
9.Người gieo giống
Chúng ta đã nghe đi nghe lại dụ ngôn này không biết mấy lần và mỗi lần nhắc lại, chúng ta có cảm tưởng như quá quen thuộc và gần như cũng chán không muốn nghe. Đó là cảm tưởng tự nhiên. Chúng ta cũng cảm thấy dễ hiểu, không có gì để nói thêm. Và chính Chúa Giêsu đã giải thích rồi, cần gì phải nhắc đi nhắc lại. Những người yêu nhau cần lặp đi lặp lại những tiếng nói yêu thương mà họ đã nghe suốt bao nhiêu năm và càng lặp lại họ lại càng thấy vui. Lời Chúa vẫn là một tiếng nói yêu thương luôn làm vui lòng người yêu. Nếu chúng ta yêu mến Chúa, lời Chúa sẽ như mật ngọt trong miệng lạt lẽo của chúng ta. Lắng nghe Lời Chúa với tất cả con tim, chúng ta sẽ thấy ngọt ngào và càng ngày càng làm cho con tim chúng ta nóng sốt lên trên đường đời đầy cay đắng của chúng ta.
Hơn thế nữa, Lời Chúa như một mỏ dầu vô tận, ai biết khai thác sẽ được hưởng lợi.
Chúng ta có cảm thấy bị liên lụy trong dụ ngôn quen thuộc này không? Lời Chúa gieo vào lòng chúng ta có gặp đất tốt không? Có lẽ Chúa sẽ tốn nhiều hạt giống mà không sinh bông hạt như Chúa muốn. Đa số chúng ta chỉ lo những việc trần thế, sợ đói, sợ bệnh, sợ thất bại… làm sao chú ý đến Lời Chúa? Nhiều và rất nhiều người chỉ lo bóng đá, lo vui chơi làm sao có gì để nuôi hạt giống lời Chúa?
Chúa vẫn nhẫn nại gieo mãi không mệt mỏi. Giáo hội tiếp tục gieo mãi, hy vọng có hạt nào rơi vào đất tốt. Nhiều người nghe giảng, khen cha giảng hay nhưng về đến nhà thì than ôi! Chẳng nhớ được chữ nào. Những lo toan trần thế chiếm tất cả không gian, không còn chỗ cho lời Chúa. Cỏ mọc nhanh hơn hạt giống. Sỏi đá quá nhiều…
Các tông đồ theo Chúa suốt mấy năm, ngày ngày nghe Chúa giảng dạy, cùng ăn cùng uống với Chúa và đến lúc cuối cùng thì một người nộp Thầy, một người chối Thầy, tất cả đều bỏ Thầy. Chỉ có Gioan trở về theo Thầy đến đỉnh núi khổ nạn. Chúng ta có hơn gì những chứng nhân đó không? Chúa biết điều đó vì thế Ngài hứa: “Thầy sẽ ở cùng anh em cho đến tận thế”. Ngài ở lại để tiếp tục giảng dạy qua Giáo hội của Ngài, nuôi dưỡng chúng ta bằng lời hằng sống, nuôi dưỡng bằng cả thịt máu Ngài, thế nhưng kết quả cũng không bao nhiêu. Thế gian vẫn vô đạo. Người Công giáo chỉ là một thiểu số đáng thương đang cố gắng lướt sóng trên biển đời.
Các tông đồ cũng yếu đuối, sợ sệt như chúng ta đã thấy, nhưng họ đã trở về, và được củng cố lại bằng sức mạnh Thánh Thần, họ đã ra đi, chỉ một nhóm nhỏ đã làm dậy sóng thế giới thời bấy giờ, họ đã cố công gieo vãi không mỏi mệt. Chúng ta đang tiếp tục công trình đó. Chúng ta đã lãnh nhận hạt giống lời hằng sống, chúng ta phải tiếp tục gieo, dù đất có khô cằn hay đầy sỏi đá.
Chúa Giêsu đã đến gieo hạt Nước Trời. Ngài là người gieo nhưng đã trở thành hạt giống quí được gieo vào những luống cày đẫm máu của thế giới. Ngài đã chịu nắng mưa của lịch sử con người. Ngài đã thối ra rồi nẩy mầm giữa bao nhiêu cam khổ. Ngài đã trở thành con người và đã chìm trong thế giới con người và đã tan nát ra giữa thế giới con người. Ngài chỉ trổ được mười một bông lúa và tiếp tục gieo, tiếp tục trở thành hạt. Dù lúa chín khắp nơi, nhưng cũng còn quá ít. Đối với Thiên Chúa hôm nay chưa là mùa gặt mà là lúc vãi gieo. Dụ ngôn hình như cũng mang một hương vị quang lâm. Ngày gặt sẽ thấy rằng hạt giống đã sinh nhiều hoa trái.
Chúa không cần thời gian, cũng không lệ thuộc vào thời gian. Chúng ta nóng lòng muốn thấy kết quả, nhưng Chúa thì vẫn chờ đợi. Ngài tôn trọng con người. Ngài không muốn con người lệ thuộc mà chỉ muốn con người tự do chọn lấy con đường của chính mình. Hạt giống của Ngài là tình yêu và tình yêu là không tính toán. Ngài chỉ biết trao ban, và không hạn chế. Người gặt không phải là chúng ta mà chính Thiên Chúa gặt đồng lúa của Ngài. Chúng ta chỉ là những người tá điền gieo hạt. Chúng ta gieo được gì trong cánh đồng thế giới? Chúng ta gieo hạt tình yêu hay ích kỷ? Chúng ta gieo cho Chúa hay tàn phá hạt giống của Chúa? Chúa có thể tín nhiệm vào chúng ta không?
Chúa chỉ có thể tín nhiệm vào chúng ta khi chúng ta đã lãnh nhận lời Ngài, chúng ta phải trở thành lời sống động để có thể là hạt giống Nước Trời như Ngài. Dù chúng ta chỉ là người làm vườn nho vào giờ nào, vào sáng hay chiều, chúng ta vẫn phải là hiện thân của Ngài. Mỗi người chúng ta phải như Phêrô hay Phaolô, yếu đuối nhưng nhiệt tâm và khiêm tốn. Nhìn nhận mình chỉ là dụng cụ, nhưng là dụng cụ sống động: “Sống đối với tôi là Chúa Giêsu Kitô”. Sống chết với Chúa mà thôi. Dù chúng ta là ai, là người chủ gia đình hay là một bà mẹ đông con, hay là một công nhân trong xưởng thợ, chúng ta vẫn phải sống như thế mới có thể đóng góp cho Nước Trời. Chúng ta phải như Chúa Giêsu thôi, là hạt giống bị chôn vùi trong lòng đất của nhân loại, đâm rễ sâu vào cuộc sống để biến tất cả thành hoa trái. Dù thế giới hôm nay có biến thành một biển lửa hận thù hay một bãi rác thối tha, chúng ta vẫn phải đâm sâu vào lòng đất để nuôi hạt giống Tin Mừng để mong một ngày nào đồng lúa sẽ tươi đẹp.
Dụ ngôn xem ra tầm thường dễ hiểu, nhưng mang một mãnh lực hết sức lớn lao, mang lấy tính quyết liệt của Tin Mừng. Quyết liệt vì Chúa đã dám liều mạng cho chúng ta, chúng ta cũng không thể dấn thân nửa vời. Việc nhập thể, cuộc khổ nạn, thập giá không là những hành động thông thường, mà là một dấn thân tuyệt đỉnh. Hạt giống của Chúa Cha phải tan nát để trở thành tấm bánh và sự sống cho mọi người. Ăn lấy tấm bánh thần linh đó, chúng ta không thể thối thoát, chạy trốn. Chúng ta đã bám vào tình yêu, phải yêu thương như Ngài. Phải ra đi như Ngài. Nước Trời đang cần những bàn tay siêng năng và hăng hái.
Các tông đồ, sau ngày lễ Ngũ Tuần, thánh Phaolô và tiếp theo là cả một đạo binh, những người đã ra đi gieo hạt giống Nước Trời. Chúng ta không thể ngồi yên nhìn mây bay mà không làm gì, chúng ta không thể nói: “Không ai thuê mướn chúng tôi”. Chúa Giêsu không từ chối một ai, Ngài không thôi mời gọi. Ngài chỉ mong có nhiều thợ gặt trong đồng lúa của Cha Ngài.
Thế giới hôm nay xem như dị ứng với Tin Mừng, xem ra từ chối một cách quyết liệt tất cả những gì là tâm linh, nhưng thực sự trong chiều sâu, vẫn khát vọng chân lý và hạnh phúc. Chúng ta mang đến cho thế giới điều họ đang cần mà vẫn đang từ chối. Vì dù khoa học có tiến bộ đến đâu, con người có tìm ra đủ mọi hình thức để hưởng thụ, họ vẫn không tìm được hạnh phúc. Chỉ có Chúa Giêsu mới mang lại cho con người điều họ khao khát. Chúng ta, những kẻ tin, hãy là tôi bộc cho thế gian để mang lại cho mọi người hạnh phúc mà Chúa đã mang đến cho trần gian khổ lụy này.
10.Suy niệm của Lm. Trầm Phúc
Chúng ta đang sống trong miền đất nông nghiệp. Bước ra khỏi thành phố, chúng ta có thể chiêm ngưỡng những đồng lúa xinh tươi đang uốn mình trong gió, những vườn cây đầy hoa trái.
Dụ ngôn mà chúng ta đang được mời gọi chú tâm hôm nay, dụ ngôn người gieo hạt giống, có cái gì gần gũi quen thuộc. Đối với người nông dân càng quen thuộc hơn.
Nhưng ai ra đi gieo giống? Chúng ta nghĩ ngay đến Chúa Giêsu. Phải, chính Chúa Giêsu đã đến trong ruộng lúa nhân loại để gieo vãi hạt giống Tin Mừng, mang lại hoa trái cứu độ cho nhân loại.
Nhưng qua hơn 20 thế kỷ, đồng lúa của Chúa không mang lại nhiều hoa trái. Một phần lớn nhân loại vẫn chưa biết Chúa.
Đối với chúng ta, dụ ngôn có thể gây ra thắc mắc: tại sao lại gieo trên bờ đê? trên sỏi đá hay trong bụi gai?
Chúa Giêsu nói đến hạt lúa mì. Người ta không gieo trong nước như lúa của chúng ta, nhưng gieo trên đất khô vào trước mùa đông. Gieo xong người ta mới cày cho hạt giống chìm sâu trong lòng đất cả mùa đông. Đến mùa xuân, tất cả đều nẩy mầm. Vì thế Chúa Giêsu nói: “Nếu hạt lúa mì không thối đi, nó sẽ trơ trọi, nhưng nếu nó thối đi nò sẽ sinh bông hạt”.
Nhưng những hạt gieo trên bờ đê chỉ ít thôi, nhưng trong thực tế, chúng ta thấy sao trong rừng người, hạt gieo trên bờ đê lại nhiều hơn hạt giống gieo vào đất tốt? Bao nhiêu người đã nhận lấy Tin Mừng của Chúa?
Điều đó không lạ gì…
Chúa Giêsu đã mõi mệt rao giảng suốt ba năm, Ngài chỉ gặt được một số ít: “Họ có mặt mà không thấy, có tai mà không nghe được gì.” Tại sao có những hạt rơi vào sỏi đá hay vào bụi gai?
Miến đất Pha-lét-tin là một miền núi chứ không là miền phù sa như chúng ta. Đá vẫn còn mặc dù người ta đã dọn đi những đá lớn.
Lòng người không dễ chinh phục. Chinh phục một nước dễ hơn chinh phục lòng người. Nghe thì thích, nhưng giữ thì còn đặt lại vấn đề. Tin Mừng của Chúa không dễ nuốt như uống cà-phê. Con người lúc nào cũng ham thích sung sướng vật chất hơn hạnh phúc tâm hồn. Họ vẫn biết, sung sướng thì chỉ một khoảnh khắc thôi, nhưng họ vẫn thích hơn. Có người biết rằng một mối liên hệ tình cảm có thể phá đổ hạnh phúc gia đình, nhưng họ vẫn lao đầu vào tai họa.
Thánh Phao-lô, trên đường truyền giáo đã gặp bao nhiêu từ chối, kể cả người Do Thái ( xem Cvtđ 13,46…), Những người tôn giáo khác cũng vậy. Ở A-rê-ô-pa-gô, sau khi nghe thánh Phao-lô nói về sự sống lại, nhiều người nhạo cười và nói: “Thôi lần sau chúng tôi sẽ nghe ông…” ( Cv 17,22…)
Một số người công giáo chúng ta không như vậy sao?
Hạt giống Lời Chúa ít khi gặp được đất tốt vì nó không dễ nuốt.
Hạt giống nầy phải được chôn vùi trong nhiều mùa nắng mưa của lịch sử mới mong đâm chồi trổ bông. Nhưng Thiên Chúa vẫn nhẫn nại, Ngài vẫn tiếp tục quảng đại gieo Lời, dù miền đất nhân loại hôm nay vẫn đầy sỏi đá, vẫn là mùa đông lạnh buốt vì vắng bóng tình yêu.
Ngài vẫn tiếp tục công trình cứu độ giữa mọi từ chối bách hại. Ngài biết sau những mùa đông giá lạnh, vẫn có những mùa xuân ấm áp. Giữa những hờ hững, lạnh lùng, hạt giống Ngài gieo “không bao giờ trở lại mà không mang hoa trái”.
Những miến đất phì nhiêu của các tâm hồn vẫn còn, vì Ngài vẫn còn. Hơn nữa, Hạt giống Thiên Chúa gieo vào những luốn cày đẫm máu của nhân loại, chính là Ngôi Lời Hằng Sống, là Con Một của Ngài. Ngài đã gieo vào lòng đất của nhân loại chính hạt giống yêu quí của Ngài. Hạt giống ấy đã “thối đi” và đã sinh hoa kết quả, dù ít hay nhiều. Đó là niềm hy vọng của bao nhiêu tâm hồn thiện chí.
Chúa Giêsu đã trở thành Hạt Giống được giao phó cho những mùa nắng mưa của lịch sử… Có lẽ còn rất nhiếu và rất nhiều những mảnh đất sỏi đá hay gai góc, nhưng Chúa Giêsu vẫn còn đó. Ngài vẫn tiếp tục lớn lên âm thầm, giữa những cơn bách hại đẫm máu, vinh quang, giữa những con người thiện chí thành tâm. Ngài không ngại sương gió. Ngài không ngại sự tàn bạo của con người. Ngài vẫn là Tình Yêu muôn thuở và không có gì dập tắt được tình yêu toàn năng của Ngài. Ngài đã tuyên bố: “Chúng con đừng sợ. Thầy đã thắng thế gian.”
Dù con người có kiêu căng chối tử, Ngài vẫn là hạt giống bình an nằm trong lòng đất. Thánh Phao-lô đã nhìn từ xa vùng đất tương lai: “Bây giờ, mọi tạovật vẫn rên siết… chờ đợi phúc làm nghĩa tử và ơn cứu độ của thân xác chúng ta.” Và: “Những đau khổ đời nầy không thể so sánh với vinh quang sắp tới sẽ được mạc khải cho chúng ta.” Và trong thời gian chờ đợi ngong ngóng nầy, Chúa Giêsu vẫn mãi mãi là hạt giống đang nẩy mầm và sinh hoa trái, đó là Hạt Giống Thánh Thể.
Thánh Gioan đã nói: “Ngài yêu những kẻ thuộc về Ngài còn ở trần gian, Ngài đã yêu thương họ đến tận cùng.” Những lời đó được thực hiên nơi đây, trước mắt chúng ta.
Chúa Giêsu. Con Chúa Cha hằng sống vẫn được gieo mãi trên khắp các bàn thờ. Ngài muốn mãi mãi là Hạt lúa mì thối đi để sinh bông hạt. Ngài là của ăn cho chúng ta, những con người nhỏ bé và tội lỗi, giúp chúng ta thành những bông lúa vàng mơ cho Nước Trời. Ngài muốn mãi là “Hạt Giống Tình Yêu” tan rã trong xương thịt mọi người. Ngài đang cần chúng ta tiếp tay để tình yêu của Ngài phủ lấp trần gian, để con người hạnh phúc. Ăn lấy Ngài để trở nên như Ngài, một hạt lúa mì trở nên của ăn cho mọi người.
Ngài tha thiết mời gọi chúng ta. Tất cả, không trừ ai vào hy tế của Ngài, sống cho tình yêu, sống để yêu mến Cha trên trời và làm cho thế giới chúng ta bớt đau thương.
Chúng ta phải làm gì?...
11.Gieo giống
Nói về việc rao giảng lời Chúa, chúng ta thấy có hai thực tại đối kháng nhau. Trước hết chúng ta xác tín lời Chúa là lời hiệu nghiệm, một khi đã gieo trồng thì chắc chắn sẽ đem lại mùa xuân với hoa trái dồi dào. Đàng khác là sự chai cứng của những tâm hồn, khiến cho cuộc sống cứ chìm trong tội lỗi và mùa đông ảm đạm cứ kéo dài tưởng chừng như vô tận.
Thực vậy, giữa lòng cuộc đời ồn ào và náo nhiệt này, nhiều khi lời rao giảng chỉ là một tiếng kêu trong sa mạc và người nói chỉ thấy vọng lại chính âm điệu của mình và không có một người đáp trả. Cuộc sống hình như vẫn bước đi theo nhịp điệu riêng của nó, vẫn được lượng giá bằng cái thước đo quen thuộc của nó. Cảm giác ấy gắn liền với sự cô đơn của người rao giảng. Cô đơn vì không một ai chia sẻ nỗi thao thức với mình. Từ nỗi cô đơn ấy, người ta dễ dàng buông xuôi, chán nản và tuyệt vọng.
Thế nhưng, lời Chúa lại không cho phép chúng ta được đánh mất niềm tin. Bởi vì đánh mất niềm tin là đánh mất sứ vụ gieo rắc Tin Mừng, là đánh mất sự sống đem lại niềm vui và sự hăng say cho những bước chân truyền giáo. Đánh mất đức tin là đánh mất cả cái lý do hiện hữu của Giáo Hội trong lòng thế giới.
Trong một cuộc phỏng vấn dành cho báo Figaro, Đức Hồng Y Paul Poupard, chủ tịch văn phòng đối thoại với những người không tin, đã nhìn nhận cuộc hành hương của 500.000 người trẻ về quảng trường Compostellos như biểu tượng cho nỗi khát vọng và sự tìm kiếm những giá trị tâm linh. Con người không thể sống mà lại không nhìn nhận một chiều kích tâm linh siêu việt trong đời mình. Người ta loan báo Thượng Đế đã chết, nhưng hôm nay người ta lại nhìn nhận sự hiện diện sống động của Ngài ngay giữa lòng những xã hội tục hoá hay vô tín ngưỡng. Đồng thời ĐHY cũng nhìn vào sự xuất hiện của nhiều giáo phái huyền bí hiện nay như một thách đố cho Giáo Hội. Khi những khát vọng tôn giáo hay không tìm được lời giải đáp nơi Giáo Hội thì người ta sẽ lần đến những giáo phái khác. Vì thế, sau thách đố của chủ nghĩa vô thần, là thách đố về mục vụ đối với Giáo Hội hôm nay. Chính Công đồng Vat. II cũng đã xác quyết: Người tín hữu phải chịu trách nhiệm không nhỏ trong việc khai sinh ra chủ nghĩa vô thần. Phải nói rằng họ che giấu hơn là bày tỏ khuôn mặt đích thực của Thiên Chúa và tôn giáo.
Chúng ta có thể than phiền vì người đời không đón nhận Tin Mừng. Thế nhưng trước khi than phiền, chúng ta cũng cần phải tự hỏi: Tôi đã thực sự rao giảng lời Chúa, hay mới chỉ là rao giảng những suy nghĩ, những lập trường của cá nhân tôi. Hay chỉ cố thuyết phục bằng sự khôn ngoan theo cái thước đo thiếu hụt của thế gian chứ chưa phải là những chân lý Phúc Âm ngàn đời dịu mát. Chúng ta nên nhớ sức mạnh đích thực là sức mạnh của lời Chúa chứ không phải là sức mạnh của chúng ta. Nếu không, cả những lúc xem ra thành công, thì cũng chỉ nhất thời, hời hợt mà thôi.
Đồng thời lời Chúa là lời sống động. Lời đó không phải chỉ là ngôn từ mà còn phải trở thành những hành động. Vì thế, trước khi than phiền về sự lãnh đạm của người đời đối với lời Chúa, chúng ta cần phải tự hỏi xem: Chính bản thân chúng ta đã đón nhận lời Chúa ra sao? Và lời Chúa đã phát sinh những hậu quả nào trong mảnh đất là cuộc đời chúng ta? Khi cuộc sống chúng ta đã thấm nhuần tinh thần lời Chúa, thì tự bản chất, cuộc sống ấy đã là một bằng chứng hùng hồn về hậu quả của lời Chúa và trở nên một sự rao giảng sống động, một cách tay tung gieo hạt giống Nước Trời trong lòng trần thế.
12.Hạt giống Lời Chúa – Radio Veritas Asia
Một cầu thủ đấu bóng rổ đã tâm sự với các phóng viên báo chí như sau:
Quan niệm của tôi về cuộc sống nay đã thay đổi hẳn, tôi nghĩ rằng điều quan trọng hơn trong lúc này là dành nhiều thời giờ hơn để sống gần gũi với con cái tôi và biết thưởng thức, quí trọng những điều khác nữa, chứ không phải chỉ có môn thể thao bóng rổ mà thôi. Dù gặp bất hạnh, nhưng anh Colin đã là người có phúc hơn những người khác, bởi vì anh đã nghe được điều mà nhiều người muốn nghe mà không được nghe, đó là nghe được tiếng Chúa nói với anh trong các biến cố cuộc đời. Anh Colin khám phá ra được rằng, cuộc sống của anh còn có nhiều điều hay ho và quan trọng khác nữa.
Anh chị em thân mến,
Thiên Chúa dùng mọi tình huống để thức tỉnh chúng ta lắng nghe và sống Lời Ngài. Dụ ngôn về người gieo giống hôm nay cần được chúng ta dành nhiều thời gian trong ngày sống để suy niệm nhiều hơn, để lĩnh hội các ý nghĩa mà chính Chúa đã giải nghĩa cho các môn đệ.
Thiên Chúa đã luôn luôn gieo vãi Lời Ngài khắp nơi, với mọi hạng người, với mọi hoàn cảnh. Chúng ta đáp lại Lời Chúa như thế nào? Chúng ta có cần Chúa mở mắt chúng ta qua một biến cố đau thương như biến cố đã xảy ra với anh Colin hay không? Có cần Thiên Chúa thiêu đốt tất cả những gì chúng ta đang mù quáng bám víu vào như là giá trị duy nhất của đời mình, để giúp chúng ta trở về với Lời Chúa và sống thực hành Lời Chúa hay không?
Bằng cách nào đó không thể nói là tự nhiên tốt được. Tâm hồn con người cũng thế, tự nó không phải tự nhiên tốt, nhưng cần được ân sủng Chúa thánh hóa, thanh luyện mới có thể trở nên tốt, và mỗi người chúng ta cần cộng tác với ơn Chúa để tâm hồn chúng ta được trở nên mảnh đất tốt và trổ sinh nhiều hoa trái.
Thiên Chúa rất thường đến viếng thăm chúng ta qua các biến cố lớn nhỏ, vui buồn, nhưng rất nhiều khi hay là hầu hết nhiều khi, hầu hết mỗi lần Chúa đến thăm để nói với chúng ta một điều gì đó, mạc khải cho chúng ta một điều gì đó thì chúng ta lại vắng mặt, chúng ta lại lo ra. Nhiều lần chúng ta được tiếp xúc với Lời Chúa nhưng chúng ta lại lơ là không màng chi đến Lời Chúa nữa.
Ước chi hôm nay, trong giây phút này, chúng ta hãy trở về ngồi lại nơi căn nhà tâm hồn của chúng ta trong thinh lặng để kiểm điểm lại những gì mình đã làm hư hỏng, để được kín múc lấy sức mạnh của Chúa mà giúp ta canh tân trong cuộc sống.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con hồi tâm trở về, lắng nghe Lời Chúa và sống thực hành Lời Chúa, xin Chúa giúp chúng con biết cộng tác với ơn Chúa, để mảnh đất tâm hồn chúng con trở nên mảnh đất tốt, để chúng con luôn biết đón nhận Lời Chúa và để cho Lời Chúa trổ sinh hoa trái trong tâm hồn chúng con mỗi ngày một hơn. Amen.
13.Suy niệm của Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái
Chủ đề: Ðón nhận những hạt giống Lời Chúa
I. Dẫn vào Thánh lễ
Anh chị em thân mến
Chúng ta đều biết ảnh hưởng của lời nói: có những lời nói khiến ta sung sướng vô cùng, nhưng cũng có những lời nói làm lòng ta đau nhói; lời của những bậc khôn ngoan dạy ta nhiều điều hay lẽ phải, còn lời đường mật của những người xấu có thể dụ ta đến những thiệt hại khôn lường.
Hôm nay, Chúa bảo ta hãy lưu ý đến Lời của Chúa. Ðó là những hạt giống tốt có khả năng sinh những hoa trái rất tốt lành.
Xin Chúa giúp chúng ta trở thành những mảnh đất tốt để hạt giống Lời Chúa gieo vào sinh hoa kết quả tốt đẹp.
II. Gợi ý sám hối
Chúng ta chưa quan tâm đủ đến việc học hỏi Lời Chúa trong Tin Mừng.
Rất nhiều hạt giống lời Chúa gieo vào lòng chúng ta đã uổng phí vì chúng ta không thành tâm đón nhận.
Chúng ta nghe Lời Chúa rất nhiều nhưng thi hành thì rất ít.
III. Lời Chúa
1. Bài đọc I (Is 55,10-11)
Ðoạn trích này thuộc về phần thứ II của sách Isaia, phần này được gọi là "Sách an ủi". Ngôn sứ Ðệ nhị Isaia nói rằng Thiên Chúa đã hứa sẽ cho dân Do Thái thoát khỏi cảnh lưu đày và được trở về quê hương.
Thế nhưng nhiều người Do Thái tỏ ra không tin vào lời hứa đó. Ngôn sứ lưu ý họ hãy nhớ rằng lời của Thiên Chúa luôn luôn hữu hiệu: Ngài đã nói thì thế nào cũng xảy ra đúng như lời Ngài nói; Ngài đã hứa thì chắc chắn Ngài sẽ thực hiện.
Lịch sử đã chứng minh cho điều Ðệ nhị Isaia nói: dân do thái đã được hồi hương vào năm 538 trước công nguyên.
2. Ðáp ca (Tv 64)
Thánh vịnh 64 ca tụng Thiên Chúa Tạo Hoá: sau khi tạo dựng trái đất, Ngài thường xuyên thăm viếng, tưới gội, để cho trái đất thấm nhuần mầu mỡ, cây trái đâm chồi nẩy lộc sinh hoa kết quả, gia súc sinh sản và lớn lên, muôn loài hát xướng hoan ca.
Phụng vụ chọn những lời ca tụng này như một bức màn nền để làm nổi bật ý nghĩa dụ ngôn Tin Mừng về việc gieo những hạt giống lời Chúa.
3. Tin Mừng (Mt 13,1-23)
Dụ ngôn này đã quá quen thuộc với chúng ta. Chúng ta hãy để ý đến vài chi tiết mang ý nghĩa đặc biệt:
Người nông phu này gieo hạt giống xuống mọi loại đất mặc dù biết trước là nhiều hạt sẽ không nầy mầm mọc lên, và Thiên Chúa rất hào phóng sẵn sàng ban lời Ngài cho mọi người và ban cách rất quảng đại dồi dào.
Dụ ngôn kể ra 4 loại đất, trong đó có tới 3 là đất xấu. Thực tế đáng buồn là rất nhiều người đã không đón nhận Lời Chúa và làm cho lời ấy sinh kết quả.
Lời Ðức Giêsu trích dẫn sách Isaia "Các ngươi lắng lai mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì". Tâm thế của những người lòng chai dạ đá trước Lời Chúa. Ðối với họ, Lời Chúa như "đàn gãy tai trâu" và như "nước đổ lá môn" chẳng chút hiệu quả.
Nhưng đối với người biết đón nhận Lời Chúa và đem ra thực hành thì kết quả rất phi thường: một hạt sinh ra 30, 60, 100 hạt khác.
4. Bài đọc II (Rm 8,18-23) (Chủ đề phụ)
Ðoạn thư này chứa đựng một ý tưởng khá mới lạ của Thánh Phaolô, đó là có một sự liên đới số phận giữa con người và các thụ tạo khác: khi con người phạm tội và do đó bị rơi vào vòng nô lệ tội lỗi thì các thụ tạo cũng bị lôi cuốn vào vòng nô lệ đó; hiện nay con người ngóng chờ ơn giải thoát thì các thụ tạo cũng ngóng trông như vậy.
IV. Gợi ý giảng
1. "Ngài dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều"
Một Rabbi do thái kia rất thích dùng các câu chuyện để giải thích những chân lý. Có một môn sinh hỏi ông tại sao ông thích dùng cách đó. Thay cho câu trả lời, ông lại kể một câu chuyện như sau:
Ngày xửa ngày xưa, chàng Sự Thật đi rảo khắp nơi, không mặc quần áo mà cũng chẳng trang sức gì cả, cho nên ai nấy vừa thấy chàng là mắc cỡ đỏ mặt và chạy trốn hết. Sự Thật buồn lắm. Một hôm chàng gặp nàng Dụ Ngôn mặc một chiếc áo muôn màu tuyệt đẹp.
- Anh Sự Thật ơi, sao anh buồn thế?
- Tôi buồn vì tôi vừa già vừa xấu, không ai muốn nhìn tôi.
- Không phải thế đâu. Nàng Dụ Ngôn cười đáp. Ðây anh hãy mượn chiếc áo của tôi mặc vào. Rồi anh sẽ thấy điều gì xảy ra.
Chàng Sự Thật mặc chiếc áo muôn màu của nàng Dụ Ngôn vào. Và chàng đi đâu cũng được mọi người niềm nở tiếp đón.
Kể xong câu chuyện, Vị Rabbi kết luận: Người ta rất khó đón nhận sự thật "trần trụi", nhưng rất dễ đón nhận sự thật được diễn tả bằng dụ ngôn.
2. Lựa lời mà nghe
Có câu ca dao: "Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau". Câu này có thể gợi ý cho một câu khác: "... Lựa lời mà nghe sao cho có phúc"
Chúng ta phải lựa lời để nghe, bởi vì có những lời toàn gây thiệt hại và có những lời đem lại phúc thật.
Lời Chúa rất đáng cho chúng ta lựa để nghe, vì:
luôn đúng sự thật, không sai bao giờ, bởi Chúa chính là Sự Thật.
Chúa không gạt gẫm chúng ta bao giờ. Ngài nói gì cho chúng ta nghe đều chỉ vì lợi ích cho chúng ta.
Lời Ngài là ánh sáng chỉ đường, lời Ngài là sự sống.
Lời Chúa rất quý trọng, đến nỗi Ngôi Hai Thiên Chúa được gọi là Ngôi Lời.
3. Sống đạo bằng gì?
Nếu được hỏi câu này, một người bàng quan nhìn chúng ta sống sẽ trả lời rằng: họ sống đạo bằng đọc kinh, bằng lãnh nhận các bí tích và bằng tham dự các lễ nghi.
Ðúng vậy, người công giáo chưa hoặc rất ít sống đạo bằng Lời Chúa. Nếu sống đạo bằng đọc kinh thì sau giờ kinh là hết sống đạo! Nếu sống đạo bằng lãnh nhận các bí tích thì có bao nhiêu dịp để sống đạo đâu! Và nếu sống đạo bằng tham dự các lễ nghi thì sẽ không còn sống đạo khi ra khỏi nhà thờ! Vả lại, đạo ở trong các kinh đọc, trong các bí tích và trong những lễ nghi không thấm nhập vào cuộc đời, vào xã hội.
Ðạo là đường, sống đạo là đi đường. Trong cuộc hành trình này, Lời Chúa chỉ hướng cho ta đi, Lời Chúa dạy ta giải quyết những tình huống như thế nào, Lời Chúa là kim chỉ nam đưa ta tới cùng đích.
4. Bốn thái độ trước Lời Chúa
Chúng ta hãy nghe chính Ðức Giêsu giải nghĩa 4 loại đất, tiêu biểu cho 4 thái độ của con người trước Lời Chúa:
Ðất vệ đường: những kẻ chẳng thiết tha gì đến Lời Chúa. Lời gieo xuống đó chẳng bao lâu thì bị quỷ dữ cướp đi.
Ðất lẫn sỏi đá: những người mau mắn đón nhận Lời Chúa nhưng không quý chuộng bao nhiêu. Khi gặp chút gian khó thì bỏ cuộc.
Ðất có nhiều gai: những người cũng đón nhận lời Chúa, nhưng điều họ quan tâm hơn là những đam mê, vui thú, của cải... Các thứ sau này như gai góc um tùm dần dần làm cho Lời Chúa chết ngạt.
Ðất tốt: những người sốt sắng nghe Lời và quảng đại thi hành.
Mỗi ngày Chúa Nhựt chúng ta dự Thánh Lễ, Lời Chúa đều được gieo vào lòng chúng ta.
Có khi nghe xong chúng ta quên liền. Sau Lễ, nếu có ai hỏi ta bài Tin Mừng hôm nay nói gì, chắc ta không trả lời được. Chúng ta là vệ đường.
Có khi chúng ta cảm thấy Lời Chúa rất hay và có ý muốn làm theo. Nhưng trở về với cuộc sống nhộn nhịp, vài ngày sau ý muốn ấy đã tắt ngúm. Chúng ta là đất lẫn sỏi đá.
Có khi chúng ta thực tâm thi hành lời Chúa. Thế rồi chuyện này chuyện nọ trong cuộc sống xảy đến. Chúng ta quan tâm giải quyết những chuyện ấy hơn. Lời Chúa bị bóp chết. Chúng ta là đất có nhiều gai góc.
Chỉ cần một câu Tin Mừng thôi nhưng được suy gẫm kỹ và được kiên trì thực hiện thì sẽ sinh kết quả gấp trăm.
5. Chuyện minh họa
Một ông vua nọ có thói quen mỗi ngày nghe một đoạn trong kinh Bagayad Gita. Người phụ trách việc đọc kinh này là một nhà sư đạo đức, thông thái. Cứ mỗi lần đọc xong một đoạn kinh, ông lại dùng đến kiến thức uyên bác của mình để giải thích cho vua nghe. Và ngày nào ông cũng đặt câu hỏi "Bệ hạ có hiểu những gì thần vừa dẫn giải không?". Nhưng lần nào nhà vua cũng chỉ trả lời "Khanh nên hỏi điều đó với khanh trước đã"... Ngày nọ, giữa lúc đọc kinh, ông bỗng được giác ngộ và nhận ra tất cả mọi sự đều là hão huyền. Thế là nhà sư quyết từ bỏ mọi sự và lên đường bắt đầu cuộc sống của một người hành khất. Trước khi ra đi, ông nói với nhà vua "Tâu bệ hạ, thế là cuối cùng hạ thần đã hiểu được: Giác ngộ đích thực, hiểu biết chân lý chính là thực thi chân lý".
V. Lời nguyện cho mọi người
CT: Anh chị em thân mến
"Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra". Với tâm tình yêu mến lời Chúa, chúng ta cùng tha thiết nguyện xin.
1. Lời Chúa là nền tảng đức tin của người tín hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho mọi thành viên trong đại gia đình Hội Thánh / biết ý thức tầm quan trọng của Lời Chúa / cũng như cố gắng đọc thường xuyên / và đem ra thực hành trong đời sống thường ngày.
2. Kinh Thánh chứa đựng Lời Chúa / là cuốn sách được in ra nhiều nhất / được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất / và được đọc nhiều nhất trên thế giới / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu biết trân trọng bộ sách quý báu này.
3. Thường thì những người rao giảng Lời Chúa / hay gặp nhiều thử thách gian nan trong cuộc sống thường ngày / Chúng ta hiệp lời cầu xin Chúa luôn che chở giữ gìn các vị ấy / để các ngài có thể chu toàn trọng trách của mình.
4. Sống đạo là sống theo Lời Chúa dạy / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ sẽ / biết cố gắng sống theo Lời Chúa trong Tin Mừng / để đời sống đức tin ngày càng vững chắc và trưởng thành hơn.
CT: Lạy Chúa Giêsu, mỗi khi tham dự Thánh lễ, xin cho chúng con luôn biết chuẩn bị tâm hồn xứng đáng và chăm chú lắng nghe, để Lời Chúa được công bố thực sự trở nên nguồn dinh dưỡng quý báu cho đời sống đức tin của chúng con. Chúa hằng sống và hiển trị muôn đời.
VI. Trong Thánh Lễ
- Trước kinh Lạy Cha: Ðức Giêsu đã nói "Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, mà còn nhờ những lời từ miệng Thiên Chúa phán ra". Trong kinh Lạy Cha sau đây, chúng ta hãy tha thiết "xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày".
- Trước rước lễ: Mỗi khi tham dự Thánh lễ, chúng ta được dự hai bàn tiệc là bàn tiệc Lời Chúa và bàn tiệc Thánh Thể. Chúng ta đã được nuôi dưỡng bằng Lời Chúa rồi. Giờ đây chúng ta sắp được nuôi dưỡng bằng chính Thánh Thể Chúa. "Ðây Chiên Thiên Chúa..."
VII. Giải tán
Chúng ta sắp trở về cuộc sống phức tạp với nhiều cực khổ, lo toan, đam mê, tranh chấp... Chớ gì tất cả những thứ ấy không bóp nghẹt những hạt giống Lời Chúa đã được gieo vào lòng chúng ta trong Thánh Lễ này.
14.Lời Chúa giúp con người tự do
(Suy niệm của Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm, SJ.)
Thời đầu khi Đức Yêsu xuất hiện rao giảng, người ta đông đảo đi theo Ngài. Rồi với thời gian, nhiều người đã bỏ Ngài, ngay cả các môn đệ. Trong dụ ngôn người gieo giống hôm nay, Đức Yêsu cho thấy chính tùy thái độ của người nghe đối với Lời Ngài, mà Lời Ngài sinh hoa kết quả như thế nào trong lòng con người. Đức Yêsu đã dạy dỗ bằng dụ ngôn, vì người nghe không dễ dàng hiểu và chấp nhận Lời Ngài. Với dụ ngôn, con người hiểu theo mức độ của mỗi người.
1. Con người có thể bị nô lệ
Con người có thể bị nô lệ nhiều điều. Có người nghiện xì-ke ma tuý, họ không thể thắng được cơn nghiện nên đã ăn cắp ăn trộm, có người bán cả vợ cả con để có tiền hít chích cho thoả cơn nghiền. Có người lại bị nô lệ đồng tiền, họ chỉ thích và chỉ lo kiếm tiền; tiền bạc như ông chủ, sai khiến họ đủ điều; họ không chú ý đến vợ đến con, không lo giáo dục con cái, không dành thời giờ cho gia đình; và hậu quả là gia đình họ không hạnh phúc, con cái hư hỏng, gia đình bị tan hoang. Có người lại bị nô lệ danh vọng, nô lệ chức quyền, nô lệ tiếng khen. Nói một cách tổng quát, con người có khuynh chiều vật chất và xác thịt, nếu con người chiều theo tất cả những điều đó một cách bất chính, con người ở trong tình trang mê lầm.
Thái độ ứng xử của con người tùy thuộc đặc biệt tình trạng nội tâm của mỗi người, tùy lúc đó họ có tự do thực hay không. Một người có thể có tự do mà không có tự do đích thực, chẳng hạn như người nghiện xì-ke ma tuý, họ tuy tự do nhưng lại không tự do thực. Cũng có nhiều lãnh vực tuy con người bị giới hạn, nhưng vẫn có tự do; chẳng hạn đã là người ai cũng phải ăn phải uống, tuy con người không có tự do tuyệt đối để không ăn, nhưng con người vẫn tự do để ăn lúc nào và ăn như thế nào hoặc không ăn.
Để có tự do nội tâm, con người cần biết đúng. Biết đúng để sống đúng. Ngày nay cũng như ngày xưa, có nhiều lý thuyết, có nhiều lập luận tuy dù không đúng nhưng cũng có người theo. Đi theo một lý thuyết sai lầm, là giam hãm con người trong tình trạng u mê. Thánh Augustin trước khi trở lại đạo Công Giáo, đã ở trong tình trạng này. Theo niềm tin Kitô-hữu, những điều Thiên Chúa mặc khải qua Kinh Thánh và đặc biệt qua Đức Yêsu, sẽ giúp con người được tự do. Thiên Chúa là Đấng yêu thương con người, Ngài muốn con người được tự do, Ngài đã nói với con người trong dòng lịch sử qua các tiên tri, và vào thời sau hết Ngài đã sai gởi Con Ngài tới với chúng ta, để dạy chúng ta hiểu biết đúng đắn về Thiên Chúa, hầu con người được tự do và hạnh phúc.
2. Lời Chúa như sương sa tưới mát
Lịch sử nhân loại cho thấy có biết bao người “tầm sư học đạo”, miệt mài đi tìm khôn ngoan, hy vọng sẽ được hạnh phúc đích thực. Tất cả những ao ước hướng thiện, truy tìm chân lý, ao ước thành người tuyệt vời, là những nét đẹp nơi con người. Những điều này phản ánh nét đẹp của Thiên Chúa nơi con người; và nét đẹp này từ Thiên Chúa mà có. Thiên Chúa làm tất cả những điều tốt lành nơi con người. Thiên Chúa làm con người say mê đi tìm Ngài như Nguồn Chân Thiện Mỹ.
Thiên Chúa làm con người đi tìm Ngài như Chân Thiện Mỹ tuyệt đối. Thiên Chúa cũng nói với con người qua trung gian những con người. Như sương sa rơi xuống đất, thấm nhập vào lòng đất, làm cây đâm chồi và sinh hoa kết trái, Lời Ngài giúp con người nhận ra sự thật, giải phóng con người khỏi nô lệ, giúp con người sinh hoa kết trái trong việc tốt lành. Đức Yêsu là Lời Thiên Chúa tới trần gian với con người. Lời Thiên Chúa nhập thể giúp con người nhận ra sự thật, và giúp con người sống bình an hạnh phúc trong mọi hoàn cảnh sống.
Lời của Đức Yêsu cho con người, tuy dù là Lời Thiên Chúa nhập thể, vẫn luôn luôn để con người tự do với Lời Ngài. Tùy con người đón nhận hay không, đón nhận như thế nào, mà Lời đó sinh hoa kết trái. Lời đó có thể như hạt giống rơi trên đá sỏi, rơi vào bụi gai, rơi nơi vệ đường, hoặc rơi nơi đất tốt. Hạnh phúc vừa vượt tầm tay của mỗi người, vừa nằm trong tầm tay của mỗi người, tùy con người quyết định.
3. Đức Yêsu như gương mẫu
Ngôi Lời Thiên Chúa, một khi đã nhập thể làm người, thì Ngài cũng bị giới hạn như bao người khác. Đức Yêsu cũng là người như chúng ta, Ngài cũng có những khuynh chiều xác thịt như chúng ta, Ngài cũng bị cám dỗ về miếng ăn, về danh vọng, về quyền lực. Tuy vậy, Ngài vượt lên và tự do với tất cả.
Ngài tự do với bạc tiền, danh vọng, tình duyên. Ngài rong ruổi rao giảng khắp đất nước Do Thái trong khó nghèo: “chồn cáo có hang, chim trời có tổ nhưng con người không có chỗ tựa đầu”. Ngài tự do với tiếng khen lời chê của con người, Ngài dạy dỗ dân chúng chứ không đi tìm tiếng khen của dân chúng. Ngài sẵn sàng chấp nhận người ta bỏ không theo Ngài nữa. Ngài chấp nhận không có quyền lực bảo vệ Ngài, để rồi phải chết ô nhục trên thập giá.
Đức Yêsu là người chỉ sống cho Thiên Chúa và cho con người. Ngài muốn con người được tự do với tất cả, để con người có thể sống bình an hạnh phúc. Chỉ có tình yêu mới làm con người được tự do. Tình yêu có thể giải phóng tất cả. Cha mẹ yêu thương con cái, cho dù con cái có lầm lỗi thì tình yêu của người cha người mẹ có thể tạo dịp để người con có thể bắt đầu lại cuộc đời. Thiên Chúa luôn tha thứ cho con người, vì Ngài yêu thương con người, và luôn muốn con người bắt đầu lại cuộc đời. Yêu thương và tha thứ, là để con người trở nên tốt hơn tuyệt hơn hạnh phúc hơn.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ
1. Bạn gặp ai là người tự do nhất trong kinh nghiệm đời bạn? Xin chia sẻ điều bạn được đánh động qua người này.
2. Bạn có kinh nghiệm Lời Chúa làm bạn tự do không? Xin chia sẻ.
3. Lời Chúa có chỗ trong đời bạn không? Bạn có được Lời Chúa dạy dỗ mỗi ngày không? Qua việc gì? (Nghe Lời Chúa trong Thánh Lễ, đọc Lời Chúa mỗi ngày)
15.Suy niệm chú giải của Lm. Inhaxio Hồ Thông
Chủ đề Lời Chúa Chúa Nhật 15 Thường Niên năm A này là tính hữu hiệu của Lời Chúa.
Is 55, 10-11
Trong đoạn trích của tác phẩm ngôn sứ I-sai-a đệ nhị này, Lời Chúa được sánh ví với ơn mưa móc làm cho hạt giống, nẩy mầm, đâm chồi nẩy lộc và đem lại cơm bánh cho con người.
Rm 8, 18-23
Trong đoạn trích thư gởi tín hữu Rô-ma, thánh Phao-lô kêu mời suy gẫm, bên kia mầu nhiệm đau khổ, số mệnh vinh quang đang chờ đón không chỉ con cái Thiên Chúa nhưng còn muôn loài thụ tạo nữa.
Mt 13, 1-23
Tin Mừng tường thuật dụ ngôn “Người Gieo Giống”. Chúa Giêsu sánh ví Lời Ngài với hạt giống. Hạt giống được gieo vào những mảnh đất tốt, chắc chắn sản sinh một vụ mùa bội thu.
BÀI ĐỌC I (Is 55, 10-11)
Bản văn này gợi lên tính hữu hiệu của lời Chúa có thể sánh ví với tính hữu hiệu của ơn mưa móc làm cho đất phì nhiêu. Bản văn này được chọn vì mối liên hệ gần gũi của nó với dụ ngôn “Người Gieo Giống” trong Tin Mừng hôm nay. Bản văn này được trích từ chương cuối tác phẩm của I-sai-a đệ nhị, vị ngôn sứ của thời lưu đày Ba-by-lon này an ủi những người đồng hương bất hạnh của ông khi hứa với họ rằng Đức Chúa sắp ra tay giải thoát họ.
1. Tính hữu hiệu của Lời Chúa:
Vị ngôn sứ khẳng định rằng những gì Chúa đã hứa như thế không thể nào là dối trá được, vì Lời Chúa nhất thiết phải phát sinh thành quả của mình, chắc chắn như ơn mưa mốc từ trời xuống đem lại sự phong nhiêu cho đất đai và phúc lộc cho con người trước khi trở về trời cao. Những hình ảnh được dùng để so sánh ở đây không thuần túy là thi ca: “mưa trời và sương sa là dấu chỉ ơn cứu độ nhưng không”. Ở đầu bài thơ của mình, vị ngôn sứ đã nhắc nhớ rằng nước mà trời ban thì không phải trả đồng nào. Từ đó, ông lại kêu gọi dân chúng hãy tin tưởng. Tính hữu hiệu của Lời Chúa được minh chứng một cách tuyệt vời nhất đó sẽ là cuộc giải thoát sắp đến cho những người lưu đày. Ông kêu to lên ngay sau đoạn trích này:
“Phải, các ngươi sẽ ra đi mừng rỡ hân hoan,
rồi lũ lượt kéo về bình an vô sự” (Is 55: 12)
2. Nhân cách hóa lời Chúa:
Trong bản văn này, tác giả nhân cách hóa Lời Chúa; Lời Chúa được sánh ví như một sứ giả ra đi để chu toàn sứ mạng và sẽ chỉ trở về khi sứ mạng được hoàn thành. Đức Giêsu sẽ hiện thân Lời Chúa này. Ngài sẽ trở về nhà Cha chỉ khi Ngài chu toàn sứ mạng cứu độ của mình.
BÀI ĐỌC II (Rm 8, 18-23)
Chúng ta tiếp tục đọc chương 8 được trích từ thư của thánh Phao-lô gởi tín hữu Rô-ma. Thánh nhân vừa mới chứng tỏ rằng vận mệnh của người Ki-tô hữu được liên kết với vận mệnh của Đức Ki-tô. Chính nhờ Ngài và trong Ngài mà chúng ta trở nên con cái Thiên Chúa và đồng thừa tự với Ngài.
1. Vận mệnh vinh quang của con cái Thiên Chúa:
“Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ, sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa đã mặc khải nơi chúng ta”. Kiểu nói: “Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ”, có thể được hiểu là những hoàn cảnh trần thế mà người Ki-tô hữu đang sống, nhưng chắc chắn là những gian nan thử thách mà họ phải chịu trong cuộc chiến đấu chống tội lỗi. Đau khổ tự nó là một điều dữ không thể nào phát sinh vinh quang được; tuy nhiên, đau khổ lại trở nên nguồn mạch vinh quang chỉ khi nào được liên kết với Đức Giêsu, vì chính ở nơi Ngài mà đau khổ và vinh quang là hai khía cạnh của một mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh: “Vì một khi cùng chịu đau khổ với Người, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Người”.
2. Muôn loài mong chờ được giải thoát:
Những gì được thánh Phao-lô khai triển ở đây không xuất phát từ một hệ thống triết học, cũng không từ một quan niệm khoa học về vũ trụ, nhưng được đặt trên nền tảng Kinh Thánh. Thế giới đã được sáng tạo cho con người; vì thế, nó liên đới với vận mệnh của con người; tất nhiên, nó đã bị nguyền rủa do tội lỗi của con người: “Đất đai bị nguyền rủa vì ngươi; ngươi sẽ phải cực nhọc mọi ngày trong đời ngươi, mới kiếm được miếng ăn từ đất mà ra” (St 3: 17). Chính dựa trên lời nguyền này mà thánh Phao-lô đã quả quyết: “Quả thế, muôn loài đã lâm vào cảnh hư ảo, không phải vì chúng muốn, nhưng vì Thiên Chúa bắt chịu vậy”. Theo thánh Phao-lô, chính trong kế hoạch của Thiên Chúa mà muôn loài muôn vật, vì được liên kết với án phạt của con người, cũng được dự phần vào ơn cứu độ và được giải thoát khỏi cảnh hư nát. Các ngôn sứ đã loan báo:
“Này đây Ta sáng tạo trời mới đất mới,
không còn ai nhớ đến thuở ban đầu và nhắc lại trong tâm trí nữa.
Nhưng thiên hạ sẽ vui mừng và luôn mãi hỷ hoan
vì những gì chính Ta sáng tạo” (Is 65: 17-18; x. 11: 6-9).
Thánh Phao-lô ám chí đến lời loan báo này: “Thật vậy, chúng ta biết rằng: cho đến bây giờ, muôn loài trong vũ trụ cùng rên siết và quằn quại như sắp sinh con”.
Vả lại, văn chương khải huyền đã mở rộng những niềm hy vọng vào thời Mê-si-a vượt quá cái khung chủ nghĩa quốc gia chật hẹp để đạt đến toàn thể nhân loại, và thậm chí đến muôn vật vô tri vô giác. “Thế giới tương lai” được mô tả như một thế giới thay hình đổi dạng nhờ những thực tại thiên giới đột nhập vào. Thư thứ hai của thánh Phê-rô gợi lên viễn cảnh này bằng những ngôn từ khải huyền: “Trong khi mong đợi ngày của Thiên Chúa và làm cho ngày đó mau đến, ngày mà các tầng trời sẽ bị thiêu hủy và ngũ hành sẽ cháy tan ra trong lửa hồng. Nhưng theo lời Thiên Chúa hứa, chúng ta mong đợi trời mới đất mới, nơi công lý ngự trị” (2Pr 3: 12-13).
Trong các thư được viết trong cảnh bị giam cầm, thánh Phao-lô sẽ lấy lại cùng viễn cảnh vĩ đại này, bằng những biểu thức ngắn gọn hơn; chẳng hạn như trong thư gởi tín hữu Cô-lô-xê, thánh Phao-lô chúc tụng Đức Ki-tô là thủ lãnh vũ trụ, nhờ Ngài và cho Ngài “Thiên Chúa đã đem lại bình an cho mọi loài dưới đất và muôn vật trên trời” (Cl 1: 20). Đây cũng là những điểm nhấn trong thư gởi tín hữu Ê-phê-xô (1: 9-13).
3. Vai trò của Chúa Thánh Thần:
Tư tưởng của thánh Phao-lô dựa trên thần học Nhập Thể, Tử Nạn và Phục Sinh của Đức Ki-tô, theo đó vai trò của Chúa Thánh Thần không thể nào vắng bóng được. Chính Chúa Thánh Thần đã khởi sự rồi trong chúng ta sự biến đổi này và cho phép chúng ta hy vọng về “một sự giải phóng thân xác chúng ta trong tương lai”. Cũng cách thức như vậy đối với muôn loài muôn vật, tức là toàn thể thế giới hữu hình biệt phân với loài người. Vì thế, tư tưởng của thánh Phao-lô ngược lại với tư tưởng Hy-lạp. Trong khi tư tưởng Hy-lạp mong muốn giải thoát tinh thần khỏi vật chất, thì thánh Phao-lô nhắm đến khôi phục vật chất nhờ Chúa Thánh Thần.
Giáo Hội đã tiếp nhận viễn cảnh của thánh Phao-lô. Công Đồng Vatican II được khơi nguồn cảm hứng từ viễn cảnh này (cũng một phần từ cha Teilhard de C-hardin như trong tác phẩm “Cảnh Vực Thần Linh”).
TIN MỪNG (Mt 13, 1-23)
Trong chương này, thánh Mát-thêu tập hợp bảy dụ ngôn, trong đó bốn dụ ngôn: “cỏ lùng”, “kho báu”, “ngọc quý” và “chiếc lưới” thuộc nguồn riêng của thánh nhân, còn hai dụ ngôn: “người gieo giống” và “hạt cải” thì có chung nguồn với thánh Mác-cô và thánh Lu-ca, trong khi dụ ngôn “men trong bột” thì có chung với thánh Lu-ca. Bảy dụ ngôn này hình thành nên một tổng thể thuần nhất: cả bảy dụ ngôn đều có mối liên hệ tới “Nước Trời”. Tin Mừng hôm nay chỉ trích dẫn dụ ngôn “Người Gieo Giống”.
Các dụ ngôn là những thực tại thường ngày dễ thấy được dùng để nói về những thực tại tinh thần vốn cao siêu mầu nhiệm khó nắm bắt được. Vào thời Đức Giêsu, các kinh sư thường sử dụng phương thức này để đánh động sự chú ý của thính giả và khơi dậy những suy tư của họ. Thật ra, các ngôn sứ đã sử dụng phương thức này rồi và truyền thống đã gán cho vua Sa-lô-mon là nhà khai sinh phương thức giảng thuyết bằng dụ ngôn.
1. Người gieo giống chính là Đức Giêsu:
Khi dùng những hình ảnh rất quen thuộc đối với thính giả Ga-li-lê của Ngài, Chúa Giêsu mô tả số phận của mỗi hạt giống tùy thuộc vào vùng đất tiếp nhận nó. Trước hết, hạt giống gặp phải không chỉ những khó khăn nội tại do từ các loại đất: vệ đường chai cứng, đất đầy sỏi đá, đất đầy bụi gai, nhưng còn những chướng ngại đến từ bên ngoài: chim trời, nắng cháy. Tuy thế, “có những hạt giống rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục”. Hình ảnh được diễn tả ở đây rất mạnh, vì ở miền đất Pa-lét-tin, vào những vụ mùa bội thu nhất, sản lượng không vượt quá mười đến mười hai hạt lúa cho mỗi hạt giống.
Qua những gợi ý này, Đức Giêsu muốn đám đông cũng như các môn đệ Ngài hiểu rằng chính Ngài là “người gieo giống” ra đi gieo Lời Thiên Chúa, như thánh Mát-thêu giới thiệu ngay từ đầu: “Hôm ấy, Đức Giêsu từ trong nhà đi ra”. Như người nông dân gieo hạt giống trên khắp cánh đồng với đủ loại đất, Đức Giêsu gieo Lời Hằng Sống của Ngài một cách hào phóng cho hết mọi hạng người, không trừ một ai. Tuy nhiên, chỉ những ai mở rộng lòng mình đón nhận lời Ngài thì lời Ngài mới sinh hoa kết quả.
2. Cách thức tiếp đón Lời:
Các môn đệ không thể hiểu ngay tư tưởng của Đức Giêsu, vì thế các ông hỏi Ngài: “Thưa Thầy, sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?”. Câu trả lời của Đức Giêsu thì thật rõ ràng: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không”. Đây là lần duy nhất và vào dịp duy nhất này mà trong các sách Tin Mừng xuất hiện từ “mầu nhiệm”. Tiếp đó, Đức Giêsu còn trở nên nghiêm khắc hơn khi trích dẫn một câu ngạn ngữ và áp dụng câu ngạn ngữ này vào việc tiếp đón Lời Ngài: “Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ còn dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, thì cũng sẽ bị lấy mất”. Chỉ ai thành tâm thiện chí mở rộng lòng mình ra trước ánh sáng của Lời Ngài, người ấy càng ngày càng đón nhận nhiều ánh sáng hơn nữa; nhưng nếu ai không màng chi đến ánh sáng của Lời Ngài, người ấy càng ngày càng trở nên tăm tối hơn.
3. Mục đích Chúa Giêsu rao giảng bằng dụ ngôn:
Khi rao giảng bằng dụ ngôn, Đức Giêsu không cố ý làm cho lời dạy của Ngài trở nên bí nhiệm để làm nhụt chí thính giả của Ngài. Trái lại, với những hình ảnh thân quen và những ngôn từ cụ thể, Ngài muốn thính giả của Ngài nắm bắt được những chân lý cao siêu mà Ngài thông truyền cho họ. Quả thật, ngay liền sau đó, thánh Mát-thêu nhấn mạnh như vậy khi trích dẫn Tv 78: 2:
“Mở miệng ra, tôi sẽ đôi lời huấn dụ,
công bố điều huyền bí thuở xa xưa”.
Tuy vậy, đám đông này lắng nghe lời Ngài, nhưng không thực tâm muốn hiểu đúng sứ điệp của Ngài mà lại theo sở thích của họ, theo những ước muốn của họ, theo những nhu cầu tư lợi của họ. Trước những tâm trí mù lòa của họ, Ngài đã phải thốt lên những lời cay đắng: “Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu”, và Ngài sánh ví đám thính giả này với dân chúng mà ngôn sứ I-sai-a đã gặp rồi vào thế kỷ VIII tCn: “Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy; vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa lành chúng cho lành” (Mt 13: 14-15; x. Is 6: 9-10).
Sấm ngôn I-sai-a này được cả ba Tin Mừng nhất lãm (Mt 13: 14-15; Mc 4: 12; Lc 8: 10) và Tin Mừng Gioan (Ga 12: 40) trích dẫn, cũng như được dùng để kết thúc sách Công Vụ Tông Đồ (Cv 28: 26-27). Vì thế, chúng ta có thể nói rằng sấm ngôn này đã được ứng nghiệm: việc dân Do thái từ chối là một sự kiện không thể chối cãi trong thời Giáo Hội tiên khởi, vì thế “ơn cứu độ của Thiên Chúa đã được gởi đến cho các dân ngoại” (Cv 28: 28).
Sấm ngôn I-sai-a này được trích từ bài trình thuật về ơn gọi của vị ngôn sứ. Đức Chúa báo trước cho vị ngôn sứ biết rằng sứ mạng của ông sẽ gặp rất nhiều khó khăn, vì ông sẽ phải ngỏ lời với một dân cố tình nhắm mắt bịt tai và rồi thế nào sứ mạng của ông cũng sẽ phải thất bại. Đây là kiểu nói mang đậm sắc thái sê-mít nhằm bày tỏ sự hờn dỗi, nhưng dễ hiểu lầm, như ở Việt Nam chúng ta khi cha mẹ nói với con cái mình với giọng giận hờn: “Đồ ngoan cố cứng đầu, nói mấy cũng không chịu nghe, chết đi cho khuất mắt”. Vì thế, để có thể giúp cho người thời nay hiểu được câu nói bí nhiệm này, có người đề nghị thay mệnh đề “kẻo (less)” bằng “trừ phi (unless)” như sau: “Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy; vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, trừ phi mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa lành chúng cho lành”. Dù thế nào, hoàn cảnh của vị ngôn sứ cũng tương tự như hoàn cảnh của Đức Giêsu trước lòng chai dạ đá của con người.
4. Những người gieo giống tương lai:
Tương phản với những viễn cảnh bi quan này, Đức Giêsu gặp thấy niềm vui mà niềm tin của nhóm nhỏ môn đệ Ngài đem lại cho Ngài, những người mà Ngài sắp làm cho họ trở thành những người gieo Lời Ngài trong tương lai. Họ sẽ vấp phải những khó khăn tương tự, nhưng trên những mảnh đất tốt họ sẽ thu hoạch một vụ mùa kỳ diệu. Chúa Giêsu lập lại những con số thật choáng ngợp: “kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba mươi”. Bởi vì không ai có thể nghi ngờ về tính hữu hiệu của Lời Chúa. Từ đó, chúng ta có thể hiểu tại sao Đức Giêsu sẽ dùng hình ảnh hạt giống để diễn tả sứ mạng của chính Ngài: “Thật, Thầy bảo thật anh em, nếu hạt lúa gieo vào lòng đất mà không chết đi, thì nó vẫn trơ trọi một mình; còn nếu chết đi, nó mới sinh được nhiều hạt khác” (Ga 12: 24). Để có được một vụ mùa bội thu, hạt giống cần phải chết đi. Cái chết đem lại một vụ mùa bội thu này sẽ là cái chết của chính Ngài.
16.Xạ lúa - Lm Vũ Đình Tường
Hạt giống: những ai từng gieo lúa, vãi lúa, hay rắc lúa đều đoán tiết trời oi bức vào mùa gieo lúa sẽ có mưa to ướt đất, người quăng hạt thóc xuống đất mong chúng mọc lên. Điểm lợi là đất ẩm ướt giúp hạt nảy mầm, sống mọc lên tốt. Hai nữa là mưa làm tan đất vùi lấp hạt thóc nên tránh bị chim trời tha mất. Thực ra dân miền Tây có phân biệt đôi chút về gieo hay vãi, hay xạ lúa. Thông thường hay nghe nói đến gieo mạ, vãi phân nhưng khi rắc lúa vào ruộng người ta lại dùng từ xạ lúa. Gieo lúa thường gieo rất dầy hạt và dùng để dặm chỗ lúa thất, nên có tình trạng gieo mạ. Từ thông thường dân miền Tây quen dùng là xạ lúa. Xạ lúa là trước ngực đeo thúng lúa hai chân bước đều và hai tay nắm hạt thóc vãi vung ra. Bao lâu hạt thóc còn trong tay bấy lâu người gieo lúa còn kiểm soát được hạt thóc nhưng khi vung tay xạ lúa người đó không còn thể điều khiển được hạt thóc, nó vung vãi đâu đành chấp nhận mà không kiểm soát được vì thế mới có tình trạng hạt rơi vào bụi gai, hạt vào đất sỏi, hạt vào kẽ đá, hạt vào đất tốt. Điều này cũng nói lên tính rộng rãi, hào sảng của người gieo giống. Trong tâm người đó không kì thị, coi thường, khinh rẻ đất tốt, đất xấu mà quí trọng đất, công bằng trong việc đối xử với đất.
Đất tốt có thể biến thành đất xấu và đất xấu có thể biến thành đất tốt. Kinh thánh ghi lại 4 loại đất khác nhau: đất sỏi đá, đất vệ đường, đất cỏ gai mọc và đất tốt. Để biến đất cỏ gai mọc thì cần phải nhổ cỏ đất đó sẽ biến thành đất tốt hoặc đất sỏi đá nhặt bớt sỏi biến thành đất tốt. Như thế người ta có thể cải tạo đất xấu thành đất tốt. Đất vệ đường cũng không phải là vô dụng, bỏ đi vì đất dẫn người ta đến nơi muốn đến. Đất tốt nếu để liều không chăm sóc sẽ biến thành đất xấu vì bị cỏ dại, cỏ gai xâm lấn. Nếu chúng ta ví trái tim mình là thửa đất cho Lời Chúa thì bốn loại đất Kinh thánh nói đến chính là những xúc cảm, tình cảm biến đổi của con tim con người. Con tim tốt lành, thánh thiện hay con tim chai đá, sỏi sạn. Con tim đi đúng đường hay con tim lầm đường lạc lối. Con tim biết cảm thông với thống khổ của đồng loại hay con tim khô cằn, mất cảm xúc thương tâm, làm ngơ không đáp trả tiếng kêu cứu của đồng loại. Cảm xức, biến đổi của con tim dẫn đến kết quả tùy theo trạng thái biến đổi. Vì thế chúng ta cần siêng năng chăm sóc con tim mình, biến nó thành thửa ruộng tốt mang lợi ích cho tha nhân. Xã hội nhận được phúc lộc hay tai họa là do trạng thái của con tim, thửa đất gieo trồng lòng nhân hay là trung tâm gieo tang thương. Con tim thay đổi từ tốt sang xấu ai hưởng lợi hơn cả. Thiên Chúa không hưởng chi. Cá nhân người đó chưa chắc đã có lợi mà kẻ thu lợi nhiều nhất chính là ma quỉ, satan.
Thiếu cộng tác với Thiên Chúa chúng ta sẽ phí phạm tài năng Chúa ban. Phí phạm tài năng dưới nhiều dạng thức khác nhau. Phí phạm thời giờ trong việc cãi cọ nhau, tranh giành ảnh hưởng hay giận hờn vô bổ. Phí phạm sức khỏe khi xử dụng những hóa chất có hại cho sức khỏe. Phí phạm cơ hội làm việc lành phúc đức, phí phạm tuổi đời trong việc rong ruổi điều xấu, phí phạm cơ hội làm chứng nhân cho Đức Kitô Phục Sinh. Những phí phạm đó đều đến từ thuở đất xấu.
Một điểm nữa chúng ta cũng cần lưu í đó là yếu tố không kiểm soát được trong việc gieo trồng. Hạt lúa gieo vãi khỏi tay ta không thể kiểm soát được nữa. Hạt lúa trổ bông sinh trái cũng ngoài vòng kiểm soát của con người vì thế nên mới có hạt sinh 30, hạt 50 hạt 100. Điều này hoàn toàn tùy thuộc vào thiên nhiên, hay Thiên Chúa. Chúng ta làm hết khả năng và trao phó thành quả cuối cùng cho Thiên Chúa, mà không so bì hơn thiệt về thành quả vì nó ngoài khả năng kiểm soát của con người. Điều chúng ta có thể làm được là thái độ cộng tác của ta đối với Lời Chúa. Thành quả của Lời Chúa tùy thuộc và ảnh hưởng nhiều đến thái độ cộng tác của ta. Cộng tác nhiều, tích cực và siêng năng sẽ gặt hái thành quả mĩ mãn; cộng tác ít hơn, đáp trả qua loa dẫn đến hậu quả ít hiệu lực hơn.
Chúng ta xin ơn biết mở rộng tâm hồn đón nhận lời Chúa. Để hạt giống gieo trồng sinh hoa kết trái tốt đẹp.
17.Suy Niệm của Lm. Anthony Trung Thành
Nhằm mục đích giúp người nghe dễ lĩnh hội giáo huấn của mình, Đức Giêsu thường dùng dụ ngôn để giảng dạy. Trong chương 13 Tin mừng của Thánh Mathêu đã có tới 7 dụ ngôn: dụ ngôn cỏ lùng (24-30), dụ ngôn hạt cải (31-32), dụ ngôn men trong bột (33), dụ ngôn kho báu và ngọc quý (44-46), dụ ngôn chiếc lưới (47-50) và dụ ngôn Người gieo giống (4-8) mà chúng ta vừa nghe trong đoạn Tin mừng hôm nay.
Qua dụ ngôn “người đi gieo giống”, Đức Giêsu muốn cho chúng ta hiểu rằng: Thiên Chúa là người đi gieo giống. Hạt giống ở đây chính là Lời của Ngài. Theo chiều dài lịch sử cứu độ, Ngài gieo Lời của Ngài xuống thế gian qua các tổ phụ, các tiên tri. Vào thời sau hết, Ngài đã gieo Lời của Ngài qua chính Con Một của mình là Đức Giêsu Kitô. Sau khi Đức Giêsu về trời, Lời của Thiên Chúa được tiếp tục gieo vãi bởi các Tông đồ và các Đấng kế vị. Gieo vãi Lời Chúa cũng là bổn phận của mỗi người kitô hữu qua mọi thời đại.
Nhưng để chu toàn bổn phận đó, trước hết chúng ta phải hiểu được tầm quan trọng của Lời Chúa. Khi nói về tầm quan trọng của Lời Chúa, Thánh Vịnh 119 diễn tả: “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi”(Tv 119,105). Tác giả thư Do thái thì khẳng định: “Thực vậy, lời Thiên Chúa sống động và linh nghiệm” (Dt 4,12). Công đồng Vatican II trong Hiến Chế Tín Lý về Mạc Khải của Thiên Chúa cũng dạy: “Cùng với Thánh Truyền, Thánh Kinh đã và đang được Giáo Hội xem như là quy luật tối cao hướng dẫn đức tin, được Thiên Chúa linh ứng và đã được ghi chép một lần cho muôn đời, Thánh Kinh phân phát cách bất di bất dịch lời của chính Chúa và làm vang dội tiếng nói của Chúa Thánh Thần qua các Tiên Tri cùng với các Tông Ðồ. Bởi vậy, mọi lời giảng dạy trong Giáo Hội cũng như chính đạo thánh Chúa Kitô phải được Thánh Kinh nuôi dưỡng và hướng dẫn” (DV 21).
Công đồng dạy tiếp: “Lời Chúa còn có một sức mạnh và quyền năng có thể nâng đỡ và tăng cường Giáo Hội, ban sức mạnh đức tin cho con cái Giáo Hội, là lương thực linh hồn, nguồn sống thiêng liêng, tinh tuyền và trường cửu cho con cái Giáo Hội” (DV 21).
Bài đọc I hôm nay cũng cho chúng ta thấy tính chất phong phú của Lời Chúa: “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn, cũng thế, lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác” (x. Is 5,10-11).
Chính vì thế, Giáo hội tôn kính Lời Chúa ngang hàng với Thánh Thể: “Giáo hội luôn tôn kính Thánh Kinh như chính Thân Thể Chúa, nhất là trong Phụng Vụ Thánh, Giáo Hội không ngừng lấy bánh ban sự sống từ bàn tiệc Lời Chúa cũng như từ bàn tiệc Mình Chúa Kitô để ban phát cho các tín hữu” (DV 21).
Vì Lời Chúa có tầm quan trọng như vậy, nên Giáo hội không chỉ tôn kính Lời Chúa mà còn tìm mọi cách để rao giảng, nhờ đó Lời Chúa được đến với tất cả mọi người. Giáo hội rao giảng Lời Chúa trong nhà thờ, rao giảng Lời Chúa trong các lớp Giáo lý, rao giảng Lời Chúa qua các phương tiện truyền thông, “rao giảng lúc thuận tiện cũng như lúc không thuận tiện” (x. 2Tm 4,2)…Nhưng Lời Chúa có sinh hoa kết quả hay không cũng còn tùy thuộc vào thái độ đón nhận của con người. Bài Tin mừng hôm nay cho chúng ta biết, mảnh đất mà Lời của Chúa được gieo vào chính là tâm hồn của con người. Tâm hồn con người có thể là mảnh đất vệ đường, hạt giống Lời Chúa gieo xuống, chim trời ăn mất. Tâm hồn con người có thể là mảnh đất đá sỏi, hạt giống Lời Chúa gieo xuống không đâm rễ sâu, liền khô héo. Tâm hồn con người có thể là mảnh đất bụi gai, hạt giống Lời Chúa gieo vào bị chết nghẹt. Tâm hồn con người có thể là mảnh đất tốt, hạt giống Lời Chúa gieo xuống được sinh hoa kết quả, có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi (x. Mt 13.4-8).
Tâm hồn con người trở thành những mảnh đất tốt khi biết đón nhận Lời Chúa qua việc siêng năng đọc, suy niệm, học hỏi và để cho Lời Chúa thấm nhập và phát sinh những hiệu quả tốt đẹp trong cuộc sống. Chẳng hạn: Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu nên thánh bằng câu Lời Chúa “Hãy trở nên như trẻ nhỏ để được vào nước trời” (x. Mt 18,3); Thánh Phaxicô Xaviê nên thánh bằng câu Lời Chúa: “được lời lãi cả thế gian mà thiệt mất linh hồn nào có ích gì” (x. Mt 16,26). Tương tự như thế, biết bao nhiêu kitô hữu đã trở thành mảnh đất tốt cho Lời Chúa gieo vào: Đó là những kitô hữu biết giữ luật Chúa, luật Hội Thánh. Đó là những kitô hữu biết sống công bằng, bác ái, yêu thương. Đó là những kitô hữu biến cuộc đời của mình thành cuốn Kinh Thánh sống động. Họ chính là men, là muối, là ánh sáng cho trần gian. Họ không những để cho Lời Chúa biến đổi cuộc đời mình mà còn qua họ Lời Chúa biến đổi cuộc đời của tha nhân.
Nhưng vẫn còn đó những mảnh đất vệ đường, đá sỏi, bụi gai khi con người vẫn đọc Lời Chúa, vẫn nghe Lời Chúa nhưng không để cho lời Chúa đâm rễ sâu trong tâm hồn nên không sinh hoa kết quả:
Đó là những kitô hữu nhưng sống buông thả theo các dục vọng trần thế: Chưa có vợ có chồng nhưng vẫn ăn chung ở chạ. Đã có vợ có chồng nhưng vẫn lén lút với những mối tình ngang trái.
Đó là những kitô hữu, nhưng không biết tôn trọng sức khỏe và sự sống của kẻ khác: chửi bới, bỏ vạ, cáo gian, đánh đập anh chị em xung quanh; sẵn sàng phá thai hay cộng tác với người khác để phá thai.
Đó là những kitô hữu, nhưng sống gian dối: không thành thật với các thành viên trong gia đình, trong cộng đoàn giáo xứ, trong các mỗi tương quan xã hội; bán hàng giả nhưng vẫn nói là hàng thật, bán thức ăn bẩn nhưng vẫn cho đó là thức ăn sạch.
Đó là những kitô hữu, nhưng sống thiếu bác ái yêu thương, hằn thù ghen ghét nhau: chủ trương giải quyết mọi vấn đề bằng bạo lực, hậu quả là nhiều người bị thương tổn về thân xác và tâm hồn, thậm chí bị lấy đi cả tính mạng.
Đó là những kitô hữu, nhưng không giữ đức công bằng: sẵn sàng cho vay nặng lãi; vay mượn của cải người khác mà không trả; dùng thủ đoạn để chiếm đoạt tài sản của người khác.
Đó là những kitô hữu, nhưng không ngăn chặn sự xấu, sự ác, trái lại, còn tiếp tay để cho sự xấu và sự ác lan tràn khắp nơi trong gia đình, giáo xứ và xã hội.
Còn chúng ta thì sao? Xin Chúa loại ra khỏi tâm hồn chúng ta mảnh đất vệ đường, sỏi đá, bụi gai. Xin Chúa biến đổi tâm hồn mỗi người chúng ta trở thành những mảnh đất tốt, để Lời Chúa được thấm nhập và sinh nhiều hoa trái, hầu xứng đáng lãnh nhận sự chúc phúc của Chúa (x. Lc 11,28). Amen.
18.Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa
THÁI ĐỘ CỦA NGƯỜI ĐÓN NHẬN HAY LÀ TẤM LÒNG CỦA NGƯỜI GIEO
Thoạt nghe bài Tin Mừng vốn đã quen tai là dụ ngôn người gieo giống, chúng ta không khỏi nghĩ ngay đến những thái độ khác nhau của người nghe Lời Chúa. Cũng là lắng nghe Lời, nhưng tùy thuộc vào thái độ tiếp nhận thì mới có những hiệu quả tốt xấu, ít nhiều, khác nhau. Một số nhà nghiên cứu Tin Mừng cho rằng có lẻ xuất phát bởi nhu cầu của Hội Thánh sơ khai trong việc đón nhận Lời Chúa nên các tác giả Tin Mừng đã thêm vào phần giải thích bài dụ ngôn (parabole) theo kiểu văn phong thể phóng dụ (allégorie), tức là áp dụng từng chi tiết của câu chuyện, một thể văn mà các giáo phụ thường dùng, khác với thể văn dụ ngôn, một thể văn thông dụng thời Chúa Giêsu, là thường chỉ nhắm đến một điều muốn nói.
Dù sao đi nữa thì Lời Chúa vẫn nguồn sống cho mọi người, mọi hoàn cảnh. Việc thiên về thái độ của người đón nhận Lời đã, đang và mãi còn chân giá trị. Ân sủng không loại bỏ tự nhiên, một chân lý mà Hội Thánh luôn khẳng định cách chắc chắn. Tuy nhiên, xin được chia sẻ một vài ý tưởng nhỏ khi nhìn ngắm tấm lòng của người gieo giống.
1. Thiên Chúa muốn mọi người nhận biết chân lý (x.1Tim 2,3-4): Đây là một sự thật cần khẳng định mà không sợ sai lầm. Đấng Toàn Thiện sẵn sàng cho mưa rơi đều trên người lành lẫn kẻ dữ, cho mặt trời mọc lên soi sáng người công chính lẫn tội nhân hẳn là Đấng không muốn bất cứ một ai phải hư mất. Chính vì thế Thiên Chúa không chỉ muốn mà còn tìm đủ cách thế, giúp mọi người nhận biết chân lý, để được sống trong hạnh phúc viên mãn (x. Mt 5,45; Ga 6,39).
Có lẽ hình thức “cấy mạ” chưa hình thành và phát triển trong nghề nông vào thời bấy giờ. Ngay cả với ngành nông nghiệp hiện đại hôm nay thì cách thức gieo hạt, người Việt Nam ta gọi là “sạ lúa” vẫn còn phổ biến. Nhìn người nông phu vung tay sạ lúa giữa trời trưa, nhiều gió, chúng ta thoáng thấy một nét đẹp của sự hào phóng.
Từng nắm lúa được tung gieo theo chiều gió. Có nhiều hạt rơi trên mảnh đất đã cày xới, cũng có nhiều hạt vung vải trên bờ giường, bờ thuở…Bác nông phu chẳng tiếc, chẳng nao. Làm sao tránh được những hao hụt. Nhưng không sao, mùa vụ trước mắt sẽ dư đầy. Trở lại với dụ ngôn Chúa Giêsu kể năm nào. Người chỉ nêu có bốn loại hạt rơi ở bốn mảnh đất khác nhau. Giả như số hạt ấy được chia đều cho bốn loại đất, ta thử làm con tính xem sao. Mất ba, chỉ được một. Tưởng chừng như thua lỗ, nhưng vẫn còn dư lãi. Chỉ với một loại hạt rơi trên đất tốt, đã có hạt sinh một trăm, hạt sinh sáu mươi, hạt sinh ba mươi. Thế là sinh lợi bình quân trên sáu mươi. Khấu trừ cho ba loại hạt có vẻ như đã mất thì vẫn còn lãi dư nhiều.
Tấm lòng của Thiên Chúa, Đấng gieo hạt Lời từ trên, thật bao la khôn xiết. Người đã gieo Lời Người khắp cả vũ hoàn. Mỗi kỳ công tay Người tác tạo, dù chẳng một âm thanh, nhưng là mỗi Lời của Người được tung gieo (x.Tv 18,2-5). Thiên Chúa gieo Lời của Người vào tận đáy lòng mỗi con người. Chẳng máy móc tân kỳ nào có thể ghi âm, nhưng hiệu quả của “tiếng lòng” ấy không ai là không chân nhận, mỗi khi lý trí đã biết xét suy. Thiên Chúa gieo Lời của Người qua các biến cố lịch sử, đặc biệt qua lịch sử một dân được tuyển chọn và đến thời kỳ viên mãn Người đã gieo Lời trọn hảo của Người qua chính Con Một làm người (x.Dt 1,1-2). Rất có thể bị hao hụt phần nào, nhưng “cũng như mưa với tuyết sa từ trời không trở về trời mà không sinh hiệu quả thì Lời của Thiên Chúa sẽ không trở về với với Người nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Người, chưa chu toàn sứ mạng Người giao phó” (x. Is 55,10-11).
2. Dù đối với loài người là không thể, nhưng đối với Thiên Chúa thì mọi sự đều có thể (x. Lc 1,37; Mt 19,26):
Vệ đường, đất sỏi đá hay đất đầy gai góc, tất cả đều có thể mọc cây, đơm bông, kết hạt. Đây là chuyện không còn viễn vông đối với khoa học công nghệ hiện đại. Sa mạc biến thành vườn rau hay thành cánh đồng cây ăn trái, không còn là chuyện xưa nay hiếm. Nhiều thứ cỏ dại như cỏ cú, cỏ chỉ, cỏ tranh không còn là nan trị đối với nông gia ngày nay. Không chỉ ở thôn quê mà ngay cả ở thành thị, những con đường đã phủ đầy cây xanh. Nhưng sự khả thể ngày càng mở ra trước mắt chúng ta. Cây sẽ mọc và đơm hoa kết trái, nếu có đủ nước và khí trời.
Với quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa thì mọi sự đều là có thể. Thiên Chúa đã ban tất cả cho chúng ta trong Đức Giêsu Kitô. “Đến như chính Con Một, Thiên Chúa cũng chẳng tiếc, nhưng đã trao nộp vì hết thảy chúng ta. Một khi đã ban Người Con đó, lẽ nào Thiên Chúa lại chẳng rộng ban tất cả cho chúng ta?” (Rm 8,32).
Vấn đề còn lại là ở mảnh đất có “sâu” đủ và “thoáng” đủ, để đón nhận nước và khí trời. Đây chính là sự khiêm nhu và lòng thành hướng thiện của mỗi người chúng ta. Nếu có sự hướng thiện và khiêm nhu chân thành thì dù cho cuộc đời ta, hoàn cảnh sống của ta như mảnh đất đầy sỏi đá hay nhiều gai góc cũng sẽ trở thành mảnh đất tốt để cho hạt giống Lời nẩy mầm, thành cây, đơm bông và kết hạt.
3. Hãy mặc lấy tấm lòng của Người gieo giống: Chúng ta cần có chút cẩn trọng để đừng “ném ngọc trai cho heo”. Đừng làm cớ cho người ta xúc phạm đến những gì thánh thiêng một khi đã suy xét và lường trước sự việc. Tuy nhiên, việc tích cực gieo rắc Lời Chúa bằng nhiều hình thức một cách nào đó nói lên tấm lòng của ta với tha nhân và nói lên niềm tin của ta vào quyền năng của Chúa và vào sức mạnh của Lời. Thánh Tông đồ dân ngoại dạy ta: Hãy rao giảng Tin mừng khi thuận lợi cũng như lúc không thuận lợi. Kitô hữu chúng ta hẳn không quên câu Lời Chúa: “Được lời lãi cả thế gian mà thiệt mất linh hồn nào có ích gì” (Mt 16,26), đã làm trổ sinh cho nhân loại, cho Hội Thánh một Phanxicô Xavie, vị thánh nhiệt tình rao giảng Tin mừng cho lương dân. Đoạn Tin Mừng Mt 10,7-10 đã góp phần dệt xây nên một “người nghèo của Thiên Chúa là Phanxicô khó khăn cùng với Hội Dòng anh em hèn mọn…
Người gieo, kẻ gặt, nhưng chính Thiên Chúa là Người cho mọc lên. Không ai thắp đèn rồi lấy thùng úp lên. Điều Thầy nói với anh em lúc đêm hôm, hãy nói ra giữa ban ngày; và điều anh em nghe rỉ tai, hãy lên mái nhà mà rao giảng (x. Mc 4,21-24; Mt 10,27). Dù mệt nhọc, muốn nghỉ ngơi cùng với các môn đệ, nhưng khi thấy đoàn người đông đảo, Chúa Giêsu động lòng xót thương, Người lại tiếp tục rao giảng (x. Mc 6,34). Hãy có tấm lòng với anh chị em đồng loại, đồng thời tin tưởng vào sức mạnh của Lời, để nhiệt thành gieo rắc hạt giống. Vì đêm hay ngày, ta ngủ hay thức thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, trổ bông, đơm hạt (x. Mc 4,26-29).
19.Sứ mạng thực hiện Thiên Ý – Cố Lm. Hồng Phúc
Dưới hình ảnh mưa tuyết từ trời rơi xuống làm cho đồng ruộng phì nhiêu, cây cối sinh hoa mầu người ta có lương thực, Tiên tri Isaia đã hình dung Lời của Chúa phán ra.
Lời nói phát ra từ miệng nhưng bắt nguồn từ con tim, từ cõi lòng, nhờ đó con người bạch lộ nội tâm của mình. Lời nói càng phong phú khi nội tâm càng suy tư càng nghiền ngẫm nhiều. Huống hồ lời đó là Lời của Thiên Chúa, mang sứ mạng thực hiện Thiên Ý của Người.
Qua bài Phúc Âm, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn “người gieo giống” để mô tả số phận Lời Chúa được tung ra giữa các linh hồn và đem lại kết quả như thế nào.
Người phán: “Này đây, có người gieo giống đi gieo lúa”. Có hạt rơi xuống bên vệ đường, chim trời ăn mất. Có hạt rơi xuống trên sỏi đá, không đâm rễ sâu, bị khô héo. Có hạt rơi vào bụi gai bị chết ngạt. Chúa không chú trọng đến phần mất mát đó cho bằng đến sự phát triển mạnh mẽ của hạt giống khi rơi vào phần đất tốt. Nó sẽ bừng lên một mùa gặt phong phú, một thành trăm.
Vậy đừng ai ngã lòng vì thấy Nước Trời chậm chạp. Mọi sự xem ra chống lại việc triển nở nhưng hãy chờ mùa gặt đến. Kết quả sẽ vượt mức tưởng tượng vì đây là công việc của Thiên Chúa.
Bổn phận của mỗi người là lắng nghe Lời Chúa và cố gắng thi hành trong việc làm. Không phải chỉ nghe, mà cố tìm hiểu cho biết Chúa muốn ta phải làm gì. Có bao nhiêu chướng ngại vật chống lại việc tìm hiểu Lời Chúa. Trước hết là ma quỉ như chim trời đến cướp lấy hạt vừa rơi xuống. Vì thế, Chúa dạy chúng ta cầu nguyện để khỏi sa chước cám dỗ của ma quỉ. Rồi đừng quá “lo lắng việc đời, ham mê của cải”, như những bụi gai bóp nghẹt Lời Chúa.
Tóm lại, dụ ngôn người gieo giống là dụ ngôn Đức Tin, với một lối diễn tả đầy tâm lý. Chúa phác họa cuộc sống hằng ngày của chúng ta theo tinh thần Đức Tin. Tin là chấp nhận Chúa, đem Lời Chúa thực thi trong đời sống và quảng bá cho người chung quanh.
Thánh Justinô tử đạo vào năm 150 đã suy niệm về dụ ngôn người gieo giống này và người khuyên bảo những người rao giảng Tin Mừng đừng bao giờ ngã lòng.
Thật đáng buồn khi thấy đạo thánh càng ngày càng sa sút. Điển hình như nước Ý có truyền thống Công giáo lâu đời, có bao nhiêu đấng thánh, thế mà số người giữ đạo thực sự hiện nay chỉ còn 15% tổng số dân có đạo. Số còn lại toàn thuộc lại dửng dưng. Lời Chúa như rơi vào sỏi đá, vào bụi gai hay ngoài mặt lộ. Tuy nhiên, như lời thánh Justinô, người rao giảng Lời Chúa như hạt giống rơi vào ruộng tốt sẽ triển nở một thành trăm. Bổn phận ta là thành tâm đón nhận Lời Chúa.
Lạy Chúa, xin kết nạp con vào đoàn người đi gieo giống của Chúa.
20.Hạt giống Lời Chúa - AM Trần Bình An
Ở Đồng Tháp Mười có một loại lúa gọi là lúa trời, vì lúa tự nhiên mọc trên cánh đồng mênh mông đầy nước. Còn gọi là lúa ma vì mỗi ngày chỉ chín vài ba hạt mỗi bông vào ban đêm, và sẽ rụng ngay khi mặt trời mọc. Muốn thu hoạch thì bơi xuồng vào đồng lúa từ nửa đêm đến sáng.
Cây lúa ma thích hợp vùng sình lầy trũng thấp, và có sức sống rất mãnh liệt. Hạt lúa ma có râu dài 3 -4 cm, khi hạt chín rụng xuống, râu này sẽ cắm ngập vào bùn non, ẩn nhẫn nằm đó chờ đến khi mùa mưa bắt đầu đem đủ độ ẩm cho đất thì hạt nẩy mầm. Đến mùa nước nổi, nước dâng cao bao nhiêu thì lúa vẫn vươn đọt và bông cao hơn mặt nước. Thân cây lúa ma cứng, bông lúa ít hạt vì hạt mọc thưa so với bông lúa thường, hạt to hơn, thời gian hạt chín kéo dài từ rằm tháng 9 đến rằm tháng 10 âm lịch. Vì lúa mọc giữa đồng nước mênh mông và chỉ chín vài hạt mỗi bông nên không thể gặt như giống lúa trồng mà thu hoạch bằng cách bơi xuồng vào đồng lúa, dùng hai thanh tre đập ngọn lúa vào be xuồng cho lúa rụng vào xuồng.
Sau khi đem về người ta ngâm lúa ba hôm rồi phơi khô thì râu lúa sẽ rụng đi, sau đó đem xay. Hoặc sau khi đem lúa về, đem phơi xong dùng chày giả nhẹ cho gảy râu, cách này làm hạt cơm lúa ma dẻo, thơm ngon hơn cách trên. Hạt gạo lúa trời rất cứng cơm, thời gian nấu lâu hơn nấu gạo thường gấp ba lần. Cơm có màu hồng nhạt, dẻo, rất thơm, ngọt và béo không gạo nào bằng, nước cơm chắt ra pha thêm mật ong hay đường phèn là thức uống thơm ngon giàu dinh dưỡng.
Hiện nay diện tích lúa ma bị thu hẹp rất nhiều, chỉ còn khoảng 500 ha ở Vườn Quốc gia Tràm Chim, Đồng Tháp. Theo Tiến sĩ Dương văn Ni thì giống lúa ma đã có tên trong bộ gen nguồn quý hiếm của Viện Nghiên cứu lúa Quốc tế. Từ gen của những cây lúa ma cao nhỏng gầy nhom này, các nhà khoa học đã áp dụng công nghệ sinh học cho ra đời nhiều giống lúa thơm cao sản đã và đang trồng trên đồng ruộng Việt Nam. Ở Brazil, người ta đóng gói gạo lúa ma, mỗi gói chỉ 200g xuất sang Mỹ với giá 7 đô la một gói, tương ứng 3 500 USD một tấn. (KS. La thị Hiền, Lúa ma Đồng Tháp Mười, Hạt ngọc trời ban)
Tin Mừng Chúa nhật hôm nay, Đức Giêsu dùng dụ ngôn hạt giống để giảng về thái độ đón nhận Lời Chúa của từng người. Hạt giống Lời Chúa còn cao quý, giá trị gấp bội hạt giống lúa trời hay lúa ma kỳ diệu.
Hạt giống hướng đạo
Hạt giống Lời Chúa là ánh sáng hướng dẫn con người đến sự sống viên mãn. “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi.” (Tv 119, 105)
Thật vậy, Đức Giêsu khẳng định trước đông đảo dân chúng và các thầy tư tế, Biệt phái Pharisiêu, đang nổi giận tìm cách ám hại Người:“Ai nghe lời tôi và tin vào Đấng đã sai tôi, thì có sự sống đời đời và khỏi bị xét xử, nhưng đã từ cõi chết bước vào cõi sống.” (Ga 5, 24)
Hạt giống Lời Chúa còn là lương thực dưỡng nuôi cho ai muốn sống thật, muốn no thỏa tâm hồn và bình an trong Chúa. “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra.” (Mt 4, 4)
Hạt giống thánh hóa
Đức Giêsu còn quả quyết những ai nghe và thực hành Lời Chúa, đều trở nên thân bằng quyến thuộc của Người: “Ðoạn Người chỉ các môn đệ mình mà phán: Ðây là Mẹ Ta. Ðây là anh em Ta. Vì ai vâng theo ý Cha Ta ở trên trời, thì kẻ ấy là anh em Ta, là chị em Ta và là Mẹ Ta vậy. (Mt 12, 50)
Hoặc nâng lên phận hèn mọn con người trở thành bạn hữu thân thiết của Người: “Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thẩy đã cho anh em biết.” (Ga 15, 15)
Hạt giống trường sinh
Khi thấy nhiều môn đệ rút lui sau mạc khải về nhiệm tích Thánh Thể, Đức Giêsu hỏi Nhóm Mười Hai: “Cả anh em nữa, anh em cũng muốn bỏ đi hay sao?” Ông Simon Phêrô liền mạnh dạn tuyên xưng niềm tin cậy mến: “Thưa Thầy, bỏ Thầy thì chúng con biết đến với ai? Thầy mới có lời đem lại sự sống đời đời.” (Ga 6, 68)
Mười một Tông đồ còn lại sau cuộc tử nạn của Đức Giêsu đều trở thành chứng nhân kiên cường của Người, cùng hiệp thông vào công cuộc cứu độ của Thiên Chúa. Các ngài đều được đoàn tụ vĩnh viễn trên Nước Trời, như Đức Giêsu đã hứa: “Nếu Thầy đi dọn chỗ cho anh em, thì Thầy sẽ trở lại và đem anh em về với Thầy, để Thầy ở đâu, anh em cũng ở đó”. (Ga 14, 3)
“Trời đất sẽ qua đi, nhưng những lời Thầy nói sẽ chẳng qua đâu.” (Mt 24, 35) Mặc dù trải qua hơn hai ngàn năm, Lời Chúa luôn mãi tân kỳ, hiện đại, phù hợp, thich ứng mọi nơi, mọi lúc và mọi hoàn cảnh, vì Lời Chúa là sự thật ngàn đời hề suy xiển, cũng chẳng bao giờ lạc hậu: “Lời Chúa vẫn tồn tại đến muôn thuở muôn đời. Đó chính là Lời đã được loan báo cho anh em như một Tin Mừng.” (1Pr 1, 25)
Thánh Phêrô còn xác tín hạt giống trường sinh trong thư thứ nhất qua ngòi bút của Silvanus Silas: “Anh em đã được tái sinh, không phải do hạt giống mục nát, mà do hạt giống bất diệt, nhờ Lời Thiên Chúa hằng sống và tồn tại mãi mãi. Vì mọi phàm nhân đều như cỏ, và tất cả vinh quang của họ cũng đều như hoa cỏ; cỏ thì khô, hoa thì rụng.” (1 Pr 1, 23-24)
“Hãy đi rao giảng Phúc Âm…” Để dám nhận một sứ mạng cao cả như thế, Chúa cần “cảm tử.” Hai ngàn năm lịch sử Hội Thánh cho ta thấy giai đoạn nào cũng không thiếu cảm tử từ mọi tầng lớp giáo dân. (Đường Hy Vọng, số 64)
Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa giúp chúng con biết đón nhận và thực hành hạt giống Lời Chúa với cả tấm lòng nhiệt thành và trung kiên, đừng để những quyến rũ thế gian, ba thù, chim trời, sỏi đá, gai góc, làm thui chột, lấn át, chết đi mầm sống Lời Chúa.
Lạy Mẹ Maria, khấn xin Mẹ cầu bầu, che chở chúng con thành tâm sống Lời Chúa, mặc bao trở ngại, phong ba, thử thách đang đón chờ chúng con. Amen.
21.Lời Thiên Chúa - Lm. Minh Vận, CRM
Trong số những vị anh hùng xây dựng Hợp Chủng Quốc, phải kể đến Benjamin Franklin, tạ thế năm 1790. Ông là một văn sĩ, nhà ấn loát và xuất bản; lại còn là một nhà phát minh, một khoa học gia, thương gia và nhà ngoại giao. Một hôm, ông nhận được món quà từ Ấn Độ. Đó là một cây chổi bông lau. Nhìn cây chổi, ông thấy có vài hạt còn dính lại ở đó, ông đã nhặt ra và lấy đem gieo, thế là hạt giống nảy mầm, sinh hoa kết hạt. Tới mùa gặt, ông lại lấy những hạt giống đó đem phân phát cho các bạn hữu xóm ngõ. Tất cả đều đem gieo và chẳng bao lâu, Hoa Kỳ đã có một kỹ nghệ làm chổi bông lau phát đạt rải rắc khắp nơi trong quốc gia. Đó cũng là nhờ Benjamin Franklin đã có sáng kiến và biệt tài, biết lợi dụng vài hạt giống nhỏ mọn.
Các bài Thánh Kinh chúng ta vừa nghe, tỏ cho thấy nghĩa vụ chúng ta là phải có: Lắng nghe Lời Chúa - Rảo giảng Lời Chúa - Sống theo Lời Chúa.
I. LẮNG NGHE LỜI CHÚA
Thấu hiểu huấn lệnh Chúa truyền, Giáo Hội đã khuyên nhủ chúng ta: "Thánh Công Đồng Vaticanô II nhiệt liệt cổ võ các Tín Hữu chuyên cần lắng nghe và đọc Thánh Kinh, suy ngắm và sống Lời Chúa, vì đó là khoa học cao siêu dạy về Chúa Kitô. Vì theo lời Thánh Giêrônimô: "Dốt Thánh Kinh là không hiểu biết về Chúa Kitô" (cf. Verbum Dei # 25).
Thánh Kinh dạy cho chúng ta hiểu biết về Chúa, am tường về các mầu nhiệm cao cả của Nước Trời; hay nói cách khác: Thánh Kinh là Lời Thiên Chúa nói với chúng ta, tỏ cho chúng ta thánh ý của Người.
Thánh Công Đồng Vaticanô II đã quả quyết: "Qua Thánh Kinh, Cha Trên Trời đến gặp gỡ hàn huyên với con cái, vì Thánh Kinh chuyển Lời Chúa đến cho chúng ta. Thánh Kinh biểu lộ sự hạ cố lạ lùng của Thiên Chúa. Chúa đã dùng ngôn ngữ hợp với bản tính chúng ta, để chúng ta hiểu được sự hòa hợp khôn tả bằng ngôn ngữ của người phàm, thế là tiếng nói của Thiên Chúa đồng hóa với tiếng nói của chúng ta. Vì thế, Giáo Hội luôn tôn kính Thánh Kinh như chính Thánh Thể Chúa Kitô" (Verbum Dei # 21).
Đây là diễm phúc chúng ta được hưởng, như chính Lời Chúa đã xác quyết: "Phần các con, phúc cho mắt các con vì được thấy, phúc cho tai các con vì được nghe! Thầy bảo thật cho các con hay: Nhiều tiên tri và người nhân đức ước ao được xem điều các con xem mà không được xem; mong mỏi được nghe điều các con nghe mà không được nghe" (Mt. 13:16-17).
II. SỨ MẠNG RAO GIẢNG LỜI CHÚA
Lắng nghe Lời Chúa chưa đủ, chúng ta còn có sứ mạng phải làm cho Lời Chúa được sinh hoa kết trái, như lệnh Chúa truyền: "Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh hoa kết trái, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta và làm trọn sứ mạng ta ủy thác" (Ps 55:11).
Mỗi người chúng ta tùy theo ơn gọi, địa vị, chức vụ và khả năng, đều được Chúa mời gọi lãnh nhận sứ mạng rao giảng Lời Chúa, như hạt giống được gieo vào tâm hồn chúng ta, như sức sống nuôi dưỡng làm cho triển nở tới thời sung mãn, để rồi sau đó lại phải gieo rắc sự dư tràn đó vào lòng những người khác. Đó là sứ mạng Chúa ủy thác cho mỗi người chúng ta phải chu toàn.
Như Benjamin Franklin, chúng ta hãy lợi dụng giáo huấn Chúa dạy, làm lợi ích cho linh hồn mình và mưu cầu Ơn Cứu độ cho tha nhân, chung tay góp công xây dựng Giáo Hội Chúa thêm vững mạnh, biến thế giới này nên hoàn thiện, để chu toàn sứ mạng tông đồ Chúa đã ủy thác.
III. NGHĨA VỤ SỐNG THEO LỜI CHÚA
Sau cùng, lắng nghe, tìm hiểu và rao giảng Lời Chúa cũng chưa đủ, còn phải có nghĩa vụ sống theo Lời Chúa nữa. Được thông hiểu ý nghĩa sâu nhiệm của Lời Chúa và truyền đạt cho nhiều người tiếp nhận Lời Chúa, mà chính mình không sống theo giáo huấn và gương lành của Chúa, điều đó có ích gì cho chúng ta? Do đó, sống theo Lời Chúa là điều cần thiết tuyệt đối, vì theo giáo huấn của Thánh Công Đồng Vaticanô II: "Đối với con cái Giáo Hội, Thánh Kinh là sức mạnh của Đức Tin, là lương thực tinh thần, là nguồn sống bất diệt, nó có khả năng xây dựng và làm cho nên thánh thiện; vì Lời Chúa soi sáng trí khôn, củng cố ý chí và làm cho cháy lửa mến Chúa trong lòng con người. Giáo Hội quả quyết: Chính vì năng tiếp nhận Thánh Thể Chúa Kitô mà cuộc sinh hoạt của Giáo Hội được phát triển, thì khi gia tăng lòng tôn kính Lời Chúa làm cho ta tin tưởng sẽ nảy sinh một cuộc sống thiêng liêng được cải tiến như vậy" (Verbum Dei # 21).
Chớ gì chân lý Lời Chúa trở nên Lẽ Sống, chỉ huy, điều khiển, hướng dẫn và chi phối mọi sinh hoạt của cuộc sống chúng ta; để chúng ta cũng được chia sẻ phần nào hạnh phúc của Mẹ Maria, là Đấng hằng đón nhận và suy niệm Lời Chúa trong lòng Mẹ; khiến lòng chúng ta trở nên thửa ruộng tốt được tiếp nhận Lời Chúa, trổ sinh bông trái, hạt được ba mươi, hạt được sáu mươi, hạt được một trăm. Sau cùng, chúng ta cũng đáng được chia sẻ hạnh phúc của Mẹ, là Đấng được diễm phúc cưu mang, nuôi dưỡng Ngôi Lời Hằng Sống; mà Mẹ còn được diễm phúc hơn nữa, vì Mẹ là Đấng đã hằng lắng nghe, suy niệm và sống theo Lời Chúa đêm ngày trong suốt cuộc đời của Mẹ.
Kết Luận
Là con cái ngoan thảo, chúng ta hãy tuân theo giáo huấn của Giáo Hội: "Con hãy xác tín điều con lãnh nhận trong Thánh Kinh; hãy rao giảng điều con xác tín và hãy thực hành điều con rao giảng". Đó là huấn lệnh Chúa truyền cho tất cả con cái ngoan thảo của Chúa.
22.Hãy nghe đây! - Văn Chính, SDB chuyển ngữ
“Tại sao Thày lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?” (Mt 13,10)
Tại sao Đức Giêsu lại dùng những dụ ngôn mà nói với dân chúng? Các học giả Thánh Kinh nhất trí rằng Đức Giêsu đã dùng các dụ ngôn để dạy dỗ dân chúng. Dụ ngôn là một thể loại mang tính thực tế qua đó người kể muốn dùng những sự so sánh giữa các sự việc với nhau. Thực thế, tiếng Hy Lạp dùng hạn từ Parabole và có thể dịch ra là “so sánh”, “đối chiếu”. Một dụ ngôn được dùng để trình bày một việc tương tự, qua đó một điều gì đó được kể lại một cách “tương tự” như thế. Một cách chung, người ta thường cho rằng một “dụ ngôn”, được dịch sang tiếng Do thái là mashal, có một nghĩa rộng hơn nghĩa của “dụ ngôn”, và bao gồm cả những câu đố, những lời cách ngôn, những ẩn dụ, và những câu chuyện. Cho dù các bậc thày Do Thái cũng dùng các dụ ngôn để giáo huấn, thế nhưng vẫn có những yếu tố khác biệt so với những dụ ngôn của Đức Giêsu.
Phải chăng rằng những dụ ngôn thì quá khô khan? Tôi xin đan cử một câu chuyện.
Nghe đây! Một người gieo giống ra đi gieo giống. Đang khi anh ta gieo giống, một số hạt rơi trên vệ đường, thế là chim trời bay đến ăn tất cả. Một số hạt khác rơi trên nơi có nhiều sỏi đá và chỉ có ít đất. Hạt giống vẫn mọc lên cho dẫu có ít có đất. Thế nhưng khi mặt trời mọc lên, chúng bị thiêu đốt, và vì không đâm rễ sau, nên chúng héo úa. Một số hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên và che lấp chúng. Có những hạt rơi trên đất tốt nên sinh hoa kết quả, hạt được 100, hạt được 60, hạt được 30. Ai có tai thì hãy nghe!
Bây giờ, các ngươi hiểu chưa?
Có nhiều lý do để Đức Giêsu dùng dụ ngôn trong giáo huấn của Ngài, thế nhưng một trong những lý do chính yếu là dân chúng thường nhớ những câu chuyện hơn là những lý thuyết. Những câu chuyện thường hấp dẫn dân chúng ở mọi độ tuổi và cho phép chúng ta hình dung ra sự việc một cách sống động. Đa số chúng ta đều nhớ những câu chuyện được ưa thích khi chúng ta còn nhỏ, hay hay dễ nhớ lại những câu chuyện được kể đi kể lại nhiều lần cho các trẻ em. Các câu chuyện truyền đạt ý nghĩa ngang qua những vai đơn giản và qua những biến cố xảy ra thường ngày.
Tuy thế, các dụ ngôn cũng không luôn luôn dễ hiểu, nhưng tình tiết của chúng đều có thể mang ý nghĩa. Các dụ ngôn không giới hạn ý nghĩa, nhưng luôn mở rộng. Điều này đúng khi Đức Giêsu giải thích cho các môn đệ tại sao Ngài lại dùng dụ ngôn để giáo huấn dân chúng, và khi Ngài giải thích, một ý nghĩa cụ thể của dụ ngôn đã được gợi lên cho các người nghe.
Khi các môn đệ hỏi Đức Giêsu tại sao Ngài lại dùng dụ ngôn mà giảng dạy dân chúng, Ngài đã giải thích: “Lý do Thày dùng dụ ngôn để nói với họ là vì “chúng nhìn mà không thấy, nghe mà không nghe, không hiểu”. Lời giải thích mang tính tiên tri này cho thấy không phải sức mạnh của câu chuyện, nhưng là tính chất mờ tỏ của dụ ngôn đối với những người không muốn tìm hiểu ý nghĩa của nó. Tuy nhiên như trong sách tiên tri Isaia 6,10 được Đức Giêsu nói lại, đã nhấn mạnh rằng các thính giả của Đức Giêsu phải “nhìn bằng con mắt của họ, nghe bằng đôi tai của họ, và hiểu bằng tấm lòng của họ mà hoán cải – và rồi Ta sẽ chữa lành chúng.” Ý nghĩa luôn mang tính hiện tại đối với người chăm chú tìm kiếm nó.
Đức Giêsu làm cho dụ ngôn mang ý nghĩa hiện tại khi ngài giải thích dụ ngôn về Người Gieo Giống và nói tới một mẫu gương của việc chăm chú nhìn, nghe và tìm kiếm. Hạt giống là Lời Thiên Chúa, và các loại đất mà hạt giống được gieo trồng biểu trưng cho điều kiện tâm hồn con người biết đón nhận Lời Thiên Chúa. Một số hạt giống bị bóp nghẹt đối với những người thiếu hiểu biết; một số người khác vui vẻ đón nhận Lời và hạt giống nơi họ mọc lên nhanh nhưng rồi bị héo úa đi; một số người khác đón nhận nhưng sau đó lại lãng quên đi, vì để tâm “lo tới những sự việc trần thế và vinh hoa phú quý”. Thế nhưng hạt giống Lời Chúa nào rơi “trên đất tốt”, thì sẽ sinh hoa kết quả “hạt được một trăm, hạt được 60, hạt được 30”.
Đức Giêsu đã dùng dụ ngôn Người Gieo Giống và giải thích cho các môn đệ hiểu khi họ đến và xin Ngài cho biết tại sao Ngài lại giảng dạy bằng các dụ ngôn. Ngài trả lời họ rằng “đối với anh em thì được cho biết những bí mật về Nước Trời, còn đối với những người khác thì không được như thế.” Lý do mà những bí mật “không được tỏ ra” không phải vì Đức Giêsu muốn che giấu chân lý, nhưng là vì Ngài muốn các môn đệ phải đi tìm kiếm chân lý. Lối giải thích về dụ ngôn Người Gieo Giống phù hợp với đại đa số đám thính giả của Đức Giêsu. Với dụ ngôn này, Đức Giêsu muốn chất vấn: Bạn là thửa đất đầy sỏi đá hay thửa đất đầy gai góc? Bạn trả lời thế nào?
Cầu Nguyện:
Bạn hãy hòa mình vào đám đông đang nghe Đức Giêsu giảng dạy bằng các dụ ngôn. Bạn đang đón nhận Lời của Ngài thế nào?
23.Hạt giống Lời Chúa
(Suy niệm của Lm. Gioan Cao Vũ Nghi, CRM)
Theo một vài nghiên cứu, thì tính ra mỗi ngày con người ta nói từ 2 ngàn đến 20 ngàn chữ. Dù nói ít nói nhiều, có những lời nói có ý nghĩa, với mục đích để truyền đạt một tư tưởng; nhưng cũng có những lời nói vô nghĩa, nói cho qua, nói cho xong. Đối với người nghe, có những lời vô tai này, ra tai kia; nhưng cũng có những lời để lại một ấn tượng rất mạnh mẽ trong lòng người nghe, đến nỗi có thể biến đổi cuộc đời của họ, như những lời của Chúa trong Thánh Kinh. Những lời của Chúa như: “Được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn nào được ích gì” đã khiến cho Thánh Phanxicô Xaviê bỏ mái trường đại học Balê để vào Dòng Tên, và sau đó sang Á Châu để giảng đạo. Thánh Augustinô đã trở về cùng Chúa sau khi đọc thư Thánh Phaolô gởi cho giáo đoàn Rôma: “Hãy bỏ đi những gì là của sự tối tăm và những ước muốn thuộc về xác thịt, nhưng hãy mặc lấy Chúa Kitô”. Và Thánh Phanxicô Nghèo đã bị chinh phục bởi lời Chúa Giêsu: “Con hãy về bán hết của cải mà theo ta.” Lời Chúa gieo vào lòng các Thánh được ví như những hạt giống được gieo vào một thửa đất mầu mỡ tốt tươi, nên đã trổ sinh hoa trái gấp trăm. Các ngài đã để cho Lời Chúa hướng dẫn, chi phối mọi hành vi cử chỉ trong cuộc sống của các ngài. Như chúng ta, các ngài cũng bị chi phối bởi những tiếng ồn ào của thế gian, những đam mê tật xấu của con người, nhưng các ngài đã biết từ từ gạt đi những tiếng ồn ào đó, để có thể nghe tiếng Chúa rõ ràng hơn.
Lời Chúa qua dụ ngôn người gieo giống nhắn nhủ mọi người hãy lắng nghe tiếng Chúa đang nói với mình, và hãy noi gương các Thánh để thu dọn thửa đất của lòng trí mình, của con tim mình, để có thể dễ dàng tiếp nhận và áp dụng lời khôn ngoan của Thiên Chúa vào trong cuộc sống.
Lời Chúa xưa cũng như nay, vẫn tiềm tàng trong đó một nguồn sống, chỉ khác là hạt giống đó được gieo vào đâu. Trong dụ ngôn hôm nay, Chúa nói đến 4 chỗ hạt giống có thể rơi vào:
1. Có hạt rơi bên đường: được so sánh với người nghe lời Chúa nhưng không tiếp nhận, và vì thế, lời Chúa trở nên vô ích đối với họ.
2. Có hạt rơi vào sỏi đá: đó là những người khi nghe lời Chúa, liền đón nhận, nhưng vì không để giờ gẫm suy, nên lời Chúa không đủ sức để đỡ nâng người đó lúc gặp khó khăn.
3. Có những hạt rơi vào bụi gai: đó là những người để cho những gai góc của tình, tiền, danh vọng, những phù vân chóng qua, những thú vui của trần thế... từ từ len lỏi vào cuộc đời, khiến cho họ không còn có thể chú tâm lắng nghe và gẫm suy lời Chúa, nên lời Chúa đã không đem lại một ảnh hưởng nào trong cuộc đời của họ.
4. Sau cùng, có hạt rơi vào đất tốt: đó là những người đã phần nào rũ sạch được những gai góc, những sỏi đá trong cuộc đời. Nhờ đó, họ có thời giờ để suy gẫm lời Chúa, và áp dụng lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày.
Lời Thiên Chúa vẫn ở luôn với chúng ta, vẫn được ban tặng cho mọi người. Nhưng để có thể nghe được, chúng ta cần phải trở về với tâm hồn mình, thoát ly những ồn ào, chia trí, những phức tạp, bận rộn của cuộc sống, những sỏi đá, vấn vương của thế trần. Nếu mỗi người biết dành ra những giây phút thinh lặng để lắng nghe, suy gẫm lời Chúa, và dùng lời Chúa để đến với Chúa trong nguyện cầu, chắc chắn lời Chúa sẽ có cơ hội để đâm rễ, in sâu vào tâm hồn, và có cơ hội sinh hoa kết quả.
Nhưng không phải vì cảm thấy lòng mình vẫn còn đang ngổn ngang với biết bao những chuyện của trần thế, cảm thấy lời Chúa chẳng có tác động gì trong cuộc sống mình, mà rồi không nghe lời Chúa nữa. Có thể trong thửa đất của lòng mình hiện nay, gai góc có, sỏi đá có, nhưng chúng ta cứ nghe, vì một lúc nào đó, lời Chúa sẽ bừng dậy trong lòng, lời Chúa sẽ đột nhiên có ý nghĩa đối với mình, nhất là những khi gặp phải những khốn khó thử thách trong cuộc đời.
Điều chúng ta cần phải hỏi chính mình là tôi phải làm gì, phải đổi gì trong mối tương quan giữa tôi với Chúa, với người khác, với những sở thích và với nghề nghiệp của tôi, để lời Chúa có thể ăn rễ trong tâm hồn tôi, và ảnh hưởng đến cuộc sống của tôi.
Khi đã tiếp nhận lời Chúa, suy ngắm lời Chúa, và sống phù hợp với lời Chúa, chắc chắn lời Chúa sẽ đem lại hiệu quả mỹ mãn cho tâm hồn chúng ta, đúng như lời Chúa phán trong sách tiên tri Isaiah: “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả.” Thật vậy, lời Chúa sẽ đem lại ơn cứu độ cho linh hồn chúng ta, sẽ giúp chúng ta tìm lại hy vọng trong những giây phúc khổ sầu, sẽ đem lại ý nghĩa cho cuộc đời chúng ta.
24.Nghe và hiểu mầu nhiệm Nước Trời
(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
Mỗi khi tiến lên bục giảng, tôi muốn mọi thính giả để tai lắng nghe các lời tôi nói, vì lúc đó tôi đinh ninh rằng mình đang công bố Lời Chúa, đang rao giảng về Nước Thiên Chúa. Dụ ngôn được kể hôm nay nhắc nhở tôi rằng, linh mục rao giảng Lời Chúa phải là người đầu tiên đặt ra cho chính mình câu hỏi: tôi có thật sự biết Nước Trời là gì không? và tôi đã từng nghe và hiểu mầu nhiệm Nước Trời chưa? Câu hỏi không thừa thãi chút nào, kể cả sau 40 năm đời linh mục, vì vẫn có nguy cơ tôi hiểu sai, hoặc chưa hề thực sự nghe Lời và hiểu thấu.
‘Con hãy chỉ cho cha con đường tới nhà thờ, và cha sẽ chỉ cho con đường về trời.’ câu nói danh tiếng đó của cha sở họ Ars - thánh Jean Marie Vianey thì mọi linh mục đều biết; có điều, rất thường khi ta lại hiểu ‘chỉ đường về trời’ là dạy bảo điều tốt lành để được rỗi linh hồn, lên thiên đàng. Và vì hiểu như thế nên linh mục về phần mình cố gắng sống đời thánh thiện gương mẫu, và rồi cho rằng việc mục vụ mà mình phải chu toàn chính yếu hệ tại ở việc giảng dạy cho giáo dân bổn đạo ăn ngay ở lành và nắm giữ các luật Chúa và luật Hội Thánh, nhất là các qui định về đạo giáo và luân lý.
Người Việt Nam chúng ta (giống người Do Thái) dùng chữ ‘trời’ để chỉ Thiên Chúa, vì thế Nước Trời là Nước Thiên Chúa. Trong ngôn ngữ bình dân, chúng ta cũng hiểu ‘trời’ là nơi xa xôi trên cao, ‘về quê trời’ là lên thiên đàng gặp gỡ Thiên Chúa sau khi chết v.v… Công việc giữ đạo vì thế hệ tại ở sống làm sao để sau khi chết được rỗi linh hồn, được về quê trời, được lên thiên đàng. Do đó trách nhiệm bổn phận chính yếu của linh mục là giúp bổn đạo đạt được điều đó… Chính vì thế mà… câu chuyện dụ ngôn hôm nay cũng dễ dàng được suy đoán và giải thích theo chiều hướng đó…
Nếu Lời là chính Đức Giêsu, và nếu rao giảng Nước Trời là chính công bố cuộc sống và cái chết thập giá của Người, thì đúng là hạt giống Nước Trời yêu thương và tha thứ đã được gieo vào trần gian. Nghe Lời và hiểu là chấp nhận Đức Giêsu, là chấp nhận ơn cứu rỗi của Người, là đi vào vương quốc tinh yêu tha thứ của Thiên Chúa. Người môn đệ của Đức Giêsu trước hết phải là ‘anh em được hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời’ vì đã tin và chấp nhận Giêsu là tình yêu tha thứ của Thiên Chúa. Bí tích rửa tội đã thực sự đưa họ vào Nước Trời và còn tiếp tục đưa vào ngày càng sâu hơn, miễn là họ còn luôn sẵn sàng đón lấy như thửa đất tốt được hạt giống gieo xuống. Thửa đất tốt khi đó không phải là những người ngay lành về mặt luân lý, cũng không phải là người học cao hiểu rộng về mặt tri thức, không phải là người chăm chú lắng tai nghe về mặt tâm lý. Đơn giản đó là những tâm hồn, trong tác động của Thần Khí và ân sủng, đang trong tư thế sẵn sàng lắng nghe, hiểu và chấp nhận Tình Yêu tha thứ hay Tình Yêu thương xót. Và hạt giống Tình Yêu đó sẽ tự động ‘sinh hoa kết quả, hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục’. Điều duy nhất con người cần làm để thửa đất được nên tốt là nhìn nhận thân phận tội lỗi, thấp hèn và đáng thương của mình, nhờ thế chân thành khao khát đón lấy Giêsu Cứu Chúa. Hiệu năng của hạt giống Lời gieo xuống lệ thuộc rất nhiều vào chiều sâu của cầy sâu cuốc bẫm này.
Nếu như thế, trước khi bước lên bục giảng để gieo Lời Tình Yêu cứu độ, tôi – linh mục của Lời – sẽ phải đi sâu vào con người bất toàn yếu đuối của chính mình. Câu kinh ngắn, ‘Xin Chúa thanh tẩy tâm hồn và môi miệng con…’ mà linh mục hay phó tế cúi mình thầm đọc trước công bố Tin Mừng là gợi nhớ cho chính tôi một thái độ chân thành và khiêm tốn. Và rồi hạt giống tôi gieo qua bài giảng của mình, bất kể lúc nào và trong hoàn cảnh nào, ngay cả trong các tình huống tệ hại và bi quan hơn hết, vẫn đích thực phải là Đức Kitô Giêsu – tình yêu Thiên Chúa thứ tha, chứ không phải một Đức Chúa công thẳng luận phạt gieo sợ hãi, hầu ép người nghe nắm giữ các giới răn hay luật buộc để mong được lên thiên đàng. Trong khi dọn bài giảng, chính tôi sẽ phải tự tra vấn: có thực sự tôi ‘nghe Lời và hiểu’ hay không; và chính tôi có phải là thửa đất tốt được cầy sới đang khiên tốn đón nhận hạt giống Nước Trời của lòng thương xót Chúa, và đang sinh bông hạt của cùng một tình yêu xót thương tha thứ hay không?
Lạy Đức Giêsu là chính hạt giống và người gieo giống Nước Trời, xin cho con, linh mục của Lời Chúa, trở thành thửa đất tốt sẵn sàng nhất đón nhận hạt giống của Tình Yêu xót thương. Và một khi đã đón nhận và làm cho hạt giống này sinh hoa kết trái (ít là được vài chục hạt), chính con sẽ tiếp tục cùng Chúa gieo vãi vào các thửa đất khác là tâm hồn các tín hữu. Xin liệt con vào số những ‘ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư dật’, không phải chỉ vì lợi ích riêng tư của mình, nhưng vì công tác gieo giống Chúa đã trao phó cho con, linh mục của Lời. Amen.
25.Bài học thiết thực từ Thầy Giêsu
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thành Long)
Trong những năm gần đây, một trong những vấn đề được xã hội cũng như Giáo hội quan tâm nhiều đó là vấn đề giáo dục. Và điều khiến cho nhiều người bức xúc nhất đó là chương trình dạy và học quá tải. Càng cải cách thì chương trình càng nặng. Số môn học và lượng bài tập, bài học cứ thế mỗi năm mỗi tăng. Chiếc cặp học sinh càng ngày càng to càng nặng, có khi nặng hơn cả trọng lượng của các em. Hậu quả là cả thầy và trò, cả người học lẫn người dạy đều phải vật vả thương đau.
Trong cuộc họp báo đầu tiên của Bộ trưởng Giáo dục Trung Quốc, Chu Tế, phóng viên nhí Lý Gia Hy, 12 tuổi, của kênh thiếu nhi Đài CCTV, đã chất vấn ông Bộ trưởng của mình: "Cháu được biết ngành giáo dục đã có nhiều cố gắng trong việc giảm nhẹ cặp sách đến trường cho học sinh, nhưng tại sao đến nay cặp của chúng cháu vẫn còn rất nặng? Câu hỏi thứ hai là các bạn đều nói không đủ thời gian để ngủ, bác bộ trưởng có cách nào để chúng cháu được ngủ nhiều hơn không?". Một câu cật vấn nhẹ nhàng, nhưng làm cho người nghe nhói lòng! Trong một lá thư gởi Chúa Hài đồng nhân dịp Giáng sinh, một em học lớp 4 đã than thở với Chúa Hài Đồng: “Con ước mong sao chương trình học ở trường nhẹ hơn, dễ hơi để con có thời gian học Giáo Lý và sinh hoạt Phong trào Thiếu Nhi”. Là những người có trách nhiệm, khi đọc lá thư, chúng tôi không khỏi chạnh lòng.
Quả đúng như vậy, vì đa phần các em phải học sáng học chiều. Chưa đủ các em còn phải tranh thủ học đêm; học chính khoá, học phụ đạo, học thêm, học bồi dưỡng, học nâng cao…. Cả thời gian nghỉ hè cũng bị bớt trước xén sau. Tệ hại hơn nữa là nhiều em Thiếu nhi Công giáo bỏ cả việc học Giáo lý, bỏ cả lễ ngày Chúa Nhật để đi học thêm cho kịp chương trình ở trường. Tất cả chỉ vì chương trình học ở trường quá nặng, quá ôm đồm.
Tuy nhiên, có một trường mà ở đó chương trình học rất nhẹ nhàng, rất thoải mái, trường đó mang tên là Trường Dạy Đức Tin. Vị Thầy Số Một làm hiệu trưởng ngôi trường đó là Thầy Giêsu. Ai học ở trường này chẳng phải đóng một khoản học phí hay lệ phí nào hết. Vả lại những bài học mà Thầy Giêsu đưa ra lại rất thiết thực và sống động, chứ không nặng tính lý thuyết, và từ chương như ở các trường học khác. Cụ thể hôm nay một trong những bài học rất dễ thuộc mà Chúa Giêsu dạy các môn sinh của Ngài đó là bài học hiền lành và khiêm nhường: “Hãy học với Ta, vì TA hiền lành và khiêm nhường trong lòng” (Mt 11,29). Một bài học hoàn toàn không mang tính lý thuyết tí nào. Vì chính Chúa Giêsu đã sống, đã thực hành một cách trọn hảo trước khi Ngài dạy chúng ta.
Thật vậy, trong suốt cuộc đời của mình, từ khi nhập thể làm người cho đến khi chết thân treo thập giá, Chúa Giêsu đã nêu gương hiền lành khiêm nhường sâu thẳm. Thánh Phaolô đã tóm tắt gương sống này trong một đoạn thư ngắn gọn: “Đức Giêsu Kitô vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự” (Pl 2, 7-8).
Như thế lòng hiền lành khiêm nhường của Chúa Giêsu, Đấng đã “không nỡ lòng bẻ gãy cây sậy bị dập và dập tắt tim đèn còn khói”, đã trở thành nguồn ơn cứu độ cho nhân loại. Bởi vì nếu Chúa Giêsu chỉ là một vị Thiên Chúa muôn đời muốn cao sang thì Ngài khó có thể biết cảm thông với những đau khổ của phận người. Ngài đã tự hạ để nâng con người tội lỗi lên địa vị làm con cái Thiên Chúa và được thừa hưởng phần gia nghiệp Nước trời mai sau.
Người ta vẫn thường nói: “Thầy nào trò nấy”. Là người học trò, người môn đệ của Thầy Giêsu, chúng ta đã nên giống Thầy mình chút nào chưa? Nếu Vị Thầy của chúng ta là Đấng hiền lành khiêm nhường, thì chúng ta, người môn sinh của Ngài, phải trở nên thế nào, hiền lành hay dữ tợn; khiêm nhường hay kiêu căng tự mãn? Bài học đã có sẵn, nhưng chúng ta đã đem ra thực hành chưa? Và thực hành đến mức độ nào?
26.Trở nên mảnh đất tốt
Anh chị em thân mến,
Hiện chúng ta đang sống trong thời buổi khoa học kỹ thuật hiện đại, người ta phát minh ra những điều thiết yếu để phục vụ lợi ích cho con người. Cùng với những lợi ích, nó cũng phát sinh những điều không hay. Với cái nhìn bi quan, thì con người sẽ tiêu diệt trái đất một ngày gần đây: người ta nhìn thấy tầng ozone bị phá huỷ, nhu cầu của thiên nhiên không còn tồn tại được nhiều, thiên tai địch hoạ xảy ra khắp nơi, vì tình trạng khai thác thiên nhiên bừa bãi. Nếu nhìn lạc quan hơn; thì con người ngày hôm nay tiến xa vượt bậc, được phục vụ chu đáo hơn, sức khoẻ được bảo đảm hơn, hiểu biết về thiên nhiên nhiều hơn, có những biện pháp hữu hiệu đối với những thiên tai dịch hoạ. Đời sống con người được bảo đảm an toàn hơn nhờ khoa học kỹ thuật tiến bộ. Với cái nhìn lạc quan nầy, con người tiếp tục những công trình hiện đại phục vụ cho ích chung, đồng thời cũng với tiến bộ của khoa học kỹ thuật, con người cũng tìm cách giảm đi những gì nguy hại. Chính vì nhìn thấy những lợi ích chung thật nhiều, nên mọi sự vẫn diễn tiến theo tiến trình tự nhiên mà không một chút lo âu gì.
Trong dụ ngôn người gieo giống mà Chúa Giêsu nói với những người thời xưa, cũng là nói với những người thời nay về tính cách quảng đại của người gieo giống. Ông không ngần ngại tung gieo những hạt giống đi khắp nơi. Ông biết rằng những hạt giống không phải chỉ rơi vào những nơi để sinh lợi mà thôi; nhưng nó cũng rơi vào những môi trường không thích hợp, nó sẽ không phát triển được. Nhìn thấy sự bất lợi trước mắt, nhưng người chủ cứ tung gieo mà không lo sợ thiệt hại, vì ông nhìn thấy những mảnh đất tốt đang chờ đợi những hạt giống để làm cho sinh lợi. Chính vì những mảnh đất đang chờ đợi nầy mà người chủ săn sàng để tung gieo những hạt giống cách quảng đại. Cũng nhờ có những mảnh đất tốt mà hạt giống được được bảo tồn bền vững với thời gian cùng với sức sống vô tận của nó.
Môi trường thật hữu ích, môi trường tốt phát sinh những ích lợi vô biên không thể nào ngờ được.
Mỗi người là một môi trường sống, là một mảnh đất cho hạt giống Lời Chúa trổ sinh hoa trái. Nhưng môi trường sống đời nguời có là môi trường tốt thật sự, hay là nơi huỷ diệt sự sống. Môi trường con người chúng ta đã được gieo hạt cách quảng đại, những hạt giống đang âm thầm phát triển, hay giờ nầy những hạt giống trong mảnh đất cuộc đời của mỗi người đã bị chết khô.
Chúng ta để một ít phút nhìn lại những hạt giống trên mánh đất cuộc đời riêng tư của mỗi người.
Biết bao lo âu sợ sệt trong cuộc sống, cùng với những tính toán thiệt hơn, đồng thời có những lúc tính ích kỷ sự ganh ghét trong con người trổi dậy, làm cho chúng ta khó chịu, bất mãn với cuộc sống, không chấp nhận được những người chung quanh mình. Những lúc họ kêu cầu giúp đỡ, chúng ta không thể giúp được vì lo sợ mình sẽ mất đi một chút gì đó, tệ hơn nữa, chúng ta còn lo sợ người khác được lợi nhiều hơn mình. Chúng ta cũng lo sợ cho bản thân một mai sẽ gặp khó khăn trong đời sống vật chất, nên cố gắng gom góp thật nhiều, không muốn bỏ ra hay cho đi một chút gì mình có. Những lúc còn muốn chiếm đoạt của người khác làm của riêng mình. Những lúc đó, Lời Chúa làm sao có được mảnh đất tốt để phát triển trong đời sống, trong tâm hồn như thế được. Những gì chúng ta hiểu biết, nó đã chết khô tự bao giờ.
Nếu trong đời sống hằng ngày, chúng ta nhìn thấy được trách nhiệm của mình và chu toàn: trách nhiệm một người trong xã hội, để sống xứng đáng là người; trách nhiệm là một người công giáo, để sống xứng đáng là người công giáo tốt, ngưòi môn đệ tốt của Chúa Giêsu; trách nhiệm của một người trong gia đình để biết chu toàn cho xứng đáng với địa vị của mình. Nếu chúng ta lắng nghe những tiếng kêu than của người khác và động lòng, giúp đỡ cho họ, nhìn thấy được những gì để con tim chúng ta mách bảo và hành động để đem niềm vui cho người khác, cho dù phải hao tốn một chút, mệt nhọc một chút. Những lúc đó, hạt giống lời Chúa đang gặp được mảnh đất tốt và sinh hoa kết quả, hạt ba mươi, hạt sáu mươi, hạt một trăm.
Chúng ta cùng nhau cầu xin Chúa cho mỗi người biết lắng nghe và thi hành Lời Chúa trong cuộc sống đời thường.
27.Suy niệm của Lm. Nguyễn Thành Long
“Hãy đến với Ta, hỡi những ai mang gánh nặng nề”
Có thể nói rằng cuộc đời là một gánh nặng, có khi là quá nặng đối với nhiều người, nặng đến nỗi dường như người ta không thể nào kham nổi.
Gánh nặng ở người này có thể là bệnh tật. Hết bệnh này đến tật khác. Bệnh nào cũng khó chịu, tật nào cũng khó ưa. Hôm nọ, tôi vào tiệm thuốc tây mua hộp thuốc. Trong khi chờ đợi, tôi nghe bà chủ tiệm than thở với một người khách: “Sống mà lành lặn, chứ lưng thì đau, tay chân thì nhức buốt thế này, chết còn sướng hơn”. Hỏi ra thì biết bà bị bệnh thấp khớp và thần kinh toạ. Là thầy thuốc, trong nhà lại đầy thuốc, mà đau vẫn cứ đau. Bệnh tật quả thật là một gánh nặng đối với rất nhiều người, đặc biệt trong thời đại hôm nay!
Gánh nặng ở người kia có thể là tai ương hoạn nạn. Đùng một cái tai nạn ập đến, người thì chết, người thì phải nằm nhà thương. Tiền bạc cứ thế một đi không trở lại đi… Mới trưa nay có một xơ quen ở dòng Đaminh nhắn tin cho tôi: “Xin cha cầu nguyện cho con với. Con bị xe tung, 3 tuần nay rồi mà vẫn chưa đi lại được. Huhu”.
Gánh nặng ở người khác có thể là tuổi già sức yếu. Chân chậm, mắt mờ răng long, đau nhức toàn thân, đi đứng khó khăn, ăn rồi thì nói chưa ăn…, Nên suốt ngày phải làm phiền đến con cháu… Gánh nặng của thời gian, của tuổi tác!
Gánh nặng ở người khác nữa có thể là việc giáo dục con cái. Đứa thì ngang tàng ương ngạnh, đứa thì ù lì bỏ học vì ham chơi, đứa thì khô khan nguội lạnh chuyện đạo nghĩa. Hôm trước, có người than vãn: “Cha ơi, ba đứa con nhà con, hai thằng em thì không cần phải nhắc; nhưng thằng anh thì trong mùa World Cup này, sáng Chúa Nhật nào con cũng phải khổ sở vì nó. Con đánh thức nó dậy đi lễ: đánh thức ở phòng này, nó ôm mền sang phòng khác nó ngủ (ăn bóng đá, ngủ bóng đá mà). Con gọi điện thoại, nó cúp máy để khỏi phải nghe mẹ gọi dậy đi lễ. Hỏi lẽ thì nó bảo rằng mẹ tha cho con khỏi đi lễ lúc này đi. Hết kỳ World Cup, con sẽ đi lễ lại”. Mẹ botay.com!
Và rồi gánh nặng ở người này có thể là chuyện chồng, chuyện con. Có ông thì đam mê rượu chè, sáng xỉn chiều say, hành hạ vợ con quanh năm suốt sáng, khiến cho gia đình tựa một hoả ngục trần gian. Có ông thì máu me cờ bạc, số đề, lại thêm nạn cá độ mỗi khi có Eurô hay World Cup đến. Làm được bao nhiêu nướng hết cho thần đỏ đen bấy nhiêu, thậm chí các vật dụng trong nhà cũng lần lượt đội nón ra tiệm cầm đồ. Gia đình vì thế mà lụn bại, không sao ngước mặt lên được.
Gánh nặng ở người kia có thể là nợ nần. Nợ nần bao vây, do làm ăn thất bát, hay do bị bạo bệnh. Cứ phải sống trong thấp thỏm lo âu vì cái khổ thứ 3: nợ đòi. Đêm nằm thậm chí còn mơ thấy con nợ tới xiết nhà. Thật là khổ.
Gánh nặng ở người khác có thể là trách nhiệm bổn phận. Bổn phận làm cha làm mẹ với đủ thứ cái lo, nhất là chuyện cơm áo gạo tiền; trách nhiệm làm chồng làm vợ trước nhiều chước cám dỗ làm cho người ta dễ dàng sống bất trung; trách nhiệm làm thầy cô, làm người học trò, với đống giáo án, đống bài vở từ chương vô bổ; trách nhiệm làm xếp, làm chủ, làm người lãnh đạo chỉ huy với vô vàn thách đố của thời cuộc, v.v…
Gánh nặng ở người khác nữa có thể là sự nghi kị và hiểu lầm của người thân. Hôm rồi có một người giáo dân vào nói: “Thưa cha, cách đây khoảng 10 năm, ông già con bị mất 1000 USD và ông đổ thừa cho con lấy. Không sao thanh minh được, tức quá, con không nhìn mặt ông già con nữa, và con cũng quyết định bỏ đạo luôn”. Hỏi tại sao tức ông già mà lại bỏ đạo, anh ta bảo: “Tại vì nhà ông già con ngay trước mặt nhà thờ, mỗi lần đi nhà thờ là phải đi ngang nhà ổng. Con không muốn nhìn mặt ổng, nên con không đi nhà thờ luôn”. Chỉ vì hiểu lầm, nghi kị nhau mà trở thành gánh nặng cho nhau trong suốt 10 năm dài.
Muôn kiểu của gánh nặng cuộc đời! Gánh nào cũng nặng nề khó chịu. Gánh nào cũng có khả năng đè bẹp người ta, làm cho người ta quỵ ngã và té nhào đớn đau. Nhất là cái gánh của tội lỗi. Nó không những đè nặng thân xác, mà còn đè bẹp cả phần linh hồn, khiến cho người ta không thể ngẩng cao đầu được.
Vậy khi phải “gồng” những gánh nặng nề đó, Chúa Giêsu mời gọi ta điều gì? Chúa Giêsu mời gọi ta đến với Chúa.
Chúa Giêsu mời ta đến với Chúa, không phải để Chúa cất đi gánh nặng đó cho ta, vì khi xuống trần gian Chúa cũng đã phải mang lấy cái gánh nặng nề. Gánh nặng đó chính là gánh tội lỗi của toàn thể nhân gian. Chúa cũng không gánh thay giùm ta! Chúa mời ta đến với Chúa để được nâng đỡ và bổ sức cho. Chúa nâng ta bằng ơn thánh của Chúa, Chúa đỡ ta bằng sức mạnh của Ngài. Chúa còn bổ sức cho ta bằng phúc lành và tình thương tha thứ của Chúa.
Có Chúa nâng đỡ và bổ sức, chắc chắn gánh nặng đời ta sẽ bớt nặng, bớt nề; và cuộc đời ta, vì thế, mà sẽ tươi sáng hơn lên.
Tuy nhiên, một thực tế đáng buồn đó là có nhiều người khi đối mặt với những gánh nặng cuộc đời, thay vì tìm đến với Chúa thì lại tìm đến với những thứ khác.
Có người thì tìm đến với thầy nọ bà kia, hoặc tìm đến với phù chú, bùa ngải. Hậu quả là gia cảnh càng thêm trầm trọng.
Có người thì tìm đến với với rượu với bia, tự nhủ nhờ rượu nhờ bia mà bớt sầu buồn. Kết cục là cả cuộc đời ngả nghiêng xiêu vẹo theo men rượu men bia.
Có người lại tìm đến số đề, số đóm với ước mong có tiền trả nợ, thoát nghèo. Nào ngờ nợ càng chồng chất, gia đình vì thế mà tan nát te tua.
Có người lại tìm đến với thuốc, không phải là thuốc bổ, mà là thuốc sâu để giải sầu vĩnh viễn và để quên đi gánh nặng cuộc đời. Để lại một gánh nặng nề hơn cho những người thân thương, v.v…
“Hỡi những ai mang gánh nặng nề, hãy đến với Ta”, thiết nghĩ đó là lời mời gọi thân thương và ngọt ngào nhất của Thầy Giêsu Chí Thánh. Hãy mau mắn đáp lại lời mời gọi ấy. Có Chúa cùng đi, có Chúa cùng nâng đỡ và giúp sức, không có gánh nào có sức đè bẹp ta, không có gánh nào làm ta quỵ ngã. Có khi gánh ấy lại trở thành chiếc cầu đưa ta đến gần Chúa hơn và gần anh em hơn. Amen.
28.Gieo và Gặt – Anmai, CSsR
Trang Tin Mừng theo Thánh Matthêu mà chúng ta vừa nghe là trang Tin Mừng quá quen thuộc với mỗi người chúng ta nhưng ngày hôm nay nghe lại nó vẫn có một giá trị nhất định trong cuộc đời của mỗi người chúng ta, cách riêng là đời sống thường nhật đang, đã và sẽ diễn ra trong xã hội ngày hôm nay.
Chúa Giêsu thường dùng các dụ ngôn để giảng dạy cho các môn đệ, cho dân chúng. Dụ ngôn ngày hôm nay thật là dễ thương, Chúa đã lấy hình ảnh hết sức thực tế, hết sức gần gũi trong đời sống con người để nói với mỗi người chúng ta. Chúa nói là gieo giống chứ Chúa chẳng hề nói là gieo cây nào cả, Chúa chẳng hề nói đó là lúa hay bắp, hay đậu … Nói như thế hết sức gần gũi vì lẽ ai ai cũng có thể hiểu được vì có vùng thì trồng lúa, có vùng thì trồng đậu, có vùng thì trồng cà phê, có vùng thì trồng tiêu … Bất cứ nghề nào chứ không phải riêng gì về nghề nông, ai ai cũng mong cho mình có lợi sau mùa thu hoạch chứ chẳng ai mong mình bị thất mùa hay bị thất thu.
Như một người gieo giống bình thường, Chúa cũng mong gặt được những hoa quả thật tốt nhưng rồi cuộc đời vẫn có điều gì đó bất thường là thi thoảng Chúa thất thu. Chúa thất thu vì lẽ người ta đã khép lòng mình lại, khép mảnh đất cuộc đời của mình lại không để cho Lời Chúa sinh sôi nẩy nở trong đời của họ. Thiên Chúa luôn luôn yêu thương, sẵn sàng cứu độ con người nhưng còn phần con người, con người có mở lòng mình ra để cho Chúa cứu hay không là chuyện khác. Chúa gieo giống tốt nhưng con người lại cố tình làm cho hạt giống đó bị hư đi đó chính là quyết định của mỗi người.
Ta có thể hiểu một cách đơn giản về dụ ngôn này: người gieo hạt là Chúa, hạt là Lời Chúa, đất chính là mỗi người chúng ta.
Hoa quả của bất cứ cây, hạt nào cũng cần có 3 yếu tố: người gieo, giống gieo và đất để gieo.
Người gieo thì khỏi phải bàn, vì Ngài là chính Thiên Chúa, Ngài là Đấng giàu lòng thương xót, đầy từ bi và nhân hậu để rồi chúng ta an tâm và tin tưởng rằng Ngài là người gieo tuyệt vời. Ngài gieo những hạt mầm tốt để cho con người được phát triển, để được sống trong vòng tay yêu thương, trong sự quan phòng kỳ diệu của Ngài.
Hạt: Lời Chúa. Chúng ta vẫn thường hát với nhau: “Halleluia, Lời Chúa sáng soi con đường đi, Halleluia, Lời Chúa khác chi như giòng suối, Hallelui, Lời Chúa bánh thiêng ban nguồn sống, phúc cho người vui nghe, yêu mến gẫm suy lời luôn”
Hát thật là hay, hát thật là to, hát thật là hoành tráng nhưng hình như Lời Chúa ngày hôm nay nó cứ mờ dần, nhạt dần trong đời sống người kitô hữu thì phải. Thánh vịnh nhắc nhở chúng ta: “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước” thế nhưng mấy ai trong chúng ta đã dùng lời Chúa để chiếu soi cuộc đời của mình.
Ngày hôm nay, giữa một đời sống quá phát triển, Lời Chúa dần dần bị người ta đẩy ra khỏi cuộc đời.
Thử hỏi các bậc làm cha làm mẹ xem, ngày hôm nay, cha mẹ, con cái trong gia đình mấy khi đụng đến quyển Thánh Kinh? Trong khi đó Thánh Kinh chính là nguồn sống, nguồn hạnh phúc, của ăn tinh thần cho gia đình.
Nhìn lại chương trình học của một đứa bé chúng ta thấy rất rõ.
Chập chững biết đi một chút thì vào nhà trẻ, sau đó vào cấp 1 và từ từ tiến vào đại học. Bên cạnh đó cha mẹ chúng lo lắng cho chúng quá nhiều về các kỹ năng như đàn, vi tính, học bơi... học ngày không đủ và tranh thủ cả học đêm nữa. Đành biết những môn đấy rất cần cho cuộc đời nhưng nó chỉ là cần chứ không phải là đủ, là căn cốt của cuộc đời này. Một thực trạng đau lòng ngày hôm nay là số lượng giáo lý viên trong các giáo xứ cứ vơi dần. Không chỉ giáo lý viên vơi dần mà các em nhỏ học giáo lý cũng vắng dần trong các lớp giáo lý. Khi hỏi đến thì cha mẹ và ngay như chính các em cũng tìm hết mọi cách để lý giải cho mình về chuyện bỏ bê học Lời Chúa mà chỉ mãi đi tìm cho mình tri thức của xã hội.
Cũng buồn cười! Chắc có lẽ đi học cái gì càng đóng tiền cao họ càng thích đi chứ đi học Giáo lý miễn phí nên chẳng ai thèm đi học cả. Cũng nực cười hơn nữa khi chính cái học miễn phí ngày hôm nay, ngày các cháu còn trẻ chính lại là cái kho tàng vô giá, là hành trang các cháu mang theo khi vào đời. Học cao hiểu rộng biết nhiều là tốt đấy nhưng thực ra không ít người đang phải trả một giá quá đắt cho chuyện đầu tư tri thức chứ không đầu tư cho Lời Chúa.
Lời Chúa cứ theo năm tháng mờ nhạt dần trong đời sống kitô hữu.
Mảnh đất: mảnh đất để mà Lời Chúa có thể sống và phát triển chính là cuộc đời của mỗi người chúng ta. Vì ham chạy theo sức hút của cuộc đời, ngày hôm nay con người ta không còn dành cho Lời Chúa phát triển trong đời mình nữa. Các kiến thức về khoa học, về tin học, về xã hội nó đã chiếm hết mảnh đất của đời ta rồi thì còn gì chỗ để mà cho Lời Chúa phát triển nữa.
Mới đây, một người quen nhờ tôi giúp cho hai đứa con của chị khi chị thấy chúng dường như nói quá đáng là bỏ đạo! Nghe chị nói xong tôi cảm thấy ngao ngán làm sao đấy! Gia đình chị thuộc dạng khá giả, chồng chị là một người có tiếng trong giới hội họa – mỹ thuật nhưng gia đình chị đang đứng trên bờ vực của sự dữ, sự mất lòng tin, dự đánh mất Thiên Chúa ra khỏi gia đình.
Chẳng dám trách ai, chẳng dám trách chị, chẳng dám lên án ai và cũng chẳng dám lên án chị.
Có lẽ cái hậu quả, sự bi đát mà gia đình chị đang chịu lấy không phải ngẫu nhiên mà đến với gia đình chị. Nó chính là hậu quả của nhiều tháng nhiều năm mà gia đình chị chính là tác giả. Là một gia đình Công giáo hẳn hoi nhưng Lời Chúa chẳng bao giờ có cơ hội để mà sống trong gia đình của chị. Vợ chồng con cái cứ mãi miết đi tìm con chữ, đi tìm tri thức mà không tìm Lời Chúa. Chúa nhật vẫn tham dự Thánh lễ tạm gọi là cho có với người ta chứ vợ chồng con cái có để cho Lời Chúa thấm nhập vào gia đình chị đâu mà con cái chị có đời sống đạo tốt! Tôi khẳng định một điều rằng chính vợ chồng con cái chị là người đã tạo nên hậu quả ngày hôm nay. Ngày hôm nay, dẫu rằng anh chị sống trên một đống tiền mà có thể nói là tiền tỷ đấy nhưng có hạnh phúc thật hay không hay nó chỉ là cái giả tạo ở bên ngoài về mặt xã hội thôi còn về tôn giáo, về lòng tin, về Thiên Chúa hình như chỉ là vá víu tạm bợ mà thôi.
Nếu như khi các cháu còn bé, anh chị biết dạy dỗ, hướng dẫn các cháu sống Lời Chúa cùng với các anh chị thì ngày hôm nay anh chị không phải lo lắng gì cả. Thử hỏi một ngày Chúa ban cho anh chị và các cháu được 24 giờ đồng hồ nhưng anh chị và các cháu dành được bao nhiêu phút để ngồi lại với nhau đọc kinh chung với nhau thôi chứ đừng nói là đọc lời Chúa và suy niệm Lời Chúa?
Lo đi tìm thế gian thì thế gian sẽ tràn ngập gia đình, đó là quy luật tất yếu của cuộc đời chứ có gì đâu mà chị phải lo âu và thắc mắc. Nếu như anh chị và các cháu đi tìm Lời của Chúa thì chắc chắn Chúa sẽ là vua, là Chúa là chủ của gia đình anh chị.
Nhớ đến hình ảnh gia đình của chị tôi trộm nghĩ rằng Thiên Chúa là Cha giàu lòng thương xót, Ngài cho chúng ta tự do lựa chọn thái độ sống với Ngài. Ngài không hề ép buộc chúng ta bất cứ điều gì cả. Lời Chúa vẫn có đó, Lời Chúa vẫn còn đó nhưng còn đón nhận, làm cho phát triển lại tùy thuộc vào mỗi người chúng ta. Chúng ta có để cho Lời Chúa trở nên nguồn sống, nguồn ánh sáng, nguồn suối cho cuộc đời chúng ta hay không chính là cách đáp trả của mỗi người chúng ta.
Nguyện xin Chúa cho mỗi người chúng ta biết mở lòng mình ra để đón nhận Lời Chúa và để cho Lời Chúa sinh hoa kết quả trong cuộc đời mỗi người chúng ta để ngày sau Chúa gặt được những cây “lúa”, những cây “đậu”, những cây “cà phê” đầy hoa và trĩu quả.
29.Người đi gieo Tin Mừng
(Suy niệm của PM. Cao Huy Hoàng)
Từ thuở hồng hoang, Tin Mừng đã đến: Lời Ngài tạo tác đất trời (Tv 32). Người đi gieo Tin Mừng đầu tiên chính là Thiên Chúa Tạo Thành Vũ Trụ.
Bỗng, một tin buồn bao trùm cả vũ trụ: tin buồn từ bản án đầu tiên trong nhân loại- con người phải đau khổ và phải chết ngàn thu.
Tin buồn ấy, khởi đi từ việc tình thương của Thiên Chúa bị chính tạo-vật-được-ơn-tự-do phủ nhận cách công khai qua việc bất tuân đối với chính Đấng Sinh Thành.
Con người lầm lũi vào cuộc đời đầy bất hạnh. Khi chưa kịp bất hạnh vì sự chết, thì con người đã bất hạnh vì thiếu tình thương và giàu lòng kiêu ngạo hơn người, nảy sinh tính ích kỷ ganh tỵ
Thấy Abêlê được lòng Thiên Chúa, Cain bỗng ganh tỵ đến tột cùng và không ngần ngại giết chết em mình cách thê thảm
Triệu triệu năm trần gian đã qua đi, mà lòng kiêu ngạo của thưở ban đầu vẫn còn nguyên vẹn trong cái bản tính, cái cốt cách, cái văn phong của con người. Người người vẫn đang muốn làm Cain đòi hơn kẻ khác trong mọi việc, người người đang muốn tự phong tặng cho mình vào chỗ nhất mà không cần biết chỗ nhất ấy có đẹp lòng Thiên Chúa hay không, vì họ đã gạt bỏ Thiên Chúa ra ngoài đời sống.
Thật khủng khiếp cho cái hậu quả kiêu căng của tội tổ tông truyền: hận thù, ganh tỵ và mất bình an.
Trước toàn cảnh buồn thảm, bi đát ấy, Thiên Chúa gieo vào trần gian một Hạt Giống Tin Mừng. Hạt giống ấy là Chúa Giêsu Kitô, Người Tuyệt Đối Khiêm Nhường của Thiên Chúa, đến để mang lại cho trần gian niềm vui đích thực: niềm vui của lòng yêu thương, và yêu thương khiêm hạ đến quên mình để người khác được sống và sống bình an.
Hạt Giống Tin Mừng
Tiên tri Isaia đã nói trước về Hạt Giống Tin Mừng của Thiên Chúa: "Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn, cũng thế, lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác" (Is 55, 10-11)
Hạt giống ấy được gieo âm thầm vào trần gian. Hạt giống của trời cao, bị đất thấp từ chối. Hạt giống của tin mừng bình an, bị tin buồn bất an trấn áp. Hạt giống chân lý bị bất công loại trừ. Hạt giống yêu thương bị oán thù tẩy chay ngạo mạn....
Thân phận Chúa Giêsu, thân phận hạt giống của Thiên Chúa, bị trầm đọa như thế, tưởng như là một thất bại ê chề của Thiên Chúa, nhưng không, đó lại là kế hoạch cứu rỗi của Chúa vì Hạt Giống đang "thực hiện ý muốn của Thiên Chúa, và làm tròn sứ mạng Thiên Chúa ủy thác": hư thối đi để nẩy mầm.
Chúa Giêsu, Hạt Giống Tin Mừng của Thiên Chúa, vốn dĩ là hạt giống khiêm nhường tự hạ, đã bằng lòng thối đi trong lòng đất để đâm chồi cây tin mừng và trổ sinh hoa trái bình an. Nhưng, điều quan trọng là lòng đất có bằng lòng đón nhận hạt giống tin mừng ấy không.
Đón nhận Hạt Giống Tin Mừng
Hãy khát khao đón nhận lời Chúa, như Thánh Phaolô nói: "Muôn loài thọ tạo những ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa mặc khải vinh quang của con cái Người. (Rm 8, 19)
Vì Chúa Giêsu tha thiết ước muốn chúng ta đón nhận Lời Ngài, là chính Ngài, cho Ngài được nẩy mầm và lớn lên trong chúng ta, để chúng ta được hoa trái vui mừng và bình an.
Thế nhưng, vì bản tính kiêu căng, và lòng nặng hướng về tội lỗi, nên thái độ đón nhận Tin Mừng cũng hờ hững như vệ đường, kiêu căng như sỏi đá, mối bận tâm thế gian và lòng ganh tỵ như gai góc um tùm đã làm cho Hạt Giống Tin Mừng của Thiên Chúa không thể mọc lên được. Chỉ có tâm hồn thành tâm khiêm nhượng mới là mảnh đất tốt cho Lời Chúa mọc lên và sinh hoa kết quả.
Như Chúa Giêsu giải thích: "Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp đi điều đã gieo trong lòng người ấy: đó là kẻ đã được gieo bên vệ đường. Còn kẻ được gieo trên nơi sỏi đá, đó là kẻ nghe Lời và liền vui vẻ đón nhận, nhưng nó không đâm rễ mà là kẻ nhất thời: khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì Lời, nó vấp ngã ngay. Còn kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe Lời, nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không sinh hoa kết quả gì. Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục." (Mt 13, 19-23)
Đáng tiếc thay cho tâm hồn còn đầy gai góc của lòng ganh tỵ, còn đầy sỏi đá của lòng kiêu căng, còn mãi dững dưng với ơn lộc Thiên Chúa, còn giữ nguyên căn cội của tội nguyên tổ đã bóp chết Hạt Giống Tin Mừng.
Hãy để cho lòng mến ngập tràn tâm hồn ta, lòng mến đơn sơ khiêm nhượng, lòng mến thật thà dũng cảm, lòng mến biết nhẫn nhịn thứ tha, lòng mến lịch sự tôn trọng nhau trong điều thiện hảo đẹp lòng Chúa, lòng mến biết khích lệ nhau ca tụng Chúa.... Lòng mến khiêm nhượng hãy tràn ắp tâm hồn, để Hạt Giống Lời Chúa nẩy mầm, sinh hoa kết quả.
Người đi gieo Hạt Giống Tin Mừng hôm nay.
Đã đến lúc mà mỗi tín hữu cần ý thức vai trò đi gieo trong cuộc sống đức tin của mình. Không chỉ là việc của các linh mục, tu sĩ, mà còn là việc khẩn thiết của giáo dân, những con người lăn lộn trong ruộng đời của Thiên Chúa. Họ không chỉ nghe Lời Chúa, mà còn phải đem ra thực hành, và cuộc sống đầy hoa trái bình an của họ, biến họ trở thành người đi gieo bình an Nước Chúa.
Vì thế, người đi gieo tin mừng phải là người sống Tin Mừng trước tiên. Chính cuộc sống Tin Mừng là lời giảng hùng hồn nhất, có sức biến đổi thế giới nầy thành một thế giới tràn ngập niềm vui.
Bởi vậy, thiết tưởng cũng nên đặt lại vấn đề rao giảng Lời Chúa mà mình đã sống, hơn là rao giảng Lời Chúa mà mình đã học, vì không có gì đáng trách cho bằng việc "nói một đường, làm một nẻo"!
Ước mong cho bạn, cho tôi, cho người đi gieo tin mừng hôm nay mặc lấy tấm lòng của người đi gieo tin mừng đầy khiêm nhượng, để Lời Chúa biến đổi cuộc đời nên lời chứng cho niềm vui và bình an nước Chúa.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho lòng con khiêm nhượng đón nhận Lời Ngài là ánh sáng, là sức sống là niềm vui bình an cho chúng con, để cuộc sống mỗi chúng con trở thành lời chứng hùng hồn cho niềm vui và bình an của Nước Thiên Chúa. Amen.
30.Ngài dạy họ nhiều điều
(Giải thích Bản văn Tin Mừng – Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến)
Giải thích
Bắt đầu từ chương 13, Chúa Giêsu ra khỏi khung cảnh hội đường và các cuộc tranh luận. Ngài giảng dạy dân chúng trên bờ biển qua các dụ ngôn. Sau khi Chúa Giêsu nói về việc “thi hành ý muốn của Cha trên trời” (12:50), Ngài chuyển sang dụ ngôn Người gieo giống. Hạt giống sẽ được giải thích là lời của Nước Trời (13:19), cũng có nghĩa là ý muốn của Thiên Chúa được trình bày trong lời nầy. Tiếp sau dụ ngôn nầy là các dụ ngôn về Nước Trời. Như thế, Chúa Giêsu trình bày ý muốn của Thiên Chúa trong các dụ ngôn. Dụ ngôn đầu tiên “Người gieo giống” sẽ cho thấy các cách thức khác nhau đón nhận lời Chúa và thi hành ý muốn của Thiên Chúa.
Dụ ngôn Người Gieo Giống là dụ ngôn đầu tiên trong loạt 7 dụ ngôn. Sáu dụ ngôn còn lại chia thành hai nhóm ba, phân cách nhau bởi giải thích dụ ngôn cỏ lùng. Mỗi trong sáu dụ ngôn đều bắt đầu bằng câu: “Nước Trời giống như”. Phần dành cho các dụ ngôn kết thúc ở câu 13:53.
Phân đoạn các dụ ngôn trong chương 13 nầy như sau:
1- Dụ ngôn người gieo giống (13:1-9); Mục đích của dụ ngôn (13:10-17) và giải thích dụ ngôn (13:18-23); 2- Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30); 3- Dụ ngôn hạt cải (13:31-32); 4- Dụ ngôn men trong bột (13:33); Lý do dùng dụ ngôn (13:34-35); Giải thích dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:36-43); 5- Dụ ngôn kho tàng ẩn dấu (13:44); 6- Dụ ngôn viên ngọc quý (13:45-46); 7- Dụ ngôn lưới cá (và giải thích) (13:47-50); Kết luận (13:51-52).
Bố cục của dụ ngôn người gieo giống (13:1-9) có thể được phân chia như sau:
- Dẫn nhập (c. 1-3a);
- Các loại đất đón nhận hạt giống (cc. 3b-8);
- Kết luận (c. 9).
Giảng Dạy Trên Bờ Biển (cc. 1-3a)
Không gian trình thuật thay đổi. “Căn nhà” mà Ngài đi ra khỏi là căn nhà trong đó Ngài sẽ giải thích cho các môn đệ ý nghĩa dụ ngôn người gieo giống (13:36). “Ngài ngồi xuống” và “đám đông đến bên Ngài” ám chỉ Ngài sắp sửa giảng dạy họ như một vị Thầy (5:1). Những người nghe Ngài giảng dạy vẫn là “đám đông” đã theo Ngài ngay lời đầu tiên của Bài Giảng Trên Núi (5:1; 7:28; 8:1; 12:46; 13:2).
Các Loại Đất Đón Nhận Hạt Giống (cc. 3b-8)
Ý nghĩa của dụ ngôn sẽ được Chúa Giêsu giải thích trong 13:18-23. Ở đây chúng ta cố gắng tìm hiểu ý nghĩa các hình ảnh của dụ ngôn. Người gieo giống, chứ không phải là “một người gieo giống vì có mạo từ, được giới thiệu ở đầu dụ ngôn (c. 3b) chính là Chúa Giêsu, Đấng mang lời Chúa đến cho trần gian. Tuy nhiên trong dụ ngôn không nhắc đến người gieo giống nữa, mà chỉ nói đến “hạt giống”, chủ ngữ thật của dụ ngôn, “Có hạt rơi trên…”. Matthêu mô tả bốn nơi hạt giống rơi xuống (cc. 4-8), trong đó hai lần thánh sử mô tả tính chất của đất: “không có nhiều đất” (c. 5) và “đất tốt” (c. 8), như là điều kiện chính làm cho hạt giống lớn lên và sinh hạt hay không. Hai lần khác thánh sử không nói đến tính chất của đất, mà nói đến môi trường không thuận lợi cho hạt giống: “vệ đường” (c. 4), và “bụi gai” (c. 7); trong các môi trường đó, hạt giống chịu tác hại do chim trời đến ăn, và cây gai bóp nghẹt; do đó hạt giống không thể sinh trưởng được.
Hạt giống rơi trên vệ đường (c. 4). Vệ đường ở đây là những mảnh đất hẹp chạy dọc theo bờ ruộng hoặc giữa ruộng (x. 12:1). Chim trời đến ăn đi những hạt rơi trên đó. “Chim trời” không mang một ý niệm tiêu cực. Trong Matthêu, peteinon, chỉ “chim trời” được Thiên Chúa chăm sóc và nuôi nấng (6:26; 8:20; 13:32); do đó không thể giải thích “chim trời” là hình ảnh của “kẻ xấu”, ponèros (13:19). Động từ katesthiò, có nghĩa là “nuốt chững”.
Hạt rơi trên đá, không có nhiều đất (cc. 5-6). Đồi núi nhiều nơi tại Palestina chỉ toàn là đá sỏi. Loại đá trong dụ ngôn nầy là petròdès, “đất đá”, trên loại đá nầy có một lớp đất mỏng (13:5.20); khác với petra, “đá tảng” (7:24tt). Trong lớp đất mỏng hạt giống mau ấm hơn nên cũng mọc lên nhanh hơn; nhưng dưới ánh mặt trời nóng bức, nó sẽ khô héo ngay nếu thiếu nước (x. Giê. 17:8).
Bụi gai (c. 7). Cây gai không phải là cây hữu ích. Nơi cây gai không thể hái được trái nho (7:16; 13:22). Hạt giống rơi vào trong bụi gai thì không thể sinh trưởng được (x. 7:16). Động từ “bọp nghẹt” , pnigò, “làm cho nghẹt thở” (18:28) không sống nổi.
Đất tốt (c. 9). Hạt giống lthành cây và kết hạt được tính theo con số tăng dần, từ ba mươi lên dần đến một trăm. Cách tính tăng dần nầy cũng thấy trong đoạn tin mừng nầy. Từ hạt giống rơi bên vệ đường bị ăn mất ngay từ đầu, đến hạt giống mọc lên được một chút rồi bị cháy khô, đến hạt giống lớn lên nhưng không sinh hạt, và sau cùng là hạt giống sinh hạt. “Trái/hạt”, karpos, còn có nghĩa thiêng liêng: đó là lòng sám hối. Muốn biết đất tốt hay xấu thì hãy nhìn xem cây sinh hạt, giống như nhìn quả thì biết cây (x. 7:16; 12:33).
“Ai có tai để nghe thì hãy nghe” (c. 9). Cụm từ nầy được dùng trong hai lần khác nữa trong văn mạch khác (11:15; 13:43). Nó thường được dùng trong kết luận, và nhằm gây chú ý trước một vấn đề hệ trọng đã được bàn đến. Ở đây câu nầy hướng về dân chúng là những người đang nghe Chúa Giêsu giảng dạy. Ngài làm cho họ chú ý và cho họ thấy họ có thể là một trong các loại đất vừa nói trên.
+++
Hạt giống Lời Chúa được gieo xuống trần gian không bao giờ thiếu.
Mảnh đất đón nhận hạt giống, mới là quan trọng.
Chúa Giêsu đã rao giảng lời Thiên Chúa cho dân chúng, và Ngài trông chờ những mảnh đất tốt.
Ai là mảnh đất tốt, nghĩa là đón nhận Lời Chúa cách có hiệu quả, sẽ trở nên mẹ và anh chị em của Chúa Giêsu.
31.Hạt giống tốt
(Suy niệm của Lm Giacôbê Phạm Văn Phượng, OP)
Lớn lên ở thôn quê, đi rao giảng phần lớn thời gian ở thôn quê, Chúa Giêsu đã thường xuyên được chứng kiến cảnh gieo trồng của người nông dân, nên Ngài đã mượn những hình ảnh của những sinh hoạt thôn dã ấy để nói về nước trời, một trong những dụ ngôn đầu tiên của Chúa là dụ ngôn người gieo giống.
Người gieo trồng nào cũng có niềm tin và sự lạc quan. Gieo hạt giống vào lòng đất là đặt tất cả tin tưởng phó thác của mình vào thiên nhiên. Có hạt rơi xuống đất tốt, có hạt rơi bên vệ đường, có hạt rơi trong bụi gai, nhưng kết quả cuối cùng vẫn là vụ mùa tươi tốt. Nước trời cũng giống như người ra đi gieo giống vậy.
Thái độ lạ đời của người gieo giống khiến chúng ta hiểu được phần nào tình yêu thương phổ quát của Thiên Chúa. Không có người nông dân nào có đầu óc bình thường hiểu biết, lại đi phung phí hạt giống trên mọi mảnh đất, ngay cả những chỗ gai góc hay những mảnh đất sỏi đá, nhưng họ gieo vãi hạt giống của mình trên thửa đất đã được cày bừa cẩn thận để hạt giống có thể mọc lên thật dễ dàng. Ở đây Chúa Giêsu cho chúng ta biết: Ngài muốn cứu rỗi tất cả mọi người, không phân biệt ai, Ngài muốn thông truyền chân lý cho mọi hạng người. Nhưng cũng như các mảnh đất được kể trong Tin Mừng, tiếp nhận hạt giống và sinh hoa kết trái khác nhau, mỗi người cũng có thái độ khác nhau khi đón nhận lời Chúa, tiếp nhận ân sủng của Ngài, họ có quyền tự do chấp nhận hay từ chối. Nếu chấp nhận thì lời Chúa sẽ đem lại cho họ nhiều lợi ích, nếu chối từ thì họ sẽ chẳng được gì. Như vậy, hoa trái tốt lành là tùy ở sự chấp nhận của con người.
Chính mỗi người phải cố gắng làm cho tâm hồn mình thành mảnh đất tốt, phì nhiêu tiếp nhận lời Chúa một cách thành khẩn, để hạt giống có thể phát triển và đơm bông kết trái. Trong các hoạt động hay sinh hoạt hằng ngày, dù công khai hay âm thầm, dù to lớn hay nhỏ bé, kể cả những khó khăn và đau khổ của cuộc sống, tất cả mọi người đều được mời gọi để gieo rắc niềm hy vọng. Trên những mảnh đất khô cằn tình người, chúng ta được Đức Kitô kêu mời trồng tỉa từng hạt giống của yêu thương. Trên những vùng đất khô sạn tin yêu, chúng ta được Đức Kitô kêu mời gieo rắc niềm hy vọng. Từng giây, từng phút, từng ngày, từng năm, chúng ta tin tưởng rằng sức sống sẽ bừng dậy yêu thương sẽ trổ bông.
Người ta kể rằng: Một người cha kia có ba đứa con trai, tuy sinh ra trong nghèo khổ, nhưng nhờ chuyên cần làm việc và tiết kiệm, ông đã trở nên một điền chủ giàu có. Lúc cuối đời, tuổi già sức yếu, ông tính việc chia gia tài cho các con, ông muốn biết đứa con nào thông minh nhất để giao phó phần lớn gia tài của ông cho nó. Ong gọi cả ba người con tới bên giường bệnh, trao cho mỗi đứa năm đồng và bảo hãy đi mua cái gì có thể lấp đầy căn phòng trống trải và u tối của ông.
Ba người con vâng lời cha cầm tiền ra chợ. Người anh cả nghĩ rằng việc này quá dễ dàng, anh mua một bó rơm lớn đem về, người con thứ hai nghĩ kỹ hơn, anh mua những bao lông vịt rất đẹp mắt, người con út lo nghĩ: biết mua gì với năm đồng này để có thể lấp đầy căn phòng lớn của cha? Cuối cùng anh nghĩ ra, anh mua một cây nến và một bao diêm.
Ngày hôm sau, cả ba người con đều tụ họp trong phòng cha già. Người con cả mang rơm ra trải, nhưng phòng quá rộng, chỉ phủ được một góc, người con thứ đổ lông vịt ra, nhưng cũng chỉ phủ được một góc của căn phòng. Người cha tỏ vẻ thất vọng. Người con út từ từ rút trong túi ra một cây nến và một hộp diêm, thoáng một cái căn phòng đầy ánh sáng. Mọi người ngạc nhiên, người cha già rất sung sướng vì quà tặng của người con út, ông quyết định trao phần lớn ruộng đất và gia sản cho anh ta, vì ông thấy anh ta đủ thông minh để quản trị gia sản của mình và nhờ đấy cũng có thể giúp đỡ các người anh nữa.
Cuộc sống mỗi người chúng ta, cuộc sống những người chung quanh chúng ta, cuộc sống của xã hội chúng ta, có lẽ nhiều khi cũng giống như một căn phòng tối, chỉ cần một người nào đó thắp lên một tia sáng nhỏ là những người chung quanh sẽ cảm thấy ấm áp và phấn khởi hơn: một tia sáng nhỏ của cái mỉm cười, một tia sáng nhỏ của lời chào hỏi thăm nom, một tia sáng nhỏ của tình yêu san sẻ, một tia sáng nhỏ của cảm thông, tha thứ, một tia sáng nhỏ của niềm tin giải tỏa qua sự hân hoan chấp nhận cuộc đời.
Chúng ta hãy tạ ơn Chúa đã cho chúng ta nhận được tình yêu của Chúa. Xin cho cả cuộc sống chúng ta trở thành chứng tích của tình yêu Chúa đối với mọi người. Xin cho tất cả những ai gặp gỡ chúng ta đều có thể nhận ra được tình yêu của Chúa.
32.Sinh lợi hạt giống tình yêu
Thiên Chúa là tình yêu. Ngài yêu thương thế gian, yêu thương vũ trụ mà Ngài đã dựng nên nó trong đó có con người. Ngài dựng nên vũ trụ là để thông phần vinh quang yêu thương. Tuy nhiên do tội nguyên tổ đã làm hư hỏng bản tính đầy tốt đẹp của vũ trụ thuở ban đầu. Ngài dựng nên vũ trụ tốt đẹp và Ngài cũng muốn vũ trụ đạt kết quả cuối cùng của nó trong sự tốt đẹp. Do đó, Ngài đã hứa ban Đấng Cứu Chuộc để tái lập trật tự hư hỏng này. Khi đã làm người, Đức Giêsu đã mạc khải về tình yêu Thiên Chúa bằng nhiều cách thức như: làm phép lạ, dạy bằng dụ ngôn,...và hôm nay, bài phúc âm thuật lại việc Đức Giêsu giảng dạy bằng dụ ngôn. Qua đó, Đức Giêsu muốn con người đáp trả bằng tình yêu đối với Thiên Chúa. Sinh lợi cho chính bản thân mình cũng chính là làm theo ý Thiên Chúa, làm vinh danh Thiên Chúa.
Thật thế, bài Phúc âm hôm nay (Mt 13, 1 - 23) được gọi là "Dụ Ngôn Người Gieo Giống". Đức Giêsu dùng dụ ngôn người gieo giống để mô tả số phận của Lời Chúa được tung ra giữa nhân loại và đem lại kết quả.
Đức Giêsu mạc khải cho chúng ta biết người gieo giống ấy chính là Thiên Chúa, một vì Thiên Chúa hết mực yêu thương con người, rộng rãi tung gieo Lời mạc khải cho trần gian. Đức Giêsu Kitô chính là Đấng Thiên Sai nhận lấy sứ mạng đến trần gian mạc khải tình yêu ấy cho con người, Người rất rộng rãi và hào phóng. Người rộng rãi đến độ chính Người lại trở nên hạt giống, chịu chôn vùi, mục nát để làm cho những mảnh đất dù nó là đất gai góc hay sỏi đá thành màu mở phì nhiêu, và Người chờ mong một mùa gặt bội thu. Như thế, Đức Giêsu đã tự ví mình là hạt giống được gieo được gieo vào trần gian, được gieo vào mảnh đất tâm hồn của mỗi con người, Ngài chính là tình thương và ơn cứu độ của Thiên Chúa.
Mặt khác, Thiên Chúa là Đấng gieo hạt giống tình thương, mà đã gieo một cách quảng đại, gieo hạt không mệt mỏi, không tiếc xót, không tính toán, không loại trừ, không phân biệt đối xử, không thiên tư tay vị...Điều đó cho chúng ta nhận thấy tình yêu được thể hiện cụ thể và rất rộng rãi. Về phía con người, chúng ta cũng nhận thấy, có những mảnh ruộng phì nhiêu màu mỡ đón nhận và ngay cả những mảnh ruộng sỏi đá, khô cằn, cỏ mọc um tùm những con đường mòn kẻ qua người lại cũng không bị Thiên Chúa lãng quên. Thiên Chúa muốn tình thương và ơn cứu độ của Người được gieo vãi khắp mọi nơi, Ngài muốn đổ đầy tràn mà tràn lan hơn nữa vào trong nhân gian.
Hơn nữa, Thiên Chúa gieo một cách kiên trì và quảng đai, dù đêm hay ngày, dù mưa hay nắng, thành công hay thất bại Ngài vẫn tung gieo hạt không ngừng. Hay cho dù chim trời, nắng hạn, cỏ mọc um tùm bóp nghẹt không cho hạt giống được lớn lên...Thiên Chúa luôn kiên trì vì Người đang gieo trong niềm hy vọng, một niềm hy vọng thật lớn lao và mong muốn hạt giống ấy được phát triển không ngừng. Vì hy vọng mà Thiên Chúa kiên trì. Kết quả của việc này mang lại là: có hạt sinh được 30, có hạt sinh được 60, có hạt sinh được 100. Kết quả này có được là do Thiên Chúa kiên trì, quảng đại, hy vọng....tất cả là do tình thương yêu hết mức của Thiên Chúa. Yêu thương nên Thiên Chúa sáng kiến quảng đại, có yêu thương nên Thiên Chúa kiên trì, có yêu thương nên Thiên Chúa hy vọng vào kết quả trong tương lai. Một vì Thiên Chúa yêu thương bao la, dạt dào, không quản ngại, không sợ hao tốn. Chính vì tình yêu thương ấy mà ngay cả trong những mảnh đất khô cằn, chai cứng, và cỏ rác Thiên Chúa cũng gieo. Tình thương ấy mãnh liệt với ước mong cảm hoá được những tâm hồn chai cứng, khô khan và tội lỗi trở thành những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ.
Tình thương của Thiên Chúa vẫn kéo dài mãi trong cuộc đời mỗi người chúng ta. Đó là ân sủng, là lời Chúa được rao giảng không ngừng. Lời Thiên Chúa trong Thánh Kinh, Lời Thiên Chúa qua tiếng nói lương tâm ngay thẳng, LờThiên Chúa chứa đựng trong vũ trụ, qua các biến cố và từng công việc... Phần còn lại chính là bản thân chúng ta, chính là ý chí tự do của mỗi người, chính là mảnh đất tâm hồn chúng ta, tâm hồn chúng ta có đón nhận lời Chúa và can đảm để cho hạt giống ấy lớn lên và sinh kết quả trong cuộc đời chúng ta. Nói cách khác chúng ta có đón nhận Lời Chúa hay không? Chúng ta có muốn để Lời Chúa được thâm nhập và phát triển trong tâm hồn chúng ta hay không?
Ngày nay, Hội Thánh đang tiếp tục sứ mạng của Chúa Giêsu, tiếp tục rao giảng Lời Chúa trên khắp thế giới. Hội Thánh cũng gặp nhiều khó khăn, bị bách hại, bị ảnh hưởng của nền văn hoá thế tục, đời sống của những người có đạo sa sút và mất đức tin,...Dù gặp khó khăn nhưng Hội Thánh vẫn tiếp tục sứ mạng rao giảng, sứ mạng mạc khải tình yêu thương của Thiên Chúa. Và chắc chắn, Hội Thánh cũng mong muốn như niềm mong muốn của thiên Chúa là con người đáp trả, đón nhận và để cho Lời Chúa phát triển, sinh hoa kết quả tối đa trong cuộc đời con người. Thiên Chúa muốn tình yêu sáng tạo và cứu chuộc được thành tựu trong chính Đức Kitô.
Có thể mảnh đất tâm hồn chúng ta chưa phải là mảnh đất tốt, chưa thích hợp cho hạt giống lời Chúa sinh hoa kết quả. Vậy chúng ta hãy can đảm và kiên nhẫn nhổ đi những cây cỏ dại, gai góc và sỏi đá. Cùng với lòng yêu mến, chúng ta phải chuẩn bị mảnh đất tâm hồn mình thành nơi để hạt giống lời Chúa phát triển. Chúng ta phải quảng đại, kiên nhẫn và hy vọng để Lời Chúa đi vào cuộc đời mình trở thành một mảnh đất thánh cho hạt giống lời Chúa sinh sôi và phát triển. Và điều quan trọng là chúng ta hãy chủ ý nổ lực và cộng tác với Chúa Thánh Thần để sinh hoa kết quả dồi dào.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã gieo vào tâm hồn chúng con Lời Chúa. Xin cho chúng con quảng đại đón nhận tình yêu ấy và can đảm làm trổ sinh kết quả trong cuộc đời chúng con như Chúa mong muốn. Amen.
33.Sức sống của hạt giống
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
Vào một đêm nọ, người phụ nữ nằm mơ. Chị thấy mình bước vào một siêu thị. Khách hàng tấp nập. Có một quày hàng đặc biệt, người ta chen chân không lọt. Chị ngạc nhiên thấy Chúa Giêsu đứng bán ở quày hàng này.
Chờ đợi đến phiên mình, chị hỏi: Chúa mà cũng bán hàng sao? Chúa bán cái gì ở đây vậy?
Chúa trả lời: Ta bán mọi sự con đang ước muốn trong trái tim con.
Chị nói liền một hồi: Thưa Chúa, con muốn có bình an, có tình yêu, có hạnh phúc, có khôn ngoan và tự do không sợ hãi. Suy nghĩ một lúc, chị lại thêm: không chỉ cho con mà thôi nhưng còn cho chồng, cho con và cho những người thân yêu của con nữa.
Chúa mỉm cười và nói: hỡi con yêu dấu, ở đây,Ta không bán hoa trái mà chỉ bán hạt giống thôi. (Anthony de Mello).
Tin mừng Chúa nhật hôm nay (Mt 13,1-23) có tên gọi là “Dụ ngôn người gieo giống”. Thiên Chúa là người gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lời giảng dạy của Chúa Giêsu. Tùy vào thái độ của mỗi người, chân thành đón nhận hay lười biếng khước từ, Lời Chúa sẽ sinh những hiệu quả khác nhau.
Hạt giống được gieo trên bốn loại đất, đất vệ đường, đất lẫn sỏi đá, đất có nhiều gai góc và đất tốt. Đất nào cho năng suất nấy. Làm sao bên lề đường khô cằn sỏi đá, hạt giống có thể sinh hoa kết trái được? Trong bụi gai chằng chịt cỏ rác không mọc nổi, hạt giống làm sao vươn lên để thánh cây xanh tốt được? Chúa Giêsu ví lời giảng dạy của Ngài như hạt giống trong tay người nông dân. Hạt giống gieo trên những loại đất khác nhau, số phận các hạt giống khác nhau. Lời Chúa cũng có nhiều số phận khác biệt. Có lời sinh lợi muôn vàn lời. Có lời sống èo uột bị bóp nghẹt. Có lời làm tròn sứ mạng được uỷ thác. Có lời biến mất như rơi vào cõi hư không. Khác biệt về thành quả không hệ tại bởi hạt giống tốt xấu mà bởi phẩm chất ruộng đất. Thửa ruộng mà Chúa Giêsu nói đến không phải ruộng trên mặt đất mà là cõi lòng con người. Vì thế, dụ ngôn hạt giống gieo trên các loại đất khác nhau gợi lên những ý nghĩa.
Tấm lòng quảng đại của người đi gieo.
Người đi gieo đã gieo hạt giống trên những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ. Những mảnh đất sỏi đá, gai góc, lối mòn có bước chân người cũng không bị lãng quên. Người gieo hạt không bỏ rơi một mảnh đất nào vì tấm lòng quãng đại của ông, chỉ muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn. Thiên Chúa quảng đại nhìn mọi người với chính phẩm giá của họ trong niềm hy vọng của Ngài. Vì thế, mảnh đất nào cũng nhận được hạt giống đồng đều. Ai cũng có cơ may nhận được ân sủng cứu độ Tin Mừng nếu như họ thành tâm thiên chí. Lòng quảng đại không phân biệt đối xử, không ưu tiên ai mà cũng chẳng loại trừ ai, không thất vọng về hiện tại của người khác mà biết kiên tâm đợi chờ hy vọng vào tương lai tươi sáng hơn.
Không ai hoàn toàn là “lề đường”, là “sỏi đá” hay là “bụi gai”. Trong mỗi con người luôn có một mảnh đất tốt cho dù nó chỉ nhỏ bé thôi. Có thiện chí đón nhận hạt giống cũng sẽ có một mùa gặt bội thu “đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi” (Mt 13, 23). Thiên Chúa vẫn gieo Lời Ngài vào lòng chúng ta, vì Ngài chắc chắn rằng: “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác” (Is 55, 11).
Thánh Phêrô đã ba lần chối Chúa, nhưng trong ngài vẫn còn một mảnh đất tốt của lòng sám hối. Thánh Phaolô hăng say bách hại các kitô hữu, nhưng trong ngài vẫn còn đó một mảnh đất tốt của lòng nhiệt thành và khiêm tốn. Thánh Augustinô bị những bụi gai của tri thức, kiêu căng và dục vọng vây bủa, nhưng vẫn còn có một mảnh đất tốt hướng tìm chân lý, chỉ chờ hạt giống gieo trồng là nở rộ mùa gặt phong nhiêu… Còn nhiều lắm những mảnh đất tốt như thế trong Giáo Hội và trong cuộc sống thường ngày của chúng ta. Tất cả những mảnh đất tốt đó, cho dù có nhỏ nhoi đi chăng nữa, nhưng một khi đã được đón nhận Lời Chân Lý thì đúng như lời Chúa nói, đã sinh lợi “hạt một trăm, hạt sáu mươi, hạt ba mươi”.
Hạt giống tiềm ẩn sự sống.
Hạt giống có vỏ cứng bảo vệ, khi được gieo vào lòng đất vỏ sẽ vỡ ra cho mầm đâm chồi. Chồi non lên xanh là hình ảnh của sự sống mới. Sự sống vào đời mới bằng một cuộc phiêu lưu, bằng niềm phó thác cho tương lai.
Hạt giống là ánh sáng, là Tin mừng, là thiện hảo tốt lành, là giá trị Nước Trời. Tự nó, hạt giống có một sức sống tiềm tàng mãnh liệt. Trong hạt giống có mầm sự sống, hễ cứ gặp điều kiện thuận lợi là mọc lên. Trong mầm sống có sự sống tiếp nguồn từ sự sống của Thiên Chúa. Nếu “Hạt lúa âm thầm mọc lên” (x. Mc 4,26-29) là hình ảnh sức sống tiềm tàng thì “Hạt lúa mục nát đi” (x. Ga 12,24) lại là một hình ảnh khác nói lên niềm hy vọng một mùa gặt mới sau khi chịu ‘mục nát”. Hạt giống là hồng ân Thiên Chúa, phong phú bao la và vô cùng mạnh mẽ. Điều quan trọng là hãy cho hạt giống một cơ hội để mọc lên.
Niềm hy vọng mùa gặt phong phú
Nếu người gieo hạt đã đặt hy vọng vào từng mảnh đất bất kể mức độ tốt xấu thì bổn phận của đất là không được phụ lòng người quảng đại gieo hạt. Thiên Chúa làm được mọi sự nhưng Ngài cần con người cộng tác.Thiên Chúa vẫn luôn tin tưởng và hy vọng nơi con người.
Trong các hoạt động tông đồ, không cần phải phân tích người nào là lề đường, là sỏi đá hay bụi gai. Hạt giống cứ gieo vào đất, chúng ta hãy làm việc tốt cho người khác. Chính Thiên Chúa mới là Đấng làm cho hạt giống mọc lên và sinh hoa kết quả (x. 1 Cr 3, 5-9).
Niềm hy vọng phải là một đặc trưng của đời sống người kitô hữu. Chính niềm hy vọng đó sẽ giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống hiện tại, hướng tới một tương lai tươi sáng và một cuộc sống vĩnh cửu của người được làm con cái Thiên Chúa.
Mầu nhiệm Nước Trời còn ẩn chứa nhiều điều huyền diệu và chỉ cõi lòng nào chân thành, khiêm nhường đón nhận mới có cơ duyên thưởng thức những huyền diệu của Lời Hằng Sống. Nhận lấy hạt giống Lời Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Hội cho vinh quang của Thiên Chúa ( GLCG # 1724).
Người nông dân có câu: “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Giống là cần thiết, nhưng nước, phân bón và công chăm sóc thật là quan trọng. Giống tốt, gieo xạ đúng quy trình kỹ thuật, nhưng để đất khô hạn thì lúa không lên xanh. Có giống, có nước mà không có phân bón thuốc trừ sâu, thì lúa sẽ èo uột không kết quả. Có được giống tốt, nước bảo đảm, phân thuốc đầy đủ, nhưng chẳng chăm sóc thì không thu lợi được bao nhiêu.
Người sáng, người mù hay người câm điếc cũng đều có thể nghe Lời Chúa, đón nhận hạt giống Lời Chúa gieo vào lòng, nhưng quan trọng là đem ra thực hành.
Có một mảnh đất hoang cỏ mọc um tùm. Ông Tư mua lại thửa đất ấy rồi cày xới, làm sạch cỏ, rồi ông trồng cây, trồng hoa, trồng rau. Một thời gian sau, mảnh đất trở thành một khu vườn thật đẹp. Một hôm, ông Tư đang làm việc trong vườn, cha xứ đi qua và nói: "Khu vườn thật là đẹp! Ông Tư thấy không, khi ông biết cộng tác với Thiên Chúa thì kết quả như thế đó". Ông Tư trả lời: "Vâng, cha cứ thử nghĩ lại xem, miếng đất này như thế nào khi chỉ có một mình Chúa làm việc ở đây".
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, con đường dài nhất là con đường từ tai đến tay. Chúng con thường xây nhà trên cát, vì chỉ biết thích thú nghe Lời Chúa dạy, nhưng lại không dám đem ra thực hành. Chính vì thế Lời Chúa chẳng kết trái nơi chúng con.
Xin cho chúng con đừng hời hợt khi nghe Lời Chúa, đừng để nỗi đam mê làm Lời Chúa trở nên xa lạ.
Xin giúp chúng con dọn dẹp mảnh đất đời mình, để hạt giống Lời Chúa được tự do tăng trưởng.
Ước gì ngôi nhà đời chúng con được xây trên nền tảng vững chắc, đó là Lời Chúa, Lời chi phối toàn bộ cuộc sống chúng con. (Mana)
34.Đường đi phải đến
(Suy niệm của Lm. Giuse Trương Đình Hiền)
Nhà văn quá cố Xuân Vũ (1930-2004), một văn sĩ bộ đội hồi chánh năm 1971 đã viết một cuốn trường thiên hồi ký mang tựa đề “ĐƯỜNG ĐI KHÔNG ĐẾN” mà nội dung cốt yếu là làm sống lại những nổi bi đát, thống khổ, man rợ tột cùng mà những người cán binh cọng sản, trong đó có Xuân Vũ, đã trải qua trên con đường mòn mang tên Hồ Chí Minh. Trên cuộc hành trình “giải phóng miền Nam” cay nghiệt đó, biết bao thanh niên, thiếu nữ đã vĩnh viễn nằm lại giữa núi rừng heo hút, bao nhiêu cái chết tức tửi đắng cay khi tuổi đời còn thênh thang mộng ước, bao mối tình say đắm ngọt ngào đành chia ly đứt gánh vì một “rừng mơ” của ảo tưởng và lầm lạc. Cho dù trong số ra đi đó có đến được Miền Nam, thì tâm hồn họ, cuộc đời họ cũng gần như tan nát, mất hướng và thất vọng khi nhận ra một lý tưởng bị đánh lừa, một cuộc đời bị lãng phí. Và vì thế, đối với Xuân Vũ, con đường giải phóng đó, con đường cách mạng đó lại là “ĐƯỜNG ĐI KHÔNG ĐẾN”.
Thế nhưng hôm nay, Lời Chúa lại mách bảo chúng ta rằng: có một con đường khác mang tên LỜI CHÚA là một “ĐƯỜNG ĐI PHẢI ĐẾN”.
Trước hết, Lời Chúa phải được chúng ta tin nhận đó là Lời Hành Động, Lời hiệu quả, Lời mang lại ơn cứu độ, chứ không bao giờ là một lời của gió thoảng mây bay, lời của hoang vu trống rỗng.
Để khẳng định chân lý nầy, chúng ta hãy nhớ lại lời của sứ ngôn Isaia trong Bài đọc 1 vừa được công bố:
“Cũng như mưa tuyết sa xuống từ trời không trở về trời nếu chưa thấm xuống đât, chưa làm cho đất…đâm chồi nẩy lộc…thì lời Ta cũng vậy, một khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không về với Ta, nếu chưa đạt kết quả, …”.
Và không chỉ “xuất phát từ miệng Ta” như một âm thanh, như một tiếng nói, cho dù là tiếng nói sáng tạo: “Thiên Chúa phán: - Phải có ánh sáng. Liền có ánh sáng” (St 1,3), hay tiếng nói tình tự vỗ về của người yêu: "Bởi thế, nầy Ta sẽ quyến rũ nó, đưa nó vào sa mạc để cùng nó thổ lộ tâm tình" (Hs 2,16), mà là một sự “xuất phát” để “trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta...” (Ga 1,14).
Với cuộc mặc khải tối hậu nầy, quả thật Lời Chúa đã cô đọng thành xương, thành thịt, thành người, thành “ngôi vị” và là Đấng tái tạo, cứu độ thế giới.
Đức Kitô chính là Ngôi Lời Nhập Thể, là Lời vâng lệnh Chúa Cha xuống thế làm người, là Lời loan báo tin Mừng bình an, là Lời Chân lý, là Lời đem lại sự sống đời đời. Ngài là Lời nhưng Ngài cũng chính là người đi rao giảng Lời, là Người công bố Tin Mừng Nước Thiên Chúa, là Người mang hạt giống chân lý tình yêu và cứu độ gieo vào mảnh đất trần gian. Ý nghĩa đầu tiên mà Chúa Giêsu muốn nhắm tới trong dụ ngôn “Gieo Giống” phải chăng là muốn cho dân Ít-ra-en ngày xưa và chúng ta hôm nay xác tín rằng: Nước trời chắc chắn sẽ đến và “Lời loan báo về Nước Trời” chắc chắn sẽ sinh hoa kết trái, cho dù phải kinh qua khó khăn thử thách, vất vả hiểm nguy, chẳng khác nào người gieo giống phải đối diện với những “sỏi đá khô cằn, những bụi bờ gai góc, tưởng đâu hạt giống sẽ bị vùi dập, nghiền nát, và người gieo phải thất bại trắng tay. Nhưng rồi, mùa gặt bội thu lại đến mang theo vỡ lỡ vui mừng, “hạt một trăm, hạt sáu mươi, hạt ba mươi…”
Phải chăng, Chúa Giêsu muốn ngụ ý trong dụ ngôn nầy là chính cuộc đời và sứ vụ của mình? Cũng có thể lắm đấy chứ! Ngay từ phút giây Nhập Thể vào mảnh đất trần gian, Lời Thiên Chúa đã chẳng đụng ngay con đường Bêlem sỏi đá, khô chồi đến độ, mọi cánh cửa nơi đó đều khép chặt để Ngài phải sinh hạ trong chuồng lừa máng cỏ đó sao! và rồi, trái tim nhân loại đâu có phải lúc nào cũng trổ hoa để mĩm cười đón đợi Đấng Cứu Thế. Hêrôđê, Philatô, những người biệt phái, các ông tư tế của đền thờ không chỉ là những thế lực có thể bóp nát chính bản thân Ngài, nhưng còn có đủ quyền uy để bóp ngặt không để cho một mầm mống nào của chân lý do Ngài rao giảng được tồn tại, phát sinh. Trong suốt ba năm dãi dầu sương gió, từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây, từ duyên hải Biển Hồ đế giữa lòng hoang mạc…Ngài đã cất công tung gieo hạt giống Lời Chúa. Nhưng kìa, tất cả gần như sụp đổ tan tành vào buổi trưa thứ Sáu: “Đóng đinh nó đi, đóng đinh nó đi…Xin tha Baraba, đóng đinh Giêsu vào thập giá…”. Vâng, có lẽ do áp lực của miếng cơm manh áo, của vị thế chính trị, của nhưng “lo toan vặt vãnh đời thường”, mà gai góc đã phủ kín mảnh đất tâm hồn của đám dân vô tội ấy để Lời chân lý họ đã nghe và thán phục hôm nào “Người nầy dạy như Đấng có uy quyền”, đã “đội nón ra đi”, đã bị bóp nghẹt từ trong trứng nước! Phải chăng bi kịch thập giá là điểm hội tụ của tất cả những gì bi đát nhất của thân phận người gieo giống, của cuộc đời làm ngôn sứ của Chúa Giêsu.
Nhưng tiếng nói cuối cùng lại không là sự chết và đích điểm của Nước Trời lại không phải nấm mồ. Hạt giống Nước trời mà Chúa Giêsu gieo vào giữa lòng thế giới đã mục nát đi cùng với 33 năm cuộc đời nhập thể, cùng với cái chết đau thương của Ngài, đã không luống công vô ích. Vào bình minh ngày Thứ Nhất Trong tuần, hạt giống bị vùi dập Kitô đã oai hùng chỗi dậy đánh bại thần chết và tội lỗi để mang nhân loại đi lên một lộ trình mới: lộ trình của phục sinh, tin yêu và hy vọng. Tất cả đã từ từ vươn dậy. Để rồi xuyên qua bao thăng trầm dâu bể của lịch sử, hôm nay đã có một mùa lúa tốt tươi trên cánh đồng thế giới và hứa hẹn sẽ vàng đồng đầy kho nứt lẫm trong ngày thế mạt.
Và đó là con đường của Lời suốt 2000 năm nay, kể từ khi Hạt Giống Ngôi Lời chấp nhận chịu mục nát trên đồi Can-vê và muôn thế hệ Tông Đồ, chứng nhân nối tiếp cùng chấp nhận theo Đức Ki-tô làm “hạt lúa mì” mục nát đi trên cánh đồng thế giới.
Để đức tin, để ơn cứu độ được đến với muôn người, muôn dân tộc, cần có những con người gieo giống và những hạt giống tốt được gieo.
Vì thế, nếu Lời Chúa hôm nay không cho phép chúng ta đánh mất niềm tin yêu và hy vọng trong sứ vụ loan báo Tin Mừng; thì đồng thời, Lời Chúa cũng tra vấn chúng ta, thách thức chúng ta: Chính bản thân tôi đã đón nhận Lời Chúa thế nào? Lời Chúa đã thật sự phát sinh hiệu quả ra sao trong mảnh đất của đời tôi? Bởi vì Lời Thiên Chúa là Lời sống động kia mà! Lời không chỉ là ngôn từ mà còn phải trở thành ngôn ngữ của cuộc sống.
Nói cách khác, phải biến cuộc sống trở nên lời chứng sống động của Lời Chúa. Phải cất đi những góc gai sỏi đá và cày xới liên tục bằng hy sinh nguyện cầu để biến cuộc đời thành mảnh đất mở màu cho Lời Chúa kết trái đơm hoa.
Nếu Phêrô, Gioan không can đảm “nghe Lời Thiên Chúa hơn lời người phàm” (Cv 4,18), cho dù phải đối diện với đòn vọt ngục tù và cả cái chết thì làm sao có được Hội Thánh hôm nay? Nếu Phaolô không xác tín mạnh mẽ rằng: “khốn thân tôi, nếu tôi không rao giảng Tin Mừng”, thì làm sao một phần ban nhân loại hôm nay biết được Đức Kitô là ai và Tin Mừng cứu rỗi là gì? Cũng thế, nếu không có những Augustinô, Phanxicô Xavie, những Têrêsa hài đồng, những Anrê Phú Yên…; hay mới đây, trong thời đại nầy, những người như Mẹ Têrêsa Calcutta, những vị giáo hàng thánh thiện như hai Thánh giáo hoàng Gioan 23 và Gioan-Phaolô 2, thì làm sao vườn hoa Giáo Hội có được mùa lúa bội thu như hôm nay? Bên cạnh những tượng đài vĩ đại đó, trong Hội Thánh hôm qua và hôm nay còn có bao nhiêu “mảnh đất tâm hồn” âm thầm nhưng vĩ đại, như cô gái Vêrônica phung cùi người Camêrun, cho dù mù mắt, cùi tay, cụt giò, vẫn vui tươi biến cuộc đời thành hy lễ để Lời Chúa kết trái đơm bông nơi bao nhiêu anh chị em thương tật cùi hủi khác.
Và như thế chúng ta xác tín rằng, một khi đã mang Lời Chúa lên đường, một khi đã trở thành người gieo giống,.và một khi đã đón nhận hạt giống Lời Chúa với một cỏi lòng “đất tốt”, thì dứt khóa đường đi của Lời Chúa là “đường đi phải đến”, phải đến để mảnh đất trần gian nầy bớt đi những cỏ lùng hoang dại và trổ sinh những hoa trái tốt lành.
35.Hạt giống – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Lạy Chúa, xin ban ơn cho chúng con biết biến đổi mảnh đất khô cằn, sỏi đá và hoang dại của tâm hồn, thành miền đất mầu mỡ phì nhiêu để hạt giống Lời Chúa triển nở tốt tươi và sinh nhiều bông hạt.
*******
Khi người ta tìm cách phủ nhận sự hiện hữu và sự sáng tạo của Đấng Tạo Hóa là khi họ bị lạc vào hư vô. Sự chối bỏ quyền của Tạo Hóa là chối bỏ chính mình. Một số người không tìm hiểu tường tận mà đã chối bỏ nguồn cội và ngụy trang bằng một kết luận là mọi sự tự nhiên mà có. Kết luận mà chẳng có luận kết chút nào. Khi không hiểu hay chưa hiểu về nguyên nhân cùng cốt của vũ trụ vạn vật, chúng ta phải mở lòng mở trí để đón nhận và nghiên cứu một cách sâu xa. Đừng phủ nhận và chối bỏ sự gì khi trí chưa kịp suy, lòng chưa kịp cảm và giác quan chưa được thấu tỏ. Khi quan sát mọi sự hiện hữu nhiệm mầu chung quanh, chúng ta hãy mở mắt ngắm nhìn và dừng lại đôi phút để chiêm niệm và vui hưởng. Vũ trụ vạn vần, mây tầng kết hợp, gió lộng tuyết rơi, nắng sớm mưa chiều và nguồn sinh phát lộc. Đây Chúa phán: Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn ((Is 55, 10). Ôi bao la nhiệm mầu công trình tay Chúa đã dựng nên.
Ngay từ khởi nguyên, Thiên Chúa phán: Đất phải sinh thảo mộc xanh tươi, cỏ mang hạt giống và cây trên mặt đất có trái, ra trái tùy theo loại, trong có hạt giống (Stk 1, 11). Một trí khôn siêu việt đã đặt để an bài mọi sự trong trật tự lạ lùng. Trong tất cả mọi loài từ thực vật đơn sơ bé nhỏ cho tới những loài sinh vật phức tạp đều có khả năng truyền sinh giống nòi. Một hạt giống nhỏ li ti của mỗi loài đã tiềm ẩn một sự sống phát triển không ngừng cho tới khi chấm dứt. Tạo Hóa đã quan phòng đặt để nơi mỗi loại có muôn vàn hạt giống tiềm năng có thể phát triển trong những điều kiện cần có. Nói chung, mọi loài đều hưởng nhờ sự sống qua môi trường không gian, thời gian, dưỡng khí, đất đai, mưa nguồn và nguồn sống.
Chúa Giêsu đã giảng một dụ ngôn về hình ảnh người đi gieo giống rất tuyệt vời. Người gieo giống tung gieo hạt giống một cách quảng đại. Số phận mỗi hạt mỗi khác, có hạt rơi xuống vệ đường, hạt rơi vào bụi gai, hạt rơi trên đá sỏi và hạt rơi vào đất tốt. Hạt giống nào cũng có khả năng nẩy mầm sinh cây. Môi trường chung quanh rất quan trọng làm cho hạt giống được phát triển và sinh hoa kết quả. Cánh đồng bao la bát ngát: Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất (Mt 13, 4). Hạt giống tung bay khắp nẻo gần xa. Có hạt rơi vào bụi gai, gai mọc um tùm, nên nó chết ngạt (Mt 13, 7). Nội dung ý nghĩa của dụ ngôn qúa thâm sâu đều áp dụng cho cả thân và tâm. Hạt giống thật là chính lời Chúa. Lời của Chúa luôn luôn là hạt giống tốt lành và có sức biến đổi tâm hồn.
Kho tàng hạt giống lời Chúa được linh ứng ghi chép trong Kinh Thánh. Đặc biệt Chúa Giêsu đã rao giảng và phân phát mầu nhiệm nước trời. Lời Chúa như mưa tuyết trên trời rơi xuống sẽ không trở lại trời nữa mà thấm nhập vào lòng con người để sinh hoa kết trái. Chúa Giêsu đã trao ban cho các tông đồ, môn đệ và mọi Kitô hữu quyền tiếp tục tung gieo lời Chúa qua muôn thế hệ. Tin vui Lời Chúa được gieo vãi không ngừng qua tất cả các phương tiện truyền thông và nhân chứng. Lời Chúa được gieo đi gieo lại cho tới lúc hạt gieo vào lòng đất tốt. Lời Chúa là lời hằng sống có năng lực cải biến tâm linh. Thiên Chúa cho chúng ta có đủ phương tiện của giác quan để tiếp nhận: Tai nghe, mắt nhìn, miệng đọc, tâm suy và tứ chi thực hành. Tùy thuộc chúng ta có dám mở lòng đón nhận và ươm mầm hạt giống hay không.
Hạt giống cây cỏ thì bị giới hạn trong không gian và thời gian, nhưng hạt giống lời Chúa có nội lực vượt khó và đi vào tận thâm tâm của lòng người. Ai nghe và thực hành lời Chúa thì có phúc. Những hạt giống tốt rơi xuống đất mầu mỡ sẽ sinh hoa kết qủa gấp trăm gấp ngàn. Có những hạt rơi xuống đất tốt, nên sinh hoa kết qủa, có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi (Mt 13, 8). Qua mọi thời, Giáo Hội đã minh chứng rõ ràng có biết bao nhiêu thành viên đã lãnh nhận hạt giống tốt và đã sinh hoa kết trái. Ai trong chúng ta cũng được mời gọi để đón nhận lời Chúa và làm sinh lợi. Chúa mở rộng cửa nước trời bằng Tám mối phúc thật, bằng con đường đơn bé nhỏ, bằng đời sống khiêm tốn, bằng cách yêu thương tha thứ, bằng sự khó nghèo thanh sạch, bằng sự tin tưởng nguyện cầu và qua con đường khổ đau thập giá. Mỗi cá nhân tự chọn cho mình lối nhỏ vào quê hằng sống.
Đường nào hay lối nào cũng đòi hỏi sự gắng công phấn đấu. Chúng ta không thể nằm đó chờ sung rụng. Cửa hẹp là lối dẫn vào nước trời. Không ai có thể lên trời một mình. Chúng ta phải sống hỗ tương với nhau trong gia đình, cộng đoàn hay giáo hội. Giống như cây rừng dựa nhau để vươn lên và nương nhau để sống còn. Con người sống trong xã hội cũng thế, chúng ta cần có nhau để vươn tới đích cùng. Thiên Chúa trao ban cho con người có trí khôn và có trái tim. Để điều khiển chính mình, chúng ta dùng lý trí và ý chí. Để đối xử với người khác, chúng ta dùng trái tim. Thượng Đế chăm sóc ban thức ăn cho từng con chim, nhưng Ngài không ném thức ăn vào trong tổ của nó. Con người phải bươn chải và phấn đấu với cuộc sống. Phần thưởng nào cũng có cái giá phải trả. Muốn thành qủa bội thu, chúng ta phải bỏ vốn liếng, công sức, gieo hạt, vun xới, chăm dẵm và kiên trì chờ đợi hoa trái.
Một hạt giống tốt được gieo trồng vào vùng đất tốt sẽ sinh nhiều hoa qủa. Một việc tốt dù bé nhỏ luôn sinh hoa trái tốt. Hạt giống lời Chúa là hạt giống tin mừng sẽ đem lại niềm an vui cho tâm hồn. Chúng ta cần chuẩn bị thửa ruộng tâm hồn qua việc lãnh nhận các ân xá bí tích, qua việc siêng năng cầu nguyện, tham dự thánh lễ và làm việc lành phúc đức. Giống như thửa đất được cầy bừa, phơi ải, san bằng, nước non và phân bón đầy đủ sẽ giúp hạt giống phát triển tốt. Mỗi ngày chúng ta hãy dành đôi phút để bồi dưỡng nhu cầu tâm linh. Hãy cùng đọc, cùng lắng nghe, suy gẫm và đem lời Chúa thực hành trong đời sống. Chắc chắn lời Chúa sẽ mang lại niềm vui ơn cứu độ.
Thánh Phaolô nhắn nhủ: Anh em thân mến, tôi nghĩ rằng những đau khổ ở đời này không thể sánh với vinh quang sắp tới sẽ được mạc khải cho chúng ta (Rm 8, 18). Trong tất cả mọi sự sinh động đều có diễn tiến qua thời gian. Chúng ta không thể rút vắn, cắt bớt hay chối từ thực tại sống. Biết rằng bản tính của con người chúng ta thì yếu đuối và dễ chán nản. Cần có sự bền tâm nhẫn nại trải qua mọi thử thách để đạt triều thiên vinh quang. Muốn thực hành nhân đức chúng ta phải tu thân tích đức mỗi ngày. Có những đổi đời trở về trong nhu cầu cuộc sống nội tâm. Thật hiếm có những bước nhảy vọt trên con đường trọn lành. Có nghĩa là mỗi người phải khổ luyện, tập tành và tu thân. Đòi hỏi phải có sự hy sinh, từ bỏ và hãm mình. Chúng ta nên tận dụng mọi năng lực để biến đổi cả điều tốt lẫn xấu, cả vui xướng lẫn khổ đau trở thành bước thang dẫn lối tiến lên. Những khổ ải ở đời này sẽ mau qua và vinh quang bất diệt đang chờ đón. Đây là con đường Chúa đã đi qua.
Lạy Chúa, đã biết bao lần hạt giống lời Chúa đã được gieo vào thửa đất tâm hồn chúng con. Nhiều mầm sống non nớt trong tâm của chúng con bị thui chột, còi cọt, héo khô và chết ngạt. Xin ban ơn cho chúng con biết biến đổi mảnh đất khô cằn, sỏi đá và hoang dại của tâm hồn, thành miền đất mầu mỡ phì nhiêu để hạt giống Lời Chúa triển nở tốt tươi và sinh nhiều bông hạt.
36.Ấp ủ Lời Chúa trong tâm hồn
(Suy niệm của Lm. Inhaxiô Trần Ngà)
Tý ghen ghét Sửu từ lâu và khi thấy Sửu ngày càng làm ăn phát đạt, tậu thêm được nhiều ruộng đất, mùa nào cũng trúng lớn, lúa thóc đầy nhà… thì lòng ghen ghét của Tý đối với Sửu càng dâng cao.
Do lòng thù ghét thúc đẩy, Tý phá hoại công việc làm ăn của Sửu bằng cách nuôi thật nhiều bồ câu và cứ mỗi lần Sửu gieo lúa xuống cánh đồng bao la của mình thì đàn bồ câu đông đảo của Tý cũng ồ ạt đáp xuống… đua nhau mổ lấy những hạt giống mới gieo. Chính vì sự phá hoại này mà những năm sau này, Sửu thường bị mất mùa.
Theo tư duy của người phá hoại: Nếu chờ cho hạt giống đâm rễ sâu vào lòng đất, mọc thành cây cao rồi mới nhổ bỏ thì rất khó nhọc và tốn nhiều công sức… Tốt nhất là khi hạt giống vừa mới được gieo xuống, chưa kịp đâm mầm, mà nhặt bỏ đi thì thật là nhanh gọn, dễ dàng.
Ma quỷ là tay phá hoại rất cừ khôi, nên không chờ cho hạt giống lời Chúa đâm rễ sâu trong lòng người mới ra công nhổ bỏ, nhưng biết chộp lấy thời cơ, cướp nhanh những hạt giống mà Thiên Chúa vừa mới gieo vào lòng người.
Qua Tin mừng hôm nay, Chúa Giê-su nói đến việc “quỷ dữ đến cướp đi Lời Chúa được gieo vào lòng người” cũng như chim trời đáp xuống ăn mất những hạt giống rơi xuống vệ đường (Mt 13, 19).
Diễn tiến Lời Chúa bị cướp mất diễn ra như sau:
Khi ngồi trong nhà thờ, được đón nhận lời Chúa dạy: “Thầy ban cho các con một điều răn mới là các con hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con”, người nghe cảm thấy ấm lòng vì những lời cao đẹp, mang lại an vui hạnh phúc cho mình và cho thế giới… Thế nhưng, vừa mới ra đến cổng nhà thờ, lời châu ngọc đó bị đánh cắp mất, nên người nghe quay ra gây gỗ, xích mích, gây sự với người khác ngay trước cổng nhà thờ.
Hoặc có nhóm người, khi vừa đón nhận lời Chúa: “Đừng đoán xét để khỏi bị đoán xét, đừng lên án để khỏi bị lên án…” liền cảm thấy lời Chúa thật ý nhị và chính đáng, nên được áp dụng trong đời… Vậy mà chỉ một lát sau, ma quỷ đến cướp mất những lời châu ngọc ấy, họ ngồi tụm lại với nhau, xét đoán người này, lên án người nọ, phê phán chỉ trích người kia…
Nếu người nghe cứ để cho ma quỷ cướp mất lời Chúa cách dễ dàng như thế, thì dù có nghe lời Chúa cả vạn lần cũng như không, chẳng được lợi ích gì. Thế là những lời ban sự sống mà Chúa Giê-su mang từ trời xuống tặng ban cho nhân loại trở thành uổng phí và công lao rao giảng của Chúa Giê-su cũng như của Hội thánh tựa như công dã tràng.
Chiến thuật cướp nhanh lời Chúa ngay khi vừa được gieo vào lòng người đã đem lại chiến thắng vẻ vang nên được ma quỷ áp dụng rộng trên khắp thế giới. Vì thế, Lời Chúa ít được bén rễ trong tâm hồn người nghe.
Hôm nay, nếu chúng ta không bảo vệ Lời Chúa được gieo vào lòng mình và đem ra thực hành trong đời sống mà cứ để cho ma quỷ cướp đi như thế, thì hậu quả sẽ ra sao?
Hậu quả đó được Chúa Giê-su báo trước như sau: “Ai nghe lời Ta mà không đem ra thực hành, thì được ví như người ngu dại xây nhà trên cát. Gặp mưa sa, nước cuốn hay bão táp ập vào nhà, nhà ấy sẽ sụp đổ tan tành” (Mt 7, 26-27).
Lạy Chúa Giê-su,
Nếu chúng con không giữ chặt và ấp ủ Lời Chúa trong tâm hồn nhưng để cho Lời Chúa bị đánh mất đi thì cuộc đời chúng con sẽ như ngôi nhà xây trên cát, sụp đổ tan tành.
Xin cho chúng con trân trọng Lời Chúa, suy niệm Lời Chúa đêm ngày, để cho Lời Chúa thành ngọn đèn soi bước chân chúng con, dẫn đưa chúng con đến cõi phúc muôn đời. Amen.
37.Hai khu vườn. – Lm. Ignatiô Trần Ngà
Có hai khu vườn nằm cạnh nhau, tuy cũng thuộc dạng đất màu mỡ như nhau, có điều kiện tưới tiêu như nhau và cùng được gieo trồng bằng những hạt giống y như nhau… Thế mà hai khu vườn này lại tương phản nhau cách lạ lùng.
Vườn anh Nam thì đầy hoa thơm trái tốt, thu hút nhiều du khách đến xem: họ đua nhau chụp hình bên những luống hoa xinh đẹp; họ trầm trồ khen ngợi những cành cây trĩu trái, họ thưởng thức những trái cây ngọt lịm mới ngắt còn đang tươi…
Trong khi đó, vườn chị Nữ bên cạnh thì đầy gai góc và sỏi đá, chẳng ai muốn để mắt nhìn đến và nếu có ai liều lĩnh bước vào khu vườn này thì cảm thấy rờn rợn trong người.
Chị Nữ rất buồn vì thấy vườn của anh Nam tốt đẹp hấp dẫn đến thế, còn khu vườn của chị thì tệ hại quá chừng. Chị cho biết là chị và anh Nam cùng gieo vào khu vườn của hai người những hạt giống hoa và cây trái như nhau, thế mà kết quả lại hoàn toàn trái ngược nhau.
Sở dĩ có sự khác biệt đáng tiếc này là vì anh Nam đã dọn sạch sỏi đá và mọi thứ gai góc trong vườn trước khi gieo hạt; còn chị Nữ thì phạm phải một sai lầm tai hại là bỏ qua công việc hệ trọng này.
Hình ảnh hai khu vườn này minh hoạ cho Lời Chúa Giêsu trong Tin mừng Mát-thêu được trích đọc hôm nay:
Người kia ra đi gieo giống. “Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không nhiều; nó mọc ngay… nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục” (Mt 13, 4-7).
Tâm hồn chúng ta cũng như một khu vườn. Chúng ta hãy nhìn lại khu vườn tâm hồn mình xem sao, nơi đây có nhiều hoa thơm trái đẹp như vườn nhà anh Nam, được nhiều người ưa thích ngưỡng mộ, hay lại đầy gai góc và bụi rậm như vườn nhà chị Nữ chẳng ai muốn ghé vào?
Lời Chúa là những hạt giống tuyệt vời được Chúa Giêsu mang từ trời xuống gieo vãi trong tâm hồn mọi người và Ngài mong sao cho hạt giống Ngài gieo được sinh hoa kết trái tốt tươi. Tuy nhiên, nếu khu vườn của ta có nhiều gai góc và sỏi đá thì Lời Chúa không thể nào bén rễ được, vì thế, không thể sinh chút hoa trái nào.
Khi lời dạy này của Chúa Giêsu: “Ai yêu quý mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai hy sinh mạng sống mình đời này vì Tôi, thì sẽ được sống đời đời [1]” được gieo vào tâm hồn người ích kỷ thì lòng ích kỷ của anh như những tảng đá lớn, làm chết nghẹt Lời Chúa ngay từ đầu.
Khi lời dạy này của Chúa Giêsu: “Hãy bán những gì anh có mà cho người nghèo… rồi hãy đến theo Tôi [2]…”được gieo vào tâm hồn người tham lam, thì lòng tham nơi người đó y như những bụi gai rậm rạp, sẽ làm lụi tàn Lời Chúa ngay.
Khi lời dạy này của Chúa Giêsu: “Hãy theo cửa hẹp mà vào vì cửa rộng và đường thênh thang thì đưa đến diệt vong, còn đường chật thì đưa đến sự sống [3]…” được gieo vào tai người đam mê lạc thú trần gian, thì lòng đam mê lạc thú này như những mặt đường trơ lì và chai cứng, làm cho Lời Chúa bị khô héo liền.
Như thế thì ích kỷ, tham lam, đam mê lạc thú… là những cụm gai lớn, là những viên đá hòn sỏi vô tích sự… sẽ bóp nghẹt Lời Chúa ngay từ đầu, không để cho Lời Chúa mọc lên và bén rễ. Thế rồi, chỉ còn những cụm gai của thói hư tật xấu, những cây hoang dại của đam mê tội lỗi… sẽ chen chúc mọc lên, xâm chiếm hết thửa đất tâm hồn, biến tâm hồn ta thành một bãi đất hoang phế.
Lạy Chúa Giêsu,
Thật là điều rất đáng buồn và đáng tiếc nếu tâm hồn chúng con trở nên như bãi đất hoang mọc đầy cỏ dại và ngổn ngang sỏi đá vô tích sự khiến nhiều người khinh chê, xa lánh.
Và thật là điều đáng mừng nếu tâm hồn chúng con trổ sinh nhiều hoa đẹp trái ngon nhờ có nhiều đức tính tốt, trở nên như khu vườn xinh đẹp được nhiều người yêu thích.
Xin cho chúng con không ngừng loại bỏ mọi thứ “sỏi đá gai góc” ra khỏi tâm hồn, tích cực vun xới cho hạt giống Tin mừng đâm chồi và tăng trưởng để làm cho cuộc đời nở hoa, tức làm cho mình trở thành người có văn hoá, có đạo đức và phẩm chất cao đẹp.
--------------------------
[1] (Ga 12, 25)
[2] (Mc 10,21)
[3] (Mt 7,13)
38.Sa mạc trở thành vườn xanh
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà)
Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con loại bỏ mọi thứ “sỏi đá gai góc” ra khỏi tâm hồn, tích cực vun xới cho hạt giống Tin Mừng đâm chồi và tăng trưởng để làm cho cuộc đời nở hoa.
*******
Vào chiều 29 tết cách đây khá lâu, một phụ nữ không quen biết từ một thôn kế cận gọi điện thoại gặp tôi và tuôn ra hàng loạt những lời kết án gay gắt. Bà tố cáo một số thiếu niên trong giáo xứ tôi có hành vi côn đồ, ném đá vào khu xóm của bà ở làng lân cận. Bà quy trách nhiệm cho tôi về những hành vi quậy phá đó, rồi bà cho rằng đạo công giáo là xấu vì có một số người công giáo thuộc hạng côn đồ.
Sau khi nghe bà hằn học tuôn ra những lời trách móc, tôi khẩn khoản yêu cầu bà nhẫn nại nghe tôi thuật lại sơ lược dụ ngôn Tin Mừng về người gieo giống mà chúng ta vừa nghe hôm nay: “Có người nông dân mang thóc đi gieo trên đồng ruộng của mình. “Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay nhưng vì đất không sâu nên khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục” (Mt 13, 4-8)
Rồi tôi kết luận: Những hạt thóc trong dụ ngôn trên đây tượng trưng cho những lời giáo huấn của Chúa Giêsu và Hội Thánh. Cho dù giáo huấn của Thiên Chúa và Giáo Hội là những hạt giống rất tốt, nhưng nếu những hạt giống ấy bị rơi xuống vệ đường, rơi trên sỏi đá hay rơi vào bụi gai, tượng trưng cho người tâm hồn chai đá, cứng cõi, vô tâm… thì không thể bén rễ được nên phải chết khô chết héo; còn những hạt rơi vào đất tốt, tượng trưng cho những tâm hồn biết phục thiện, thì sẽ vươn lên mạnh mẽ và sẽ trổ hoa kết hạt dồi dào.
Những hạt lúa rơi vào nơi gai góc sỏi đá không tăng trưởng được không phải vì do hạt giống xấu nhưng do đất có vấn đề. Tương tự như thế, một số kitô hữu đón nhận Lời Chúa mà không được biến đổi thành người tốt lành thánh thiện, không phải vì giáo lý của Chúa và Hội Thánh không tốt, nhưng vì nhiều thứ “gai góc sỏi đá” trong lòng họ làm cho Lời Chúa chết ngạt đi.
Sa mạc nở hoa
Lãnh thổ Do-thái với diện tích 22.000 cây số vuông mà chỉ có một phần ba đất đai ở miền Galilê là có thể trồng trọt được, phần còn lại gồm sa mạc và đồi núi cằn cỗi, đặc biệt sa mạc Negev ở miền nam, chiếm hơn một nửa diện tích đất nước, là một trong những vùng khô cằn với khí hậu cực kỳ khắc nghiệt. Vậy mà hiện nay, người Do-thái đã biến những vùng đất chết nầy trở thành những vườn hoa, vườn rau và vườn cây ăn trái nổi tiếng; nhờ đó Do-thái được xếp vào một trong những nước đứng đầu về xuất khẩu hoa quả hàng đầu thế giới. Thành quả nầy khiến thế giới hết sức ngưỡng mộ và xem đây là một phép mầu.
Samạc Negev khô cằn sỏi đá với khí hậu khắc nghiệt đến thế mà vẫn được cải tạo thành vườn cây ăn trái tốt tươi, trù phú… không lẽ tâm hồn chúng ta vẫn cứ ở mãi trong tình trạng khô khan cằn cỗi và suốt đời chẳng sinh được chút hoa trái nào hay sao!
Lạy Chúa Giêsu,
Xin cho chúng con biết nhìn vào công cuộc khắc phục thiên nhiên khắc nghiệt để làm cho sa mạc nở hoa của người Do-thái, để quyết tâm cải tạo lại đời mình. Xin giúp chúng con loại bỏ mọi thứ “sỏi đá gai góc” ra khỏi tâm hồn, tích cực vun xới cho hạt giống Tin Mừng đâm chồi và tăng trưởng để làm cho cuộc đời nở hoa, tức làm cho mình trở thành người có văn hoá, có đạo đức, có phẩm chất cao đẹp, nhờ đó Hội Thánh Chúa cũng được toả ngát hương thơm thánh thiện khắp nơi.
39.Xạ lúa – Lm Vũ Đình Tường
Người gieo giống đi xạ lúa trên ruộng. Đất sau khi cầy vỡ ra, nước mưa làm cho đất mềm, ẩm. Đất đó gần như sẵn sàng cho mùa gieo giống. Chỉ cần đón một vài cơn mưa lớn là nhà nông mang lúa ra xạ. Gọi là xạ vì người nông dân, trước ngực đeo thúng lúa, chân bước đều hai tay nhịp nhàng vung lúa sang hai bên. Các hạt lúa văng đều trên ruộng mới cầy, đất còn tươi, trước khi rơi vào kẽ đất, chờ mọc lên. Hạt rơi trên mặt đất hy vọng được nước mưa chôn vùi trong đất. Trường hợp mưa nhiều hạt úng, thối. Trái lại, thiếu mưa hạt lúa đó nếu không làm mồi cho chim trời ăn mất, cũng là nạn nhân của nắng hạn làm thui chột mộng lúa. Nhà nông không sợ chim trời bằng chuột vì chuột ngày đêm đào bới hạt giống. Ngay cả hạt đã chôn vùi trong đất vẫn bị chúng mò mẫm ăn đi.
Tương tự như hạt mưa từ trời xuống đất, hạt mưa không về trời bằng hình ảnh hạt mưa, giọt nước, nhưng về trời bằng hình ảnh mới, từ thể lỏng sang thể hơi. Một khi hạt giống rơi khỏi tay nông dân, hạt giống đó hoàn toàn lệ thuộc vào thiên nhiên, biến thể hoặc thành bụi lúa xanh tốt, hoặc bị tiêu hủy, tan rã thành phân tro.
Đức Kitô ví lời Ngài rao giảng như hạt lúa trong tay nông dân. Số phận từng Lời Chúa cũng rất khác biệt. Có Lời sinh lời muôn vàn lời. Có lời sống èo ọt, nửa sống, nửa chết. Có lời làm tròn sứ mạng được uỷ thác. Có lời biến mất như rơi vào cõi hư không. Khác biệt về thành quả không hệ tại bởi hạt giống tốt xấu mà bởi phẩm chất ruộng đất. Thửa ruộng mà Đức Kitô nói đến không phải ruộng trên mặt đất mà là cõi lòng con người. Có ai ngờ được tấm lòng con người có thể là tấm lòng vàng và cũng có thể là chòi vắng, hoang tàn.
Tương tự như thỏi vàng, vàng ba mươi, năm mươi hay vàng ròng. Cõi lòng con người là tấm lòng vàng khi cõi lòng đó làm cho Lời Chúa sinh hoa kế trái. Hạt ba mươi, hạt năm mươi, hạt bảy mươi, hạt chẵn trăm. Trong sáng óng ánh như vàng ròng.
Tương tự chòi vắng, hoang tàn. Mỗi lần phải ngang qua, ngày cũng như đêm, đều thấy ớn lạnh. Rợn tóc gáy, nổi da gà vì nơi đó chứa nhiều ám khí, ảm đạm, thê lương. Một cõi lòng như thế sao thích hợp với Lời hằng sống.
Lời Chúa ví như hạt mưa. Khí hậu dù khắc nghiệt mấy cũng không triệt tiêu được hạt mưa. Quá lạnh hạt mưa biến thành tuyết. Gió to hạt mưa biến thành bụi sương. Nóng cháy da người hạt mưa biến thành thể khí bay là là trên cát nóng. Rơi xuống sông biển hạt mưa hoà mình trong nước, trên đất khô hạt mưa thẩm thấu vào lòng đất.
Lời hằng sống không thể chết. Nếu chết thì lời đó sao có thể mang lại sự sống cho tâm linh. Chết ở đây không thể hiểu là lời hằng sống chết. Chết có nghĩa cõi lòng người nào đó đã chết để đón nhận lời hằng sống. Lời hằng sống có sức sống biến đổi mọi cõi lòng miễn là cõi lòng đó mở ra đón nhận. Cõi lòng khô cằn, cõi lòng gai góc, cõi lòng vệ đường, cõi lòng tốt lành. Không cõi lòng nào có thể giết chết được Lời Chúa là lời hằng sống. Chỉ có hai loại cõi lòng. Một cõi lòng vui mừng đón nhận và cõi lòng xua đuổi lời hằng sống. Đón nhận lời hằng sống làm trổ sinh hoa trái ít nhiều tuỳ theo mức đón nhận.
Cánh đồng lúa mang lợi nhuận cho nông dân. Giúp họ ấm no. Cánh đồng lúa tốt tươi mang lại cho nông dân nụ cười, niềm hy vọng dạt dào. Cánh đồng lúa vừa cung cấp thực phẩm cho con người, gia súc, thú hoang, vừa làm tăng vẻ đẹp thiên nhiên, làm cho đất sinh mầu mỡ, cung cấp thực phẩm và là công viên cho ong bướm vui chơi sáng sớm, chiều tàn.
Hạt lúa vỏ vỡ ra cho mầm đâm chồi. Vỏ lúa vỡ ra hẳn là hình ảnh của đau thương. Chồi non nảy mầm là hình ảnh của sự sống mới. Sự sống bắt đầu vào đời mới bằng một cuộc phiêu lưu, phó thác an toàn cho tương lai. Mầm sống bọc kín trong vỏ hẳn an toàn hơn nhưng như thế làm chi có cây lúa mới. Muốn có cây lúa mới, cuộc đời mới, mầm sống phải thay đổi, chịu đau khổ vỡ ra, liều, dấn thân vào đời. Tấm lòng đón nhận lời hằng sống mà từ chối thay đổi, đau khổ và dấn thân chính là muốn điều không tưởng. Thánh Phaolô diễn tả đó là cảnh hư ảo (Rom 8, 20). Không có đổi mới nếu từ chối thay đổi. Không có mới mẻ nếu khư khư bảo thủ lối sống cũ. Muốn phiêu lưu cần mạo hiểm. Từ chối sáng tạo sao có đổi mới.
Lời Chúa sinh động như cánh đồng lúa trổ bông, mang hương thơm ngạt ngào sớm tối. Làm thay đổi cõi lòng con người và mang lại bình an trong tâm hồn. Mầu nhiệm nước trời còn ẩn chứa nhiều điều huyền diệu và chỉ cõi lòng nào chân thành, khiêm nhường đón nhận, mới có cơ duyên thưởng thức điều kì ảo, huyền diệu của lời hằng sống.
40.Đất tốt
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
Sau khi kể dụ ngôn người gieo giống, Chúa Giêsu cắt nghĩa: “Người gieo giống đây là người gieo lời” và đề cập tới thái độ khác nhau của người nghe. Hạt giống Lời Chúa là yếu tố chính của dụ ngôn. Hạt giống này tự nó có sức trổ sinh hoa trái, nhưng khi được gieo vãi thì gặp những hoàn cảnh đối nghịch tùy vào thái độ chấp nhận cộng tác của con người lãnh nhận Lời Chúa. Người gieo giống ở đây là chính Thiên Chúa, Ngài gieo vãi khắp nơi, trao ban nhưng không ơn cứu rỗi cho mọi người. Thiên Chúa có sáng kiến trước, nhưng con người cũng cần cộng tác.
Chúa Giêsu mô tả số phận của mỗi hạt giống tùy thuộc vào vùng đất tiếp nhận nó. Hạt giống gặp phải không chỉ những khó khăn nội tại do từ các loại đất: vệ đường chai cứng, đất đầy sỏi đá, đất đầy bụi gai, nhưng còn những chướng ngại đến từ bên ngoài: chim trời, nắng cháy. Tuy vậy, “có những hạt giống rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục”.
Chúa Giêsu giải nghĩa 4 loại đất, tiêu biểu cho 4 thái độ của con người trước Lời Chúa (SCĐ):
Ðất vệ đường: những kẻ chẳng thiết tha gì đến Lời Chúa. Lời gieo xuống đó chẳng bao lâu thì bị quỷ dữ cướp đi.
Ðất lẫn sỏi đá: những người mau mắn đón nhận Lời Chúa nhưng không quý chuộng bao nhiêu. Khi gặp chút gian khó thì bỏ cuộc.
Ðất có nhiều gai: những người cũng đón nhận lời Chúa, nhưng điều họ quan tâm hơn là những đam mê, vui thú, của cải… Các thứ sau này như gai góc um tùm dần dần làm cho Lời Chúa chết ngạt.
Ðất tốt: những người sốt sắng nghe Lời và quảng đại thi hành.
Chúa Giêsu gieo Lời Hằng Sống của Ngài một cách hào phóng cho hết mọi hạng người, không trừ một ai. Tuy nhiên, chỉ những ai mở rộng lòng mình đón nhận thì Lời Ngài mới sinh hoa kết quả. Chúa Giêsu sánh ví Lời Ngài với hạt giống. Hạt giống được gieo vào những mảnh đất tốt, chắc chắn sẽ sản sinh một mùa gặt bội thu.
Theo cha Mark Link, có ba bước trong việc lắng nghe Lời Chúa, mỗi buớc một tiến hơn:
* Bước thứ nhất là nghe Lời Chúa. Chúng ta có thể gọi đây là bước của trí não. Bước này bao hàm việc chăm chú lắng nghe, đọc và giải thích Kinh thánh.
* Bước thứ hai là trân trọng tích giữ Lời Chúa. Bước này có thể được gọi là bước của trái tim, bao hàm việc ghi sâu vào lòng lời ta vừa nghe, và suy nghĩ xem có cách nào áp dụng lời ấy vào cuộc sống và làm sao để lời ấy biến cuộc sống của chúng ta nên tốt đẹp hơn. Bước thứ hai này không nhất thiết xẩy ra tại nhà thờ. Nó có thể khởi sự tại nhà thờ nhưng thường kéo dài suốt tuần lễ sau khi chúng ta suy nghĩ Lời Chúa đã nghe hôm Chúa nhật.
* Bước thứ ba là đem Lời Chúa ra thực hành. Nếu chúng ta gọi bước thư nhất là của “trí não”, bước thứ hai là của “trái tim”, thì chúng ta có thể gọi bước thứ ba là bước của “linh hồn”. Bước này bao hàm tác động lên những gì trí óc chúng ta lãnh nhận và con tim chúng ta tích chứa giữ gìn.
Xuyên suốt dòng lịch sử cứu độ, người gieo lời đó là chính Thiên Chúa, qua các tổ phụ, các ngôn sứ, và cuối cùng là Chúa Giêsu Kitô, Con Một của Thiên Chúa (Dt 1,1-3). Trước khi về trời, Chúa Giêsu lại sai các Tông đồ ra đi “loan báo Tin Mừng cho mọi loài thọ tạo”, và Hội Thánh cũng như mỗi kitô hữu tiếp tục sứ mạng ấy cho đến ngày tận thế.
Hạt giống Tin Mừng Ðức Giêsu Kitô đã đến với quê hương Việt Nam gần năm thế kỷ. Trước đó cả ngàn năm đã có ba tôn giáo lớn là Phật Giáo, Khổng Giáo, Lão Giáo và Tín Ngưỡng dân gian ăn sâu vào tâm hồn người Việt Nam. Phong tục tập quán, văn hóa Việt Nam, con người Việt Nam, đã được nhào luyện bởi tất cả những mầm sống cũng như giới hạn các tín ngưỡng đó.
Trên nền tảng một đời sống tâm linh phong phú mà Phật Giáo, Khổng Giáo, Lão Giáo và nhất là Ðạo Ông Bà đã xây dựng từ hơn một ngàn năm, hạt giống Tin Mừng đã nẩy mầm và trổ sinh nhiều hoa trái. Tinh thần hiếu khách, lòng bao dung làm cho người Việt Nam sẵn sàng tiếp xúc với những người tỏ ra có thiện cảm với mình, cho dù họ từ xa đến. Với những đức tính như lòng hiếu thảo đối với ông bà cha mẹ, kính trên nhường dưới trong gia đình, với một đời sống yêu thích tĩnh mịch và chiêm niệm, tâm hồn người Việt Nam là một mãnh đất tốt để đón nhận những giá trị thiêng liêng hàm chứa trong Tin Mừng.
Nhờ các nhà truyền giáo, từ các thế hệ tiền nhân, người Việt đã nhận lãnh nhiều điều tốt lành: những thường thức về vệ sinh, khoa học, những hiểu biết mới, những đồ vật quý hiếm cũng như những trợ giúp vật chất dù rất khiêm tốn, những nhân vật thánh thiêng đầy nhân ái… khiến họ, nhất là những người thuộc lớp bình dân, sẵn sàng đón nhận giáo lý mà những người tốt lành như vậy mang đến cho họ. Nhờ đó những tập tục phi lý và phi nhân (bùa mê, sát tế) như một gánh nặng đè lên cuộc đời của họ nay được cởi bỏ. Khi đã tìm gặp một vị thần đầy yêu thương, họ liền cảm thấy được giải thoát và tin theo.
Rao giảng Tin Mừng cho họ cần gắn liền với phát triển cuộc sống, quan tâm săn sóc sức khỏe, nâng cao văn hóa giáo dục. Người truyền giáo cần phải sống giữa những anh chị em này và chia sẽ đời sống của họ. Ðó là điều cần phải làm trước tiên và đó là chìa khóa thành công của một nhà truyền giáo thật sự. Cần huấn luyện những cá nhân trưởng thành và những tổ chức tự lập ngõ hầu những thành phần của địa phương có thể rao giảng phúc âm cho chính đồng bào của họ và cung cấp những giáo dân có đức tin vừng mạnh, có trình độ trí thức tốt, có khả năng làm việc cách hăng say giữa anh chị em mình.
Tôi có dịp đi du lịch hành hương đất nước Hàn Quốc. Theo linh mục Piero Gheddo, thuộc Hội Truyền Giáo Nước Ngoài Milano: “Trong suốt 50 năm qua có lẽ đã không có quốc gia nào trên thế giới có được sự phát triển liên tục trên mọi bình diện chính trị, kinh tế, xã hội và tôn giáo như Hàn Quốc. Sự phát triển mạnh mẽ này cũng xảy ra đối với Kitô giáo nữa. Thật thế, từ năm 1960 đến năm 2010, dân số Hàn Quốc từ 23 triệu đã tăng lên 48 triệu người. Lợi tức bình quân tính trên đầu người gia tăng từ 1.300 USD lên 19.500 USD hằng năm. Số Kitô hữu từ 2% tăng lên 30%, trong đó có khoảng 11% là tín hữu Công giáo, tức khoảng 5,4 triệu. Số linh mục từ 250 lên đến 5.000”. (Nhật báo Avvenire (Tương lai), cơ quan ngôn luận chính thức của Hội đồng Giám mục Italia số ra ngày 8-4-2012).
Với hơn 5.000 linh mục hiện nay, tính bình quân, mỗi vị coi sóc 1.100 tín hữu. Hồi năm 2008, số tín hữu Công giáo đã vượt 10% tổng số dân Hàn Quốc và gia tăng 3% mỗi năm.
Theo thống kê của Giáo Hội năm 2009, số người lãnh nhận bí tích Rửa tội đã là 159.000, và đã có 149 phó tế được thụ phong linh mục, tức gia tăng 21 vị so với năm 2008. Trong năm 2009 có 69% người Hàn Quốc thuộc lứa tuổi 23 tới 40. Điều này cho thấy người dân Hàn Quốc rất trẻ trung và tràn đầy sức sống.
Đức Hồng y Nicholas Cheong Jin Suk, Tổng Giám mục thủ đô Seoul, cho biết trong 10 năm qua, số tín hữu Công giáo Hàn Quốc đã gia tăng từ 3 lên đến hơn 5 triệu, khiến cho Giáo Hội Hàn Quốc là Giáo Hội tiến triển mạnh nhất châu Á. Tại Hàn Quốc, quyền tự do tôn giáo được hoàn toàn tôn trọng.
Hiện nay Giáo Hội Hàn Quốc đang sống chương trình gọi là “Rao giảng Tin Mừng hai mươi hai mươi”, có nghĩa là mọi tín hữu trong Giáo Hội phải dấn thân truyền giáo làm sao để vào năm 2020, số tín hữu Công giáo đạt tỷ lệ 20% tổng số dân Hàn Quốc, nghĩa là gia tăng gấp đôi số tín hữu hiện nay lên 10 triệu.
Loan báo Tin Mừng là chia sẻ cuộc sống, một cuộc sống như chính Chúa Giêsu đã sống, là yêu thương mọi người, và yêu thương đến cùng (x. Ga 13,11), yêu thương đến nỗi dám chấp nhận hy sinh tính mạng cho những người mình yêu (x. Ga 15,13).
Một Giáo Hội khiêm nhu nhỏ bé dễ hòa mình vào giữa đại đa số những người nghèo của Châu Á. Và một Giáo Hội không quyền lực dễ gần gũi số đông những người chỉ mơ ước được làm người, được cơm no áo ấm, được học hành và có việc làm. Vì phải chăng đã đến lúc cần sáng tạo ra những “mô hình” mới của Giáo Hội như là những cộng đồng nhỏ bé, dễ hòa mình vào những cộng đồng xã hội của người nghèo: những cộng đồng nghèo hơn, ít bề thế, ít cồng kềnh, khiến người ta không còn e dè sợ hãi khi tiếp cận, gặp gỡ, những cộng đồng mở rộng hơn là khép kín. Sau cùng đó là những cộng đồng quan tâm nhiều hơn nữa đến đời sống toàn diện của con người, không chỉ khép kín trong đời sống thuần túy tôn giáo, nghĩa là trong việc cử hành bí tích hay phụng vụ, mà còn dấn thân trực tiếp vào việc cải thiện đời sống vật chất, nâng cao văn hóa và giáo dục cho người dân, nhất là những người nghèo. Tục ngữ Việt Nam có câu: “có thực mới vực được đạo”. Giáo Hội không được sai đến để giải quyết vấn đề kinh tế xã hội… nhưng không phải vì thế mà Giáo Hội không quan tâm đến những vấn đề ấy. Chúa Giêsu đã loan báo Tin Mừng không chỉ bằng lời nói, mà Tin Mừng của Người là “làm cho người mù được thấy, kẻ què được đi, người cùi được sạch, kẻ điếc được nghe, người chết chỗi dậy” (Lc 7,22).
Trong bối cảnh xã hội Việt Nam hôm nay, truyền giáo chính là “làm muối,” “làm men,” “làm ánh sáng”… như những hình ảnh chính Chúa Giêsu đã dùng khi trao sứ mạng cho các môn đệ. Muối, men, ánh sáng thì không ồn ào áp chế, công việc của nó là âm thầm hiện diện, và chỉ cần hiện diện đúng như bản chất của mình, tự khắc môi trường xung quanh nó sẽ thấm mặn, sẽ dậy men, và sẽ đầy ánh sáng.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa chúc phúc cho những ai biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa. Xin giúp chúng con biết chuyên tâm lắng nghe, học hỏi, suy niệm và thực thi Lời Chúa như Mẹ Maria, như các thánh, để Lời Chúa sinh hoa kết trái trong tâm hồn chúng con. Xin cho chúng con luôn biết canh tân đời sống, cộng tác với ơn Chúa ban để trở thành những mảnh đất tốt đón nhận và làm phát triển hạt giống Lời Chúa. Amen.
41.Gieo và gặt
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
Nhạc sĩ Thông Vi Vu viết ca khúc “Gieo và Gặt” với giai điệu vui tươi, ca từ đậm chất thơ và có ý nghĩa sâu sắc.
Gieo thành thật, gặt được niềm tin.
Gieo lòng tốt, gặt về thân tình.
Gieo kiên nhẫn, sẽ gặt quang vinh.
Gieo tha thứ, sẽ gặt được an bình.
Gieo dối trá, sẽ ra ngờ vực.
Gieo ích kỷ, sẽ chỉ cô đơn.
Gieo kiêu hãnh, sẽ lãnh đau thương.
Gieo đố kỵ, là ky cóp muộn phiền.
Gieo cay đắng, sẽ tăng hủy diệt.
Gieo biếng lười, ra người buông trôi.
Gieo lo lắng, tay trắng âu lo.
Gieo tội lỗi, suốt đời gặt tội lỗi.
Có gieo thì mới có gặt. Gieo giống nào thì gặt giống đó.Thánh Phaolô viết: “Ai gieo giống nào thì sẽ gặt giống ấy. Ai theo tính xác thịt mà gieo điều xấu thì sẽ gặt được hậu quả của tính xác thịt là sự hư nát. Còn ai theo Thần Khí mà gieo điều tốt thì sẽ gặt được kết quả của Thần Khí là sự sống đời đời. Khi làm điều thiện, chúng ta đừng nản chí, vì đến mùa chúng ta sẽ được gặt, nếu không sờn lòng” (Gl 6,7-9).
Hạt giống tốt mới có thể nảy mầm tốt, lớn thành cây tốt và sinh hoa trái tốt. Chúa Giêsu xác định: “Xem quả thì biết cây” (Mt 12,33; Lc 6,44). Cây tốt không thể sinh trái xấu, cây sâu không thể sinh trái ngọt. Đời sống tinh thần cần có “hạt giống tâm hồn”. Đời sống tâm linh rất cần “hạt giống Lời Chúa”.
Tin mừng hôm nay có tên gọi là “Dụ ngôn người gieo giống”. Thiên Chúa là người gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lời giảng dạy của Chúa Giêsu. Tùy vào thái độ của mỗi người, chân thành đón nhận hay lười biếng khước từ, Lời Chúa sẽ sinh những hiệu quả khác nhau.Hạt giống được gieo trên bốn loại đất, đất vệ đường, đất lẫn sỏi đá, đất có nhiều gai góc và đất tốt. Đất nào cho năng suất nấy.
Làm sao bên lề đường khô cằn sỏi đá, hạt giống có thể sinh hoa kết trái được? Trong bụi gai chằng chịt cỏ rác không mọc nổi, hạt giống làm sao vươn lên để thành cây xanh tốt được?
Chúa Giêsu ví lời giảng dạy của Ngài như hạt giống trong tay người nông dân. Hạt giống gieo trên những loại đất khác nhau, số phận các hạt giống khác nhau. Lời Chúa cũng có nhiều số phận khác biệt. Có lời sinh lợi muôn vàn lời. Có lời sống èo uột bị bóp nghẹt. Có lời làm tròn sứ mạng được uỷ thác. Có lời biến mất như rơi vào cõi hư không. Khác biệt về thành quả không hệ tại bởi hạt giống mà bởi phẩm chất ruộng đất. Thửa ruộng mà Chúa Giêsu nói đến không phải ruộng trên mặt đất mà là cõi lòng con người. Vì thế, dụ ngôn hạt giống gieo trên các loại đất khác nhau gợi lên những ý nghĩa.
1. Tấm lòng quảng đại của người đi gieo.
Người đi gieo đã gieo hạt giống trên những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ. Những mảnh đất sỏi đá, gai góc, lối mòn có bước chân người cũng không bị lãng quên. Người gieo hạt không bỏ rơi một mảnh đất nào, ông quảng đại muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn. Thiên Chúa quảng đại nhìn mọi người với chính phẩm giá của họ trong niềm hy vọng của Ngài. Vì thế, mảnh đất nào cũng nhận được hạt giống đồng đều. Ai cũng có cơ may nhận được ân sủng cứu độ Tin Mừng nếu như họ thành tâm thiện chí. Lòng quảng đại không phân biệt đối xử, không ưu tiên ai mà cũng chẳng loại trừ ai, không thất vọng về hiện tại của người khác mà biết kiên tâm đợi chờ hy vọng vào tương lai tươi sáng hơn.
Không ai hoàn toàn là “lề đường”, là “sỏi đá” hay là “bụi gai”. Trong mỗi con người luôn có một mảnh đất tốt cho dù nó chỉ nhỏ bé thôi. Có thiện chí đón nhận hạt giống cũng sẽ có một mùa gặt bội thu “đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi” (Mt 13, 23). Thiên Chúa vẫn gieo Lời Ngài vào lòng chúng ta, vì Ngài chắc chắn rằng: “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác” (Is 55, 11). Tác giả Thánh Vịnh cảm nghiệm hồng ân Thiên Chúa chan hòa như mưa móc: “Thăm trái đất, Ngài tuôn mưa móc, cho ngập tràn phú túc giàu sang, suối trời trữ nước mênh mang, dọn đất sẵn sàng đón lúa trổ bông. Tưới từng luống, san từng mô đất, khiến dầm mưa cho hạt nẩy mầm, bốn mùa Chúa đổ hồng ân, Ngài gieo màu mỡ ngập tràn lối đi” (Tv 65,10-12).
Thánh Phêrô đã ba lần chối Chúa, nhưng trong ngài vẫn còn một mảnh đất tốt của lòng sám hối. Thánh Phaolô hăng say bách hại các kitô hữu, nhưng trong ngài vẫn còn đó một mảnh đất tốt của lòng nhiệt thành và khiêm tốn. Thánh Augustinô bị những bụi gai của tri thức, kiêu căng và dục vọng vây bủa, nhưng vẫn còn có một mảnh đất tốt hướng tìm chân lý, chỉ chờ hạt giống gieo trồng là nở rộ mùa gặt phong nhiêu… Còn nhiều lắm những mảnh đất tốt như thế trong Giáo Hội và trong cuộc sống thường ngày của chúng ta. Tất cả những mảnh đất tốt đó, cho dù có nhỏ nhoi đi chăng nữa, nhưng một khi đã được đón nhận Lời Chân Lý thì đúng như lời Chúa nói, đã sinh lợi “hạt một trăm, hạt sáu mươi, hạt ba mươi”.
2. Hạt giống tiềm ẩn sự sống.
Hạt giống có vỏ cứng bảo vệ, khi được gieo vào lòng đất vỏ sẽ vỡ ra cho mầm đâm chồi. Chồi non lên xanh là hình ảnh của sự sống mới. Sự sống vào đời mới bằng một cuộc phiêu lưu, bằng niềm phó thác cho tương lai.
Hạt giống là ánh sáng, là Tin mừng, là thiện hảo tốt lành, là giá trị Nước Trời. Tự nó, hạt giống có một sức sống tiềm tàng mãnh liệt. Trong hạt giống có mầm sự sống, hễ cứ gặp điều kiện thuận lợi là mọc lên. Trong mầm sống có sự sống tiếp nguồn từ sự sống của Thiên Chúa. Nếu “Hạt lúa âm thầm mọc lên” (x. Mc 4,26-29) là hình ảnh sức sống tiềm tàng thì “Hạt lúa mục nát đi” (x. Ga 12,24) lại là một hình ảnh khác nói lên niềm hy vọng một mùa gặt mới sau khi chịu ‘mục nát”. Hạt giống là hồng ân Thiên Chúa, phong phú bao la và vô cùng mạnh mẽ. Điều quan trọng là hãy cho hạt giống một cơ hội để mọc lên.
3. Niềm hy vọng mùa gặt phong phú
Nếu người gieo hạt đã đặt hy vọng vào từng mảnh đất bất kể mức độ tốt xấu thì bổn phận của đất là không được phụ lòng người quảng đại gieo hạt. Thiên Chúa làm được mọi sự nhưng Ngài cần con người cộng tác.Thiên Chúa vẫn luôn tin tưởng và hy vọng nơi con người.
Trong các hoạt động tông đồ, không cần phải phân tích người nào là lề đường, là sỏi đá hay bụi gai. Hạt giống cứ gieo vào đất, chúng ta hãy làm việc tốt cho người khác. Chính Thiên Chúa mới là Đấng làm cho hạt giống mọc lên và sinh hoa kết quả (x. 1 Cr 3, 5-9).
Niềm hy vọng phải là một đặc trưng của đời sống người kitô hữu. Chính niềm hy vọng đó sẽ giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống hiện tại, hướng tới một tương lai tươi sáng và một cuộc sống vĩnh cửu của người được làm con cái Thiên Chúa.
Mầu nhiệm Nước Trời còn ẩn chứa nhiều điều huyền diệu và chỉ cõi lòng nào chân thành, khiêm nhường đón nhận mới có cơ duyên thưởng thức những huyền diệu của Lời Hằng Sống. Nhận lấy hạt giống Lời Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Hội cho vinh quang của Thiên Chúa ( GLCG # 1724).
Người nông dân có câu: “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Giống là cần thiết, nhưng nước, phân bón và công chăm sóc thật là quan trọng. Giống tốt, gieo xạ đúng quy trình kỹ thuật, nhưng để đất khô hạn thì lúa không lên xanh. Có giống, có nước mà không có phân bón thuốc trừ sâu, thì lúa sẽ èo uột không kết quả. Có được giống tốt, nước bảo đảm, phân thuốc đầy đủ, nhưng chẳng chăm sóc thì không thu lợi được bao nhiêu.
Người sáng, người mù hay người câm điếc cũng đều có thể nghe Lời Chúa, đón nhận hạt giống Lời Chúa gieo vào lòng, nhưng quan trọng là đem ra thực hành.
Có một mảnh đất hoang cỏ mọc um tùm. Ông Tư mua lại thửa đất ấy rồi cày xới, làm sạch cỏ, rồi ông trồng cây, trồng hoa, trồng rau. Một thời gian sau, mảnh đất trở thành một khu vườn thật đẹp. Một hôm, ông Tư đang làm việc trong vườn, cha xứ đi qua và nói: "Khu vườn thật là đẹp! Ông Tư thấy không, khi ông biết cộng tác với Thiên Chúa thì kết quả như thế đó". Ông Tư trả lời: "Vâng, cha cứ thử nghĩ lại xem, miếng đất này như thế nào khi chỉ có một mình Chúa làm việc ở đây".
Noi gương Chúa Giêsu, chúng ta đi gieo hạt giống Lời Chúa, gieo hào phóng, gieo kiên trì, gieo hy vọng và nhất là gieo yêu thương. Gieo gì gặt nấy. Gieo bác ái chúng ta sẽ gặt được yêu thương, một mùa yêu thương tràn ngập đời sống hàng ngày.
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, con đường dài nhất là con đường từ tai đến tay. Chúng con thường xây nhà trên cát, vì chỉ biết thích thú nghe Lời Chúa dạy, nhưng lại không dám đem ra thực hành. Chính vì thế Lời Chúa chẳng kết trái nơi chúng con.
Xin cho chúng con đừng hời hợt khi nghe Lời Chúa, đừng để nỗi đam mê làm Lời Chúa trở nên xa lạ.
Xin giúp chúng con dọn dẹp mảnh đất đời mình, để hạt giống Lời Chúa được tự do tăng trưởng.
Ước gì ngôi nhà cuộc đời chúng con được xây trên nền tảng vững chắc, đó là Lời Chúa, Lời chi phối toàn bộ cuộc sống chúng con. (Manna)
42.Hãy đón nhận và gieo cách hào phóng
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
“Dụ Ngôn Người Gieo Giống” của Chúa Giêsu được thánh Matthêu trình bày tuy bình dân, nhưng chứa đựng một sứ điệp rất quan trọng liên quan đến người kể và người nghe. Người gieo giống ở đây không ai khác ngoài Thiên Chúa, hạt giống là Chúa Giêsu, đã được Chúa Cha gieo vào trần gian một cách hào phòng. Ngài gieo Lời cứu độ là chính Con Ngài xuống trên chúng ta, bất kể chúng ta thờ ơ, từ chối, nhưng chắc chắn ai đón nhận, nơi ấy hạt sẽ đâm rễ và mọc lên.
Chúa Giêsu là hiện thân của Thiên Chúa đi gieo hạt giống là chính thân mình vào trần gian, chôn vùi vào lòng đất khi nhập thể làm người, mục nát đi khi chịu chết và chôn trong mồ, mong có ngày bội thu là phục sinh cứu độ hết thảy mọi người. Nên dụ ngôn tự sự này có sức cuốn hút người nghe cách đặc biệt.
Bài đọc I, Lời Chúa được tiên tri Isaia ví “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất” (Is 55,10). Mưa và tuyết vốn là những điều kiện thiết yếu cho hạt giống nảy mầm, lớn lên và kết hạt. Hình ảnh mưa và tuyết nói rõ: “tưới gội mặt đất, làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, cho kẻ gieo có hạt giống, cho người đói của bánh ăn” (Is 55,10). Đó là những hình ảnh đẹp, sống động và rất gần gũi với giới bình dân chúng ta, diễn tả cho chúng ta Lời Chúa phục vụ sự sống như thế nào; bởi vì Lời Chúa là Sự Sống của ta, là Ánh Sáng đời ta, hạnh phúc cho đời ta hôm nay và mãi mãi.
Lời của ngôn sứ Isaia giúp chúng ta hiểu đúng hướng dụ ngôn Người Gieo Giống. Thông điệp thật rõ ràng: Thiên Chúa là người đi gieo giống, Ngài gieo cách hào phóng, nhưng kết quả cụ thể còn tùy thuộc vào thời tiết và cách thức gieo giống cũng như tự do của thửa đất đón nhận hạt giống là chúng ta. Kinh nghiệm thường ngày của nhà nông quả quyết rằng, kết quả tùy thuộc vào thửa đất, nơi gieo hạt. Ví dụ, trong số những sinh viên chung một lớp, học cùng trường, được thầy giáo dạy cũng một môn về tôn giáo, nhưng người này tin còn người kia vô thần. Dù cả lớp đều nghe giáo viên giảng những điều tương tự nhưng hạt giống đã rơi lại rơi vào mảnh đất là những người khác nhau. Chúng ta cũng thế, tất cả vừa cùng nghe sứ điệp Lời Chúa, nhưng ra về mỗi người sống khác nhau.
Thửa đất tốt là tâm hồn chúng ta, do Thiên Chúa dựng nên cách tự nhiên, Ngài đã phú ban nó cho chúng ta, chúng ta tự do đón nhận hay từ chối là quyền của ý chí của chúng ta. Có những người thích tận hưởng cuộc sống thay vì trở nên tốt hơn. Có những kẻ mê đắm sự đời thế gian, “Lời Chúa bị bóp nghẹt không mang lại hoa trái” (Mt 13,22).
Nhưng trái lại, đối với một số người, vì muốn giữ giá trị của chính mình, họ đón nhận Lời Chúa với lòng yêu mến thế là đơm hoa kết trái là trăm số việc lành, cho dù phải hy sinh. Chúa Giêsu nói: “Nếu hạt lúa gieo vào lòng đất không chết đi, thì nó vẫn trơ trọi một mình; còn nếu nó chết đi, nó sẽ sinh nhiều hoa trái” (Ga 12,24). Chúa Giêsu đã cảnh báo chúng ta rằng, con đường dẫn đến sự cứu rỗi là con đường vào qua cửa hẹp (Mt 7,14): tất cả đều có giá của nó. Chúng ta sẽ không bao giờ có giá trị nếu chúng ta không cố gắng.
Ai bị ước muốn sự đời hướng dẫn, người ấy sẽ có trái tim giống như một khu rừng nhiệt đới. Ngược lại như cây ăn quả, cây tốt ắt sẽ sinh trái tốt. Vì thế, các thánh đã không có cuộc sống dễ dàng, họ đã trở nên mẫu gương cho nhân loại. Đức Giáo hoàng Piô XII nói: “Chắc chắn không phải tất cả chúng ta đều được kêu gọi chịu tử vì Đạo. Nhưng tất cả chúng ta được kêu gọi để có nhân đức Kitô giáo. Chúng ta kiên trì hoạt động, đừng chểnh mảng cho đến hết đời. Chính vì thế người ta cũng có thể nói về một tử đạo chậm và kéo dài”.
Thiên Chúa không đòi hỏi nơi chúng ta những điều không thể: chúng ta hãy vui lòng làm như Chúa, gieo cách hào phóng bằng lời nói và gương sáng, ngay cả trong sự khác biệt; hãy tin rằng sẽ luôn có cái gì đó thúc đẩy hạt giống mọc lên đúng thời vụ; bởi vì Lời từ miệng Chúa phán ra sẽ không trở lại với Chúa nhưng theo ý Chúa mà sinh kết quả (x. Is 55, 10-11).
Điều căn bản là chúng ta cần chuẩn bị để chính mình là một thửa đất tốt để đón nhận hạt giống, đồng thời phải chăm sóc để nó có thể đơm hoa kết trái. Có người không muốn mình bị thử thách hay gặp khó khăn, người ấy sẽ có ngàn lý do để từ chối. Nhưng ai “ nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả” (Mt 13, 23).
Tất cả đều nghe dụ ngôn, nhưng người hiểu được là người mang nơi mình và trân trọng như một tài sản quý giá, người ấy sẽ hạnh phúc nếu nghe những gì Chúa nói và nghiêm túc hoán cải theo tiếng Chúa gọi: Ngài sẽ chữa lành và làm cho họ được sống, “giải thoát khỏi vòng nô lệ sự hư nát, để được thông phần vào sự tự do vinh hiển của con cái Thiên Chúa” (Rm 8, 21), chúng ta sẽ đơm hoa kết trái.
Dưới ánh sáng của Lời Chúa, chúng ta hãy nhìn lên Mẹ Maria như bậc thầy của việc lắng nghe Lời Chúa cách sâu sắc và kiên trì thực hành. Xin Mẹ giúp chúng ta theo gương Mẹ, trở nên “đất tốt”, để hạt gống Lời Chúa có thể sinh nhiều bông hạt, ngõ hầu chúng ta tiếp tục sứ mạng tông đồ đi gieo vãi Lời Cứu Rỗi khắp mọi nơi cho anh em. Amen.
43.Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
Hãy là đất tốt, để hạt giống Lời Chúa sinh nhiều bông hạt
Cho đến bây giờ, "mọi tạo vật đều rên siết và đau đớn như người đàn bà trong lúc sinh con. Nhưng không phải chỉ có các tạo vật, mà cả chúng ta là những kẻ hưởng ơn đầu mùa của Thánh Thần, chúng ta cũng rên siết trong khi ngóng chờ phúc làm nghĩa tử và ơn cứu độ thân xác chúng ta" (Rm 8, 22-23). Hỏi ai trong chúng ta lại không có kinh nghiệm sống ở đời về tương phản giữa khổ đau trong đời sống thường ngày và vinh quang cũng như hy vọng mà Thánh Phaolô nói đến trong thư gửi giáo đoàn Rôma (Rm 8 18-23)? Giữa "những đau khổ trong hiện tại" chúng ta mang trên mình, và "vinh quang mà Thiên Chúa sẽ tỏ lộ trong tương lai" (Rm 8,18). Hiện tại chúng ta chưa có kinh nghiệm nhiều, nên chúng ta muốn nói như Đức Maria: "Việc đó xảy ra thế nào được?" (Lc 1, 34) Phụng vụ hôm nay sẽ cho chúng ta câu trả lời.
Mặc khải cho biết, khổ đau đi vào thế giới như là hậu quả của tội lỗi "không thể tránh khỏi"; cũng như trái cấm trong vườn Êđen, vì một lời nói dối, khiến con người chống lại Lời sáng tạo, gây nên sự hỗn loạn, sau cùng cả và nhân loại bị hủy diệt. Chỉ có Thiên Chúa, Lời sáng tạo, mới có thể can thiệp để cứu chuộc con người (x. Rm 8) và tái lập trật tự hài hòa đã được thiết lập ngay từ thuở ban đầu. Chúa phán: "Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác" (Is 55, 11).
Hỏi: Lời từ miệng Thiên Chúa phán ra là gì vậy?
Thưa: Là chính Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, Con một Ngài, Thiên Chúa như người gieo giống gieo Lời ( Con Ngài) vào thế giới chúng ta, "Người cho ứ nước luống cày, Mô đất đặt xuống phẳng phiu, Người cho mưa rào đảo nhuyễn, chúc lành cho giống trổ mầm" (Tv 64, 11); "Như mưa tuyết từ trời rơi xuống … làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn" (Is 55, 10). Nước ở đây là nước Thánh Thần tưới lên chúng ta để chúng ta sinh được gấp trăm. Chính nơi Chúa Giêsu phục sinh mà nhân loại được cứu, Người là "Đấng cứu chuộc thế gian! nơi Ngài đã được mạc khải một cách mới mẻ và kỳ diệu hơn chân lý căn bản về thế giới thụ tạo, điều mà sách Sáng thế xác nhận khi lặp đi lặp lại nhiều lần: "Thiên Chúa thấy như thế là tốt lành" (Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Đấng Cứu Chuộc con người, số 8. Ngày 4/3/1979).
Nhưng nếu Chúa Giêsu là Đầu đã đạt đến chặng cuối của hành trình, thì Thân mình là " mọi tạo vật rên siết và đau đớn như người đàn bà trong lúc sinh con " (Rm 8, 22) cũng được như vậy. Tuy nhiên, tiền đề sự phục sinh của Chúa Giêsu đã được trao ban: hạt giống sự sống đời đời đã ẩn tàng trong tâm hồn các tín hữu từ ngày họ chịu phép Rửa tội; Dưới tác động của Chúa Thánh Thần, Lời tái tạo và biến đổi chúng ta. Thật hạnh phúc biết bao khi có Thiên Chúa là Cha vô cùng nhân hậu; Ngài biết lòng dạ con người phức tạp và yếu đuối. Vì thế, Ngài gieo cách hào phóng, kể cả vệ đường, nơi bụi gai và sỏi đá. Chim trời sẽ đến ăn mất, nhưng đặt hy vọng vào hạt rơi vào đất tốt sinh hoa kết quả dồi dào, "có hạt được một trăm"(Mt 13, 23).
Thiên Chúa rất đỗi khoan dung, không những mạc khải cho chúng ta tình yêu của Ngài bằng cách hòa giải với chúng ta nhờ sự chết của Con Ngài khi chúng ta còn là kẻ thù (x. Rm 5, 10), Ngài gieo Lời cứu độ là chính Con Ngài xuống trên chúng ta, bất kể chúng ta thờ ơ, từ chối, nhưng chắc chắn sẽ có hạt đâm rễ và mọc lên.
Dụ ngôn này thật an ủi cho những kẻ cứng đầu cứng cổ như chúng ta, và cũng là lời khuyên an ủi những ai đang chịu trách nhiệm dạy giáo lý cho thiếu nhi và giới thành niên.
Còn nỗi khổ nào hơn đối với các bậc làm cha mẹ khi thấy con cái mình từ bỏ đức tin! Nhưng đức tin không thể được truyền theo nhiễm sắc thể hay dòng sữa của mẹ nuôi con, chúng ta có thể trình bày cho trẻ em về tình bạn của Chúa Giêsu, nhưng không thể áp đặt đức tin cho chúng.
Thiên Chúa không đòi hỏi nơi chúng ta những điều không thể: chúng ta hãy vui lòng làm như Ngài, gieo cách hào phóng bằng lời nói và gương sáng, ngay cả trong sự khác biệt; hãy tin rằng sẽ luôn có cái gì đó thúc đẩy hạt giống mọc lên đúng thời vụ; bởi vì Lời từ miệng Chúa phán ra sẽ không trở lại với Chúa nhưng theo ý Chúa mà sinh kết quả (x. Is 55, 10-11).
Chúng ta cần chuẩn bị một thửa đất tốt để đón nhận hạt giống, và chăm sóc để nó có thể đơm hoa kết trái. Có người không muốn mình bị thử thách hay gặp khó khăn, người ấy sẽ có ngàn lý do để từ chối. Nhưng ai "nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả" (Mt 13, 23).
Tất cả đều nghe dụ ngôn, nhưng người hiểu được là người mang nó về nhà, trân trọng như một tài sản quý giá. Chúng ta sẽ hạnh phúc nếu chúng ta nghe những gì Chúa nói và nghiêm túc hoán cải theo tiếng Chúa gọi: Ngài sẽ chữa lành và làm cho chúng ta được sống, "giải thoát khỏi vòng nô lệ sự hư nát, để được thông phần vào sự tự do vinh hiển của con cái Thiên Chúa" (Rm 8, 21), chúng ta sẽ đơm hoa kết trái.
Trong năm Phúc Âm gia đình, chúng ta cùng nghe lời vị cha chung dạy: "Tất cả việc Phúc Âm hóa được thiết lập dựa trên sự lắng nghe, suy niệm, sống, cử hành Lời Chúa và làm chứng cho Lời Chúa. Thánh Kinh là nguồn mạch của việc Phúc Âm hóa. Vì vậy, chúng ta phải liên tục được đào luyện trong việc lắng nghe Lời Chúa. Hội Thánh không rao giảng Tin Mừng nếu không liên tục để cho mình được Phúc Âm hóa…
Việc Phúc Âm hóa đòi hỏi chúng ta phải làm quen với Lời Chúa, và điều này đòi buộc các giáo phận, các giáo xứ và các nhóm Công Giáo đề ra một chương trình học hỏi Thánh Kinh nghiêm túc và kiên trì, cũng như thúc đẩy việc đọc Thánh Kinh trong cầu nguyện của cá nhân và cộng đồng… " (Đức Phanxicô, Niềm Vui Phúc Âm §174-175).
Dưới ánh sáng của Lời Chúa, chúng ta hãy nhìn lên Mẹ Maria như bậc thầy của việc lắng nghe Lời Thiên Chúa cách sâu đậm và kiên trì. Xin Mẹ giúp chúng ta theo gương Mẹ, là "đất tốt", nơi hạt gống Lời Chúa có thể đem lại nhiều bông hạt. Amen.
44.Chúa Nhật 15 Thường Niên
(Suy niệm của Lm. Gioan Phan Tiến Dũng)
Trong dụ ngôn “người đi gieo hạt giống”, tại sao có hạt lại rơi xuống vệ đường, hạt rơi trên đá sỏi, hạt rơi vào bụi gai, và hạt rơi trên đất tốt? Có phải chăng là người gieo hạt đã không cẩn thận khi gieo? Qua câu hỏi này làm tôi băn khoăn khi nhìn thấy thực tại chưa tốt của nhiều tín hữu đi tham dự Thánh lễ ngày Chúa nhật ở hầu hết các giáo xứ. Đây là một thực tế làm cho các mục tử rất đau lòng đó là: có nhiều người khi đi lễ đứng cả ra ngoài đường, ngoài cổng, ngồi ngoài ghế đá, ngồi dưới gốc cây và ngồi ngoài sân nhà thờ…. Có phải các Cha không nhắc và không mời tín hữu vào trong nhà thờ hay chỗ xứng hợp? Chắc chắn đã biết bao lần vì trách nhiệm các Cha đã mời gọi, nhắc nhở; những khi có Cha ra mời thì có khá hơn chút xíu, nhưng rồi vẫn đâu vào đấy, ngay cả khi có Cha ra mời, nhắc nhở, thì ACE cũng không hài lòng hay miễn cưỡng đi vào. Thưa ACE tại sao lại có thực trạng không tốt và đau lòng vậy? Chúng ta hãy để cho Lời Chúa hôm nay nhắn nhủ và soi đường chỉ lối cho chúng ta.
Trong bài đọc 1, Tiên Tri Isaia nói sấm ngôn của Chúa: Lời Chúa và ơn Thánh của Ngài ban xuống cho tất cả mọi người không trừ ai. Thiên Chúa luôn muốn mọi người đón nhận được ơn ban và sinh hoa kết quả. Lời Chúa ví tựa “mưa tuyết rơi xuống thấm vào lòng đất và không trở lên trời nữa”. Điều này minh chứng tình thương yêu vô hạn của Chúa dành cho con người. Thế nhưng trong thực tế, có mấy người đã muốn chấp nhận Lời Chúa và ơn Thánh cứu độ Chúa ban để giúp họ trở nên người con cái được Chúa chúc phúc?
Trong bài đọc 2, Thánh Phaolô mời gọi các tín hữu Roma và cả chúng ta, dẫu cho chúng ta đang vướng bận với nhiều thực tại của thế gian và xác thịt, dẫu cho thân phận yếu đuối mỏng giòn của kiếp người; nhưng không vì thế mà chúng ta không nỗ lực, cố gắng để cộng tác với ơn Chúa. Ơn Chúa ban cho chúng ta qua nhiều cách thế, qua mạc khải và đặc biệt qua chính Đức Kitô Giêsu, Đấng ban ơn Cứu độ và ban ơn Thánh Thần. Miễn là chúng ta biết mở lòng để cho ơn thánh Chúa giải thoát và biến đổi chúng ta thực sự trở nên những thụ tạo mới trong ân sủng Chúa.
Tin Mừng của Thánh Mattheu hôm nay kết thúc với câu: “sinh hoa kết quả đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi”. Tại sao chỉ từ một hạt lúa giống mà có thể sinh ra được nhiều bông hạt như vậy? Đó chính là hạt lúa này được gieo vào trong thửa đất tốt, thửa đất đã được chuẩn bị chu đáo, thửa đất đã được chăm bón kỹ lưỡng. Lời Chúa chính là ơn ban của Chúa dành cho tất cả mọi người. Lời Chúa chính là Lời đầy quyền năng, Lời của sức mạnh và sự sống, Lời đem lại sự biến đổi và phát triển. Từ khởi nguyên cho đến hôm nay Lời Chúa luôn gieo vào trong lòng mỗi người; Chúa muốn đem lại những hoa trái tốt lành, bình an và hạnh phúc cho ai tin, chấp nhận, và mở lòng cho Lời Chúa cư ngụ. Hôm nay, một lần nữa Chúa đang là Đấng gieo vào trong tâm hồn, vào cuộc đời của mỗi người chúng ta các ơn Thánh cứu độ của Chúa. Ơn Thánh đó là Tin Mừng, là các Bí Tích, là các phương cách thực hành đạo đức hằng ngày. Chúa luôn ban ơn một cách nhưng không và luôn tha thiết mời gọi. Việc còn lại là tùy thuộc vào cung cách thái độ sống chuẩn bị tích cực và cộng tác với ơn Chúa của chúng ta.
Thưa ACE, chúng ta có muốn hạt giống Lời Chúa ngày hôm nay mà Chúa đang trao ban và gieo vào lòng chúng ta có thể sinh được hoa trái tốt lành đến mức đạt được 30, 60, hay 100 hạt không? Hay là chúng ta vẫn cứ để cho thế gian, ma quỷ chiếm lấy cuộc đời mình? Hay là cứ để cho những khó khăn thử thách của tiền bạc của cải chiếm đoạt? Hay là để cho những vướng bận của thực tại bóp nghẹt cuộc sống chúng ta? Chắc chắn ai trong chúng ta cũng muốn cuộc sống của mình và những người thân yêu của chúng ta được ơn Thánh Chúa ban ơn và biến đổi. Vậy thì, chúng ta hãy nghĩ xem, phận vụ của mình sẽ chuẩn bị tâm hồn và đời sống ra sao? Thái độ và cách sống nào cho phù hợp với ơn ban của Chúa. Để rồi với ơn Chúa ban cuộc sống của chúng ta thực sự sẽ là những người hạnh phúc, những người sống đẹp lòng Chúa và vui lòng với hết mọi người.
Chúa phán “Ai có tai để nghe thì hãy nghe”; Xin cho Lời Chúa và ơn Thánh của Bí tích Thánh Thể mà hôm nay chúng con nghe và đón nhận, giúp mỗi người chúng con khiêm tốn chấp nhận với lòng tin, đáp trả với cung cách thái độ sống tích cực của lòng mến và bác ái, hầu làm cuộc sống chúng con luôn được bình an và hạnh phúc như lòng Chúa mong ước. Amen.
45.Thấu qua tai, thấm qua tim, thánh qua tay
(Suy niệm của Lm. Minh Anh)
Lời của Ta sẽ không trở lại với Ta nếu không đơm bông kết trái”;
“Kẻ nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả”.
Kính thưa Anh Chị em,
Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay nói đến hai nhịp của một chuyển động: một nhịp từ trên cao xuống, một nhịp từ dưới thấp lên; một nhịp của Chúa từ trời, một nhịp của người từ đất; một nhịp tặng trao của trời, một nhịp hiến dâng của người: “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống”; “Hạt giống mọc lên, sinh hoa kết quả”.
Bài đọc thứ nhất, diễn tả nhịp xuống của chuyển động kép. Qua miệng ngôn sứ Isaia, Thiên Chúa nói, “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống sẽ không trở lên trời nữa nếu không thấm vào đất, làm cho đất phì nhiêu; cũng vậy, lời của Ta sẽ không trở lại với Ta nếu không đơm bông kết trái”. Đó là nhịp xuống, lời yêu thương quyền năng của Thiên Chúa từ trời ban xuống cho con người; lặng lẽ nhưng mạnh mẽ, quyết đoán nhưng tự tin, quảng đại nhưng đầy hy vọng.
Tin Mừng lại cho thấy nhịp còn lại của chuyển động này, đó là nhịp lên. Đó là sự mọc lên, vươn lên của những hạt được gieo trong những tâm hồn quảng đại vốn đã cọng tác với lời. Tâm hồn họ được ví như mảnh đất mỡ màu đón nhận lời Chúa và làm cho sinh hoa kết trái. Mỗi ngày, Thiên Chúa quảng đại gieo lời, gieo cách hào phóng, rộng lượng, không tính toán, không dè sẻn… và có thể nói, bất cứ ở đâu, bất cứ khi nào, chúng ta cũng có thể đọc và nghe Lời Chúa. Thế nên, vấn đề không nằm ở chỗ được nghe hoặc được đọc, nhưng vấn đề ở chỗ mọc lên. Hạt giống tự nhiên một khi có đủ yếu tố, sẽ mọc lên một cách tự nhiên; nhưng hạt giống Lời Chúa thì hoàn toàn khác. Lời Chúa chỉ có thể mọc lên khi có sự hoán cải của tâm hồn, khi con người biết cộng tác bằng cầu nguyện, chiêm ngắm và nhất là đem ra thực hành.
Trở lại bài Tin Mừng, chúng ta chứng kiến một quang cảnh thật tuyệt vời của bờ hồ sáng hôm ấy. Một quang cảnh thật đẹp, đẹp không vì trời quang mây tạnh nhưng đẹp vì người ta chen chúc nhau dọc theo bờ cát để lắng nghe lời Chúa; đẹp hơn, từ bên ngoài, người thanh niên tuấn tú có tên Giêsu đang mượn một chiếc thuyền, ngồi bên mạn, lắc lư trên sóng, Ngài nói vói vào lời của Chúa cho mọi người nghe. Một ngạc nhiên thú vị khác là đường đường Chúa Giêsu, con một bác thợ mộc; lẽ ra, Ngài phải nói về nghề nghiệp của mình, nói đến các loại gỗ, gỗ kiền, gỗ sao, gỗ sến, gỗ huện, cam xe, pháo lái, cẩm lai… vậy mà không, Ngài lại nói về ruộng trưa, về vãi, về gieo, về giống, về đất… Ngài nói rành rõ khác nào một bác nông dân thực thụ.
Và với dụ ngôn này, chúng ta không cần phải giải thích gì thêm vì chính Chúa Giêsu đã cắt nghĩa tường tận. Sau khi kể “Kìa, có người kia ra đi gieo giống…”, Ngài đã nói đến bốn cung cách tương tác với Lời nơi người nghe: nghe nhưng không hiểu; nghe nhưng không đâm rễ; nghe nhưng để vinh hoa phú quý bóp nghẹt; và sau cùng, nghe, hiểu và áp dụng. Điểm chung của bốn cấp độ là ai cũng được nghe, nhưng Lời sẽ mất tác dụng với ai không muốn nhớ; càng vô ích với người quá ham mê của cải vốn là lực đẩy Lời ra khỏi cuộc sống mình; và sau cùng, những ai nghe bằng tai, ghi bằng tâm và thực hành bằng tay… Lời mới có cơ may sinh hoa kết quả, hạt ba mươi, hạt sáu mươi, hạt một trăm.
Thánh Gioan Kim Khẩu cho chúng ta biết cách thức để Lời Chúa sinh hoa kết trái. Ngài nói, “Chúa chẳng cần bình vàng chén bạc, nhưng Chúa cần những tấm lòng vàng; Người vui nhận của dâng cúng, nhưng vui hơn nhiều khi nhận của làm phúc. Khi dâng cúng, chỉ có người dâng được lợi; khi làm phúc, lợi cho cả người nhận lẫn người dâng. Quả vậy, ích gì khi bàn thờ Chúa chất đầy những bình vàng chén bạc đang lúc chính Người lại phải chết đói vì chẳng có gì ăn? Trước hết, hãy cho kẻ đói ăn no, còn lại bao nhiêu, đem trang hoàng bàn thờ. Sao bạn lại bỏ vàng làm chén lễ mà không chịu cho người khác một chén nước? Bạn đem khăn vàng ra trải bàn thờ Người làm chi, đang khi chính Người cần mảnh vải che thân bạn lại không cho? Làm thế thì ích gì? Rồi nữa, nếu bạn thấy Người mặc đồ rách bươm, toàn thân rét cứng, bạn chẳng nghĩ gì đến áo xống của Người, cứ lo xây cất cho Người hết cột vàng này đến cột vàng khác, mà bảo làm như vậy là tôn kính Người sao? Người lại chẳng nghĩ là đang bị nhạo báng và sỉ nhục đến cực độ sao?”.
Anh Chị em,
Những gì thánh Gioan Kim Khẩu nhắc nhở đáng cho chúng ta suy nghĩ. Như thế, mỗi ngày, Chúa hào phóng gieo Lời, chúng ta hào hiệp nghe Lời; điều quan trọng là làm sao hào hùng đem Lời ra thực hành.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, xin cho Lời Chúa không chỉ thấu qua tai, thấm qua tim nhưng còn thánh qua tay con nữa”, Amen.
46.Tâm tình người đi gieo
(Suy niệm của ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt)
Bài dụ ngôn thật đẹp. Đẹp về hình ảnh phong phú. Đẹp về ý nghĩa sâu xa. Nhưng đẹp nhất vẫn là thái độ của người đi gieo. Người đi gieo đã có thái độ vừa hào phóng vừa kiên trì, vừa hy vọng vừa yêu thương.
Người đi gieo đã gieo một cách hào phóng. Hãy nhìn kìa: ông vốc từng vốc lớn hạt giống và rộng tay vung vãi. Ông gieo không tiếc xót. Ông gieo không tính toán. Ông gieo không loại trừ. Những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ nhận được hạt giống đã đành. Cả đến những mảnh đất sỏi đá, gai góc cũng được hưởng ơn mưa móc. Cả đến lối mòn có bước chân người cũng không bị lãng quên. Người đi gieo không bỏ rơi một mảnh đất nào, một ngõ ngách nào. Ông muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn.
Người đi gieo đã gieo một cách kiên trì, ông gieo bất kể ngày đêm. Ông gieo bất kể mưa nắng. Ông gieo bất kể những thất bại. Đợt gieo giống đầu tiên đã thất bại vì chim chóc tha đi, ông liền gieo tiếp đợt hai. Bị sỏi đá nắng hạn, cây lúa mất mùa, ông lại đi gieo tiếp đợt thứ ba. Bị gai góc bóp nghẹt, cây lúa bị lụi tàn, ông vẫn không nản, cứ gieo đợt thứ tư. Ông đúng là người đi gieo hạt không biết mỏi mệt.
Người đi gieo đã gieo trong niềm hy vọng. Niềm hy vọng của ông thật lớn lao. Chính với niềm hy vọng ấy, ông đã dám đầu tư tất cả tiền bạc, sức khỏe, thời giờ vào việc gieo hạt. Chính niềm hy vọng ấy đã giúp ông đủ sức mạnh vượt qua những khó khăn, đứng vững trước những thất bại. Vì hy vọng, ông gieo cả trên lối đi, trên đá sỏi, trong cỏ gai. Ông tin rằng có gieo thì có gặt. Chính niềm hy vọng ấy đã giúp ông kiên trì và sau cùng đi đến thành công.
Người đi gieo đã gieo trong tình thương yêu. Tình thương yêu của ông dạt dào lắm. Nên ông đã không ngại hao tốn tiền của, tâm trí, sức lực. Tình thương ấy bao la lắm. Nên ông động lòng thương đến cả những mảnh đất chai cứng, đá sỏi, gai góc. Tình yêu thương ấy mãnh liệt lắm. Nên ông mong sẽ cảm hoá được cả gai góc, sỏi đá, biến chúng thành đất màu mỡ phì nhiêu. Ông đã có thể chỉ chọn đất tốt mà gieo. Nhưng tình thương yêu mãnh liệt không cho phép ông làm thế. Vì ông không muốn loại trừ những miền đất chai cứng chứa đầy sỏi đá, cỏ gai.
Người đi gieo chính là Thiên Chúa hiện thân trong Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã gieo trong yêu thương. Yêu thương đến độ chính Người lại trở nên một hạt giống,chịu vùi chôn, chịu mục nát để biến cải những mảnh ruộng gai góc, sỏi đá thành màu mỡ phì nhiêu, mong một mùa gặt đầy những bông lúa chín vàng trĩu nặng.
Thiên Chúa là người đi gieo không biết mệt mỏi. Chúa Giêsu là người đi gieo say mê đến quên chính cả bản thân mình. Người muốn cho các môn đệ của Người tiếp tục công việc gieo Tin Mừng đi khắp mọi nơi.
Hôm nay Người muốn ta gieo một cách hào phóng. Hãy gieo không xẻn xo. Hãy gieo không tính toán. Hãy gieo không loại trừ. Hãy biết dùng mọi phương tiện hiện đại nhất để chuyên chở Tin Mừng. H ãy đem Tin Mừng tới mọi lãnh vực của đời sống. Hãy đem Tin Mừng tới tất cả mọi hạng người không loại trừ một ai.
Người cũng muốn ta kiên trì gieo hạt Tin Mừng. Hãy kiên trì như thánh Phaolô, cứ gieo dù gặp “thời thuận lợi hay không thuận lợi”. Hãy cứ gieo dù đá sỏi, chông gai. Hãy cứ gieo dù những thất bại, nhọc nhằn.
Nhưng điều Người mong chờ nhất là các môn đệ của Người hãy đi gieo yêu thương. Yêu thương không chỉ những mảnh đất phì nhiêu, nhưng yêu thương cả những mảnh đất sỏi đá, gai góc. Yêu thương không chỉ những người mình thương và những người thương mình mà còn yêu thương cả những người không ưa mình và mình không ưa: vì một tình yêu thương đích thực thì không loại trừ ai. Chỉ có tình yêu thương mãnh liệt như thế mới cảm hoá được cỏ gai, làm mềm được đá sỏi, biến tất cả thành màu mỡ phì nhiêu.
Đáp lời Chúa mời gọi, biết bao lớp người đã hăng hái ra đi gieo Tin Mừng tại vùng đất Lạng Sơn này.
Trong số đó phải kể đến Đức cố Giám mục Vinh Sơn Phaolô của chúng ta. Người đã là một người đi gieo không biết mệt mỏi. Qua bao ngày tháng, Ngài vẫn kiên trì không bao giờ chồn chân mỏi gối. Hôm nay Ngài đã trở thành một hạt giống vùi sâu trong lòng đất. Hạt giống ấy, tình thương ấy, sẽ làm mềm sỏi đá, hứa hẹn cho ta một mùa gặt bội thu.
Ta cũng không thể nào quên được công ơn của Đức Hồng Y Phaolô Giuse, cũng là một người đi gieo không biết mệt mỏi. Dù tuổi cao sức yếu với gánh nặng của Giáo phận Hà Nội và của Giáo hội Việt Nam, Ngài vẫn sẵn sàng ghé vai gánh đỡ Lạng Sơn trong những lúc cần thiết. Ngài đã gieo mồ hôi nước mắt làm phì nhiêu cánh đồng này. Công khó ấy chắc chắn sẽ góp phần rất lớn cho một mùa gặt mai sau.
Hôm nay, Chúa gởi tôi đến cánh đồng Lạng Sơn này. Lạng Sơn là quê hương tôi. Anh chị em đã đón nhận tôi như đón một người thân. Chúng ta thuộc về một gia đình. Hôm nay Chúa mời gọi tất cả chúng ta vào làm việc trong cánh đồng của Chúa. Chúng ta hãy hăng hái bắt tay vào việc đi gieo Lời Chúa. Hãy noi gương Chúa Giêsu, hào phóng, gieo kiên trì, gieo hy vọng và nhất là hãy gieo yêu thương. Gieo gì gặt nấy. Nếu ta gieo bác ái chắc chắn ta sẽ gặt được yêu thương, một mùa yêu thương tràn ngập trên núi đồi Lạng sơn- Cao bằng này.
GỢI Ý CHIA SẺ
1- Thiên Chúa không ngừng gieo Lời Chúa vào tâm hồn bạn. Bạn đã đón nhận Lời Chúa thế nào?
2- Thái độ của người đi gieo cho bạn cảm nghiệm gì về Thiên Chúa?
3- Chúa mời gọi bạn đi gieo Tin Mừng. Bạn phải có thái độ nào?
47.Kho báu đã mở – Charles E. Miller
(Trích trong ‘Mở Ra Những Kho Tàng’)
Không một nông dân nào thích thú bởi cảnh gieo giống lãng phí hạt giống như người nông phu trong bài Phúc âm hôm nay. Một nông dân cần cù thì sẽ gieo cẩn thận ở những nơi mà ông bảo đảm sẽ gặt hái được vụ mùa bội thu. Nhưng người nông dân trong Phúc âm thì phung phí những hạt giống, nhờ đó ông giới thiệu Thiên Chúa là Đấng luôn luôn quảng đại ban phát những hồng ân của Người.
Những hạt giống được giới thiệu đây là Lời Chúa, Lời ấy được tìm thấy trong những trang được linh ứng trong Thánh Kinh. Có bốn mươi sáu cuốn trong Cựu ước và hai mươi bảy cuốn trong Tân ước. Thiên Chúa gieo những hạt giống của Người vào trong tâm trí chúng ta và trong lòng của chúng ta trước, bởi ý nghĩa của Phụng vụ Lời Chúa trong khi cử hành thánh lễ.
Theo phụng vụ trước đây, những bài đọc thường được dùng hàng năm và thế là không thể giới thiệu được kho tàng phong phú của Thánh Kinh. Một hậu quả của việc xếp đặt như thế là một số lớn những đoạn súc tích rất hay không bao giờ được những người công giáo nghe vào những ngày chúa nhật. Dụ ngôn người con hoang đàng không có phần nào trong nghi thức phụng vụ ngày chúa nhật và câu chuyện người Samaritanô tốt lành cũng như thế. Những bài Thánh Thư cung cấp cho bài đọc đầu tiên như một danh sách dài đang chờ được chấp nhận để biên soạn sách Tông đồ công vụ, câu chuyện của Giáo hội tiên khởi được chọn một lần trong năm vào Chúa nhật Hiện Xuống. Không có bài đọc nào được lấy từ Cựu ước và sách Khải Huyền cũng chẳng bao giờ đọc trong thánh lễ ngày chúa nhật.
Công đồng Vaticano II, dùng một hình ảnh phong phú đã quyết định rằng: “Kho tàng Thánh Kinh đã khai mở cách dư thừa và phong phú để cung cấp cho các tín hữu” (Hiến chế về phụng vụ, số 51). Việc tu sửa phụng vụ đã làm viên mãn quyết định này bằng cách chọn lựa những đoạn Thánh Kinh được chia làm ba thời kỳ vào các chúa nhật chứ không còn là một thời kỳ như trước bằng việc cung cấp thêm bài đọc trước Phúc âm chứ không phải là một như trước.
Năm nay tính theo chu kỳ phụng vụ là năm A, những bài Phúc âm sẽ theo thánh Mathêu. Chu kỳ phụng vụ năm B giới thiệu Phúc âm theo thánh Marcô và chu kỳ phụng vụ năm Chúa theo thánh Luca. Phúc âm theo thánh Gioan trước hết được dùng vào các chúa nhật năm A trong suốt mùa chay, suốt mùa Phục Sinh và điền vào chu kỳ phụng vụ năm B. Suốt mùa Phục Sinh, bài đọc I được lấy từ sách Tông đồ công vụ, những mùa khác thì trái lại, bài đọc I luôn luôn lấy từ Cựu ước, bài đọc II thì luôn luôn lấy từ Tân ước. Sách Khải huyền là bài đọc II trong suốt mùa Phục sinh trong chu kỳ phụng vụ năm C.
Để thu được nhiều lợi ích qua việc giới thiệu cách dồi dào kho tàng Thánh Kinh, tất cả chúng ta phải làm cho mình nhiệt tình hơn trong việc tham dự thánh lễ. Quả thật, chúng ta phải công nhận rằng chúng ta có đến nhà thờ với nhiều thời gian nhưng chú ý đến các bài đọc thì không có mấy. Chúng ta phải lắng nghe trong tinh thần đức tin, đó là Đức Kitô đang nói với chúng ta khi Thánh Kinh được tuyên đọc (Hiến chế Phụng Vụ, số 56-57)
Cho Lời Chúa một vị trí quan trọng như thế, còn tiệc Thánh Thể thì sao? Một cách nhìn sự hiệp lễ là xem Mình và Máu của Chúa giống như mưa và tuyết đổ xuống từ trời cao và làm cho đất phì nhiêu. Sự hiệp lễ cho chúng ta ý nghĩa chúng ta cần, để khi nghe đọc Thánh Kinh chúng ta được những chân lý trong ấy hướng dẫn để sống theo ý muốn của Thiên Chúa. Thánh Thần không chỉ linh ứng cho những trang Thánh Kinh, Thánh Thần còn chúc phúc cho chúng ta qua công trình của Công đồng Vaticano II.
48.Sức mạnh của Lời Chúa
(Suy niệm của Lm. Phêrô Nguyễn Hương)
Với dụ ngôn “người gieo giống” rất quen thuộc, phụng vụ Lời Chúa hôm nay đưa chúng ta tới một chủ đề nền tảng, đó là: Sức Mạnh của Lời.
Chúng ta sẽ tập trung suy nghĩ ba điểm chính yếu của dụ ngôn: người gieo giống, hạt giống và những thửa ruộng khác nhau.
1. Thiên Chúa, Người gieo trong hy vọng
Trước hết, dụ ngôn nói về người gieo làm ta ngạc nhiên bởi vì sự phung phí của ông. Ông hành động như kẻ không chuyên nghiệp, vung vãi hạt giống khắp nơi, và hầu như không để ý tới chúng sẽ rơi vào đâu: trên vệ đường, trên sỏi đá, trên bụi gai, cuối cùng là trên đất tốt. Người gieo giống là biểu tượng về một Thiên Chúa của hy vọng: spes in semine (gieo trong hy vọng), của sự quảng đại quá mức đến độ “phung phí” trong việc ban phát các ân sủng và Lời của Người cho chúng ta. Một Thiên Chúa yêu hết mọi người và muốn Lời của Ngài đến với tất cả. Hay nói như Thánh Phaolô: «Thiên Chúa muốn mọi người được cứu độ và đạt tới sư nhận biết chân lý» (1 Tim 2,3-4). Và như thế trong thế giới này và trong các nền văn hóa dù chưa được được tin mừng hóa, người ta vẫn tìm thấy những chân lý và những giá trị mà chúng có nguồn gốc và sự viên mãn trong Thiên Chúa là Cha của tất cả và cũng là Người ban phát mọi sự thiện hảo. Thiên Chúa đó ban cho chúng ta Lời Chân Lý, Lời Sự Sống. Lời đó là kim chỉ nam và là luật sống của chúng ta. Lời đó cũng là hạt giống gieo vào lòng chúng ta.
2. Hạt giống
Hạt giống biểu tượng những gì là nhỏ bé nhưng lại chứa đựng một sức mạnh, một mần sống kỳ lạ nhiều lúc không thể tin được! Hạt giống cũng là biểu tượng của Lời Chúa, Lời được viết ra trong Sách Thánh. Nhưng hạt giống cũng chính là Đức Kitô Giêsu, vì Người là Lời sống động của Thiên Chúa, Lời nhập thể làm người, và là Lời viên mãn của Nước Trời. Lời đó làm tăng trưởng các giá trị hiện có trong các nền văn hóa, thanh tẩy chúng và đưa chúng tới sự hoàn hảo. Bởi thế, Giáo Phụ Giustino (+165) gọi những giá trị trong các tôn giáo và trong các nền văn hóa là “semi Verbi”, các hạt giống của Lời. Người, Lời hiệu quả của Cha, như mưa xuống trên đất đai (Bài đọc I), tưới gội đất đai, làm cho đất đai màu mỡ, và làm mọc lên những hoa quả tốt tươi tô đẹp cho đời. Hạt Giống thần linh này có một sức mạnh vô tận: là ban tặng ơn cứu độ cho tất cả, bất kỳ nơi đâu, bất kỳ ai, kể cả những lúc thất vọng nhất, sức mạnh đó không có hàng rào nào có khả năng ngăn cản được. Thế giới này là cánh đồng của Chúa Cha, luôn đẹp đẽ, đáng chiêm ngắm như Thánh vịnh hôm nay nói tới, không có những con người hay những thực tại mà không thể không cứu rỗi được. Đó là nền tảng của niềm hy vọng về ơn cứu độ kitôgiáo (Spes salvi, như ĐHG Benedetto XVI nhấn mạnh). Hãy cam đảm vươn tới những chân trời bao la của hy vọng, vượt trên cả mồ hôi, nước mắt và tuyệt vọng của kiếp người!
3. Những thửa ruộng khác nhau
Dụ ngôn nói tới những thửa ruộng khác nhau, ám chỉ những thực tại của thế giới và lòng mỗi người chúng ta. Thiên Chúa ban Lời và ân sủng cách quãng đại cho hết mọi người. Nhưng Người không có ép ai phải theo. Ai có tai để nghe thì hãy nghe. Thiên Chúa tôn trọng sự tự do của chúng ta. Hay nói đúng hơn, Thiên Chúa mời gọi chúng ta cộng tác với Người. Những mãnh đất khác nhau là lòng chúng ta có khả năng đón nhận hoặc từ chối hạt giống Lời và Ân sủng. Con người có khả năng chọn cho mình là vệ đường, là rỏi đá, là bụi gai, hay là mãnh đất tốt trước Lời Chúa. Và kết quả của hạt giống được gieo vào đất tốt làm chúng ta ngạc nhiên: hạt 30, hạt 60 và hạt 100! Sự khác nhau này không tùy thuộc vào người gieo mà lại tùy thuộc vào phẩm chất của đất, chính là thái độ đón tiếp Lời và thực hành Lời của mỗi người chúng ta.
Bài học áp dụng
- Hãy yêu mến Kinh Thánh và siêng năng đọc, tìm hiểu và áp dụng Lời Chúa vào trong cuộc sống hằng ngày.
- Hãy chuẩn bị cho lòng mình là mãnh đất tốt để Lời Chúa dễ bắt rễ, và thấm sâu vào tâm hồn, và hãy để cho Lời đó uốn nắn và biến đổi suy nghĩ, phán đoán và hành động của chúng ta.
- Hãy quảng đại và rao giảng Lời Chúa khi thuận tiện cũng như lúc không thuận tiện, ngay cả những hoàn cảnh xem ra không còn hy vọng gì nữa vì Lời đó là Lời cứu độ con người. Amen!
49.Mở tai, mở mắt – Achille Degeest.
(Trích trong ‘Lương Thực Ngày Chúa Nhật’)
Ý nghĩa đại cương của dụ ngôn người gieo giống được chính Chúa giải thích. Nhiều bài bình giảng đã quảng diễn về sau lời giải thích ấy. Ở đây chúng ta dừng lại mầu nhiệm đáng sợ: cách thức người ta tiếp nhận lời Chúa. Quả thật trong dụ ngôn có thuật lại 1 lời Chúa dạy rằng, nhiều kẻ bịt tai nhắm mắt lại để khỏi nghe khỏi thấy. Nhiều người được gọi là có phúc vì họ thấy và nghe.
1) Làm sao người ta có thể bịt tai nhắm mắt trước lời của Chúa? Việc ấy tuỳ thuộc vào sự chọn lựa thâm sâu dấu kín tận đáy lòng, bằng vào đó mà người ta quyết định về cuộc sống của mình. Vượt ngoài mọi luật tất định, sở dĩ lời Chúa dược đề ra cho người ta tin theo, là vì nơi con người có một hạt nhân tự do có thể quyết định đón nhận một cách hữu trách. Xét đoán theo nhân loại mỗi trường hợp riêng là việc không thể làm được. Điều quan trong là biết rằng con người có trách nhiệm khi đối diện lời Chúa. Do đó một con người có thể đã quyết định thâm sâu trong lòng khiến anh đui và điếc trước Chân Lý đang đến gặp anh. Nêu Chân Lý nhằm vào chỗ thâm sâu, quyết định ấy lại càng mãnh liệt dứt khoát. Thực vậy, khi con người cảm thấy liên luỵ đến cả định mệnh, anh sẽ hung dữ và bảo vệ các chọn lựa của mình và không chịu để cho người khác để lay chuyển. Một hiện tượng như thế đã xảy ra nơi những người Do thái gặp Đức Kitô. Hiện tượng ấy ngày nay vẫn còn xảy ra. Chúng ta không thể xét đoán trách nhiệm của những người từ khước TC và Đức Kitô. Nhưng bí ẩn của trách nhiệm ấy chất vấn chúng ta, vì nó đặt chúng ta vào một con đường đi không bao giờ cùng. Nếu quả thật chúng ta có đón nhận Lời Chúa thì vẫn chưa đón nhận hoàn hảo và chúng ta vẫn còn phải từ bỏ mình để theo những gì TC mời. Có thể mắt và tai chúng ta đã mở, nhưng chúng ta vẫn còn luôn luôn phải dọn sạch và tẩy rửa. Chúng ta có nghĩ đến việc ấy chăng.
2) Làm sao để đáng được lời Chúa phán với các môn đệ: phúc cho mắt các con vì được thấy, phúc cho tai các con vì được nghe? Bằng cách nỗ lực tiến đến một trạng thái tâm hồn. Các môn đệ là những người đơn sơ, ngay thẳng, không có hệ thống trí thức cứng ngắt, nghèo hèn, không có đặc quyền để bảo vệ, không có ích kỷ để chống giữ, gần gũi với cuộc sống thực và họ có trái tim trong sạch, đặc ân của những người ngay thẳng và giản đơn. Ngày nay để giữ cho mắt và tai luôn mở ra đón nhận Phúc âm, chúng ta phải được kháng nhiễm chống lại một bầu không khí tinh thần và luân lý, nó xác trộn tâm trí và làm vẩn đục trái tim. Có một thế giới ra sức biện minh cho bất cứ lý thuyết nào, bất cứ thói hư nào, lo âu duy nhất là tiền tài và danh vọng. Nhiều tờ báo, nhiều đài truyền thanh truyền hình đổ ra suốt ngày thỉnh thoảng được vài điều thât hay còn ngoài ra từng đống nguỵ biện, khiêu dâm, bạo hạnh, những cuộc trình diễn người ta nói đã được nghệ thuật thanh tẩy, nhưng làm vẩn đục tâm trí người xem. Câu hỏi là như thế này: chúng ta chọn để cho cái gì thấm nhập vào mình để cho những gì thế gian mời chào, hay để cho những gì Phúc âm đề nghị? Khả năng chăm chú nghe lời Chúa tuỳ thuộc vào câu trả lời.
50.Nhờ bác nông dân không chuyên
(Suy niệm của Lm. Xuân Hy Vọng)
Kính thưa quý cộng đoàn Phụng vụ! Đã là một người nông dân thực thụ thì trước khi xuống giống, họ phải chọn hạt giống tốt, chọn đất tốt để gieo hạt, rồi cần mẫn từng ngày chăm sóc cho đến mùa thu hoạch với kết quả mỹ mãn nhất có thể được.
Tuy nhiên, khi chúng ta nghe đoạn Tin Mừng hôm nay, điều đầu tiên dường như không ai trong chúng ta không khỏi thắc mắc: người gieo hạt giống trong đoạn dụ ngôn không phải là người nông dân chuyên nghiệp, cũng không thể nào là bác nông dân có kinh nghiệm trồng trọt được! Bởi chưng hạt giống tuy nhiều nhưng không rẻ chút nào nên không thể nào gieo rải tuỳ tiện được; thêm nữa, người gieo lúa này sao không gieo vào đất tốt để nắm chắc phần thắng bội phần vào mùa thu hoạch! Và một khi đã biết hạt giống mà gieo trên vệ đường, trên đá sỏi, trong bụi gai thì sẽ không đâm chồi nẩy lộc, sinh hoa kết trái, nhưng vẫn gieo là thế nào!
Đây chỉ là một loạt câu hỏi trong tâm trí của chúng ta khi được nghe hoặc đọc đoạn Tin Mừng này. Chắc chắn lời giải thích dụ ngôn của Chúa Giê-su ở đoạn cuối Tin Mừng quá ư rõ ràng, dễ hiểu hơn mọi cách chú giải khác, cho nên thay vì chúng ta giải thích nữa, thì chúng ta thử nhìn lại thuở ruộng tâm hồn bản thân, và thái độ cũng như tâm thế của ta khi đón nhận hạt giống ra sao.
Như đã nói trên, Thiên Chúa chính là người gieo giống trong đoạn dụ ngôn, và dĩ nhiên Ngài không phải là người nông dân chuyên nghiệp! Tuy vậy, nhờ lí do Ngài không là bác nông dân thực thụ cho nên tất cả mọi ruộng đất, muôn loại đất trồng đều được Ngài gieo hạt mầm. Vì lẽ, hình ảnh mảnh đất chính là tâm hồn chúng ta, chính là cuộc đời, chính là chặng đường đời chúng ta; và hạt giống Ngài gieo không khác hơn là sự sống, ơn sủng, Lời Chúa, ý định, đặc sủng, hồng ân, cơ hội, các giá trị Nước Trời như bình an, công bình, chân lý, thiện hảo, tốt lành…Chính vì thế, Ngài không loại bỏ những thuở ruộng cằn cỗi, khô cháy; Ngài cũng không khước từ những mảnh đất hoang tàn, bị bỏ quên; Ngài càng không chê bai vùng đất chẳng có một chút tiềm năng đơm hoa kết quả. Ngài vẫn gieo, vẫn ban phát, vẫn trao ban tất cả hạt giống cho mọi tâm hồn dẫu như là vệ đường rực nóng vào mùa nắng, dù là sỏi đá trơn nhẵn chen chúc, dù là bụi gai khát cháy, dành giật dinh dưỡng từ khí trời, mưa rơi, “như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn, cũng thế, lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác” (Is 55, 10 - 11).
Tạ ơn Chúa vì Ngài không chỉ gieo vào những thuở đất tươi tốt, có tiềm năng đơm hoa kết trái cho vụ mùa thu hoạch, mà Ngài đón nhận hết tất cả các mảnh đất tâm hồn của chúng con! Vì vậy, chúng ta cùng thử nhìn lại tâm hồn, cuộc đời của bản thân, cũng như thái độ, tâm tình hay tâm thế của chúng ta mỗi khi được đón nhận ‘hạt giống’ từ việc Chúa gieo trồng một cách trực tiếp hoặc gián tiếp qua Giáo Hội, qua các thừa tác viên có chức Thánh, qua các biến cố trong đời…! Nhưng trước đó, chúng ta cùng nhau tìm hiểu một câu mà mỗi khi Chúa kết thúc chuyện dụ ngôn đều được thuật lại: “ai có tai thì hãy nghe” (Mt 13, 9). Đây dường như là một lời nhắc nhở không quá dư thừa vì trong thời Cựu ước tiên tri I-sai-ah cũng đã tuyên sấm: “các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy. Vì lòng dân này đã ra đần độn, chúng đã nặng tai, còn mắt thì chúng nhắm lại, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa lành cho chúng” (Mt 13, 14 - 15; x. Is 6, 9 - 10). Tuy nhiên, nhiều người trong chúng ta khi nghe câu nhắc nhở đại loại thế này thì thường phản hồi: ‘biết rồi khổ lắm nói mãi!’ hoặc ‘bổn cũ nghe mãi chán lắm rồi’, còn có nhiều câu hồi đáp ngây ngô như ‘ai mà chẳng có tai, mà đã có lỗ tai rồi thì nghe là chuyện miễn bàn. Cho nên không cần nhắc thế đâu hic hic’. Đúng thật, khó cho người giảng dạy và cũng không dễ dàng cho thính giả và học viên! Dù vậy, điều mà Chúa nhắc nhở mỗi người chúng ta ở đây là: không chỉ nghe bằng hai chiếc lỗ tai được gắn trên khuôn mặt cho cân, mà mỗi khi nghe thì hãy chú tâm (cho con tim tham gia), lắng đọng tâm hồn, chăm chú nghe hầu lãnh hội - đón nhận - thực hành, chứ không ‘nghe suông, nghe lấy lệ, nghe cho xong, nghe cho có, nghe từ tai này chạy qua tai kia rồi chạy mất không ngày gặp lại’. Hơn nữa, việc chú tâm lắng nghe này dường như nghe dễ dàng, nhưng thật sự lại gian nan, vất vả, cần rèn luyện nỗ lực mãi liên như thể cách diễn đạt “các đau khổ đời này có ghê gớm đến đâu, cũng chẳng thể nào sánh với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta” (x. Rm 8, 18).
Sau cùng, chúng ta tự hỏi và xem xét tâm hồn bản thân đang thuộc loại đất nào, có tâm tình, thái độ nào khi được ‘gieo hạt giống vào lòng’? Phải chăng ‘đất vệ đường’: nghe rao giảng Nước Trời mà không hiểu, không chịu tìm hiểu, không đâm rễ sâu trong lòng, dễ dàng để mất đi (x. Mt 13, 19); hay thuộc dạng ‘đá sỏi’: nghe Lời Chúa và vui vẻ đón nhận, nhưng đòi ‘tốt nghiệp sớm’, không đâm rễ sâu, lại nhất thời nữa, đặc biệt lúc gặp gian nan hoặc bị ngược đãi, bị bắt bớ vì Chúa thì vấp ngã và bỏ cuộc ngay? (x. Mt 13, 20 - 21). Nếu không rơi vào hai trường hợp trên, thì chúng ta có thể đang ở tình trạng ‘bụi gai’ chăng? nghĩa là được nghe Lời Chúa, nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không sinh hoa kết quả gì (x. Mt 13, 22). Trái lại, loại đất tâm hồn ai cũng trông mong, ai cũng muốn trở thành, chính là thuở đất tốt tươi mầu mỡ, cụ thể: nghe Lời Chúa, hiểu và đón nhận hầu đem ra sống hằng ngày, nên đơm bông kết trái và được thu nhận bội phần khi đến mùa (x. Mt 13, 23).
Giờ đây, chúng con đặt mình trước Chúa mà cầu nguyện: Lạy Chúa, xin cho tâm hồn chúng con luôn trở nên mảnh đất tốt tươi để khi Chúa gieo hạt giống vào lòng, được trổ sinh hoa trái. Cho dẫu dòng đời cứ đổi thay, mọi thứ bị cuốn trôi để lại lo toan, khó khăn thử thách như thể không vượt qua nỗi, thì cho chúng con luôn biết mở rộng tâm tư, có thái độ khiêm nhu, chú tâm lắng nghe, khắc ghi trong lòng, hầu làm lẻ sống đời chúng con.
Tạ ơn Chúa vì không hề chê bỏ
Tâm hồn con dù bé nhỏ mong manh
Dù thuở ruộng đất trồng chẳng tươi xanh
Chúa vẫn gieo, trông thức canh đêm ngày
Mãi vun trồng, hằng tra tay chăm bón
Cho tới khi hạt chồi non mơn mởn
Cây trổ sinh hoa trái, vươn cao lớn
Mùa thu hoạch bội phần, ơn siết bao. Amen!
51.Hạt Giống Lời Chúa
(Suy niệm của Lm Giuse Đinh Lập Liễm)
A. DẪN NHẬP.
Lời Chúa là đèn soi bước đường chúng ta đi, là ánh sáng chỉ đường trong đêm tối và là lương thực nuôi linh hồn chúng ta. Lời Chúa được ví như hạt giống, tự nó có sức phát triển mạnh mẽ, nhưng hạt giống ấy, tuy là hạt giống hảo hạng có sức mạnh vô song, cũng cần có điều kiện thuận lợi để phát triển. Chúng ta có nhiệm vụ phải làm cho hạt giống ấy nảy nở và phát triển. Chúa đòi chúng ta phải cộng tác vào trong công việc này.
Hạt giống Lời Chúa được gieo vãi khắp nơi một cách dồi dào, nhất là gieo vào lòng người. Hạt giống ấy có được tiếp nhận hay không, hoặc được tiếp nhận một cách ơ hờ lạnh nhạt, hoặc được tiếp nhận một cách trân trọng, thì hạt giống ấy được phát triển tùy theo thái độ của từng người. Chúng ta cố gắng biến thành thửa đất tốt để đón nhận hạt giống Lời Chúa, hy vọng hạt giống ấy sẽ sinh hoa kết quả, hạt sinh 30, hạt sinh 60 hay sinh 100 hạt khác.
Tâm hồn mỗi người là một thửa ruộng, và không có thửa ruộng nào là vô ích. Nhưng để thửa ruộng là mảnh đất phì nhiêu đòi hỏi mỗi người chúng ta phải ra công cầy xới. Đương nhiên không có cuộc cầy xới nào mà không đòi phải vất vả, long đong. Tâm hồn chúng ta sẽ không là mảnh đất sinh hoa trái nếu chúng ta không chịu hy sinh, mất mát lo cầy xới, gạn lọc, nhổ hết gai góc, nhặt đi những sỏi đá của ích kỷ hẹp hòi, của những đam mê hư hèn, của gian tham lừa lọc, của thù hận ghen tương.
Như vậy Lời Chúa hôm nay kêu gọi chúng ta đừng để tâm hồn mình thành sỏi đá, đường đi bởi do lòng ích kỷ và thói vô tâm, cũng đừng để tâm hồn mình là bụi gai bởi lòng tham những của hư hèn và tính ươn lười ngại hy sinh cố gắng, nhưng là hãy ra công cầy xới cho hồn mình là mảnh đất phì nhiêu.
B. TÌM HIỂU LỜI CHÚA.
+ Bài đọc 1: Is 55,10-11.
Dân Do thái đang phải sống trong cảnh lưu đầy, niềm tin đang lụi dần, tiên tri Isaia được sai đến an ủi, khuyến khích và nói cho dân biết rằng Thiên Chúa đã hứa cho dân thoát cảnh lưu đầy và được trở về quê hương.
Tuy thế, nhiều người Do thái tỏ ra nghi ngờ lời hứa đó, họ không thể tin được. Tiên tri Isaia phải nói cho họ biết tính chất phong phú của lời Chúa giống như mưa và tuyết thấm vào đất làm cho đất nên phì nhiêu thế nào thì lời Chúa luôn luôn hữu hiệu như vậy: Ngài đã nói thì thế nào cũng xẩy ra đúng như lời Ngài đã nói, Ngài đã hứa thì chắc chắn Ngài sẽ thực hiện. Lịch sử đã minh chứng cho lời tiên tri Isaia: dân Do thái đã được hồi hương vào năm 538 trước công nguyên đúng như lời đã báo trước.
+ Bài đọc 2: Rm 8,18-23
Trong đoạn thư gửi tín hữu Rôma mà phụng vụ hôm nay ghi lại, thánh Phaolô cố cho chúng ta hiểu thế nào là niềm hy vọng của người Kitô hữu. Tuy mọi người đã phạm tội và bị tước mất vinh quang Thiên Chúa, nhưng họ được trở nên công chính do ân huệ Thiên Chúa ban không, nhờ công trình cứu chuộc được thực hiện trong Đức Giêsu Kitô. Niềm hy vọng của Kitô giáo là một sự chờ đợi, được thực hiện trong nước mắt khổ đau như một cuộc vượt qua cái chết.
Tuy sống trong cuộc đời đầy đau khổ nhưng Kitô hữu luôn lạc quan hướng về tương lai, chờ đợi ngày được hưởng ơn cứu độ viên mãn trong Nước Trời.
+ Bài Tin mừng: Mt 13,1-23.
Trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn về người gieo giống đi gieo lúa, để dạy rằng cũng một lời Chúa rao giảng nhưng sinh nhiều hiệu quả khác nhau là tùy theo thái độ đón nhận của các tâm hồn người nghe.
Để ý nhận xét, ta thấy người nông phu này gieo hạt giống xuống mọi loại đất mặc dù biết trước là nhiều hạt sẽ không nảy mầm mọc lên. Điều đó có ý nói Thiên Chúa rất hào phóng sẵn sàng ban lời Ngài cho mọi người và ban cách quảng đại dồi dào.
Một nhận xét nữa là dụ ngôn kể ra 4 loại đất trong đó có tới 3 loại đất xấu. Điều đó có ý nói là có rất nhiều người không sẵn sàng đón nhận lời Chúa để cho lời ấy sinh hoa kết quả. Nhưng cũng có những người thiện chí biết đón nhận lời Chúa và đem ra thực hành để cho Lời Chúa sinh hoa kết quả dồi dào: hạt sinh 30, 60, 100 hạt khác.
Qua bài dụ ngôn hôm nay, Giáo hội muốn nhắc nhở chúng ta phải nhận thức giá trị thiêng liêng của Lời Chúa, để nhờ đó chúng ta biết tha thiết lắng nghe và chăm chỉ đem ra thực hành trong đời sống hằng ngày.
C. THỰC HÀNH LỜI CHÚA.
Lời Chúa sinh hoa kết quả.
Khi đi truyền giáo, Chúa Giêsu rao giảng về Nước Thiên Chúa hay Nước Trời. Đây là những ý tưởng quá trừu tượng mà thính giả phần lớn là dân quê, ít học, ngay các tông đồ nồng cốt cũng ở trong tình trạng đó. Để diễn tả về Nước Trời, Chúa Giêsu hay dùng dụ ngôn để giảng dạy, mỗi dụ ngôn diễn tả được một khía cạnh của Nước Trời. Đây là một lối giảng dạy rất cụ thể , dễ hiểu, hấp dẫn, động não để đi từ cái cụ thể đến cái trừu tượng mà các nhà hiền triết thời xưa thường dùng.
Trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn người gieo giống đi gieo lúa để nói về hạt giống của Lời Chúa. Theo đó, Lời Chúa như hạt giống được gieo vào lòng mọi người để có thể phát triển và sinh hoa kết quả tùy theo thái độ đón nhận của từng người: có người không chấp nhận, có người chấp nhận với thái độ ơ hờ lạnh nhạt, có người đón nhận với lòng thành để Lời Chúa có thể sinh hoa kết quả dồi dào gấp 30, 60 hay 100 lần.
I. LẮNG NGHE LỜI CHÚA.
1. Lời Chúa trong Thánh Kinh .
Thấu hiểu huấn lệnh Chúa truyền, Giáo hội đã khuyên nhủ chúng ta:”Thánh công đồng Vatican 2 nhiệt liệt cổ vũ các tín hữu chuyên cần lắng nghe và đọc Thánh Kinh, suy gẫm và sống Lời Chúa, vì đó là khoa học cao siêu dạy về Chúa Kitô. Vì theo thánh Giêrônimô:”Dốt Thánh Kinh là không hiểu biết về Chúa Kitô”(cf Verbum Dei # 25). Thánh Kinh dạy cho chúng ta hiểu biết về Chúa, am tường về các mầu nhiệm cao cả của Nước Trời, hay nói cách khác ,Thánh Kinh là Lời Thiên Chúa nói với chúng ta, tỏ cho chúng ta thánh ý của Ngài.
2. Ba bước đón nhậnLời Chúa.
Theo Mark Link, có ba bước trong việc lắng nghe Lời Chúa, mỗi buớc một tiến hơn:
* Bước thứ nhất là nghe Lời Chúa. Chúng ta có thể gọi đây là bước của trí não. Bước này bao hàm việc chăm chú lắng nghe, đọc và giải thích Kinh thánh.
* Bước thứ hai là trân trọng tích giữ Lời Chúa. Bước này có thể được gọi là bước của trái tim, bao hàm việc ghi sâu vào lòng lời ta vừa nghe, và suy nghĩ xem có cách nào áp dụng lời ấy vào cuộc sống và làm sao để lời ấy biến cuộc sống của chúng ta nên tốt đẹp hơn. Bước thứ hai này không nhất thiết xẩy ra tại nhà thờ. Nó có thể khởi sự tại nhà thờ nhưng thường kéo dài suốt tuần lễ sau khi chúng ta suy nghĩ Lời Chúa đã nghe hôm Chúa nhật.
* Bước thứ ba là đem Lời Chúa ra thực hành. Nếu chúng ta gọi bước thư nhất là của “trí não”, bước thứ hai là của “trái tim”, thì chúng ta có thể gọi bước thứ ba là bước của “linh hồn”. Bước này bao hàm tác động lên những gì trí óc chúng ta lãnh nhận và con tim chúng ta tích chứa giữ gìn.
3. Bốn thái độ tiếp nhận Lời Chúa.
Theo bài Tin mừng, Chúa Giêsu đã phân chia thành 4 loại đất mà người nông phu gieo hạt giống vào. Bốn loại đất ấy tiêu biểu cho 4 thái độ của con người trước Lời Chúa:
* Đất vệ đường: những kẻ chẳng thiết tha gì đến Lời Chúa. Lời gieo xuống đó chẳng bao lâu thì bị qủi dữ cướp đi.
* Đất lẫn sỏi đá: những người mau mắn đón nhận Lời Chúa nhưng không qúi chuộng bao nhiêu. Khi gặp chút gian khó là bỏ cuộc.
* Đất có nhiều gai: những người cũng đón nhận Lời Chúa, nhưng điều họ quan tâm hơn là những đam mê, vui thú, của cải...Các thứ sau này như gai góc um tùm dần dần làm cho Lời Chúa chết ngẹt.
* Đất tốt: những người sốt sắng đón nghe Lời Chúa, ghi sâu vào tâm hồn và quảng đại đem ra thi hành trong cuộc sống.
Mỗi người phải chuẩn bị đất tốt để đón nhận hạt giống Lời Chúa:
. Đất phải xốp: không cứng như vệ đường, tức là phải có tinh thần khao khát Lời Chúa như một nhu cầu của sức sống để lắng nghe, tìm hiểu và thực hành lời Chúa.
. Đất không có sỏi đá: tức là phải cất những chướng ngại vật như: sự lười biếng, thờ ơ, chểnh mảng Lời Chúa, bỏ các thành kiến, khuynh hướng xấu trong tâm hồn.
. Đất không có gai: tức là tâm hồn phải thanh thỏa, không có những bồn chồn lo lắng về những sự ở đời như thú vui xác thịt, danh vọng, của cải vật chất... vì những cái đó là những gai góc bóp chết lời Chúa.
. Đất tốt: là tâm hồn khiêm nhường biết tin tưởng, trông cậy và yêu mến Lời Chúa để biến đổi đời sống (Trần hữu Thành, Suy niệm Tin mừng Chúa nhật năm A, tr 218).
II. SỐNG THEO LỜI CHÚA..
1. Sức mạnh của Lời Chúa.
Hạt giống lời Chúa là thứ hạt giống tốt có thể phát triển mạnh. Lời Chúa có thể thay đổi được lòng người nhưng Chúa không muốn can thiệp vào đời tư của con người một cách thô bạo. Thiên Chúa tôn trọng tự do của con người.
Lời Chúa tự nó có sức mạnh vô biên. Ta có thể ví lời Chúa như nước chảy, nước rất mềm, nhưng có thể làm cho đá mòn như người ta thường nói:”Nuớc chảy đá mòn” (tục ngữ). Lời Chúa tuy êm ái nhẹ nhàng nhưng có sức bào mòn những gì gồ ghề trong tâm hồn để trở nên những viên đá tròn trịa.
Thiên Chúa cứ gieo hạt giống Lời Chúa vào lòng người, còn việc hạt giống đó có phát triển được hay không là do thái độ của tùng người có muốn cộng tác hay không.
Truyện: Nước làm sạch rổ rau.
Bà vợ đi lễ về làm cơm sáng hơi muộn cho làm người chồng khó chịu. Người chồng thì khô khan, thỉnh thoảng mới đến nhà thờ. Vợ thì siêng năng đi lễ để nghe Lời Chúa.
Bụng đang đói, chồng tức bực hỏi vợ:
- Em đi lễ hằng ngày như vậy để được cái gì?
Bà vợ trả lời:
- Được nhiều lắm, anh ạ.
Chồng hỏi tiếp:
- Được cái gì?
Vợ thản nhiên đáp:
- Được nghe Lời Chúa. Được Lời Chúa soi dẫn và rửa sạch tâm hồn em!
Chồng trợn mắt:
- Rửa sạch?
Vợ chỉ tay vào rổ rau mới rửa, trả lời:
- Vâng, nước đã làm cho bụi bặm rổ rau này sạch trơn!
Người chồng hiểu, lặng thinh và suy nghĩ!
2. Sống đạo bằng gì?
Nếu được hỏi câu này, một người bàng quan nhìn chúng ta sống sẽ trả lời rằng: họ sống đạo bằng đọc kinh, bằng nhận lãnh các bí tích và bằng tham dự các lễ nghi.
Đúng vậy, người Công giáo chưa hoặc rất ít sống đạo bằng Lời Chúa. Nếu sống đạo bằng đọc kinh thì sau giờ kinh là hết sống đạo! Nếu sống đạo bằng lãnh nhận các bí tích thì có bao nhiêu dịp sống đạo đâu! Và nếu sống đạo bằng cách tham dự các lễ nghi thì sẽ không còn sống đạo khi ra khỏi nhà thờ! Vả lại, đạo ở các kinh đọc, trong các bí tích và trong những lễ nghi không thấm nhập vào cuộc đời, vào xã hội.
Đạo là đường, sống đạo là đi đường. Trong cuộc hành trình này. Lời Chúa chỉ hướng cho ta đi. Lời Chúa dạy ta giải quyết những tình huống như thế nào, Lời Chúa là kim chỉ nam đưa ta tới cùng đích (Lm Carolô, Sợi chỉ đỏ, năm A, tr 387-388).
Truyện: Lời Chúa khắc ghi trong lòng.
Hôm ấy, một nhà thừa sai Công giáo gặp một cậu bé người Ả rập trên đường từ trường về nhà. Nhà truyền giáo vui vẻ hỏi:
- Sao, hôm nay con học thêm được gì về sách Coran?
Mắt cậu sáng lên và mau mắn đọc thuộc lòng những câu trích từ sách Coran là sách thánh của các tín đồ Hồi giáo. Nhà truyền giáo nói thêm:
- Bây giờ, con thử viết những lời đó trên đất để cha có thể hiểu dễ dàng hơn và học mau thuộc hơn không?
Cậu bé đáp:
- Thưa cha, không được! Lời Thánh phải được viết trong trí và ghi khắc trong lòng chứ không thể viết trên đất được.
Theo tư tưởng của cậu bé đó thì Kinh thánh phải được ghi khắc trong tâm hồn, nghĩa là Lời Chúa phải thấm nhập vào lòng trí người Kitô hữu để họ phải sống bằng Lời Chúa.
Sống đạo là để cho Lời Chúa thấm nhập tâm hồn.
Sống đạo là để cho Lời Chúa hướng dẫn cuộc sống.
Sống đạo là để cho Lời Chúa tuôn trào ra cửa miệng và thấm nhuần môi trường sống.
III. PHỔ BIẾN LỜI CHÚA.
Lắng nghe và thực hành Lời Chúa là điều cần thiết nhưng chưa đủ, chúng ta còn có sứ mạng rao giảng Lời Chúa cho người khác. Chúa Giêsu đã nói:”Nếu các con đã lành nhận nhưng không, thì cũng phải cho đi nhưng không” (Mt 11,08). Nếu bản chất của Hội thánh là truyền giáo thì bản chất của những thành viên trong đó cũng phải là truyền giáo.
Lời Chúa phải được chúng ta loan truyền để mang lại nhiều mùa gặt khác. Cũng như những hạt giống được gió đưa đi, rơi xuống và nảy mầm ở nơi xa, hạt giống Phúc âm phải được rải ra từ chính tấm lòng của chúng ta vào trong lòng anh em chúng ta. Nếu chúng ta giữ Lời Chúa cho riêng chúng ta, chắc chắn chúng ta sẽ mất Lời Chúa. Hạt giống không phải được tạo ra để nằm trong một góc của bồ lúa, mà là để được nảy sinh trong những cánh đồng và cuối cùng là trên khắp thế gian.
Mỗi người chúng ta tùy theo ơn gọi , địa vị, chức vụ và khả năng, đều được Chúa mời gọi lãnh nhận sứ vụ rao giảng Lời Chúa, như hạt giống được gieo vào hồn chúng ta, như sức sống nuôi dưỡng làm cho triển nở tới thời sung mãn, để rồi sau đó lại phải gieo rắc sự dư tràn đó vào lòng những người khác. Đó là sứ mạng Chúa ủy thác cho mỗi người chúng ta phải chu toàn.
Truyện: Rao giảng bằng cuộc sống.
Khi một người ra đi gieo Lời Chúa, người ấy không biết rõ việc mình đang làm và kết quả của hạt giống đó sẽ ra thế nào thì ông H.L. Gee đã thuật lại cho chúng ta câu chuyện sau đây:
Trong xóm đạo của ông, có một cụ già cô độc tên là Tôma. Cụ thọ hơn bạn bè của cụ nên không còn ai biết cụ nữa. Khi cụ Tôma qua đời, ông Gee nghĩ rằng không ai đi đưa đám cụ nên ông quyết định đi để còn có người đưa cụ đến nơi an nghỉ cuối cùng. Không có ai đi đưa cả, hôm đó trời lại mưa dầm ướt lạnh. Khi quan tài đến nghĩa trang, có một quân nhân đứng ở cổng chờ, đó là một sĩ quan nhưng trên áo mưa không thấy quân hàm. Quân nhân đó đứng bên huyệt dự lễ an táng. Xong lễ, ông ta tiến đến bên huyệt đưa tay lên chào theo nghi thức dành cho một vị vua. Rồi ông Gee và quân nhân đó ra về.
Khi họ đang đi, gió thổi bật cái áo mưa của vị sĩ quan và ông Gee thấy quân hàm của ông ta, quân hàm thiếu tướng. Vị sĩ quan nói với ông Gee:
- Có lẽ ông ngạc nhiên không hiểu tôi làm gì ở đây. Nhiều năm trước đây cụ Tôma là giáo viên dạy giáo lý ở trường tôi. Tôi là một thằng bé ngỗ nghịch và là một thứ gai nhức nhối cho cụ. Cụ không hề biết cụ đã làm gì cho tôi nhưng cả đời tôi mang ơn cụ, và hôm nay tôi phải đến để nghiêng mình chào tiễn cụ lần cuối.
Ông Tôma không biết được việc mình đã làm, không một giáo sư hay nhà truyền giáo nào biết được. Công tác của chúng ta là gieo ra không chút nản lòng và phần còn lại hãy để cho Chúa định liệu.
Khi một người đi gieo giống, anh ta không thể và không được trông đợi có kết quả tức khắc. Trong thiên nhiên, sự tăng trưởng không bao giờ vội vã, phải mất một thời gian dài để hạt giống đơm bông kết trái, và có thể còn phải mất thời gian dài hơn nữa để hạt giống nảy mầm trong lòng người.
Chúng ta tin chắc rằng hạt giống Lời Chúa có sức tăng trưởng phi thường trong những môi trường thuận lợi. Công việc chúng ta là gieo, cứ gieo rồi để hạt giống mọc lên và khi đã mọc lên thì phát triển mạnh mẽ để sinh hoa trái dồi dào
Truyện: Hạt giống bông lau.
Trong số những vị anh hùng xây dựng Hợp chủng quốc, phải kể đến Benjamin Flanklin, tạ thế năm 1790. Ông là một văn sĩ, nhà ấn loát và xuất bản ; lại còn là một nhà phát minh, một khoa học gia, thương gia và nhà ngoại giao. Một hôm, ông nhận được món quà từ Ấn độ. Đó là một cây chổi bông lau. Nhìn cây chổi, ông thấy có vài hạt còn dính lại ở đó, ông đã nhặt ra và lấy đem gieo, thế là hạt giống nảy mầm, sinh hoa kết hạt. Tới mùa gặt, ông lại lấy những hạt giống đó đem phân phát cho các bạn bè xóm ngõ. Tất cả đều đem gieo và chẳng bao lâu, Hoa kỳ đã có một kỹ nghệ làm chổi bông lau phát đạt rải rác khắp nơi trong quốc gia. Đó cũng là nhờ Benjamin Franklin đã có sáng kiến, biết lợi dụng vài hạt giống nhỏ mọn.
Sau khi đã tìm hiểu lời Chúa, chúng ta phải quyết tâm lắng nghe, thực hành và phổ biến Lời Chúa cho người khác. Muốn cuộc đời chúng ta sinh hoa kết quả, muốn cho bản thân thành đạt trên đường đời, hãy kiểm tra ruộng lúa tâm hồn thường xuyên và kỹ lưỡng như người nông dân luôn biết săn sóc ruộng sạ của mình. Càng vất vả cầy bừa, diệt cỏ, càng can đảm diệt tính hư nết xấu, Lời Chúa gieo xuống, càng đem lợi ích cho cuộc đời chúng ta.
52.Tâm tình người gieo giống
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Hữu)
Chúa Giêsu đã đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật giảng thuyết khi truyền đạt sứ điệp bằng những dụ ngôn. Dụ ngôn Chúa kể hôm nay là chuyện về người gieo giống. Người gieo giống đi gieo hạt giống khắp nơi: Vệ đường, sỏi đá, bụi gai và đất tốt.
Nhưng chỉ có đất tốt, hạt giống mới mọc lên và đơm bông kết trái, hạt được một trăm, hạt sáu mươi, hạt ba mươi. Còn vệ đường, thì bị chim trời ăn mất; sỏi đá bị nắng trời thiêu đốt; bụi gai thì bị gai làm chết ngạt.
Nghe vậy có người thắc mắc phàn nàn: Người gieo giống này thật là gàn dở: tại sao lại gieo hạt cả trên bờ, sỏi đá và bụi gai?
Thực ra người gieo giống này không gàn dở đâu. Vì ở Palestina không như ở Việt Nam.
Ở Việt Nam đồng bằng và đồi núi trung du phân biệt rõ rêt. Vùng đồng bằng thì đất đai màu mỡ, ruộng ra ruộng, bờ ra bờ. Người nông dân cày bừa kỹ càng cẩn thận rồi mới tra hạt.
Còn Palestina là miền đồi núi trung du, đá sỏi, ruộng và bờ cũng gần như nhau. Người nông dân gieo hạt trước rồi mới cày sới sau. Thế nên mới có cảnh hạt rơi vào đất tốt, hạt văng trên bờ, hạt lăn vào bụi gai, hạt nằm trên sỏi đá.
Tuy nhiên, dù có rơi trên mảnh đất nào đi nữa, thì hạt giống cũng vẫn là hạt giống. Còn đất thì có đến bốn loại khác nhau. Đất xấu thì có đến ba. Đất tốt chỉ có một.
Đất xấu thì hạt giống chết yểu. Đất tốt thì hạt giống mọc lên đơm bông kết trái. Như thế, thành công hay thất bại, không phải tại hạt giống hay tại người gieo mà là tại đất.
Đất tốt tượng trưng cho người nghe Lời Chúa và đem ra thực hành.
Đất xấu tượng trưng cho kẻ xấu, nghe Lời Chúa, nhưng lại không đem ra thực hành. Nếu có thực hành, thì cũng làm theo kiểu xu thời: dễ thì làm, khó thì bỏ; thuận lợi dễ dàng thì theo đạo, khó khăn cấm cách thì bỏ đạo; nhàn rỗi thì đi lễ, bận bịu thì nghỉ lễ.
Hạt giống là chính Chúa Giêsu. Người gieo giống là Thiên Chúa Cha. Thân phận Chúa Giêsu và lời của Người nhiều khi cũng như hạt lúa gặp nhiều đớn đau thất bại. Kẻ phỉ báng chống đối nhiều hơn người thành tâm đón nhận.
Biết bao nhiêu người nghe Chúa giảng, xem những phép lạ Chúa làm, ăn những bánh Chúa ban, thế mà chỉ có vài chục người tin theo Chúa làm môn đệ.
Nhưng không vì thế mà chương trình cứu độ nhân loại của Chúa bị thất bại, Tin mừng không được loan báo, Giáo hội không tồn tại và phát triển.
Chỉ cần hạt giống được gieo vào đất tốt cũng đủ làm nên một mùa màng bội thu. Chỉ cần một nhóm nhỏ các môn đệ và các Tông đồ cũng đủ làm cho Tin Mừng được loan báo đến tận cùng trái đất… Điều đó cho chúng ta thấy sức mạnh vô song của hạt giống Giê-su trên và không có thế lực nào có thể cản trở quyền năng của Thiên Chúa trên mảnh đất trần gian.
Lạy Chúa, xin cho con luôn là mảnh đất tốt để hạt giống Tin mừng, hạt giống đức tin được nay nở và đơm bông kết trái dồi dào. Amen.
53.Hạt giống Lời Chúa
(Trích trong ‘Niềm Vui Chia Sẻ’)
Ông Chirgwin, trong quyển sách mang tựa đề: “Thánh Kinh trong thế giới truyền giáo”đã kể câu chuyện sau đây:
Tokichi Ishi-I, một tên giết người không gớm tay, đã đạt được kỷ lục hạ sát nhiều nạn nhân nhất bằng những phương thế không thể tưởng tượng nổi.
Hắn ta tàn nhẫn hạ sát đàn ông, đàn bà, kể cả trẻ con. Với bàn tay khát máu, hắn đã thủ tiêu bất cứ người nào tình cờ hắn gặp và muốn giết. Nhưng cuối cùng, hắn cũng bị bắt và bị kết án tử hình.
Lúc ở nhà tù chờ ngày hành quyết, hai phụ nữ đi công tác tông đồ thử khuyên nhủ hắn, nhưng tất cả những câu hỏi han, trò chuyện của họ không làm cho hắn mảy may cảm lòng, trái lại hắn nhìn thẳng vào họ với cặp mắt dữ tợn như một hung thủ.
Cuối cùng, mất hết kiên nhẫn, hai phụ nữ ra về. Hai bà chỉ để lại cho hắn quyển Thánh Kinh Tân Ước, với một hy vọng mỏng manh là hắn sẽ đọc và Lời Chúa sẽ hoạt động nơi mà tiếng nói con người trở nên hoàn toàn bất lực.
Niềm hy vọng của họ đã trở thành hiện thực, Ishi-I đã đọc những câu chuyện trong Tân Ước hình như có một sự thu hút mãnh liệt, khiến hắn cứ tiếp tục đọc, đọc mãi và cuối cùng hắn đọc đến câu chuyện diễn tả cuộc tử nạn của Chúa Giêsu. Lời Chúa Giêsu cầu nguyện với Chúa Cha trên thập giá: “Lạy Cha, xin Cha tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng làm”. Lời ấy đã thắng sự chống trả cuối cùng trong tâm hồn của hắn. Sau đó Ishi-I thuật lại:
“Đọc đến lời ấy “Lạy Cha, xin Cha tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng làm”, tôi mới dừng lại. Con tim tôi hình như bị đánh động, bị đâm thâu bằng một con dao dài. Tôi có thể gọi đó là lòng thương xót của Ngài? Tôi không biết, nhưng điều duy nhất tôi biết là sự hung dữ, tàn bạo nơi tôi đã tan biến và tôi đã tin”.
Cuối cùng, ông Chirgwin, tác giả câu chuyện này, kết thúc câu chuyện bằng sự ngạc nhiên tột độ của những nhân viên nhà giam có phận sự đến dẫn Ishi-I đi hành quyết. Họ đã không gặp một tên sát nhân hung bạo như họ chờ đợi, nhưng là một con người hoà nhã, lễ độ. Ishi-I, tên sát nhân đã được Lời Chúa tái sinh.
(Câu chuyện này khiến tôi liên tưởng đến một chuyện phim video mới đây được giải thưởng Oscar, mang tựa đề: “Dead man walking” (Người chết biết đi). Ở các quầy cho thuê băng video, mang tựa đề: “Tên tử tội”).
Anh chị em thân mến,
Lời Chúa có sức mạnh vạn năng. Lời Chúa có thể biến đổi tâm hồn một tên giết người không gớm tay như anh Tokichi Kshi-I và bao tâm hồn sa ngã khác. Lời Chúa có thể là động lực cho bao công tác bác ái của các tu sĩ nam nữ và giáo dân đang dấn thân phục vụ những trẻ em bị bỏ rơi, những người già nua hấp hối không ai chăm sóc, những kẻ phải sống bên lề xã hội. Đúng như Chúa Giêsu đã nói trong Tin Mừng hôm nay: “Lời Chúa như hạt giống được gieo vào đất tốt. Nó sẽ nẩy sinh một mùa gặt phong phú, một thành một trăm”.
Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn “Người gieo giống”để mô tả số phận Lời Chúa được tung ra giữa nhân loại và đem lại kết quả như thế nào: Có hạt rơi xuống bên vệ đường, chim trời ăn mất. Có hạt rơi xuống trên sỏi đá, không đâm rễ được, bị khô héo. Có hạt rơi vào bụi gai, bị chết nghẹt. Chúa không chú trọng đến phần mất mát đó cho bằng đến sự phát triển mạnh mẽ của hạt giống khi rơi vào phần đất tốt. Nó sẽ nẩy sinh một mùa gặt phong phú, một thành ba mươi, sáu mươi hay một trăm. Vậy thì chúng ta đừng ai nản lòng vì mất mát, thiệt thòi. Người gieo giống cứ thẳng tay tung vãi khắp nơi một cách quảng đại, không dè xẻn. Bên ngoài xem ra như mọi sự chống lại việc triển nở của hạt giống Lời Chúa. Nhưng hãy chờ mùa gặt đến, kết quả sẽ vượt mức tưởng tượng, vì đây là công việc của Thiên Chúa. (Một tên giết người không gớm tay như Ishi-I, thế mà Lời Chúa đã từ từ thấm nhập vào tâm hồn, đã cải hoá anh thành một con người mới, một người hoà nhã, lễ độ, sám hối và đã tin).
Thánh Justinô tử đạo vào năm 150, khi suy niệm về dụ ngôn người gieo giống này đã khuyên bảo những người rao giảng Tin Mừng, đừng bao giờ thất vọng: “Chính Chúa Giêsu là Lời Thiên Chúa đã được gieo vào cánh đồng thế giới chúng ta. Ngài cũng đã bị hiểu lầm, bị chống đối, đã gặp bao thất bại… Nhưng sau khi bị chôn vùi vào lòng đất như hạt giống, Ngài đã nẩy sinh bao hoa trái sự sống dồi dào”.
Thưa anh chị em,
Ngày nay Giáo Hội không ngừng rao giảng Lời Chúa qua các thế hệ trên khắp thế giới. Giáo Hội cũng gặp nhiều khó khăn, thất bại như: thiếu phương tiện, bị bách hại, đời sống kém cỏi của một số giáo sĩ và giáo dân, số người rửa tội ngày càng ít đi trong một thế giới duy vật và trần tục hoá. Thật đáng buồn khi thấy đời sống đạo ngày càng sa sút. Lời Chúa như rơi vào sỏi đá, vào bụi gai hay ngoài đường lộ. Tuy nhiên, như lời Thánh Justinô: đứng thất vọng, người gieo cứ việc gieo và để cho Lời Chúa âm thầm hoạt động. Không có gì được phép làm cho chúng ta phải nghi ngờ hay chán nản. Hạt giống Lời Chúa có thể là bé nhỏ, có thể bị đối xử tàn tệ, bị chà đạp, bị lấn át, nhưng năng lực của nó là vô hạn (x. Bđ: Is 55,10-11).
Bổn phận của chúng ta là thành tâm đón nhận Lời Chúa, lắng nghe Lời Chúa và thực thi Lời Chúa trong cuộc sống giữa lòng đời. Không phải chỉ nghe suông mà còn tìm hiểu ý Chúa muốn chúng ta phải làm gì. Có bao nhiêu chướng ngại chống lại việc tìm hiểu và thực thi Lời Chúa: nào là những quyến rũ của đời sống trần tục, nào là những lo lắng việc đời, ham mê của cái. Chúng như chim trời sà xuống cướp lấy hạt giống vừa rơi xuống, hoặc như sỏi đá, như bụi gai cản trở, bóp nghẹt Lời Chúa.
Anh chị em thân mến,
Mỗi Chúa Nhật, chúng ta họp nhau dự Tiệc Thánh, gồm có Lời Chúa và Thánh Thể của Chúa. Hãy đón nhận với niềm tin yêu để Lời Chúa và Thánh Thể trở nên sức sống và ánh sáng, niềm vui và hy vọng cho cuộc đời chúng ta. Rồi đến lượt chúng ta lại trở thành người ra đi gieo giống, người Tông đồ rao giảng Lời Chúa, góp phần vào mùa thu hoạch của Giáo Hội cho Nước Trời vào ngày sau hết.
54.Nhặt bỏ đi những đá sỏi, bụi gai
(Suy niệm của JB. Lê Ngọc Dũng)
Trong dụ ngôn người gieo giống, Chúa Giêsu đưa ra bốn trường hợp về sự đón nhận Lời Chúa.
“Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay, vì đất không sâu; nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục” (Mt 13, 4-8).
Vệ đường, sỏi đá, bụi gai, đất tốt là bốn nơi hạt giống được gieo vào, là bốn nơi tiếp nhận Lời Chúa, nhưng kết quả lại khác nhau. Kết quả khác nhau này không do học hiểu Lời Chúa ít hay nhiều. Nếu do học hiểu lời Chúa thì các nhà thần học, những nhà nghiên cứu Kinh Thánh sẽ là người sinh nhiều kết quả nhất. Nhưng thực tế, những người ít học, nhỏ mọn nhiều khi lại biết đón nhận và sống Lời Chúa hơn những người tri thức, người có địa vị.
Điều Chúa muốn nói là những cái cản trở khác nhau nơi người đón nhận. Vệ đường, sỏi đá, bụi gai, đất tốt đều có chất căn bản là đất, là con người chúng ta. Nhưng bản thân ta lại chứa những cái làm cản trở cho hạt giống Lời Chúa được nẩy mầm và lớn lên. Những cản trở đó như là tiền tài danh vọng thú vui vật chất... Chúng chèn ép bóp nghẹt hạt giống Lời Chúa, khiến hạt giống ấy chết khô hoặc có mọc được đôi chút thì cũng bị chết.
Chúa Giêsu muốn chúng ta hãy dọn sạch đi những trở ngại để cho Lời Chúa được nẩy nở, để cho ơn Chúa có thể mang lại hiệu quả trong chúng ta.
Điều này có ý dạy rằng chúng ta cần phải ra công nạo vét, tẩy rửa, vứt bỏ đi những thói hư tật xấu, những tham lam ích kỷ, vứt bỏ đi những hận thù ghen ghét.
Một lần, nhà nhân tướng học và là một chiêm tinh gia rất giỏi bước vào lớp học của triết gia nổi tiếng của Hy lạp là Socrates. Nhà nhân tướng học này tự hào, cho biết rằng ông ta có thể nhìn mặt mà đoán tính cách của một người. Ông ngỏ lời muốn xem cho một người và được đồng ý ngay.
Vì không biết người trước mặt mình là Socrates, nhà tướng học thoải mái đưa ra những nhận xét tiêu cực. Ông nói "Hình dáng lỗ mũi của ông cho thấy ông là người rất hay nóng giận…" Nhà tướng học lại nói tiếp: "Hình dáng cái đầu của ông lại cho thấy ông đích thị là một kẻ tham lam. Ngoài ra, cấu trúc cằm thì chỉ ra ông là một kẻ quái dị. Hình dáng đôi môi và răng cũng cho thấy ông có thiên hướng thích xúi giục người khác nổi loạn, chống lại chính quyền".
Trước những lời nói chỉ trích một cách gay gắt, các học trò tức tối muốn phản kháng, nhưng Socrates vẫn bình thản, không chút tức giận, ra hiệu cho học trò yên lặng. Socrates lại còn cảm ơn và tặng thưởng cho nhà tướng học vì đã nói rất đúng.
Sau khi nhà tướng học đi khỏi. Các học trò của Socrates hỏi thầy Socrates rằng, tại sao lại trọng thưởng cho một kẻ vớ vẩn trời ơi đất hỡi nào đó, tự xưng là nhà tướng học, là nhà chiêm tinh học, mà chẳng biết đây là nhà triết học nổi tiếng Socrates, khôn ngoan đạo đức.
Đến lúc này, Socrates điềm tĩnh giải thích cho các học trò rằng, "Những gì mà nhà tướng học nói về ta là rất chính xác. Chỉ có điều, ông ta không nói thêm rằng, ta có đủ ý chí và sức mạnh của lương tri để kiểm soát tốt tất cả những thói hư tật xấu nhất của ta mà thôi".
Nghe những lời giải thích đó, tất cả học trò của Socrates đều hết sức khâm phục trí tuệ tuyệt vời cùng nhân cách và sự điềm tĩnh đáng kinh ngạc từ người thầy của mình. Chỉ một trải nghiệm ngày hôm đó đã mang lại cho họ một bài học sâu sắc và thực tế hơn nhiều so với những gì họ học được qua sách vở.
Người Kitô hữu cần nhận ra mình đang còn mang nhiều sỏi đá bụi gai, và cần phải quyết chí dọn sạch nó đi, để cho hạt giống Lời Chúa được nẩy mầm, lớn lên và sinh hoa kết quả. Cái khó là ta thường không nhận ra những trở ngại đó, và nếu có ai chỉ cho ta thấy thì ta lại tức giận, hận thù ghen ghét. Hãy chấp nhận sự thật, chứ đừng có mích lòng.
Với quyết chí dọn sạch những trở ngại cho nhân đức cũng có nghĩa là quyết chí hoán cải canh tân mỗi ngày. Ơn Chúa Thánh Thần sẽ trợ lực chúng ta, như những cơn mưa tưới gội lên mãnh đất tốt, giúp cây lúa sinh nhiều bông hạt.
55.Luôn luôn gặt hái kết quả
Sách lễ cho chúng ta chọn giữa một bài đọc ngắn chỉ kể lại dụ ngôn người gieo giống và một bài đọc dài có thêm câu trả lời của Chúa Giêsu đáp lại câu hỏi “Tại sao Thầy dùng dụ ngôn để nói?” và lời giải thích dụ ngôn người gieo giống. Tôi chọn bài đọc ngắn, đúng như nó mô tả câu chuyện những hạt gieo của Chúa Giêsu.
Đọc đến chương 13 này của Matthêu, “chương của những dụ ngôn”, chúng ta biết được gì? Chúa Giêsu đã gieo nhiều trên tất cả các mảnh đất. Ngài đụng phải những cái đầu cứng rắn của những luật sĩ và người Pharisêu. Ngài đã thấy những người phấn khởi nhưng bỏ Ngài rất nhanh. Ngài đã cảm nhận những thái độ ngập ngừng nơi các môn đệ của Gioan Tẩy giả và sự bối rối nơi chính Gioan Tẩy giả: “Thầy có phải là Đấng- phải -đến hay không?” Sự dửng dưng của một số thành phố đã tác động mạnh đến Ngài: “Khốn cho người hỡi thành Côrô! Khốn cho người hỡi thành Bétsai!” Tất cả những điều đó tạo nên một bức tranh khá đen tối. Nước Trời dường như khó khởi động.
Chính trong bối cảnh này mà dụ ngôn người gieo giống có tầm quan trọng rất lớn. Dụ ngôn này nói lên nhận xét sáng suốt nhưng không thất vọng của Chúa Giêsu. Ngài mời gọi chúng ta can đảm bằng cách nhìn vào điều quan trọng nhất: người gieo giống ra đi để gieo lúa. Nhưng thật là một người gieo giống kỳ lạ!
Người đó ra đi từ nơi Thiên Chúa và đến với chúng ta để gieo Thiên Chúa. Đây là một biến cố bất ngờ, không phải là một giai đoạn của lịch sử mà là sự đảo lộn lịch sử: “Các ngươi hãy mau ăn năn hối cải, vì Nước Trời đã gần kề!”
Tin Mừng này đã làm cho mọi người phấn khởi. Sau đó, khi lời rao giảng tỏ ra có yêu cầu một số thính giả bén rễ vào lời rao giảng đó, nhưng một số khác rơi vào trong cuộc sống hời hợt hoặc ngổn ngang trăm bề và thậm chí trong sự chống đối, những con đường, những hòn đá, những bụi gai, những mảnh đất tốt, đất đai thật khác nhau! Mặc kệ, người gieo giống kỳ lạ này đã thấy được kết quả rồi: hạt được ba mươi, hạt được bốn mươi, hạt được một trăm. “Ai có tai nghe, hãy nghe!”
Nghe lời kêu gọi tin tưởng khi việc gieo giống có vẻ như thất bại. Trường hợp này đã xảy ra cho các nhà truyền giáo. Đây cũng là trường hợp xảy ra cho mọi tông đồ hiện nay, cho mọi Kitô hữu xem truyền hình và những người qua lại trên đường: “Đâu là những cây lúa đang mọc lên?”
Đây là câu trả lời. Đấng biết rõ những mảnh đất con người khẳng định với chúng ta rằng có những mảnh đất khô cằn thì cũng có những mảnh đất tốt tươi và do đó luôn luôn có kết quả.
Chúa Giêsu đã nói điều này với nhũng đám đông bối rối, với những môn đệ bị dao động. Ngài nói điều đó với chúng ta bây giờ là những người đo lường sự bỏ rơi việc hành đạo, sự dửng dưng của con cái chúng ta, sự gia tăng những người vô tín ngưỡng-Đấng kể dụ ngôn này hiện vẫn sống, dụ ngôn này được dành cho chúng ta. Đấng gieo giống đang có mặt ở đó, cho nên không có ai, không nơi nào, có quyền đoán xét rằng mọi hạt giống đều bị mất đi. Bao lâu chúng ta gieo Tin Mừng, chúng ta sẽ có kết quả là hạt được một trăm, hạt được sáu mươi, hạt được ba mươi.
56.Nghe giảng
Benjamin Franklin là một vị tổng thống nổi tiếng của nước Mỹ. Ngày kia, ông nhân được món quà, đó là một cái chổi từ Ấn Độ. Ông nhìn thấy mấy hạt giống còn dính vào cái chổi, và thế là ông bứt ra và đem gieo những hạt giống ấy.
Sau lần thu hoạch đầu tiên, ông đem phân phát tất cả những hạt giống mình có cho bà con lối xóm. Và vu thu hoạch của họ cũng thành công tốt đẹp. Bằng cách này, ông trở nên người đầu tiên đưa rơm vào Hoa Kỳ và khởi đầu cho kỹ nghệ sản xuất chổi.
Từ câu chuyện trên, chúng ta đi vào đoạn Tin Mừng vừa nghe. Thực vậy, tất cả chúng ta đều được mời gọi phải hành động như thế. Chúa Giêsu ban cho chúng ta những chân lý của Người, đó là như những hạt giống chúng ta cần phải gieo trồng trong tâm trí chúng ta đã đành, mà còn phải đem gieo trồng trong tâm trí những người khác nữa.
Những hạt giống này, những chân lý này, Người ban cho chúng ta qua Thánh Kinh, qua sự giáo huấn của Hội Thánh, cụ thể là qua sự giảng dạy của các linh mục.
Như vị tổng thống nước Mỹ, chúng ta hãy đón nhận những chân lý ấy, hãy gieo trồng trong cõi lòng chúng ta, đồng thời cũng hãy chia sẻ những chân lý ấy cho những người chung quanh.
Bổn phận của tôi là nói nói về những chân lý ấy cho anh chị em. Còn bổn phận của anh chị em là lắng nghe và làm cho những chân lý ấy được nảy mầm và lớn lên, như lời Chúa Giêsu đã phán: Ai có tai để nghe, thì hãy nghe.
Tôi xin đưa ra một vài việc gợi ý cần làm ngay để chúng ta thâu lượm được những thành quả tốt đẹp khi nghe giảng.
Như một bác nông phải, trước khi xạ lúa cân phải chuẩn bị ruộng đất. Chúng ta cũng thế. Thật là hữu ích nếu như trên đường tới nhà thờ tham dự thánh lễ, chúng ta biết tự chuẩn bị đón nhận chân lý. Chúng ta đừng nói: Lạy Chúa, hôm nay xin đừng để cha giảng quá dài. Trái lại hãy thân thưa: Lạy Chúa, xin giúp con đón nhận những chân lý để nuôi sống đời sống thiêng liêng của con. Chính người giảng cũng phải cầu nguyện như thế, để những người nghe mình giảng sẽ lợi dụng được những điều mình trình bày, và sẽ cung cấp được những mảnh đất phì nhiêu cho những chân lý mình đang cố gắng gieo trồng. Chúng ta không phải chỉ cầu nguyện cho mình, mà còn phải cầu nguyện cho người giảng nữa. Đó quả thực là một việc làm quí giá biết bao.
Tiếp đến, khi bước chân vào trong nhà thờ, chúng ta hãy làm dấu thánh giá trên mình, như để rũ sạch những lo âu trần thế và mở rộng tâm hồn cho hạt giống chân lý. Chúng ta hãy chăm chú lắng nghe những lời cầu nguyện, những bài đọc Thánh Kinh, nhất là bài Tin Mừng, đồng thời cũng hãy chú ý tới bài giảng, bằng cách cố gắng hiểu và nhớ.
Đức Kitô nói với chúng ta qua môi miệng của vị linh mục, thế nhưng, vị linh mục cũng chỉ là một con người, nên cũng có những giới hạn của mình. Con người đứng trên bục giảng có thể là một dụng cụ hữu hiệu, nhưng cũng có thể là một dụng cụ vô tích sự. Sứ điệp có thể được quảng diễn một cách trong sáng hay mù mờ, thế nhưng, nội sung của sứ điệp mới là điều quan trọng, còn cách diễn tả chỉ lả điều thứ yếu.
Hãy lắng nghe và thực thi trong cuộc sống những điều đã đón nhận, để Lời Chúa thực sự nảy mầm, đâm bông và kết trái trong cuộc sống chúng ta.
57.Hạt giống và người gieo giống
Qua đoạn Tin Mừng hôm nay, chúng ta cùng nhau tìm hiểu về hạt giống và người gieo giống, cũng như về thửa đất đón nhận hạt giống.
Trước hết, hạt giống và người gieo giống chính là Đức Kitô.
Thực vậy, Ngài đã đến trong cánh đồng trần gian. Thế nhưng, Ngài đã bị hiểu lầm, đã gặp biết bao nhiêu khó khăn và thất bại. Nhưng sau khi bị chôn vùi vào lòng đất như một hạt giống, Ngài đã nảy mầm đâm bông và kết trái.
Tiếp đến, hạt giống và người gieo giống còn là Giáo Hội.
Thực vậy, như Chúa Giêsu, Giáo Hội trải qua giòng thời gian cũng đã gặp phải biết bao nhiêu thất bại và cấm cách. Tuy nhiên, tất cả không thể làm cho Giáo Hội nghi ngờ hay thất vọng về sứ mạng của mình.
Hạt giống lời Chúa cũng như bản chất của Giáo Hội, có thể là rất nhỏ bé. Nhỏ bé như một hạt cải, nhỏ bé như một dúm men, nhưng năng lực của lời Chúa cũng như của Giáo Hội là vô hạn.
Không phải là qua những thành công rực rỡ bên ngoài mà Chúa Giêsu đã cứu độ nhân loại. Trái lại, Ngài đã bước vào chặng đường thập giá, bước vào tiến trình của một hạt giống được gieo vào lòng đất cần phải mục nát.
Bởi đó, Ngài đã trách cứ hai môn đệ trên đường về Emmaus:
- Hỡi những kẻ kém trí và chậm tin, Đức Kitô há không phải chịu thương khó rồi mới được vào chốn vinh quang hay sao?
Cũng vậy, Giáo Hội cần phải bước vào chặng đường thập giá, cần phải bước vào tiến trình mục nát của một hạt giống. Những thời Giáo Hội được huy hoàng nhất chưa hẳn đã là những thời mà Nước Chúa được mở rộng hơn cả.
Còn thửa đất thì sao?
Trước tiên, thửa đất là thế gian này.
Thực vậy, Đức Kitô đã đến trong thế gian và gieo vào đó hạt giống lời của Ngài. Thế gian trước kia đang khô cằn và chờ mong ơn cứu độ. Thế nhưng, kể từ đây có thể trở nên phì nhiêu cho lời Chúa sinh hoa kết trái.
Thế nhưng quan trọng hơn cả, mảnh đất phì nhiêu ấy phải là chính cõi lòng chúng ta. Đúng thế, mặc dù lời Chúa đầy hiệu năng, nhưng tự nó lời Chúa cũng không đủ để đảm bảo một mùa gặt tốt đẹp, bởi vì lời Chúa còn cần phải gặp được những thửa đất tốt.
Thiên Chúa tiếp tục gieo vãi hạt giống lời Ngài vào cõi lòng chúng ta. Nhiều người nghe nhưng ít người hiểu. Nhưng hiểu mà thôi cũng chưa đủ, chúng ta còn phải sống lời Chúa. Bởi vì, không phải chỉ nghe, chỉ hiểu là lời Chúa tự động nảy nở trong cõi lòng chúng ta và đem lại những hoa trái.
Mặc dù lời Chúa có đủ sức để đảo lộn cuộc đời chúng ta, nhưng hiệu năng của lời Chúa không phải là tự động, không phải là máy móc. Sự tăng trưởng của lời Chúa hoàn toàn tùy thuộc vào mỗi người chúng ta.
Thiên Chúa đã trao ban cho chúng ta sự tự do và Ngài luôn tôn trọng sự tự do ấy cho tới cùng. Ngài đề nghị mà không ép buộc:
- Này Ta đứng ngoài cửa mà gõ, nếu ai nghe tiếng Ta và mở cửa, thì Ta sẽ vào và dùng bữa với kẻ ấy.
Chúng ta có tự do để trở nên một đám sỏi đá, một bụi gai, một lối đi cằn cỗi, nhưng đồng thời cũng có thể là một thửa đất tốt. Tất cả mọi loại đất đều tùy thuộc ở cõi lòng chúng ta.
Vậy chúng ta sẽ là thửa đất nào? Chúng ta đã nghe và đã hiểu, nhưng liệu chúng có dám sống lời Chúa và thực thi những điều Ngài truyền dạy hay không?
58.Hạt giống tốt
Lớn lên ở thôn quê, đi rao giảng phần lớn thời gian ở thôn quê, Chúa Giêsu đã thường xuyên được chứng kiến cảnh gieo trồng của người nông dân, nên Ngài đã mượn những hình ảnh của những sinh hoạt thôn dã ấy để nói về nước trời, một trong những dụ ngôn đầu tiên của Chúa là dụ ngôn người gieo giống.
Người gieo trồng nào cũng có niềm tin và sự lạc quan. Gieo hạt giống vào lòng đất là đặt tất cả tin tưởng phó thác của mình vào thiên nhiên. Có hạt rơi xuống đất tốt, có hạt rơi bên vệ đường, có hạt rơi trong bụi gai, nhưng kết quả cuối cùng vẫn là vụ mùa tươi tốt. Nước trời cũng giống như người ra đi gieo giống vậy.
Thái độ lạ đời của người gieo giống khiến chúng ta hiểu được phần nào tình yêu thương phổ quát của Thiên Chúa. Không có người nông dân nào có đầu óc bình thường hiểu biết, lại đi phung phí hạt giống trên mọi mảnh đất, ngay cả những chỗ gai góc hay những mảnh đất sỏi đá, nhưng họ gieo vãi hạt giống của mình trên thửa đất đã được cày bừa cẩn thận để hạt giống có thể mọc lên thật dễ dàng. Ở đây Chúa Giêsu cho chúng ta biết: Ngài muốn cứu rỗi tất cả mọi người, không phân biệt ai, Ngài muốn thông truyền chân lý cho mọi hạng người. Nhưng cũng như các mảnh đất được kể trong Tin Mừng, tiếp nhận hạt giống và sinh hoa kết trái khác nhau, mỗi người cũng có thái độ khác nhau khi đón nhận lời Chúa, tiếp nhận ân sủng của Ngài, họ có quyền tự do chấp nhận hay từ chối. Nếu chấp nhận thì lời Chúa sẽ đem lại cho họ nhiều lợi ích, nếu chối từ thì họ sẽ chẳng được gì. Như vậy, hoa trái tốt lành là tùy ở sự chấp nhận của con người.
Chính mỗi người phải cố gắng làm cho tâm hồn mình thành mảnh đất tốt, phì nhiêu tiếp nhận lời Chúa một cách thành khẩn, để hạt giống có thể phát triển và đơm bông kết trái. Trong các hoạt động hay sinh hoạt hằng ngày, dù công khai hay âm thầm, dù to lớn hay nhỏ bé, kể cả những khó khăn và đau khổ của cuộc sống, tất cả mọi người đều được mời gọi để gieo rắc niềm hy vọng. Trên những mảnh đất khô cằn tình người, chúng ta được Đức Kitô kêu mời trồng tỉa từng hạt giống của yêu thương. Trên những vùng đất khô sạn tin yêu, chúng ta được Đức Kitô kêu mời gieo rắc niềm hy vọng. Từng giây, từng phút, từng ngày, từng năm, chúng ta tin tưởng rằng sức sống sẽ bừng dậy, yêu thương sẽ trổ bông.
Người ta kể rằng: Một người cha kia có ba đứa con trai, tuy sinh ra trong nghèo khổ, nhưng nhờ chuyên cần làm việc và tiết kiệm, ông đã trở nên một điền chủ giầu có. Lúc cuối đời, tuổi già sức yếu, ông tính việc chia gia tài cho các con, ông muốn biết đứa con nào thông minh nhất để giao phó phần lớn gia tài của ông cho nó. Ông gọi cả ba người con tới bên giường bệnh, trao cho mỗi đứa năm đồng và bảo hãy đi mua cái gì có thể lấp đầy căn phòng trống trải và u tối của ông.
Ba người con vâng lời cha cầm tiền ra chợ. Người anh cả nghĩ rằng việc này quá dễ dàng, anh mua một bó rơm lớn đem về, người con thứ hai nghĩ kỹ hơn, anh mua những bao lông vịt rất đẹp mắt, người con út lo nghĩ: biết mua gì với năm đồng này để có thể lấp đầy căn phòng lớn của cha? Cuối cùng anh đã nghĩ ra, anh mua một cây nến và một bao diêm.
Ngày hôm sau, cả ba người con đều tụ họp trong phòng cha già. Người con cả mang rơm ra trải, nhưng phòng quá rộng, chỉ phủ được một góc, người con thứ đổ lông vịt ra, nhưng cũng chỉ phủ được hai góc của căn phòng. Người cha tỏ vẻ thất vọng. Người con út từ từ rút trong túi ra một cây nến và một hộp diêm, thoáng một cái căn phòng đầy ánh sáng. Mọi người ngạc nhiên, người cha già rất sung sướng vì quà tặng của người con út, ông quyết định trao phần lớn ruộng đất và gia sản cho anh ta, vì ông thấy anh ta đủ thông minh để quản trị gia sản của mình và nhờ đấy cũng có thể giúp đỡ các người anh nữa.
Cuộc sống mỗi người chúng ta, cuộc sống những người chung quanh chúng ta, cuộc sống của xã hội chúng ta, có lẽ nhiều khi cũng giống như một căn phòng tối, chỉ cần một người nào đó thắp lên một tia sáng nhỏ là những người chung quanh sẽ cảm thấy ấm áp và phấn khởi hơn: một tia sáng nhỏ của cái mỉm cười, một tia sáng nhỏ của lời chào hỏi thăm nom, một tia sáng nhỏ của tình yêu san sẻ, một tia sáng nhỏ của cảm thông, tha thứ, một tia sáng nhỏ của niềm tin giải tỏa qua sự hân hoan chấp nhận cuộc đời.
Chúng ta hãy tạ ơn Chúa đã cho chúng ta nhận được tình yêu của Chúa. Xin cho cả cuộc sống chúng ta trở thành chứng tích của tình yêu Chúa đối với mọi người. Xin cho tất cả những ai gặp gỡ chúng ta đều có thể nhận ra được tình yêu của Chúa.
59.Gieo giống
Bài Phúc âm hôm nay, mang tên “Dụ ngôn người gieo giống”. Thiên Chúa là người gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lời giảng dạy của Chúa Giêsu. Vấn đề của chúng ta là làm sao trở nên đất tốt?
Để hiểu dụ ngôn dễ dàng hơn, William Barclay đã giải thích cách gieo hạt giống của người nông dân và sự phức tạp của những mảnh đất khác nhau ở Palestine vào thời Chúa Giêsu như sau:
“Ở Palestine có hai cách gieo hạt giống. Nó có thể được tung vãi lên không khi người gieo giống bước tới bước lui trên cánh đồng. Dĩ nhiên, nếu gió thổi, một số hạt giống có thể bị thổi vào tất cả mọi chỗ, đôi khi bay ra khỏi cánh đồng. Cách thứ hai là cách lười biếng, nhưng không phải là không được sử dụng thường xuyên. Đó là đặt một cái túi hạt giống trên lưng một con lừa, cắt hay xé một cái lỗ ở góc túi, rồi để con lừa đi lại trên cánh đồng trong khi hạt giống chảy ra. Trong trường hợp này một số hạt giống có thể chảy xuống đang khi con vật băng ngang qua lối đi hoặc trước khi nó đi tới cánh đồng.
Ở Palestine, những cánh đồng là những dải đất dài và hẹp; ở bên phải có lối đi. Lối đi được nện chắc chắn như mặt đường bởi vô số những vết chân của những người bộ hành qua lại. Đó là lý do tại sao Chúa Giêsu nói đến “có hạt rơi xuống vệ đường”, đã không có cơ hội cho hạt giống thâm nhập xuống đất.
“Có hạt rơi trên đá sỏi…” Đất sỏi đá, không phải là đất đầy những đá; nhưng là đất bình thường ở Palestine, một lớp đất mỏng trên mặt của một tảng đá nằm ở dưới. Lớp đất có lẽ chỉ sâu chừng 4 hay 5 cm trước khi tới phần đá vôi. Hạt giống nằm trên phần đất như vậy sẽ nẩy mộng nhanh chóng do sức nóng của mặt trời và đất ẩm. Nhưng vì không có chiều sâu của đất nên khi rễ đâm xuống để đi tìm chất dinh dưỡng và nước, nó chỉ gặp đá, liền bị chết, và hoàn toàn không thể nào chịu đựng nổi sức nóng mặt trời.
“Có hạt rơi vào bụi gai…” Đất có gai, dễ tạo nên lầm lẫn. Khi người gieo hạt giống xuống, mặt đất có vẻ được dọn sạch sẽ; nhưng ở trong đất vẫn còn những gốc rễ của cỏ dại, cây hoang, và gai góc sẵn sàng mọc trở lại. Mỗi người làm vườn đều biết rằng các loại cỏ dại mọc lên với một tốc độ nhanh chóng mà ít có hạt giống tốt nào có thể theo kịp. Hậu quả là hạt giống và cỏ dại mọc lên chung với nhau; nhưng cỏ dại mạnh mẽ hơn làm chết ngộp sự phát triển của hạt giống.
“Có hạt rơi xuống đất tốt…” Đất tốt, ở dưới sâu, thuần túy là đất mềm; hạt giống có thể đâm rễ sâu xuống tìm được dinh dưỡng, lớn lên nhanh chóng; và trong đất tốt nó sẽ phát sinh một mùa huê lợi phong phú.
Tâm hồn mỗi người cũng giống như thửa ruộng ở Palestine thời Chúa Giêsu, gồm đủ mọi loại đất như William Barclay đã diễn tả. Trong cuốn “A Kind of Praying”, của Rex Chapman, có lời cầu nguyện dựa theo đoạn Thánh Kinh của dụ ngôn người gieo giống đã diễn tả rằng có những loại đất khác nhau ở ngay bên trong mỗi người:
“Lạy Chúa, điều lạ lùng là làm thế nào con người đã phản ứng rất khác biệt ở những giây phút khác nhau đối với cùng một tình huống. Đôi khi con có được sự phấn khởi của trẻ thơ. Con nhìn thấy tương lai rõ ràng. Con hiểu được những vấn đề. Con biết đường phải đi. Đôi mắt của con tập trung lại một cách rất bén nhậy. Hạt giống mọc lên và sinh hoa trái.
Nhưng lạy Chúa, tại sao con lại không thể nào luôn như vậy được? Đôi khi con thấy mình đang vật lộn với một vấn đề. Tuy nhiên, chỉ vì những chiếc cây mà con không thể nào thấy được cả khu rừng, vì những chi tiết nhỏ mà con không thể nhìn thấy toàn bộ bức tranh. Rồi chẳng có sự gì đi đúng đường cả. Dường như con chẳng làm được gì, như thể những cây gai cỏ dại đang bóp chết sự sống của hạt giống.
Đôi khi sự thích thú hăng say ở trong con bùng dậy. Con bắt đầu nắm bắt được công việc. Bỗng nhiên tính tình thay đổi. Sự biếng nhác ngự trị bỏ lại lòng nhiệt thành trong quá khứ. Sự thích thú phai nhạt dần vì thiếu nước. Đôi khi con đi lang thang chẳng biết phải làm gì. Cuộc đời là những khoảng thời gian trôi qua vô vị…”
Chúng ta đã biết được sự phức tạp và hay thay đổi của tâm hồn mình. Vậy làm thế nào để tâm hồn chúng ta luôn luôn là những mảnh đất tốt?
60.Đón nhận Lời Hằng Sống
Mỗi ngày từ khi thức dậy cho đến khi đi ngủ, ta được nghe nhiều lời nói. Có những lời nói được phát ra từ những chiếc radio. Có những lời nói được phát từ những máy truyền hình. Cũng vậy, có nhiều lời nói ta nhận từ những người mình gặp gỡ. Thậm chí, có những lời nói được truyền đi bằng những cử chỉ hay tín hiệu... Với những lời nói ấy, nếu như ta chỉ cần cố gắng nhớ hết thôi thì có lẽ không bao lâu ta bộ não của ta sẽ bị quá tải. Do đó, ta sẽ đón nhận và ghi nhớ những lời nói nào thật cần thiết và đem lại lợi ích cho mình. Cách riêng, với người Công giáo ta còn được nghe Lời Chúa dạy. Đó là những Lời Hằng Sống. Dưới ánh sáng đoạn Tin mừng hôm nay, chúng ta cùng nhau nhìn lại xem mình đã đón nhận Lời Hằng Sống đó như thế nào.
Chúa Giêsu tự ví lời của Ngài như hạt giống, còn tâm hồn mỗi người chúng ta là những mảnh đất. Vì thế sẽ có nhiều loại mảnh đất. Hạt giống chỉ sống và phát triển được nơi những mảnh đất tốt. Còn hạt giống sẽ khô héo và chết nơi vệ đường, nơi sỏi đá hay nơi có những bụi gai. Mảnh đất tốt là tâm hồn có thiện chí đón nhận và làm theo những lời dạy quý báu của Người. Cho nên, Người nói: "Ai có sẽ được cho thêm". Đó là những tâm hồn biết lắng nghe và thực hành lời dạy của Chúa. Từ những tâm hồn đó sẽ sinh hoa kết quả "có hạt được một trăm, hạt được sáu mươi và có hạt được ba mươi".
Ông bà chúng ta có dạy: "Lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau". Ta cũng có thể sửa lại cho thích hợp với đoạn Tin mừng hôm nay: "Lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nghe sao cho được sống". Chính Lời của Chúa mới đủ sức làm cho ta được sống dồi dào và hạnh phúc thật. Chúng ta nhớ chỉ vì không nghe theo lời Chúa nên tổ tông mình đã đón nhận hậu quả như thế nào. Chúa luôn luôn muốn cho chúng ta được sống nên mới có những lời dạy cặn kẽ và tỉ mỉ. Mỗi người chúng ta hãy làm thế nào để mảnh đất tâm hồn của mình luôn là mảnh đất tốt. Nhờ đó hạt giống Lời Chúa sẽ không uổng phí khi được gieo xuống trên ta.
Đồng thời, như chúng ta biết: "Chim khôn kêu tiếng rảnh rang. Người không nói tiếng dịu dàng dễ nghe".Chúng ta hãy dùng lời nói của mình để giúp ích cho người khác chứ đừng làm hại nhau.
61.Người gieo tốt
(Suy niệm của Lm. Giuse Đỗ Văn Thụy)
Tin Mừng Mt 13: 1-23: Thiên Chúa không đòi hỏi mọi mảnh đất đều phải sinh hoa quả gấp trăm mà chỉ quan tâm đến sự phát sinh hoa quả của những mảnh đất khác nhau. Điều quan trọng là sự phát sinh hoa trái của mảnh đất, chứ không phải là số lượng.
Chúng ta cần ghi nhận là dụ ngôn về người gieo giống không phải là một bài học về nông nghiệp, cũng không không phải là nói chuyện đất đai, nhưng chính là nói về hạt giống và những mảnh đất đón nhận hạt giống.
Qua bài Tin Mừng thánh Matthêu chúng ta vừa nghe,
Chúa Giêsu đã phân chia thành 4 loại đất mà người nông phu gieo hạt giống vào.
Bốn loại đất ấy tiêu biểu cho 4 thái độ của con người trước Lời Chúa :
- Đất vệ đường: những kẻ chẳng thiết tha gì đến Lời Chúa. Lời gieo xuống đó chẳng bao lâu thì bị qủi dữ cướp đi.
- Đất lẫn sỏi đá: những người mau mắn đón nhận Lời Chúa nhưng không qúi chuộng bao nhiêu. Khi gặp chút gian khó là bỏ cuộc.
- Đất có nhiều gai: những người cũng đón nhận Lời Chúa, nhưng đã để các đam mê của cải xác thịt bao phủ tâm hồn họ. Chúng như gai góc um tùm dần dần làm cho Lời Chúa chết nghẹt.
- Đất tốt: những người nghe Lời Chúa, rồi ghi sâu vào tâm hồn và tích cực đem ra thi hành trong cuộc sống.
Theo Mark Link, để trở thành mảnh đất tốt, có ba bước trong việc lắng nghe Lời Chúa, mỗi bước một tiến hơn:
- Bước thứ nhất là nghe Lời Chúa. Chúng ta có thể gọi đây là bước của trí não.
Bước này bao hàm việc chăm chú lắng nghe, đọc và giải thích Kinh Thánh.
- Bước thứ hai là trân trọng tích giữ Lời Chúa. Bước này có thể được gọi là bước của trái tim, bao hàm việc ghi sâu vào lòng lời ta vừa nghe, và suy nghĩ xem có cách nào áp dụng lời ấy vào cuộc sống và làm sao để lời ấy biến cuộc sống của chúng ta nên tốt đẹp hơn.
Bước thứ hai này không nhất thiết xẩy ra tại nhà thờ. Nó có thể khởi sự tại nhà thờ nhưng thường kéo dài suốt tuần lễ sau khi chúng ta suy gẫm Lời Chúa đã nghe hôm Chúa Nhật.
Bước thứ ba là đem Lời Chúa ra thực hành. Nếu chúng ta gọi bước thư nhất là của “trí não”, bước thứ hai là của “trái tim”, thì chúng ta có thể gọi bước thứ ba là bước của “linh hồn”. Bước này bao hàm tác động lên những gì trí óc chúng ta lãnh nhận và con tim chúng ta tích chứa giữ gìn.
Điều Chúa muốn nói trong bài Tin Mừng hôm nay là: Nước Trời là một quà tặng biếu không cho con người, nhưng cũng là một thực tại được ẩn dấu, bởi vì nhiều người sẽ thất bại, không đón nhận được Nước Trời.
Không phải vì Thiên Chúa hẹp hòi hay không công bằng, không muốn ban tặng Nước Trời cho họ, nhưng chính họ phải tự đánh giá lại chính mình, xem cách sống và những tìm kiếm của mình trong khi theo đuổi những thực tại khác nhau trong đời sống.
Đứng trước quà tặng này, con người cần phải có nhiều cố gắng mới có thể đón nhận. Như những người khôn ngoan biết suy tính, những người môn đệ của Chúa cần phải biết chuẩn bị chính mình, hiểu biết những trở ngại nào làm cho mình không thể đón nhận Nước Trời, hay những trở ngại làm cho hạt giống Nước Trời không thể phát triển nơi chính mình. Những mảnh đất trổ sinh nhiều bông hạt là những người «biết lắng nghe Lời Chúa». Họ được nuôi dưỡng bởi Lời Chúa và lần hồi phát sinh hiệu quả. Hiệu quả phát sinh cũng không phải là đồng đều giống nhau nơi những mảnh đất khác nhau, có nơi thì sinh một trăm, có nơi sáu mươi, có nơi ba mươi.
Thiên Chúa không đòi hỏi mọi mảnh đất đều phải sinh hoa quả gấp trăm mà chỉ quan tâm đến sự phát sinh hoa quả của những mảnh đất khác nhau. Điều quan trọng là sự phát sinh hoa trái của mảnh đất, chứ không phải là số lượng.
Nếu chúng ta là những mảnh đất tốt, chúng ta hãy cám tạ Thiên Chúa và làm cho hạt giống được gấp trăm như trong bài Tin Mừng.
Nếu chúng ta là những mảnh đất xấu thì chúng ta phải biến những mảnh đất xấu thành những mảnh đất có thể cày cấy được.
- Nếu chúng ta là những mảnh đất chai cứng bên vệ đường thì phải nỗ lực biến nó thành những mảnh đất xốp.
- Nếu chúng ta là những mảnh đất có nhiều sỏi đá, thì chúng ta phải biết thu gom sỏi đá lại, tức là phải cất đi những chướng ngại vật như: sự lười biếng, thờ ơ, các thành kiến, khuynh hướng xấu trong tâm hồn.
- Nếu chúng ta là những mảnh đất có nhiều gai góc thì phải làm sạch cỏ rác để hạt giống có thể phát triển, tức là làm cho tâm hồn thanh thỏa, không còn những bồn chồn lo lắng về những sự ở đời như thú vui xác thịt, danh vọng, của cải vật chất, vì những cái đó là những gai góc bóp chết Lời Chúa.
Nếu chúng ta tích cực làm việc như thế, chắc chắn mảnh đất chúng ta sẽ sinh lợi như lời Chúa nói: hạt được một trăm, hạt được sáu mươi, hạt được ba mươi. Amen.
62.Hạt giống Lời Chúa. Nảy sinh bao nhiêu hạt
(Suy niệm của Lung Linh)
Trích đoạn Tin Mừng chủ nhật 15 A theo Matthêu chương 13,23: “Kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục”.
Nhìn vào thực tế
- Là giáo lý viên suốt 6 năm qua, tôi đã dạy các em khá nhiều Lời Chúa. Tôi có cảm giác mình đạo đức hơn rất nhiều bạn trẻ khác. Nhưng Lời Chúa hầu như sinh hoa kết quả chẳng bao nhiêu…
- Trong cộng đoàn, mỗi tháng chia sẻ Lời Chúa một lần. Ai nấy đều hăng hái chia sẻ và lấy ra một sứ điệp chung. Hẹn tháng sau báo cáo kết quả. Trời ạ, sứ điệp chung trở thành làn khói bay lên trời. Bây giờ lấy gì chia sẻ đây!!! Hóa ra Lời Chúa hầu như chẳng sinh được trái nào…
- Là trưởng nhóm chia sẻ Lời Chúa hàng tuần suốt 8 năm qua…mỗi tuần một bài Tin Mừng. Như vậy là chúng tôi đã chia sẻ khoảng 400 lần. Ấy thế mà lạ thay, Lời Chúa hầu như sinh hoa kết quả chẳng bao nhiêu…
Tại sao lại xảy ra kết quả đáng buồn như vậy??
Có một vài lý do:
- Một số người cắt nghĩa Lời Chúa.
- Một vài người thích giảng giải Lời Chúa nghe có vẻ còn có lý hơn linh mục.!!!
- Một số người coi giờ chia sẻ Lời Chúa như là một bệnh viện…xin anh em cầu nguyện cho hết ơn này tới ơn khác… hết năm này sang năm khác…
- Cưỡi ngựa xem hoa. Lời Chúa tuần nay chưa kịp thấm thì Lời Chúa tuần sau đã đè lên dồn dập…cuối cùng là một mớ hỗn độn không sao tập sống được.
- Phân chia rõ ràng thành Ba ngôi riêng biệt: Chúa Cha khác Chúa con, khác với Chúa Thánh Thần rồi tranh luận om chí tỏi.. bất phân thắng bại…
- Bức tường ô nhục ngăn cách. Hầu hết chúng tôi chia sẻ Lời Chúa trong tâm tưởng mình chỉ là đầy tớ hèn mọn trước một vị vua cao sang quyền phép trên trời. Mình chỉ là phàm nhân yếu đuối tội lỗi trước vị Thiên Chúa ngàn trùng thánh đức... không thể nào bắt chước Chúa Giêsu được.
Vì thế, dù có chia sẻ hơn năm trăm lần đi nữa, chúng tôi sẽ mãi mãi như một chú đại bàng gà tội nghiệp không thể sải cánh đại bàng bay trên vùng trời cao rộng được.
Chúng tôi mãi mãi là những cành lúa lép xẹp không cách nào sinh hoa trái được.
- Bức tường ô nhục ngăn cách có lẽ là lý do căn bản nhất khiến hạt giống Lời Chúa vào tâm hồn tôi đành chết khô héo hoặc rất mau lụi tàn.
Chuyện minh họa: Đại bàng gà.
Có người nhặt được quả trứng đại bàng, đem bỏ vào ổ gà đang ấp trong chuồng. Chú đại bàng con nở ra và lớn lên cùng lứa với đàn gà con.
Cứ thế suốt đời đại bàng con chỉ làm những việc mà lũ gà con vẫn làm, và cứ tưởng mình là một gà con. Nó cũng bới đất tìm sâu bọ, cũng kêu chíp chíp như anh em gà.
Một hôm, ngước nhìn trời cao, nó trông thấy một con chim tuyệt đẹp bay phía trên trong bầu trời lồng lộng thênh thang. Với dáng vẻ uy nghi dũng mãnh, cánh chim ấy nhẹ nhàng băng giữa cuồng phong, chỉ lâu lâu mới khẽ nhịp đôi cánh vàng mạnh mẽ của mình.
Đại bàng gà kinh hãi buột miệng: “Trời! Cái gì vậy?”.
Lũ bạn gà tranh nhau trả lời:
“Đó là đại bàng - vua của các loài chim. Đại bàng thuộc trời cao, còn bọn mình thuộc về mặt đất. Bọn mình chỉ là một lũ gà vô danh tiểu tốt.”
Một buổi chiều man mát trong khu vườn xanh tươi, cả lũ gà đang tung tăng vui đùa, bỗng nhiên cả bọn láo nháo trốn chạy tán loạn. Đại bàng gà còn đang ngơ ngác thì vút một cái, nó đã nằm gọn trong vòng tay của bác đại bàng .Mở mắt ra, nó đã thấy mình ở tuốt trên đỉnh núi chót vót, rung rinh trên cành cây trên mặt hồ trong vắt thủy tinh.
Bác Đại bàng hỏi: Chú mày là gì?
Đại bàng gà trả lời với vẻ rất xác tín: Cháu là gà con.
Bác Đại bàng dứt khoát: Chú mày là đại bàng.
Đại bàng gà ngang bướng đốp chát: Không phải, từ bé, mọi người bảo cháu là gà. Có ai gọi cháu là đại bàng đâu.
Thôi được, thử nhìn xuống hồ nước mà xem, mặt mũi chú mày giống lũ gà con chết tiệt hay giống vẻ oai phong của ta.
Đại bàng gà nghiêng mình trên mặt hồ trong veo và cực kỳ ngạc nhiên, lần đầu tiên khám phá ra khuôn mặt đích thực của mình:
Thì ra cháu quả thật là đại bàng. Thế mà từ trước tới nay cháu cứ tưởng mình là tên gà con chết nhát.
Từ đó đại bàng gà tập sống đời đại bàng chính danh. Thời gian đầu tập bay quả là khó! Cả mấy tháng trời mới bay cao chừng một thước, rồi tháng này qua tháng kia, nó đã bay cao hơn.. Cuối cùng nó vui sướng tung bay trên bầu trời thênh thang tự do bất tận.
Nhìn xuống mặt đất, nó bỗng thấy hàng ngàn chú đại bàng gà vẫn còn nhọc nhằnbươi đất tìm giun dế. Nó biết mình phải làm gì để giúp đỡ anh em mình thoát khỏi cảnh tù túng, chật hẹp, để tất cả đều vui hưởng trong khung trời bát ngát, lồng lộng hoan lạc bình an và hạnh phúc.
Ai tưởng mình phàm hèn yếu đuối tội lỗi thì đích thực là một chú đại bàng gà chết tiệt.
Trở về chủ đề: làm sao Lời Chúa sinh hoa trái trong cuộc đời mình?
Có vài điều quan trọng:
1. Trước hết: Tôi chính là con của Chúa, đầy Thần khí sức mạnh của Ngài.
Chứ không phải yếu đuối, phàm hèn, tội lỗi…
Bao lâu vẫn còn mang tâm tưởng chết tiệt này...đừng mong sinh hoa kết trái.
2. Điều kiện để sinh hoa trái.
Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy,
thì người ấy sinh nhiều hoa trái, (Ga 15:5)
Rõ ràng là điều kiện để sinh hoa trái chính là nhận ra Chúa sống trong mình.
3. Nhưng hoa trái là gì vậy?
Quả thực là bí hiểm!! Trước kia tôi cũng hoàn toàn mù tịt không hiểu nổi sinh hoa trái là sinh cái gì vậy.
Rất khó định nghĩa giống như định nghĩa tình yêu.
Tuy nhiên theo cảm nghiệm, chúng tôi tạm hiểu sinh hoa trái có nghĩa là:
- Một cuộc sống dồi dào:
Tôi đến để cho chiên được sống và sống dồi dào. (Ga 10:10)
- Giúp cho người khác được tái sinh trong Chúa...như là hoa trái thiêng liêng.
Trong Đức Ki-tô Giê-su, nhờ Tin Mừng, chính tôi đã sinh ra anh em. (1Cr 4:15)
Thực vậy, trước kia chúng tôi cảm thấy cuộc sống đạo của mình cứ như thủy triều lên xuống không ngừng…lúc đạo đức, lúc khô khan…
Bình thường thì nóng chẳng ra nóng, lạnh chẳng ra lạnh…sống như người máy…
Nhưng sau khi nhận ra Chúa sống trong mình, chúng tôi sống rất vững vàng, bình an, dồi dào, tràn đầy…
Và qua những chia sẻ từ kinh nghiệm sống động xuất phát từ trong lòng mình… nhiều người cảm thấy có lý rồi áp dụng...
Quả nhiên, một thời gian sau, họ cũng nhận ra Chúa thực sự sống động trong lòng mình… nói cách khác, chính họ cũng sinh nhiều hoa trái thiêng liêng rất ngọt ngào…
Còn chuyện nảy sinh bao nhiêu hạt??
Dễ quá mà… ai càng dành thời gian để sống với Chúa trong lòng mình bao nhiêu… thì chính Chúa sẽ làm cho người ấy sinh hoa trái bấy nhiêu…
63.Tìm chân lý nơi Thiên Chúa
(Suy niệm của Lm Nguyễn Hùng)
Có một mảnh đất hoang cỏ mọc um tùm. Ông Tư mua lại thửa đất ấy rồi xới lên, làm sạch cỏ, và cấy rau, trồng cây, trồng hoa. Mảnh đất đó trở nên một khu vườn thật đẹp. Một hôm ông Tư đang làm việc trong vườn, cha xứ đi qua nói: "Khu vườn thật là đẹp! Ông Tư thấy không, khi ông biết cộng tác với Thiên Chúa thì kết quả như thế đó". Ông Tư trả lời: "Vâng, cha cứ thử nghĩ lại xem, miếng đất này như thế nào khi chỉ có một mình Chúa làm việc ở đây".
Trong bài Phúc âm, Chúa Kitô chỉ cho chúng ta thấy Lời Chúa là ơn huệ Chúa ban, là mạc khải cho ai tùy ý Chúa. Mặt khác, về phía con người cũng cần có sự chuẩn bị trong tâm hồn, cho trái tim. Lời Chúa, như một hạt giống, là tiềm năng chứa đựng sự sống. Sự sống đó cần có những điều kiện thích hợp để nảy nở phát triển. Nếu thiếu những điều kiện đó sự sống chấm dứt, Lời Chúa bị bóp nghẹt. Tâm hồn mỗi người có thể là một môi trường thích hợp cho Lời Chúa tăng triển và sinh hoa kết quả, và cũng có thể là môi trường bóp chết Lời Chúa.
Chúa đưa ra những trường hợp tiêu cực, tức là tâm hồn không có hoàn cảnh thích hợp cho Lời Chúa phát triển. Hoàn cảnh thích hợp cho Lời Chúa là tâm hồn thành thật muốn tìm chân lý, và sẵn sàng hy sinh, trả giá để sống theo chân lý. Chân lý về Thiên Chúa có giá trị tuyệt đối trong tâm hồn này. Vì thế người ta khao khát lời của Chúa và đón nhận nó với tất cả sự hăm hở cởi mở và sống theo lời đó với bất cứ giá nào.
Trong xã hội ngày nay, người ta không còn tin vào giá trị tuyệt đối của Thiên Chúa, của sự thật. Người ta sẵn sàng lừa đảo, gian dối để trục lợi. Thần tiền đang chiếm giữ địa vị tối cao trong xã hội. Người ta dễ dàng gian dối để kiếm thêm tiền. Những tâm hồn chỉ biết suy tôn tiền, tình, tài, rất dễ dàng bị lôi cuốn hay bị uy hiếp để chà đạp lương tâm, chối bỏ sự thật. Có người bình thản đi nhà thờ, rước lễ trong khi ăn gian nói dối để được tiền trợ cấp, hay để được thành công trong việc làm ăn.
Lời của Thiên Chúa không thể sống được trong tâm hồn như thế, nhưng trái lại bị bóp nghẹt, vì thế đời sống đạo của họ chỉ là một hình thức trống rỗng, một xác chết không hồn. Những thành công về tiền tài, danh vọng chỉ là những niềm hạnh phúc giả tạo. Khi phải trở về với lòng mình trong thinh lặng, người ta chợt thấy cuộc đời thật đáng ngao ngán vô ý nghĩa.
Chúng ta hãy tạo cho tâm hồn mình thành một môi trường thích hợp cho Lời Chúa sinh sôi, phát triển, làm phong phú cho cuộc đời. Chúng ta hãy thật lòng tìm kiếm chân lý nơi Thiên Chúa và cương quyết sống theo chân lý đó, dù phải hy sinh đến thế nào đi nữa, để chúng ta đổi lấy một mùa gặt ơn thánh dồi dào do Lời Chúa mang lại, nhờ đó chúng ta có một cuộc sống đầy tràn hạnh phúc.
64.Suy niệm của Lm. Trần Thanh Hải
Người công chính không bao giờ sợ sự dữ hay tỗi lỗi, cũng không bao giờ lo ngại sự rủi ro đang theo đuổi bên cạnh, bởi vì có Chúa giàu lòng từ bi nương tay bảo trợ và cầu thay nguyện giúp.
Hôm nay trong bài "Cỏ Lùng", mà chỉ do Thánh Matthêu viết lại, Chúa Giêsu bảo: "hãy để cỏ lùng mọc với lúa cho tới ngày gặt!" Các nhà nông nghe lời dạy này chắc là tái mặt. Có lẽ họ thầm nghĩ rằng: "ông Giêsu ơi, bào gỗ thì im im mà bào, đừng có dạy bậy bạ, chúng tôi biết phải làm gì rồi." Và có lẽ Chúa Giêsu sẽ trả lời họ rằng: "khổ quá các tiền bối nhà nông ơi, tôi không dám chỉ giáo các ông các bà, vì lúc trẻ tôi cũng từng nhổ mạ, cấy lúa, và nhổ cỏ lùng đến khòm cả lưng đây, chưa nói chi bị đỉa cặp nữa. Xin quý ông bà hiểu cho bài "Cỏ Lùng" chỉ là một bài dụ ngôn.
Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn "Cỏ Lùng" để nói với chúng ta hôm nay, nên chúng ta phải tìm hiểu ý nghĩa của bài dụ ngôn này theo nghĩa bóng chứ không theo nghĩa đen. Vậy Chúa Giêsu có ý gì khi Ngài dạy: "hãy để cỏ lùng mọc với lúa cho tới ngày gặt!" Hiểu theo nghĩa đen thì chúng ta không theo, bởi vì nếu để cỏ lùng mọc cho tới mùa gặt thì khi gặt chỉ có gặt cỏ! Còn theo nghĩa bóng chúng ta phải hiểu thế nào để giúp chúng ta sống đời Kitô Giáo hôm nay? Rõ ràng lời Chúa Giêsu dạy lúa tốt làm gì phải sợ cỏ lùng và sự làm hại của nó có nghĩa là chúng ta được sinh ra giống hình ảnh Chúa và còn được tái sinh trong ân sủng của Chúa, chúng ta đương nhiên là những người tốt cho nên chúng ta không nên sợ sự dữ hay tội lỗi.
Không sợ sự dữ hay tội lỗi nghĩa là không nên sợ ganh ghét, không nên sợ chửi bới, không nên sợ gian lận trộm cắp, không nên sợ đa nghi, không nên sợ tình dục hay ngoại tình, và càng không nên sợ khủng bố. Chúng ta cùng suy nghĩ xem: thông thường khi có chửi bới, hành hung, đánh lộn, nghi kỵ, lận lộn trong tình cảm, hay khủng bố là chúng ta tự nhiên bị chia rẽ, không nói chuyện với nhau nữa, cắt đứt quan hệ tình hữu, và tệ hơn nữa chúng ta nuôi cơn hận thù. Những khi như vậy là sự dữ đã chiến thắng chúng ta. Nghĩ lại điều này chúng ta cảm thấy nó quá vô lý, chỉ có một vụ hiểu lầm, cãi lộn, đánh nhau, tình cảm chia phối, hay làm một điều gì bất chính trong gia đình hay xã hội, mà tình cảm đậm đà của chúng ta bao nhiêu năm qua (mười, hai chục năm qua) bị phá huỷ sao. Sở dĩ có những trường hợp như vậy là vì chúng ta chưa ý thức được nhược điểm của sự dữ hay tội lỗi. Bởi vì chúng có nhược điểm, và nhược điểm của chúng mà chúng ta không để ý đó là chúng không có khả năng để làm hại con người. Sau đây tôi xin đưa ra hai lý do chính làm cho sự dữ hay tội lỗi bị bất lực.
Lý do thứ nhất mà khiến cho sự dữ hay tội lỗi bị bất lực hoàn toàn và không có khả năng làm hại con người đó là chúng bị tiêu diệt hoàn toàn. Theo Thánh Phaolô sự dữ hay tội lỗi đã bị Chúa của chúng ta, Giêsu, hủy diệt hoàn toàn tận gốc, ngay cả sự chết là kẻ thù cuối cùng, cũng đã bị tiêu diệt. Sự dữ hay tội lỗi bây giờ chỉ là ảo tưởng. Những ảo tưởng sự dữ này sẽ càng bị bất lực, không có chỗ đứng và bị mất dạng dần dần khi mỗi người chúng ta biết làm người như ta phải làm, tức là khi mỗi người chúng ta làm người tốt như hạt giống tốt, khi mỗi người Kitô hữu có khả năng bành trướng những bản tính tốt của chúng ta như men trong bột, như sự sinh trưởng của hạt cải. Giống Chúa Giêsu đã nói: "ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm". Nhưng để làm người tốt mãi mãi chúng ta cần có Chúa hiện diện bên cạnh và trợ giúp chúng ta. Điều này dẫn đến nhược điểm thứ hai của sự dữ hay tội lỗi.
Lý do thứ nhì khiến cho sự dữ và tội lỗi bị bất lực mà chúng ta không nên sợ là khi chúng ta những người Kitô hữu có Chúa; khi Chúa là trung tâm và là yếu tố cần thiết trong cuộc sống thiêng liêng chúng ta. Thánh Phê-rô đã từng thú nhận: "không có Chúa con biết theo ai". Chúng ta tin rằng Chúa hằng ở với chúng ta mọi nơi mọi lúc, trong các giờ kinh nguyện, và đặc biệt trong phụng vụ và thánh lễ. Trong thánh lễ chúng ta rước Chúa Kitô thì chúng ta trở nên thân thể của Chúa Kitô, lúc đó chúng ta chắc chắn 100% là Chúa ở cùng chúng ta. Có nghĩa là chúng ta có Chúa.
Thêm vào đó trong bài đọc hôm nay Thánh Phao-lô còn cho chúng ta biết là Chúa Thánh Thần hằng ở với chúng ta trong lúc cầu nguyện. Chúa Thánh Thần giúp ta cầu nguyện ngay trong lúc ta không biết nói gì. Nhân tôi xin chia sẻ rằng: chúng ta không nên mắc cỡ cũng không nên cảm nghiệm khô khan không có Chúa khi chúng ta không biết phải cầu nguyện thế nào. Theo thư Thánh Phao-lô hôm nay người Công Giáo Rôma ở thế kỷ thứ Nhất cũng đâu có biết phải cầu nguyện thế nào cho xứng hợp, cho toả nguyện ý của họ. Nhưng để biết chắc Chúa Thánh Thần cầu giúp ta trong cầu nguyện chúng ta cầu nguyện theo Lời Chúa. Cách cầu nguyện theo trong Kinh Thánh là cầu nguyện theo ý Chúa Thánh Thần bởi vì Kinh Thánh đã được viết dưới sự linh hứng của Chúa Thánh Thần, và Thánh Kinh thì nói về Chúa Kitô, cho nên cầu nguyện theo Kinh Thánh chúng ta tin chắc lời nguyện của chúng ta sẽ hợp ý của Chúa.
Cầu nguyện nói lên một sự liên hệ cần thiết giữa ta với Chúa, và chúng ta sẽ cảm nghiệm được Chúa hiện diện bên ta cách mật thiết như người bạn. Sự hiện diện của Chúa với ta theo như Đức Hồng Y Thuận đã viết trong cuốn Chứng Nhân Hy Vọng là "không phải một sự hiện diện tĩnh, hay chỉ có mặt ở đó thôi, nhưng là một sự hiện diện tương giao, một sự hiện diện gõ cửa tâm hồn". Nếu chúng ta thật sự mở tâm hồn ra cho Chúa trong cầu nguyện, thì làm sao mà chúng ta cảm thấy không có Chúa bên cạnh được. Và khi có Chúa nhân hậu, khoan dung và giàu lượng từ bi bên mình, chúng ta không còn phải sợ sự dữ hay tội lỗi nữa. "Có Chúa ở cùng tôi, tôi chẳng sợ gì, hỏi người đời làm chi tôi được? Có Chúa ở cùng tôi mà bênh đỡ, tôi dám nghênh lũ địch thù tôi"(Tv 117).
Mặc dầu chúng ta sống giữa ảo tưởng của sự dữ hay tội lỗi nhưng chúng ta không hề bối rối, không hề nao núng vì chúng đã bị đánh bại, và chúng ta đã có Chúa bên mình phù trì và nâng đỡ. Ngay cả lúc chúng ta lỡ lầm lỗi, có ơn Chúa, chúng ta sẽ chạy đến với Ngài, thống hối và thú nhận thì được tha thứ. Thiên Chúa từ bi và nhân hậu của chúng ta không bao giờ muốn một ai trong chúng ta bị xa lìa tình thương của Ngài hay bị hư mất, như sách Khôn Ngoan hôm nay dạy "Chúa chăm sóc mọi loài".
65.Hạt giống yêu thương
Khi ĐGM. Fulton Sheen thuyết giảng trước công chúng, giải thích về ngôn sứ Giona và sứ mạng của ông. Thì từ trong đám thính giả có một người luôn tìm cách quấy phá. Anh ta tỏ sự hoài nghi, liệu Thiên Chúa có làm cho Giôna còn sống sau ba ngày nằm trong bụng cá hay không.
- Vì quá mệt mỏi, ĐGM nói: "Bạn hãy quên điều ấy đi! Tôi sẽ hỏi Giôna khi tôi lên thiên đàng."
- Anh ta hỏi lại: "Nếu ông Giôna không có trên ấy thì sao?"
- ĐGM nói: "Thì chính anh sẽ hỏi ông ấy."
Thật vậy, cùng một nội dung của câu chuyện, của một bài giảng, nhưng thái độ của người nghe đón nhận cách khác nhau. Người thì tâm đắc, người thì hờ hững, kẻ chống đối. có người nghe như "nước đổ lá môn"; nghe như "Bò nghe Radio". Có người nghe trong hoài nghi, chất vấn.
Trong cuộc đời rao giảng của Đức Giêsu cũng thế, trước tình trạng hờ hững, vô tâm của dân chúng, để bắt đầu cho một loạt bài giảng bằng dụ ngôn của mình, Đức Giêsu đã dùng một số hình ảnh rất thân quen, và bình dân để truyền tải sứ điệp của Thiên Chúa. Như trong bài Tin Mừng hôm nay, dụ ngôn "người gieo giống" muốn nói lên ý nghĩa, và tầm quan trọng của Lời Chúa, và khơi dậy thái độ của thính giả khi nghe lời Người giảng dạy.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, nhắc nhở cho ta về giá trị của Lời Chúa. Lời Chúa là hạt giống tốt, được gieo vãi khắp nơi, Thiên Chúa rất quảng đại khi ban Lời của Ngài. Còn kết quả thì tuỳ thuộc vào người nghe, tuỳ thuộc và mỗi người chúng ta. Chính mảnh đất tâm hồn của đời tôi sẽ quyết định cho số phận của Lời Chúa.
Hạt giống là lời Thiên Chúa, thửa ruộng là tâm hồn của những người nghe.
Dụ ngôn còn phân biệt bốn loại đất, bốn cách đón nhận:
- Có kẻ nghe bằng đôi tai hờ hững, vì hiếu kỳ hoặc vì xã giao rồi quên ngay. Đó là đất bên vệ đường.
- Có kẻ thì biết lắng nghe, nhưng vì nhẹ dạ, thiếu kiên nhẫn, dù một chút khó khăn cũng đủ làm cho họ bỏ cuộc. đó là đất sỏi đá.
- Có kẻ muốn bước theo chân lý, nhưng bị danh vọng, tiền tài, khoái lạc... đã kéo họ ra xa. Đó là đất đầy gai góc.
- Chỉ có những tâm hồn thấu hiểu, sống và thực thi lời Ngài, thì hạt giống Lời Chúa mới tồn tại và phát triển trên mảnh đất tốt. Đó là ý nghĩa của lời Chúa hôm nay. Giờ đây, tôi xin được chia sẻ thêm một tư tưởng khác, đó là: "Lời Chúa là hạt giống yêu thương". Sở dĩ tôi gọi Lời Chúa là Hạt giống yêu thương, vì chính Thiên Chúa đã gieo một cách hào phóng, không so đo, tính toán hơn thiệt. Gieo một cách phung phí: bất kể chim trời, gai góc, và đá sỏi. Còn hơn thế nữa, chẳng những Thiên Chúa đã gieo bằng Lời mà Ngài còn gieo cả mạng sống của Con Một rất yêu dấu của Ngài. Và Con của Ngài đã trao ban cho chúng ta đến giọt máu cuối cùng còn đọng lại trong tim. Thiên Chúa yêu thương tất cả mọi người. khi yêu, Thiên Chúa muốn ta đáp lại tình yêu ấy: "Tình yêu mời gọi tình yêu, tình yêu đáp trả tình yêu".
Mỗi người chúng ta cũng là người gieo giống, hạt giống chúng ta mang đi gieo thiết yếu là hạt giống yêu thương, cho dù không được đáp trả bằng yêu thương, nhưng chứng ta vẫn cứ gieo. Cho dù thuận tiện, hay không thuận tiện; dù sỏi đá, chông gai, dù phong ba bão tố. hãy Cứ gieo! Như trong bài đọc I, lời Thiên Chúa phán qua miệng ngôn sứ Isaia như thế này: "Mỗi khi lời phát xuất từ miệng Ta, sẽ không trở về với ta nếu chưa đạt kết quả." Thiên Chúa muốn ta gieo lời của Ngài, bằng cách là nghe và thực thi Thánh Ý.
Để gieo yêu thương cho mọi người, trước hết chúng ta hãy dọn mãnh đất tâm hồn mình và ươm mần yêu thương. Bằng cách là hãy dẹp bỏ những sỏi đá cộc cằn, cứng cỏi. nhổ sạch mọi gai góc kiêu căng ích kỷ; hãy quên đi lối sống hưởng thụ, xoá mọi hận thù, bất công. Có như thế, thì hạt giống lời Chúa mới nẩy mầm, bén rễ và vươn xa.
Mỗi hành động yêu thương mà chúng ta làm cho người khác là một hạt giống chúng ta gieo: Hạt giống thân thiện của nụ cười; hạt giống yêu thương của một nghĩa cử đẹp, một lời nói dễ nghe. Chính những cử chỉ xem ra bình thường nhưng lại có một giá trị phi thường, mà câu chuyện sau đây sẽ nói lên điều đó:
Anh chàng Hans có khuôn mặt rất dị dạng, khó coi. Nên bị dân làng xa lánh, khinh miệt. anh sống trong cô đơn và chết trong lặng lẽ. dân làng chẳng ai quan tâm đến cái chết vô danh ấy.
Thế nhưng, ít lâu sau đó, người ta đã tìm thấy tờ di chúc của anh. Hans đã ký để lại một gia tài lớn: 40.000 Đôla cho em bé gái Amatin, vốn chẳng có quan hệ họ hàng gì với anh. Trên tờ di chúc người ta đọc thấy lý do sau đây: "Mọi người đã cau mày, quay mặt mỗi khi gặp tôi. Còn em bé Amatin đã âu yếm tặng tôi một nụ cười khả ái, đầy tình thương. Đó là nụ cười duy nhất mà tôi đã nhận được trong suốt quãng đời đau khổ của mình." (Giấc mộng vàng)
Một nụ cười giá 40.000 đôla, hơn thế nữa, một nụ cười đã đem lại hạnh phúc cho cả một đời người. một nụ cười đã lấy lại giá trị cho cả cuộc sống hầu như vô giá trị.
Qua câu chuyện trên, mỗi người hãy tự vấn lại lương tâm của chính mình: Có bao giờ tôi tỏ ra cử chỉ thân thiện với người mà tôi không ưa thích; Có bao giờ tôi nói tiếng "xin lỗi" với người ăn xin, khi ta không có gì cho họ hay không? Có một giai thoại đầy tình người của nhà văn Tonxtoi như thế này: một hôm nhà văn Tonxtoi gặp một người ăn xin, ông đã nói "xin lỗi người anh em" ăn xin của mình. Người ăn xin cảm động nói: "Thưa ông, ông đã cho tôi cái mà chưa có ai cho tôi bao giờ. Đó là ông đã coi tôi như người anh em của ông".
Tóm lại, chúng ta đã nhận được tình yêu từ Thiên Chúa, thì bằng mọi cách hãy gieo yêu thương vào xã hội này, một xã hội còn nhiều bất công, tranh chấp, và hận thù. Chúng ta hãy bắt chước lòng quảng đại của người gieo giống trong dụ ngôn, là chính Thiên Chúa, để tất cả hạt giống chúng ta gieo là những cử chỉ, thái độ, việc làm yêu thương đều đơm bông kết trái. Và có như thế, cuộc sống này, xã hội hày, thế giới này càng ngày càng tốt đẹp hơn. Amen.
66.Gieo giống
Jerry Anderson khi còn trẻ rất thích đi săn vịt, và qua hình ảnh của những con vịt đi kiếm mồi, ông đã diễn tả đời sống của các Kitô hữu như sau: Vào mùa thu, khi gió lạnh từ hướng bắc thổi về, ông lấy những con vịt mồi bằng gỗ ra, lau chùi sạch sẽ, và móc những cái mỏ neo mới vào những con vịt mồi này. Khi mùa săn vịt đến, ông đã sẵn sàng. Theo ông Anderson hiện nay, những con vịt trời là những con vịt hoang sống ở các đầm lầy. Chúng bơi lội xung quanh chỗ nước cạn và kiếm ăn ngay trên những đám cỏ mọc lên ở đầm lầy. Chúng chỉ ăn những lương thực kiếm được trên mặt nước mà thôi. Dù vậy, thỉnh thoảng, ông cũng đã nhìn thấy những con vịt lặn lỏn vào trong những con vịt mồi. Chúng lặn sâu xuống đáy ao để tìm mồi, kiếm ăn trên những thảo mộc, rong rêu mọc lên từ dưới đáy hồ.
Ngày nay, trong những cách thức nào đó, Anderson nói, những người Kitô hữu giống như những con vịt đó. Một số là những con vịt cạn ở đầm lầy, thỏa mãn với phần lương thực họ kiếm được trong những chỗ cạn của đời sống Kitô hữu. Những người khác là những con vịt lặn. Họ lặn rất sâu vào trong Lời Chúa qua sự học hỏi nghiên cứu Thánh Kinh, suy niệm, và tham gia vào trong đời sống và công việc mục vụ của Giáo Hội. Lời Chúa phát sinh hoa trái phong phú trong đời sống của họ.
Ngày 6 tháng 7 năm 2002, kỷ niệm một trăm năm ngày vị thánh nữ trẻ Maria Goretti tuyên xưng tình yêu và lòng can đảm trung thành với Chúa Giêsu. Lên mười tuổi thánh nữ rước lễ lần đầu với tất cả lòng yêu mến Chúa Giêsu. Ba tháng trước khi mừng sinh nhật thứ 12, một người hàng xóm tên là Alessandro Serenelli đã cố hãm hiếp thánh nữ. Maria từ chối và kháng cự quyết liệt. Alessandro đã dùng dao đâm nhiều nhát vào người Maria. Ngày hôm sau, ngày 6 tháng 7 năm 1902, thánh nữ đã qua đời trước khi tha thứ cho kẻ đã cố tình hãm hiếp và giết người. “Phải, vì tình yêu của Chúa Giêsu tôi tha tội cho anh và tôi muốn anh cùng ở với tôi trên thiên đàng”. Mang đầy tủi nhục, đớn đau và bị mọi người xa lánh, Alessandro đã bị kết án vào tù. Tuy nhiên, hạt giống tha thứ và yêu thương Maria đã gieo vào tâm hồn anh đã dần dần phát sinh hoa trái. Anh đã cảm nghiệm được ơn trở lại. Sau 27 năm tù, ngay sau khi được thả ra anh đi thẳng đến nhà mẹ của Maria để xin lỗi, đồng thời cùng với bà đi tham dự lễ Giáng sinh, anh đã bước lên trước mặt cộng đoàn, xác nhận tội lỗi của mình, và van xin sự tha thứ của Thiên Chúa, cũng như của cộng đoàn. Chính anh đã đứng ra làm chứng để phong thánh cho Maria Goretti. Ngày 24 tháng 6 năm 1950 anh đã đứng ở quảng trường thánh Phêrô khi Đức Giáo Hoàng Piô XII công bố Maria Goretti là một vị thánh. Sau cùng, Alessandro Serenelli đã chết vào ngày 6 tháng 5 năm 1970 trong tu viện Capuchin nơi anh đã xin vào làm vườn để ăn năn đền tội và cầu nguyện.
Xưa kia Mẹ têrêsa thành Calcutta đã phải làm sự lựa chọn như vậy. Lúc mới bước vào đời sống tu trì, Mẹ Têrêsa chưa bắt đầu giúp đỡ người nghèo khổ ngay. Khoảng trên 20 năm Mẹ đã dạy học cho con cái của những người giầu có nhất ở Calcutta, An Độ. Mỗi ngày Mẹ nhìn xuống xóm nhà nghèo bẩn thỉu và dân chúng sống chen chúc ngoài đường phố xung quanh những người giầu có nơi Mẹ làm việc. Mẹ hài lòng với cuộc sống của mình. Cho đến một đêm, Mẹ phải đi bộ về nhà và nghe thấy tiếng rên rỉ của một người phụ nữ kêu xin giúp đỡ. Nhận ra tình trạng nguy kịch của bà, Mẹ Têrêsa vội vã đưa bà vào một nhà thương gần nhất. Đến nhà thương, người ta bảo mẹ phải ngồi chờ. Mẹ biết rằng người phụ nữ có thể chết nếu không được săn sóc thuốc thang ngay lập tức, do đó Mẹ lại đưa bà vào một nhà thương khác. Một lần nữa Mẹ lại bị từ chối. Người phụ nữ thuộc về giai cấp bị bỏ quên trong xã hội. Trong tuyệt vọng, Mẹ đã đưa bà về nhà. Đến khuya bà đã ra đi êm ái trong cánh tay yêu thương của Mẹ Têrêsa. Đêm hôm đó, Mẹ Têrêsa đã khẳng định rằng từ nay trở đi điều này sẽ không còn bao giờ xảy ra nữa cho bất cứ ai Mẹ đã gặp, Mẹ đã quyết định dâng hiến đời mình để thoa dịu vết thương của những người đang chịu đau khổ xung quang Mẹ. Dù sống hay chết, họ phải được cư xử xứng đáng với phẩm giá của con người. Mẹ sẽ làm mọi sự trong quyền hạn của mình để họ phải được cư xử tốt đẹp hơn với tình yêu và sự kính trọng mà tất cả mọi người đáng được hưởng.
Nói tóm lại, để trở nên đất tốt, Giáo Hội khuyên chúng ta hãy sống xứng đáng với đời sống Kitô hữu bằng việc tuân giữ: “Mười điều răn, Bài giảng trên núi và giáo lý của các tông đồ vạch ra cho chúng ta những con đường dẫn tới nước trời. Chúng ta tiến từng bước trên con đường này, bằng những hành vi thường nhật, được nâng đỡ bởi ân sủng của Chúa Thánh Thần. Nhận lấy hạt giống lời Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Hội, cho vinh quang của Thiên Chúa”.
67.Mảnh đất tâm hồn
Thân xác con người muốn được khoẻ mạnh thì cần phải được dinh dưỡng cách đầy đủ và hợp lý. Tâm hồn người tín hữu cũng vậy, cần được nuôi dưỡng bằng Lời Chúa và Mình Chúa để được lớn lên trong ân sủng là kết hợp với Chúa. Và sống thánh chính là như thế!
Tin Mừng hôm nay cho chúng ta thấy, đâu phải lúc nào chúng ta cũng dễ dàng đón nhận Lời Chúa, để sinh hoa kết trái trong đời sống thiêng liêng, vì theo như dụ ngôn, bốn mảnh đất mà hạt giống Lời Chúa được gieo, thì có đến ba là nhằm vào đất xấu. Tâm hồn chúng ta thuộc mảnh đất nào hay nói cách khác chúng ta có tâm tình nào, thái độ nào trong việc đón nhận và sống Lời Chúa?
- Mảnh đất lề đường khiến hạt giống rơi xuống bị chim chóc đến ăn mất là những kẻ nghe Lời Chúa mà không hiểu tức là những người không có thái độ sẳn sàng như tiên tri Isaia nói: "Vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành" (Is 6,9-10). Chúng ta đã thấy nhiều dấu chỉ của Thiên Chúa trong đời sống, nghe nhiều lần lời Tin Mừng, nhưng những lời của Chúa như "nước đổ lá môn" chẳng có tác động gì đến chúng ta, ta như người không hiểu. Thái độ dửng dưng làm cho tâm hồn chúng ta xơ cứng không ăn năn hối cải, không thiết tha làm điều lành.
- Mảnh đất sỏi đá khiến hạt giống không thể đâm rễ sâu, phải chết khô héo khi gặp nắng nóng là thái độ hồ hởi nhất thời, là những xúc cảm mau qua, khi nghe Lời Chúa, để rồi những quyết tâm thay đổi, những dự tính tốt lành, đều bị mai một trước khi bắt tay hành động, vì những bận rộn đời thường, vì ánh mắt soi mói của người khác...Chúng ta có thời giờ cho tất cả, nhưng thiếu thờ giờ cho Chúa và phần rỗi linh hồn của mình. Chúng ta chọn cái mau qua mà bỏ qua điều vĩnh cửu là hạnh phúc đời đời!
- Mảnh đất gai góc bóp nghẹt khiến Lời Chúa không sinh hoa kết quả, chính là thái độ thiếu trung tín, thiếu quyết tâm của chúng ta, do những lo lắng trần thế, những yêu sách của cuộc sống thường nhật, đưa chúng ta vào tình cảnh, tuy không bỏ Chúa, nhưng đặt Chúa vào hàng thứ yếu trong cuộc đời và Thiên Chúa dần bị quên lãng khỏi tâm hồn chúng ta!
- Mảnh đất tốt là những ai nghe Lời Chúa và đem ra thực hành; đó chính là những tâm hồn quảng đại, biết đáp trả những lời dạy của Chúa bằng cách sống theo đường lối của Người, bất chấp những trở ngại khó khăn cách nầy hay cách khác, luôn tín thác vào Chúa. Chính mức độ yêu thương, khiến chúng ta bỏ mình, bỏ những quyến rũ trần thế, để sống cho Chúa, mới quyết định chúng ta đang ở trong tình trạng thâm giao với Chúa như thế nào. Niềm vui sâu xa được thuộc về Chúa và anh em mình, chính là ân huệ lớn lao mà Chúa ban cho những ai dấn bước trung kiên theo Ngài và đó cũng chính là điều mà mỗi người chúng ta phải khiêm tốn cầu xin mỗi ngày.
Xin cho tâm hồn chúng con là mảnh đất tốt, sẳn sàng đáp trả lời mời gọi dấn thân cho Chúa. Amen.
68.Xuống đây mau, con ơi!
"Sailbad Kẻ Tội Lỗi" chính là tên của một chiếc tàu buồm của Mục Sư Baptist, ông Jess Moody. Ngày nọ, Moody và con ông căng buồm tại cảng Florida Everglades và thả buồm lung tung đến gần Palm Beach Inlet. Moody kể lại câu chuyện như sau:
Cuộc hành trình hết khoảng 25 phút từ cảng Florida Everglades đến cửa biển Palm Beach Inlet. Trong khi chúng tôi tiến gần đến cửa biển, tôi thấy con trai tôi, Pat, đang đứng dạng chân trên boong tàu. Boong tàu chính là phần trên cùng của chiếc tàu, được gọi là "rầm néo buồm." Nó chính là chỗ mà "các hải tiêu" thời xưa trên những chiếc thuyền buồm vĩ đại cảnh tỉnh thuyền trưởng và các thủ thủy bạn những nguy hiểm trước mặt. Đây chính là chỗ ưa thích nhất của con trai tôi. Nó luôn lên đó mỗi khi chúng tôi thả buồm ra cửa biển. Những làn sóng nhỏ cũng như dữ dội luôn là những gợi kích thích cho nó. Lần này, khi chúng tôi ra đến cửa biển, tôi thấy sóng biển dữ dội hơn những khi tôi vẫn thường thấy. Sóng biển dâng đến 6 ft cao và đang ập đến chúng tôi. Ngay lúc đó, tôi nhận thức ra rằng Pat vẫn còn đứng trên boong tàu.
"Xuống đây mau, con ơi!" Tôi la lên trong sóng gió. Nó cố làm theo lời tôi nhưng vì dữ dội quá khó mà làm đúng được. Như thế, nó cứ bám chặt lấy boong tàu. Một luồng sóng lớn ập đến tạt mạnh vào người tôi. Pat vẫn bám chặt -- thế nhưng vẫn còn những làn sóng dữ dội hơn đang ập đến. Chúng tôi đang trong tình trạng thật nguy hiểm. Tôi không thể quay đầu lại được vì cửa biển nhỏ và nhiều đá quá. Và đứa con trai duy nhất của tôi sắp sửa rơi xuống biển cả -- trong khi không mặc áo phao. Nó có thể bị lùa đập vào đá hay bị cá mập hoặc cá nhồng đớp. Tôi thấy chân của nó bị chảy máu nhè nhòa. "Lạy Chúa, xin hãy cứu giúp con trai của con," tôi nài xin. Trong khi có thể tiến ra khỏi cửa biển để vào chỗ nước dịu, chiếc tàu phải lướt với những làn sóng lớn. Hai hay ba làn sóng lớn nữa sẽ có thể đưa chúng tôi đến chỗ nước an toàn. Thằng con trai 13 tuổi của tôi đã mệt nhòa. Chúng tôi lướt với hai làn sóng lớn dữ dội và chiếc tàu cũ đã ra khỏi cửa biển. Pat trèo xuống khỏi boong tàu và khập khễnh lê đến chỗ tôi. Chúng tôi ôm choàng lấy nhau trong thinh lặng. Sau đó, nó nói với tôi một điều mà người cha giảng thuyết của nó không bao giờ có thể quên được. "Ba ơi, con chưa bao giờ biết thật đứng trên boong tàu nguy hiểm dữ dội như vậy."
Con trai của Jess Moody không phải là người duy nhất khám phá ra điều đó. Đứng trên giảng đài để loan báo Tin Mừng Phúc Âm cũng nhiều lúc thật nguy hiểm, như Chúa Giêsu đã khám phá ra 2000 năm trước. Trong Phúc Âm Thánh Luca, có một câu chuyện mà trong đó Chúa Giêsu giảng dạy vào Ngày Sabbath trong một hội đường tại thành Nazareth, nơi mà Chúa lớn lên. Trong bài giảng, các người trong hội đường trở nên căm phẫm đến nỗi họ phải trục Ngài ra khỏi hội đường và đòi hành hình Ngài. Theo lời Thánh Luca: "Họ đứng dậy và kéo Ngài ra khỏi thành; và điệu Ngài đến tận triền núi nơi thành họ được xây cất, có ý xô Ngài xuống" (Lc 4,29-30).
Các bạn thử nghĩ coi Chúa Giêsu đã nói những gì mà gây lên lòng căm phẫm đó? Ngài nói với họ, trong thực tế, Thiên Chúa không thiên vị ai; tình thương và lòng xót thương của Thiên Chúa đổ tràn trên mọi người và mọi nơi -- ngay cả trên kẻ thù nữa. Chính Chúa Giêsu, hai Thánh Tông Đồ Phêrô và Phaolô, và tất cả những vị giảng thuyết thuở đầu Giáo Hội, cùng truyền đến cho những vị rao giảng sau này qua mọi thời đại sự rao truyền Phúc Âm là một vấn đề khó khăn và nguy hiểm đến tính mạng. Và mãi đến ngày nay, thực thi chân lý Phúc Âm của tình yêu Thiên Chúa với mọi người trên bục giảng này có thể là nơi chắc chắn nhiều hiểm họa.
Dân Israel, ngay từ khởi đầu, giải thích địa vị "Dân Tuyển Chọn" như là dấu chỉ của đặc ân, hành vi sủng ái của Thiên Chúa. Họ bám lấy ý niệm rằng Thiên Chúa yêu thương họ nhiều hơn Ngài yêu thương các dân khác trên thế giới. Ngài vẫn thương ban cho họ nhiều hơn. Như chúng ta biết, sự kiện này dẫn đến chủ nghĩa dân tộc ích kỷ, chủ nghĩa yêu nước mù quáng, loại kiêu ngạo dân tộc mà Thiên Chúa, qua các tiên tri, vẫn hằng lên án. Thế nhưng Tiên Tri Isaiah và nhiều Tiên Tri Cựu Ước thấu hiểu rằng Dân Israel là Dân Tuyển Chọn của Thiên Chúa không theo nghĩa đặc ân, nhưng theo nghĩa trách nhiệm đặc biệt. Isaiah diễn tả nó như là trách nhiệm của Dân Israel phải trở nên "ánh sáng cho mọi dân tộc."
Các ký giả Tân Ước đoan chắc rằng Dân Israel đã thất bại trong việc thực thi bổn phận này; rằng họ đã đi đến con đường của toàn quốc thờ ngẫu tượng; rằng các Tiên Tri đã cố kêu gọi họ hết lần này đến lần khác trở về và họ đã không biết quay về. Và như thế Thiên Chúa là Chúa Vĩ Đại đã mang đến một "Dân Tuyển Chọn" mới và một "Quốc Gia Tuyển Chọn" mới: Dân Cộng Đồng Của Đức Kitô. Ngay từ khởi đầu Giáo Hội đã nghe được điểm này! Các con giờ đây là Dân Tuyển Chọn của Ta. Bất cứ các con ở đâu, trong bất cứ quốc gia nào -- các con chính là Dân Ta. Ngay từ khởi đầu, Giáo Hội Kitô Giáo đã nghe được điểm này rõ ràng như là lời mời gọi cho bổn phận, chứ không phải là đặc ân nữa.
69.Sinh lợi
Nét đặc trưng của người Công giáo là sống niềm hy vọng và sống niềm tin vào một tương lại huy hoàng dành cho mình ở cuối cuộc hành trình. Niềm hy vọng mà người Kitô hữu đang mang trong mình hoàn toàn khác với những mơ mộng hão huyền trong một lối sống dễ dãi mà nhiều người vẫn ước mong. Bởi lẽ, niềm hy vọng của người Kitô hữu thôi thúc họ sống trọn vẹn ơn gọi làm người của mình song song với bổn phận làm con Chúa: sống đúng phẩm giá của mình và tôn trọng phẩm giá của người khác. Niềm hy vọng của người tín hữu Chúa Kitô chính là niềm hy vọng của người gieo hạt giống vào mảnh đất tốt mà mình đã ra công dọn dẹp kỹ lưỡng, hết lòng chăm sóc cho hạt giống ấy lớn lên và chờ mùa thu hoạch. Đó là niềm hy vọng rất thực và kết quả hầu như đã rõ ràng.
Lời Chúa hôm nay cho chúng ta thấy, Thiên Chúa rất rộng rãi và hào phóng trong việc trao ban Lời hằng sống của Ngài cho con người. Ngài vẫn biết khi ban phát Lời như thế thì sự thất bại rất cao. Nhưng Ngài vẫn hy vọng có những tâm hồn thành tâm thiện chí đón nhận Lời Ngài và hết lòng chăm lo để Lời ấy được lớn mạnh và sinh lợi cho Ngài.
Trong bài đọc một, Tiên tri Isaia cho thấy sức mạnh và công dụng của Lời khi Thiên Chúa sai Lời ấy vào trần gian này. Lời Chúa sẽ hoàn thành sứ mạng ban sự sống cho con người và hoàn tất ý định của Thiên Chúa.
Tâm hồn của mỗi người chúng ta chính là thửa đất mà Thiên Chúa sẽ gieo Lời của Ngài vào đó. Chúng ta tin chắc rằng, không một thửa đất tâm hồn nào của con người hoàn toàn là sỏi đá, hay hoàn toàn gai góc hay hoàn toàn là đất tốt cả.
Nó trở thành sỏi đá là vì chủ của nó không đào xới, không canh tác nó và nhiệt tâm vào việc sử dụng nó cho những mục đích tốt đẹp.
Nó trở thành gai góc cũng tại vì chủ nó không quan tâm đủ và không cương quyết nhổ sạch gai góc khi chúng mới bén rễ vào đó, hoặc đôi khi vì chủ nó đem cỏ và gai góc về trồng.
Nó có trở thành đất tốt thì cũng chính nhờ chủ nó hết lòng cày xới, vun bón và quan tâm đến nó.
Ở trong tội lâu ngày sẽ mất ý thức về tội; để cho dịp tội đến gần ắt sẽ có ngày phạm tội. Không một tội lỗi nào của con người mà không do những lần làm quen với dịp tội. Lương tâm của con người vốn là do Thiên Chúa dựng nên để giúp con người phản tỉnh khi có những sai lầm trong cuộc sống. Nhưng lương tâm ấy sẽ chai lì và lệch lạc nếu không được đào luyện mỗi ngày dưới ánh sáng của Lời Chúa.
Trước đây Giáo hội Việt Nam còn buộc nhặt việc kiêng thịt ngày thứ sáu. Có một ông giáo dân nọ vào quán ăn trưa. Ông biết quán ăn đó có món cá, nhưng ông thích ăn thịt hơn. Vừa kéo ghế ngồi, ông liền gọi một loạt tên các thứ cá mà ông biết chắc là chẳng bao giờ có: "cho tôi một đĩa cơm cá Sấu!". Chủ quán đáp "không có". Vậy thì một đãi cơm cá Voi đi. Chủ quá cũng vội đáp lại "không có" Thế rồi ông ta tự nhủ: "Lạy Chúa, Chúa biết cho con, con đã làm hết sức, đã gọi nhiều thứ cá mà không có. Thôi con đành phải gọi một đĩa cơm thịt bò để ăn trong ngày thứ sáu kiêng thịt vậy". Cầu nguyện xong, ông ta thi hành liền. Đúng theo sự dàn xếp của lương tâm.
Đời sống đức tin của người tín hữu chỉ có thể tăng trưởng về lòng tin, cậy, mến vào Thiên Chúa khi họ biết nỗ lực đáp trả mỗi ngày với lòng tín thác chân thành và một lương tâm ngay lành. Lẽ tất nhiên là khi hết lòng sống theo Lời Chúa, con người sẽ phải chịu nhiều đau khổ và bắt bớ. Nhưng như thánh Phaolô đã nói trong bài đọc 2 hôm nay trong thư thứ 2 gửi tín hữu Côrintô: " Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta" (Rm 8,18). Đó là niềm hy vọng lớn lao nhất của người tín hữu Chúa Kitô. Chúng ta tin tưởng và được khích lệ vì đã có biết bao con người mang trong mình niềm hy vọng để sống niềm tin và họ đã chiến thắng.
Chúng ta đã quá biết về mẫu gương của Đức Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, một con người sống niềm hy vọng vào Đức Giêsu trong những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất của cuộc sống con người, trong cảnh tù ngục tăm tối và nhơ nhớp. Ngài đã việt: "mỗi cuộc đời là một huyền nhiệm, muôn nghìn nổi gian truân thử thách. Ức triệu lòng dũng cảm kiên cường. Trước gieo trong nước mắt, sau gặt trong hân hoan... Ngày ngày con sống và làm cho người khác thích sống như con: sống cầu nguyện, sống thanh bần, sống phó thác, sống dồi dào nội tâm, sống giây phút hiện tại. Có Thánh Thể, có thiên đàng trong con. Tình yêu của Chúa chẳng phai tàn. Ở đâu có Chúa, con không thiếu chi. Ai dũng cảm, hãy bước đi... Dưới chân Thánh giá Chúa đang đợi chờ, Chúa trông con ở đó mỗi giờ. Đấy là điểm hẹn dành cho bạn tình".
Sống trong hy vọng, con người sẽ tìm ra một sức mạnh phi thường để vượt qua cách dễ dàng và tự nguyện trước những khó khăn và đau khổ. Bởi lẽ, họ biết việc mình làm, biết kết quả và cùng đích của những gì mình đã lựa chọn. Niềm hy vọng đó tựa như một bà mẹ mang thai. Bà biết rõ những khó khăn và đau đớn khi sinh con, nhưng sau đó là một mầm sống ra đời: đáng yêu và quí giá. Hy vọng đó làm cho bà vui lòng chấp nhận tất cả.
Ước gì mỗi người tín hữu chúng ta hãy biết ra sức làm cho mảnh đất tâm hồn của mình được nên thửa đất tốt: không có sỏi đá của sự cứng lòng và khô khan; không có gai góc của sự tự kiêu, ích kỷ, ghen tị... để Lời Chúa được bén rễ sâu trong ta và sinh ra được bông hạt trăm nghìn. Xin Chúa giúp chúng ta có được sức mạnh và niềm hy vọng vững vàng để có thể chiến thắng những khó khăn và gian khó trong đời sống đức tin mỗi ngày. Amen.
70.Lời Chúa với đời người
(Suy niệm của Lm. Kiều Công Tùng)
"Con lớn lên bằng lời ru của bà cùng với sự êm ái dịu dàng của Kymdan". Một câu quảng cáo đầy ấn tượng nhằm đạt đến mục đích cuối cùng của nhà sản xuất nệm Kymdan. Điều đáng nói ở đây là câu quảng cáo ấy đã vô tình nói với mọi người một sự thật: Người ta lớn lên không chỉ bằng cơm bánh mà còn bằng lời nữa. Từ lời ru êm khi còn nằm nôi cho đến lời dạy bảo nhắc nhở răn đe lúc đã lớn khôn. Rồi trưởng thành bước vào đời, người ta vẫn cần lắm những lời khen tặng, động viên hay an ủi... Thử hỏi, cuộc sống con người sẽ ra sao, nếu như những lời lẽ kia không được gieo vãi.
Thế nhưng trong thực tế, nhiều khi chúng ta nghiệm ra rằng cho dù lời người phàm cần thiết đến đâu thì cũng không làm cho người ta no thỏa. Người ta cần một thứ lời có thể đáp ứng mọi tâm trạng và trong mọi hoàn cảnh, không phải chỉ là "2 trong 1" hay "3 trong 1" mà là "nhiều trong 1". Một thứ lời có thể hướng dẫn ta trong lúc nghi nan, trấn an khi gặp khó khăn, nâng đỡ khi sầu khổ, sửa dạy khi nông nổi, hối thúc khi lười biếng, cảnh giác trong nguy hiểm và đem lại hy vọng những lúc ta chán nản tuyệt vọng. Chỉ có Lời Chúa mới thỏa mãn những điều kiện ấy, mà Lời Chúa thì đã được gieo vãi trong tâm hồn và cuộc sống mỗi người từ lâu rồi.
1. Lời được gieo cách hào phóng
Trước hết, Tin Mừng hôm nay cho chúng ta thấy Thiên Chúa là một người gieo giống đầy hào phóng và lạc quan. Kinh nghiệm của một nhà nông không cho phép người ta phí phạm hạt giống lẫn công sức trên những mảnh đất cằn cỗi sỏi đá bởi kết quả thu được chắc chắn không thể bù lại những gì bỏ ra. Thế nhưng, đường lối của Thiên Chúa lại hoàn toàn khác với cách suy nghĩ của con người. Hạt giống Lời Chúa không chỉ dành cho những mảnh đất mầu mỡ mà được tung vãi khắp nơi, cả bên vệ đường, trên sỏi đá hay giữa bụi gai. Lời Chúa không chỉ nói cho các thầy tư tế hay kinh sư, cho người lành người tốt.
Thiên Chúa đã tung gieo Lời của Ngài một cách hào phóng trên mọi mảnh đất, đến mọi hạng người, mọi tâm hồn bất kể là thu thuế hay gái điếm. Nếu tính tỉ lệ thì ta thấy giữa đất xấu và đất tốt là 3/1. Một tỉ lệ khá cao: cứ ba hạt bị mất mát mới có một hạt đem lại kết quả. Thế nhưng, người gieo giống vẫn cứ ra đi, vẫn cứ gieo vãi. Sẽ có người cho rằng người gieo giống quá phung phí và dở hơi; nhưng nếu nhìn xa hơn, nghĩ sâu hơn thì người gieo giống cực kỳ quảng đại, ông ta muốn mọi nơi trên cánh đồng đều có cơ hội sản sinh mùa màng thật tốt và đem lại thật nhiều hoa lợi.
Thiên Chúa là Đấng giàu lòng thương xót như thế đó. Ngài không bao giờ nghi ngờ thiện chí của bất kỳ một tâm hồn nào. Ngài đã quảng đại trao ban Lời của Ngài, trao ban chính Con của Ngài cho nhân loại và Ngài luôn chờ đợi hiệu quả phát sinh nơi tâm hồn và cuộc sống của chúng ta. Tâm hồn nào cũng có thể trở nên mảnh đất mầu mỡ khi biết mở rộng lắng nghe và đón nhận Lời Chúa, suy gẫm và làm cho phong phú cụ thể qua từng suy nghĩ, lời nói hay cử chỉ.
2. Lời mọc lên đầy hy vọng
Chúa Giêsu giảng dụ ngôn "Người Gieo Giống" trong bối cảnh những người trí thức có địa vị đang ra sức chống đối Ngài, còn những kẻ bình dân và các môn đệ thì đã bắt đầu ngã lòng hoài nghi trước những kết quả ít ỏi của lời Ngài giảng dạy. Như thế, có thể nói đây là dụ ngôn tuyệt vời của niềm hy vọng dành cho những con người đang thất vọng.
Dụ ngôn "Người Gieo Giống" cho chúng ta thấy rằng hành trình Đức Tin của chúng ta phải là một hành trình trong tin yêu hy vọng: dù huê lợi không đồng đều nhưng đất mầu mỡ vẫn có đó, dù hạt giống có mất mát nhưng mùa gặt vẫn bội thu, dù vẫn có đó những chướng ngại nhưng Nước Thiên Chúa cũng sẽ đạt đến viên mãn. "Cuộc đời chỉ là thời kỳ gieo hạt, mà mùa gặt không ở tại thế này" (Danh họa Van Gogh). Chính niềm hy vọng là nguồn sinh lực dồi dào cho cuộc lữ hành của chúng ta.
Nhiều khi chúng ta thấy đường đi phía trước thật mịt mờ. Hiện tại thì đầy khó khăn thử thách. Tương lai càng tối tăm dầy đặc. Chúng ta bị cám dỗ hoài nghi và mất hết niềm hy vọng. Lời Chúa hôm nay mở ra cho chúng ta một con đường đầy ánh sáng. Đau khổ khó khăn hiện tại chính là liều thuốc kích thích Niềm Tin tưởng chờ đợi Ơn Cứu Độ. Tin tưởng trong nỗ lực phấn đấu chứ không phải Niềm Tin lười biếng bạc nhược. Số phận người đi gieo có hẩm hiu bạc bẽo, nhưng mùa thu hoạch thì đầy hứa hẹn huy hoàng.
3. Lời sinh sôi thật bất ngờ
Từ những khởi đầu ít hứa hẹn, điều kỳ diệu của hạt giống rơi trên đất tốt đã có thể bù đắp gấp bội những thất bại mất mát. Tỉ lệ mất mát là 3/1, nhưng số thu lại không chỉ gấp ba mà là 30, 60 và thậm chí 100 lần. Thiên Chúa không ngừng mời gọi chúng ta vươn tới sự thiện hảo và trổ sinh ngày càng nhiều hoa trái hơn trong cuộc sống. Chỉ cần một câu Lời Chúa được tự do lớn lên trong lòng người ta thì cũng đủ để đời người hoàn toàn thay đổi.
Lịch sử Giáo hội và cuộc đời của nhiều vị thánh đã chứng minh điều này. Chỉ một câu: "Hãy đi bán những gì anh có mà cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời, rồi hãy đến theo tôi" (Mc 10, 21) đã làm thay đổi cả cuộc đời thánh Phanxicô Át-xi-di, đến nỗi một kẻ vô thần độc tài cũng phải nhìn nhận rằng chỉ cần mười người như ngài là có thể thay đổi cả thế giới. Rồi cuộc đời và thành quả truyền giáo của Thánh Phanxicô Xa-vi-ê cũng là hoa trái của câu Lời Chúa: "Được cả thế giới mà phải thiệt mất mạng sống, thì người ta nào có lợi gì?" (Mc 8, 36). Cũng thế, tâm hồn và cuộc đời của Mẹ Têrêsa thành Calcutta cũng chính là mảnh đất mầu mỡ đã để cho Lời Chúa lớn lên và sinh sôi đem lại mùa bội thu cho cả thế giới.
Thửa đất không thể sinh hoa trái nếu không có hạt giống. Cũng vậy, cuộc sống chúng ta sẽ cằn cỗi nếu không có Lời Chúa gieo trong tâm hồn. Thiên Chúa không chỉ nói với chúng ta qua Thánh Kinh, Ngài còn nói với chúng ta qua các biến cố của đời mình. Dụ ngôn "Người Gieo Giống" đòi chúng ta phải xét lại thái độ nghe Lời Chúa, đòi ta phải cải tạo lại mảnh đất lòng mình, và tăng thêm sinh lực giúp chúng ta sống Lời Chúa. Lời Thiên Chúa đã phán ra chỉ trở về khi đã đạt được kết quả. Bổn phận của chúng ta là phải nỗ lực làm cho hạt giống Lời Chúa mọc lên tươi tốt, đâm rễ sâu trong tâm hồn, phát sinh những công việc phù hợp với Đức Tin và đem lại những kết quả tốt đẹp.
71.Sinh hoa kết quả
Toàn bộ thánh ý và sự trọn lành của Thiên Chúa được chất chứa trong Thánh Kinh, là kho tàng thiêng liêng vô tận, là lộ trình rộng mở để dẫn đưa linh hồn đạt đến mức độ thánh thiện cao vời nhất, đến chỗ hoàn toàn và trọn vẹn đồng bộ với thánh ý Thiên Chúa. Lộ trình thiêng liêng này tuỳ vào sự đón nhận của mỗi người, từ đó đưa đến có hạt thì bị cháy bị chết khô, có hạt thì bị chết nghẹt...nhưng cũng có hạt sinh hoa kết quả. Những hạt sinh hoa kết quả này được Đức Giêsu xác định đó là kẻ nghe lời, hiểu và thực hành. Khi đó các hạt sẽ sinh hoa kết quả, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục...
Nếu xét theo lộ trình thiêng và Lời Chúa hôm nay thì hành vi lắng nghe, đọc, tìm hiểu, và chú giải Thánh Kinh tự chúng vẫn không đủ , mà điểm quan trọng cuối cùng là "Hãy thực thi bằng việc làm''; bằng việc "sinh hoa kết quả ''. Để làm được đều này, tồi thiết tưởng hạt giống Lời Chúa. khi đã gieo vào mảnh đất tâm hồn chúng ta cần phải cho nó:
1. Giai đoạn bén rể
Đức Chúa Giêsu tuyên bố mẹ và anh em ta là những người nghe lời Chúa và đem ra thực hành (luca 8,21) nếu chúng ta không "đem lời chúa ra thực hành'' thì tất cả mãi mãi vẫn là ảo tưởng là xây nhà trên cát. Khi sống như thế chúng ta có khác chi những người biệt phái Pha-ri-sêu thời đức Chúa Giêsu họ lắng nghe hiểu biết Kinh Thánh, nhưng để hạt giống đó trong mảnh đất khô, họ cứ ảo tưởng gom nhiều hạt giống sẽ thu hoạch nhiều. Nhưng họ đã sai lầm vì không biết múc nguồn nước đời sống để tưới lên hạt giống. Cho dù có hàng vạn,hàng tỉ hạt giống mà không có nước, trên mảnh đất khô cằn thì không bén rễ được.
2. Giai đoạn chuyển mình
Có một điều quan trọng khi nghe lời Chúa là phải bắt đầu ngay lập tức,đừng trì hoãn vì hạt giống khi đã vào đất tốt phải chuyển mình ngay. Như thế, lời Chúa sẽ trở thành khí cụ để nâng đỡ đời sống chúng ta và nhờ Lời Chúa, chúng ta được thanh tẩy và có thể sinh hoa kết trái nhiều hơn (Ga 15,2-3). Hiện nay, người tín hữu đang gặp vấn đề cần thiết về việ linh hướng , bởi vì trên thực tế, khó mà tìm nổi một vị linh hướng. Do đó, Khi được hướng dẫn Lời Chúa sẽ đảm cho mọi linh hồn cần thiết một sự hướng dẩn căn bản và không sai lầm. Có thể nói vào những thời điểm đặc biệt, khi phải đưa ra những quyết định nghiêm chỉnh và lựa chọn dứt khoát, chúng ta cần phải có một sự hướng dẫn ngoại thường từ Kinh Thánh. Điều này đã xảy ra nơi thánh AnTôn tu viện trưởnh thánh Phanxicô Assisi... Ngày nay cũng thế , có nhiều tín hữu vẫn cảm nghiệm được Lời Chúa có sức mạnh biến đổi cuộc đời mình.
3. Giai đoạn sinh hoa kết quả
Trong cuộc sống đời thường hay trên phương diện thiêng liêng chúng ta vẫn lớn lên nhờ sự hướng dẫn của Lời Chúa, Sự hướng dẫn này có được lòng khao khát, nhờ suy niệm vào ơn soi sáng của Thánh Thần. Đấng thúc đẩy ta sống lời Chúa một cách thực tiễn. Nhờ lời Chúa thấm vào trong tâm hồn giúp ta biết được thánh ý Chúa và biện phân Thần Khí chì lời Chúa mới có thể giúp "phân biệt tâm tình và ý tưởng của lòng người'' (Dt 4, 12) nghĩa là có thể phân biệt được động lực và ý định. Lời Chúa không phải là một tấm gương phản chiếu sự vật; nhưng một tấm gương xuyên suốt lục tìm được cả nội tâm. Con người có thể bị đánh lừa, nhưng Lời Chúa thì không; nếu chúng ta thực tâm để cho Lời Chúa hoạt động không che giấu điều gì, Lời Chúa sẽ thẳng thắn giãi bài động cơ hoạt động của chúng ta: vì vinh danh Chúa hay vì lợi lộc bản thân. Trong khía cạnh này, Lời Chúa thật sự là một thanh gươm hai lưỡi tách biệt những gì thuộc về Thiên Chúa ra khỏi thói buộc của nhân loại.
Nhời Lời Chúa mà nhiều linh hồn đã được lớn lên và biến đổi, như Thánh TêrêSa Hài Đồng đã viết "trong phúc âm, tôi tìm được sự cần thiết cho linh hồn đáng thương của tôi. Mỗi người KiTô hữu đều được Chúa ban cho mãnh đất màu mỡ để nuôi dưỡng lời Chúa hết khả mình. Và Lời Chúa sẽ "sinh hoa kết quả'' nơi tâm hồn khao khát biết yêu và sống Lời Chúa".
72.Ánh sáng – Bóng tối
(Suy niệm của Lm. Joshepus Quang Nguyễn)
Trong cuộc sống, chúng ta luôn chứng kiến một thực tại Thiện và Ác luôn có mặt cùng lúc, cùng nơi, bên cạnh nhau và tranh giành nhau. Thực tại ấy có nơi mỗi tâm hồn, mỗi gia đình, cộng đồng, hay xã hội. Trong mỗi con người 2 thế giới ấy luôn bị giằng co, lôi kéo nội tâm trái nghịch nhau, một bên kéo về hướng tốt, một kéo về phía xấu. Chính Thánh Phaolô cũng đã bị và cay đắng nói rằng: "Những điều (tốt) tôi muốn làm thì tôi không làm, trong khi những điều (xấu) tôi không muốn làm thì tôi lại làm".
Nhạc sĩ Khắc Dũng đã sáng tác một bài hát rất hay mang tựa đề: “Hai nửa phận người”, hát rằng: Một nửa là ánh sáng một nửa là tối tăm. Một nửa là héo úa một nửa là thắm tươi. Hai nửa của phận người sẻ chia thế giới. Mỗi ngày mỗi ngày đang tranh giành lấy em tranh giành lấy tôi giành lấy chúng ta về một phía. Về hận thù chấp nhất hay rộng lượng thứ tha. Về lạnh lùng khép kín hay nồng nàn mở toang. Hai nửa của phận người giằng co níu kéo. Đôi nẻo đôi đường mình ở giữa ngã ba lạc giữa ngã ba còn giữa ngã ba chơi vơi. Ta về hỏi Giêsu giã từ nơi chơi vơi. Ta tìm cùng Giêsu cho một nửa lên ngôi....” Nội dung như muốn nói rằng trong mỗi người chúng ta có một nửa là ánh sáng (tức là phần tốt lành, vị tha, thánh thiện) và một nửa là bóng tối (tức là phần xấu xa, vị kỷ, tội lỗi). Làm sao để nửa phần ánh sáng bừng cháy lên, đánh tan hoặc che phủ hoàn toàn nửa phần bóng tối kia đi? Thưa chỉ tìm về Chúa Giêsu là được.
Kinh nghiệm cho chúng ta thấy: chẳng có ai hoàn toàn tốt lành, vị tha, thánh thiện; mà cũng chẳng có ai hoàn toàn xấu xa, vị kỷ, tội lỗi. Trong mỗi cộng đoàn đức tin cũng thế. Trong trong thế giới loài người cũng thế. Ngày nay có biết bao người dám xả thân vì tha nhân, vì công lý và hoà bình thì cũng có không ít người chỉ biết huỷ diệt chính mình và mọi người xung quanh. Giữa ánh sáng và bóng tối luôn luôn có sự đấu tranh giành giật loại trừ nhau một cách quyết liệt. Ánh sáng càng lan toả thì bóng tối càng bị thu hẹp và ngược lại. Chính vì thế mà Đức Thánh Cha Gio-an Phaolô II luôn kêu gọi mọi người thành tâm thiện chí và nhất là các Kitô hữu hãy tích cực xây dựng một nền văn minh sự sống, chiến đấu chống lại nền văn minh sự chết đang hoành hành trong các quốc gia.
Đứng trước sự kiện hiển nhiên "một nửa ánh sáng, một nửa bóng tối" ấy, con người không ngừng thắc mắc như các đầy tớ của dụ ngôn cỏ lùng trong Phúc Âm: "Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?" Đối với những người tin rằng thế giới này do nhiều thần linh cai trị thì những điều tốt lành là do các thần tốt lành mà ra; còn các điều xấu, điều ác thì tất nhiên phải xuất phát từ những ác thần. Còn đối với chúng ta là những kẻ tin rằng Thiên Chúa là Chủ duy nhất của vũ trụ vạn vật và là Đấng toàn thiện, vậy thì sự ác, sự dữ do đâu mà có?
Thánh Kinh cho biết: ngay từ thuở ban đầu Thiên Chúa tạo dựng nên vũ trụ vạn vật và Ngài đã đánh giá công trình ấy là tốt đẹp. Nhưng Thánh Kinh cũng cho chúng ta biết ngay từ buổi đầu, chính Sa-tan đã lôi cuốn tổ tông loài người bất tuân lệnh Chúa mà ăn trái cấm trong vườn địa đàng và gây tai hoạ cho con cái loài người. Giáo huấn trên ăn khớp với điều Đức Giêsu giải thích về dụ ngôn: "Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần. Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ác quỷ".
Một thắc mắc nữa là tại sao Thiên Chúa không huỷ diệt sự Ác ngay lập tức mà lại để cho sự ác hiện hữu, tác động xấu trên con người và xã hội? Trong dụ ngôn cỏ lùng, lý do ông nêu lên là nếu cho nhổ hết cỏ lùng thì "sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt". Cũng vậy, Thiên Chúa có nhiều lý do để hành động như thế. Trước hết vì Thiên Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, không nỡ bẻ gẫy cây sậy đã dập, không dập tắt tim đèn còn khói. Ông chủ ruộng không ra lệnh nhổ hết cỏ lùng cũng là vị mục tử bỏ chín mươi chín con chiền lành để đi tìm một con chiên lạc, cũng là người cha ngày ngày đứng ngóng đợi đứa con hoang trở về. Thứ đến là vì Thiên Chúa tin rằng người xấu có thể thay đổi thành người tốt, người tội lỗi có thể trở nên người công chính, nhờ hồng ân của Thiên Chúa và sức mạnh của Thánh Thần. Chẳng hạn, Phêrô phút trước còn là kẻ hèn nhát chối Thày trước mặt một người tớ gái, phút sau đã trở thành người sám hối vĩ đại, quyết sống chết với Thày Giêsu. Phaolô phút trước còn là kẻ bách hại các Kitô hữu, phút sau đã trở thành vị tông đồ dân ngoại. Madalêna phút trước còn là một phụ nữ bán mình mua vui cho thiên hạ, phút sau đã trở thành người gắn bó chặt chẽ với Đức Giêsu. Người trộm lành phút trước còn là tên trộm dữ, phút sau đã là người được Đức Giêsu đưa vào thiên đàng hưởng hạnh phúc bên Chúa v.v..
Khổng tử dạy: “kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân, tức “Đừng làm điều gì mà bạn không muốn người khác làm cho mình”, còn Chúa Giêsu dạy: “Tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta" (Mt 7,12). Vậy, chúng ta muốn phát triển sự Thiện và tiêu diệt sự Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong xã hội bằng cách làm cho một nửa ánh sáng bừng sáng lên và nửa bóng tối thu hẹp lại tức là tạo điều kiện cho các khuynh hướng tốt, các ước vọng tốt, các nỗ lực tốt thành hiện thực và đồng thời làm cho các khuynh hướng xấu, ước vọng xấu, hành động xấu không có cơ hội hình thành. Nửa ánh sáng là lòng yêu thương, bác ái, nhân hậu, từ bi, quan tâm giúp người. Nửa bóng tối là ích kỷ, hận thù, khắt khe, sống thờ ơ với người bên cạnh. Nửa ánh sáng là khiêm nhường, hiền lành. Nửa bóng tối là kiêu căng, tự mãn, coi thường tất cả. Nửa ánh sáng là trong sạch, khiết tịnh, điều độ, siêu thoát. Nửa bóng tối là tham sân si, chạy theo lạc thú, ham hố của cải, chức quyền, địa vị bằng những thủ đoạn xấu xa tội lỗi. Nửa ánh sáng là công lý và hoà bình. Nửa bóng tối là bất công và chiến tranh... Mỗi lần chúng ta chọn phần nửa ánh sáng và từ khước phần nửa bóng tối là chúng ta phát triển sự Thiện và tiêu diệt sứ Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong xã hội.
Ước gì qua Lời Chúa hôm nay, xin Chúa giúp chúng ta biết cách đấu tranh bênh vực sự Thiện trong chúng con, trong cộng đồng và xã hội chúng ta và đẩy lùi sự Ác ra khỏi lòng, khỏi cộng đồng và xã hội chúng ta ngầu tạo nên một cộng đoàn hiệp nhất yêu thương và an bình. Amen.
73.Chúa Nhật 15 Thường Niên
(Suy niệm của Lm. Joshepus Quang Nguyễn)
SỐNG LỜI CHÚA ĐỂ TÂM HỒN LUÔN LÀ MẢNH ĐẤT TỐT
Chúa Giêsu giải thích rất rõ ràng “Dụ ngôn người gieo giống” rằng Thiên Chúa là người gieo giống. Con người và tâm trí của chúng ta là đất. Hạt giống là Lời Chúa. Vậy, còn lại là vấn đề của chúng ta là làm sao tâm trí, con người chúng trở nên đất tốt để Hạt giống Lời Chúa sinh hoa kết quả tốt đẹp cho đời và làm rạng danh Thiên Chúa?
Có người nói đã là ruộng rồi thì làm gì có đá sỏi, vệ đường, bụi gai như dụ ngôn Chúa Giêsu kể hôm nay. Nhà chú giải Thánh Kinh nổi tiếng, William Barclay giải thích rằng: Đất sỏi đá, không phải là đất đầy những đá; nhưng là đất bình thường ở Palestine, một lớp đất mỏng trên mặt nhưng có tảng đá nằm ở dưới. Lớp đất có lẽ chỉ sâu chừng 4 hay 5 cm trước khi tới phần đá vôi. Đất có gai, dễ tạo nên lầm lẫn. Khi người gieo hạt giống xuống, mặt đất có vẻ được dọn sạch sẽ; nhưng ở trong đất vẫn còn những gốc rễ của cỏ dại, cây hoang, và gai góc sẵn sàng mọc trở lại. Mỗi người làm vườn đều biết rằng các loại cỏ dại mọc lên với một tốc độ nhanh chóng mà ít có hạt giống tốt nào có thể theo kịp. Hậu quả là hạt giống và cỏ dại mọc lên chung với nhau; nhưng cỏ dại mạnh mẽ hơn làm chết ngộp sự phát triển của hạt giống. Đất tốt, ở dưới sâu, thuần túy là đất mềm; hạt giống có thể đâm rễ sâu xuống tìm được dinh dưỡng, lớn lên nhanh chóng; và trong đất tốt nó sẽ phát sinh một mùa gặt bôi thu.
Tâm hồn mỗi người chúng ta cũng giống như thửa ruộng ở Palestine thời Chúa Giêsu, gồm đủ mọi loại đất cho nên Lời Chúa trong các bài đọc hôm nay nói đến tính hiệu năng của Lời Chúa, tức Lời Chúa có sự sống rồi còn nó lớn lên và phát sinh hoa trái cứu độ: bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà và tiết độ (Gl 5, 22- 23) là do mảnh đất tâm hồn, lòng trí chúng ta đó thôi.
Trong bài đọc 1, Đức Chúa phán qua miệng Ngôn Sứ Isaia rằng "cũng như nước mưa thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, cho kẻ gieo có hạt giống, cho người đói có bánh ăn, hơn thế, lời từ miệng ta phán ra thấm vào lòng người sẽ không trở về với Ta cách hư luống nhưng thực hiện ý muốn của Ta" (Is 55,10-11). Qủa thế, đất mà không có nước thì đất có màu mỡ mấy chăng nữa nó không thể phát sinh sự sống, trái lại, nếu có nước đổ xuống đất thì tất yếu phát sinh sự sống cho muôn loài. Cho nên, mấy ngàn năm nay trên Sao Hỏa, Mặt Trăng… vẫn chưa có sự sống. Nước nguồn phát sinh sự sống muôn loài muôn vật, còn Lời Chúa thấm vào lòng người còn phát sinh sự sống mạnh hơn nhiều: nhờ Lời Chúa mà vạn vật được tạo thành từ hư không (St 1,1-31), nhờ Lời Chúa mà mọi bệnh hoạn tật nguyền được chữa lành (Mt 4,23), tha tội (Lc 7,48), khử trừ quỷ (Mt 8,16), người chết được sống lại (Ga 11, 43-44) và được sống đời đời (Ga 11,25-26). Cho nên, Chúa Giêsu nói: "Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra" (Mt 4,4). Vì thế, trong Hiến Chế tín lý về mạc khải của Thiên Chúa Dei Verbum số 21, Công Ðồng Chung Vaticanô II dạy rằng Lời Chúa có một sức mạnh và quyền năng có thể nâng đỡ và tăng cường Giáo Hội, ban sức mạnh đức tin cho con cái Giáo Hội, là lương thực linh hồn, nguồn sống thiêng liêng, tinh tuyền và trường cửu cho con cái Giáo Hội.
Quả thế, “Lời Chúa là lời sáng tạo” (St 1,3-26); "sống động và linh nghiệm" (Dt 4,12) “Lời hằng sống” (Ga 6,68); “Lời mang lại ơn cứu độ cho muôn dân”. Vì thế, chúng ta phải đem Lời Chúa nhập vào mảnh đất tâm trí, lời nói, hành động của chúng ta trong cuộc sống hằng ngày, nghĩa là chúng ta phải “ăn” Lời, hấp thụ lấy Lời hằng ngày qua việc đọc, suy niệm và thi hành Lời Chúa. Vì chưng, Chúa thực hiện Lời của Ngài nơi mọi hoạt động, công việc của chúng ta qua việc sống Lời Ngài. Ngược lại, nếu chúng ta đọc Lời Chúa và không thi hành thì chẳng khác gì đọc bài báo. Điều đó chứng tỏ chúng ta không tin vào sức mạnh của Lời Chúa, như thế đức tin của chúng ta đã chết rồi. Vì vậy Thánh Giacôbê khuyên: "Anh em hãy đem Lời ấy ra thực hành, chứ đừng nghe suông mà lừa dối chính mình. Thật vậy, ai lắng nghe Lời Chúa mà không thực hành, thì giống như người soi gương thấy khuôn mặt tự nhiên của mình. Người ấy soi gương rồi đi, và quên ngay không nhớ mặt mình thế nào. Ai thiết tha và trung thành tuân giữ luật trọn hảo -luật mang lại tự do-, ai thi hành luật Chúa, chứ không nghe qua rồi bỏ, thì sẽ tìm được hạnh phúc trong mọi việc mình làm" (Gc 2,22-25).
Vâng, xin vâng và thi hành Lời Chúa ở bất cứ lúc nào và hoàn cảnh nào, bất cứ hạng người nào dù thánh hay tội nhân, dù hạnh phúc hay đau khổ thì nhờ sức mạnh của Lời Chúa, con người và cuộc sống của chúng ta phát sinh hoa thơm trái ngọt cho mình và cho đời. Cụ thể, Ông Phêrô đã vất vả thả lưới suốt đêm mà chẳng bắt được con cá nào mà chỉ khi Chúa Giêsu truyền lệnh và ông vâng Lời Chúa thì được mẻ cá đầy thuyền (Lc 5,1-11). Rõ ràng rằng vì tin và vâng Lời Chúa nên Phêrô bắt được cá, ngược lại chính sự tự cao, quên Chúa, quên Lời Ngài nên cả đêm chẳng bắt được con cá nào. Không phải nhờ vào khả năng của chính mình mà Phêrô bắt được cá, nhưng nhờ tin và thi hành Lời Chúa truyền. Thế rồi, cũng chính vì tin rằng Lời Chúa Giêsu uy lực nên chị phụ nữ tội lỗi cấp thành phố đã sẵn sàng làm tất cả để được thứ tha và đem lại nguồn bình an và hạnh phúc đích thực cho đời chị (Lc 7,37-47). Rồi, một người tội lỗi tầy trời như chàng thanh niên Augustinô đã tin vào Lời Chúa và thi hành Lời Chúa dạy, Chúa đã biến mảnh đất tâm hồn của Ngài đầy sỏi đá, bui gốc thành mảnh đất tâm hồn là đời sống thánh và thiện mà mọi người hôm nay gưỡng mộ.
Qua Lời Chúa hôm nay, suy đi xét lại, tâm hồn chúng ta thuộc loại đất nào? Đất sỏi đá, đất đầy gai góc hay đất phì nhiêu? Nhưng dù mảnh đất nào đi nữa chúng ta phải luôn canh tác, cải tạo cho nó, tức tâm hồn chúng ta luôn tỉnh thức trước những cơn cám dỗ, cầu nguyện kết hiệp liên lỉ với Chúa, ăn năn sám hối khi trót phạm tội với Chúa và tha nhân, lúc đó mảnh đất tâm hồn ta mới có thể đón nhận hạt giống Lời Chúa hầu hạt giống này làm cho cuộc sống chúng ta thánh thiện, hạnh phúc và bình an đồng thời phát sinh ơn cứu độ cho người khác. Muốn có được một mùa gặt bội thu, người nông dân phải dọn ruộng, dọn đất, phải chăm sóc cho hạt giống nảy mầm và lớn lên, phải ngăn ngừa và đẩy lùi mọi yếu tố, mọi tác nhân gây thiệt hại cho hạt giống và cây trồng. Mùa gặt thiêng liêng của chúng ta cũng phải làm như vậy. Nếu tâm hồn chúng ta có những sói đá là kiêu ngạo, nghe Lời Chúa mà không sống Lời Chúa, ích kỷ… thì chúng ta cần phải cày sâu cuốc bẩm bằng việc khiêm nhường, đọc và cầu nguyện với Lời Chúa để thấy những viên sỏi đá ấy, lượm và vất đi qua việc năng chịu các Bí Tích. Nếu tâm hồn chúng ta là bụi gai, gai của đam mê dục vọng tội lỗi, gai của gian dối, lọc lừa, gai của kỳ thị, khinh người, gai của các loại tội lỗi khác… thì chúng ta cần phải phát hoang, đào bậc gốc bụi ấy mà bỏ đi ra ngoài tâm trí, hành vi trong cuộc sống chúng ta bằng việc sống thi hành các giới răn của Chúa và Hội Thánh, nhất là Lời Chúa hằng ngày. Còn nếu tâm hồn chúng ta có những vệ đường của tội trong gia đình hay cộng đoàn của chúng ta đang sống như vệ đường của việc bất hiếu, không vâng lời bề trên, giận hờn ghen ghét, vợ chồng ngoại tình, con cái hoang đàng, cộng đoàn xào xáo nhau… Chúng ta cần phải dẹp bỏ những vệ đường này bằng việc Mến Chúa yêu người hết lòng, sức sức và hết linh hồn có như thế hạt giống Lời Chúa phát sinh hiệu năng nơi tâm hồn, cách sống và hành xử của chúng ta giống như Chúa và các thánh trong gia đình và cộng đoàn xã hội, lúc ấy Lời Chúa khi được gieo vào mới có hy vọng sinh hạt 30, hạt 60 và hạt 100 như lòng Chúa mong ước.
Lạy Chúa, Lời Chúa là lời ban sự sống, xin giúp chúng con biết cúi xuống nhặt những hạt giống Tin Mừng bên vệ đường để đặt vào trong cuộc sống hằng ngày của mình, và biết quăng đi những sỏi đá, là những dịp tội gây cớ vấp phạm cho tha nhân, đồng thời luôn can đảm nhổ đi những gai góc là những đam mê bất chính, là nguyên do đưa đến sự tha hóa của chúng ta. Xin cho con biết noi gương các thánh luôn biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày của chúng con để nhờ đó chúng con có thể làm sáng danh Chúa và mưu ích cho tha nhân. Amen.
74.Mảnh đất cuộc đời
(Trích trong ‘Như Thầy Đã Yêu’ – Thiên Phúc)
Tại Úc Châu có dân tộc Chimbu thuộc đảo Tân Ghinê. Hàng ngàn năm qua họ sống khép kín trong những bộ tộc riêng tại vùng núi hiểm trở. Các bộ tộc này không quan hệ với nhau họ sống hoàn toàn biệt lập. vì thế, chỉ có 3 tiệu người mà họ nói tới 700 ngôn ngữ.
Các vị thừa sai cố học, đọc một ngôn ngữ, và họ dựa vào đó mà dịch ra một thứ tiếng chung gọi là Esperanto, có nghĩa là niềm Hy vọng. Tiếng này được rút ra từ các nhóm ngôn ngữ khác nhau để làm nên một thổ ngữ Melanesien.
Khi chị nữ tu Mary Claude Đem Lời Chúa Đến rao giảng thì được họ đón nhận rất dễ dàng. Dường như lịch sử truyền khẩu của họ qua các thế hệ đều nói tới một Vị nào đó sẽ đến.
Chị Mary Claude kể: “Có một bà góa trẻ làm công cho địa điểm truyền giáo để kiếm tiền nuôi ba đứa con. Xảy ra có những người thuộc bọ lạc của bà đến xin tiền. Tôi khuyên chị nên tiết kiệm tiền để lo cho các con. Nhưng chị ấy đã nói một câu làm tôi bất ngờ: Chúa Giêsu dạy rằng ai cho người thân cận đang túng thiếu là cho chính Chúa, nên con phải có bổn phận giúp đỡ họ”.
***
“Cho đi” đã trở thành nét văn hóa truyền thông của người Chimbu và “chia sẻ” đã đi vào bản sắc dân tộc của họ. Được như thế, chính là nhờ Lời Chúa đã thấm nhập vào máu thịt của họ, vào từng suy nghĩ, hành vi của họ. Lời Chúa đã đưa họ thoát ra khỏi tình trạng biệt lập, và qui tụ họ lại thành một cộng đoàn yêu thương.
Tin mừng hôm nay đức Giêsu dùng dụ ngôn “Người gieo giống” để dạy chúng ta về giá trị của Lời Chúa, nhờ đó chúng ta biết lắng nghe, suy niệm và đem ra thực hành, để có thể trổ sinh nhiều bông hạt.
Tâm hồn chúng ta có thể ví như vệ đường: Nghe mà không hiểu hay cố tình không hiểu, vì Lời Chúa bắt ta phải thay đổi nếp sống.
Tâm hồn chúng ta có thể ví như đá sỏi: Nghe thì mau mắn đón nhận nhưng hời hợt nhất thời, khi thử thách đến thì cao bay xa chạy.
Tâm hồn chúng ta cũng có thể vì như gai góc: Những lo lắng sự đời với danh vọng của cải, là nỗi đam mê đã bóp nghẹt Lời Chúa.
Nhưng nếu tâm hồn chúng ta là mảnh đất tốt: Lắng nghe và thấu hiểu, tin cậy và khiêm tốn sống Lời Người, thì ngày mai phía trước sẽ là một vụ lúa bội thu.
Như thế, chỉ có thái độ thành tâm lắng nghe Lời Chúa mới là quan trọng, chỉ có sự mau mắm đáp trả Lời Người mới có giá trị. Ai nghĩ và hiểu được đều có mới thật có phúc. Đức Giêsu nói: “Còn anh em, mắt an hem thật có phúc vì được thấy, tai an hem thật có phúc, vì được nghe” (Mt 13,16). Nhưng nghe và hiểu được những đòi hỏi gắt gao của Lời Chúa, quả thật cũng không phải dễ dàng. Và càng khó khăn hơn khi ta dám can đảm thực thi Lời Người.
Đã hơn hai ngàn năm qua, hạt giống Lời Chúa không ngừng gieo vãi trên các tâm hồn thiện chí. Kinh Thánh đã được dịch ra 2123 ngôn ngữ. Kể từ khi cuốn sách in đầu tiền trên thế giới ra đời cách đây 550 năm, tì Kinh Thánh vẫn liên tiếp là cuốn sách được dịch ra thêm nhiều ngôn ngữ mới, kể cả các thổ ngữ của dân tộc Yami ở Đài Loan, thổ dân da đỏ ở Paraquay, Kenya v.v… chưa kể hàng triệu băng cassette, video và CD Rom không ngừng phát hành.
Chúng ta không thiếu các phương tiện thông tin hiện đại để gieo vãi Lời Chúa.
Chúng ta cũng chẳng thiếu các nhà truyền giáo nhiệt tâm rao giảng Lời Người.
Chúng ta chỉ thiếu nhưũng mảnh đất tốt, những tâm hồn ngoan ngùy để cho hạt giống Lời Chúa gieo xuống, nẩy mầm, vươn lên, và trổ bong: hạt được 30, hạt được 60 và hạt được 100.
Để chuẩn bị luống cầy cho những hạt giống tốt. Người Kitô hữu không chỉ thán phục khi nghe Lời Chúa, không chỉ xúc động khi đón nhận Lời Người. Nhưng phải can đảm và nhiệt âm thực thi Lời yêu thương của Người.
***
Lạy Chúa, xin giúp chúng con thoát ra khỏi vỏ trấu của ích kỷ, ươn hèn, để nẩy mầm vươn lên và trổ sinh thật nhiều bông hạt của nhân ái và yêu thương.
Xin chỉ cho chúng con biết dọn dẹp mảnh đất cuộc đời cho phì nhiêu màu mỡ, để hạt giống Lời Chúa được tự do tăng trưởng đến mức viên mãn trong cuộc sống chúng con. Amen.
75.Mảnh đất tốt cho hạt giống Lời Chúa
Trong quyển Lửa Thiêng Tây Nguyên của Lm P. Dourisboure (1825-1885), ghi lại bước đường truyền giáo của các cha Thừa sai Paris cho dân tộc Bahnars, có đoạn ghi: "sống giữa rừng thiêng nước độc, chịu đựng mọi thứ hiểm nguy: dã thú, bệnh tật, rình rập bắt bớ của quan quân triều đình, thái độ e dè đố kỵ của kẻ ngoại giáo cuồng tín...các ngài vẫn vững vàng với tác vụ ngôn sứ và tư tế của mình."... Thực tế các nhà truyền giáo, ngay cả người Việt nữa, không ai chịu đựng nổi ở đây quá 10 năm; có vị chỉ sau mấy tuần lễ đặt chân lên đây, đã mau chóng lìa đời vì không đương cự nổi với hung thần kiết lỵ và sốt rét rừng (chỉ có một mình Cha Dourisboure, được Chúa cho sống đến 35 năm thôi; có lẽ để ngài viết cho xong quyển Lửa thiêng Tây Nguyên) Vậy mà các ngài, lúc đầu từ một nhóm nhỏ lấy cứ điểm là Thị xã Kontum ngày nay, rồi dần lập nên các làng công giáo xung quanh, theo cách thức vết dầu loan. Từ khi mới đến (1848) cho đến năm 1870, đã có mấy làng công giáo với 800 giáo dân. Năm 1927 có 17.700 giáo dân. Ngày 18. 01. 1932, giáo phận Tông tòa Kontum được thiết lập với các tỉnh Kontum, Pleiku, Đaklak và Atâpư (Hạ Lào). Năm 1998, giáo phận Kontum mở Năm Thánh kỷ niệm 150 năm, ngày vị truyền giáo đầu tiên đặt chân lên xứ Thượng. Hiện nay số người công giáo là 203.723 người với 42 linh mục, 194 tu sĩ, 27 chủng sinh và 3.517 giáo lý viên...
Câu chuyện trên cho ta thấy các nhà truyền giáo đã hi sinh biết bao xương máu để gieo Hạt giống tốt trên xứ Thượng. Bù lại, Hạt giống đó không rơi trên đất khô cằn, ngược lại đã rơi trên mảnh đất tốt, đem lại kết quả đáng mơ ước như bài dụ ngôn chúa nhật hôm nay kể.
a/. Chúng ta thử đọc lại bài dụ ngôn với lời cắt nghĩa của Chúa Giêsu:
* Hạt giống rơi bên vệ đường: là kẻ nghe Lời Chúa mà không hiểu, lại bị ma quỉ đến cướp đi hạt giống đã gieo trong lòng anh ta, vì thế hạt giống không sinh kết quả.
* Hạt giống rơi trên đá sỏi - rơi trong bụi gai: Hạt rơi trên sỏi đá: là kẻ khi nghe Lời Chúa, thì vui vẻ đón nhận mà không đâm rễ sâu, nên chỉ nông nỗi nhất thời. Sau này khi gặp chuyện chán nản, sẽ bỏ ngay...Hạt rơi trong bụi gai là kẻ nghe Lời Chúa, nhưng quá bận rộn sự đời, vinh hoa phú quí trần gian vây kín, Hạt giống bị bóp nghẹt nên Lời Chúa không sinh hoa trái được.
* Hạt giống rơi trên đất tốt: là kẻ nghe Lời Chúa và hiểu được, nên sinh hoa kết quả...
b/. Câu chuyện: Thánh nữ Maria Goretti, người Ý, sinh năm 1890, mất năm 1902. Lên 10 tuổi, thánh nữ rước lễ lần đầu với tất cả lòng yêu mến Chúa Giêsu. Ba tháng trước ngày mừng sinh nhật thứ 12, một thanh niên hàng xóm, làm việc trong nhà cô, tên là Alessandro Senerelli đã cố tình hãm hiếp cô. Maria đã từ chối và kháng cự quyết liệt. Chàng thanh niên đã đâm 14 nhát dao vào người thánh nữ. Ngày hôm sau (06. 07. 1902), Maria đã qua đời. Trước khi chết, thánh nữ đã tha thứ cho Alessandro.... Tôi sẵn sàng tha thứ cho anh ta vì tình yêu Chúa Kitô và... tôi muốn hạt giống tình yêu, Chúa muốn tôi gieo nơi anh ta, sẽ đạt kết quả tốt là...anh ta sẽ ở cùng tôi trên Thiên Đàng...
Cũng như thánh nữ Maria Goretti, Hội thánh qua 20 thế kỷ, đã sẵn sàng vâng theo lệnh truyền của Đức Kitô, là đem Hạt giống Lời Chúa gieo rắc khắp mặt đất. Hạt giống đó đã sinh hoa kết quả tốt; hạt được 100; hạt được 80; hạt được 50. Câu chuyện về công cuộc truyền giáo cho người Tây Nguyên Kontum mà chúng ta vừa nghe ở trên, là một bằng chứng hùng hồn về Hạt giống tốt và mảnh đất màu mỡ giúp cho Hạt giống đem lại kết quả đáng mơ ước. Tuy rằng không phải mọi nơi trên trái đất đều được gieo Hạt giống Lời Chúa, nhưng rõ ràng nơi đâu Hạt giống được gieo vãi, thì ở đó Hạt giống đều sinh hoa kết quả. Hơn nữa, nơi đâu Hạt giống được gieo càng khó nhọc, bị bắt bớ, bị âm mưu tiêu diệt, hoặc thấm đẫm máu đào, nơi đó mảnh đất lại mầu mỡ, và dĩ nhiên Hạt giống Lời Chúa càng vươn lên mạnh mẽ, vững vàng hơn...
c/. Gợi ý sống và chia sẻ:
Hạt giống Lời Chúa chính là sức sống, nên nếu được gieo vào đất tốt, Hạt giống sẽ lớn lên và phát triển dễ dàng. Có người nói: con người tốt xấu là do số phận, đúng không? Thưa sai. Hạt giống Lời Chúa là sức sống, nhưng lại được gieo vào tâm hồn ta là sỏi đá, là bụi gai, thử hỏi làm sao Hạt giống đó lớn lên và có kết quả được? Là người kitô hữu, ta là mảnh đất loại nào đây? Vệ đường, bụi gai, sỏi đá hay là mảnh đất tốt?
76.Đức tin - Kết quả sống Lời Chúa
(Suy niệm của Lm JB. Nguyễn Minh Hùng)
Hôm nay bài Tin Mừng nói về dụ ngôn người gieo giống. Trong dụ ngôn này, có đoạn Chúa Giêsu phán: "Có hạt rơi vào bụi gai. Gai mọc um tùm nên nó chết nghẹt.. Có hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa kết quả. Có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi" (Mt 13, 1- 23).
Bạn có từng chứng kiến cảnh một cô gái trẻ bị bệnh ung thư sắp chết, an ủi người mẹ đang nức nở chưa? Đó là một giáo lý viên. Khi tôi đến thăm, thì mẹ cô đang ngồi bên giường bệnh của cô khóc thảm thiết. Còn chính cô gái giáo lý viên ấy thì lại nói những lời dịu ngọt vỗ về mẹ mình. Thấy tôi, cô lại còn nhờ tôi nói chuyện với mẹ cô để xoa dịu nỗi đau của bà. Cô hứa, trước tòa Chúa, cô sẽ cầu nguyện cho gia đình cô, cho cha sở, cho tôi và cho lớp giáo lý mà cô đang phụ trách. Cha biết không? Trong tình cảnh đó, tôi chỉ còn biết im lặng đón nhận bài học về đức tin mà cô gái, chỉ là một giáo dân thôi, vừa giúp tôi nhận ra.
Bởi đâu nơi một cô gái yếu mềm lại ẩn chứa một đức tin can đảm đến thế? Chính Lời Chúa mà cô, một giáo lý viên trẻ tuổi đã từng giảng dạy, và cầu nguyện suốt những năm tháng trẻ trung của mình, đã thấm tận linh hồn cô, chẳng biết tự bao giờ, đã nắn đúc trong cô một đức tin lạ thường đến mức phi thường như thế. Không phi thường sao được khi mà, dù đớn đau, dù biết cái chết ở ngay trước mặt, cô vẫn còn đủ lời hay ý đẹp để an ủi mẹ mình! Người được an ủi, lẽ ra là chính cô, lại trở thành người an ủi! Không phi thường sao được khi mà một cô gái tưởng rất yếu mềm lại có thể đón nhận cái chết quá sức tỉnh táo, lại còn hứa cầu nguyện cho mọi người trước tòa Chúa trong giờ phán xét! Và đức tin phi thường ấy, giờ đây đang là chỗ dựa để cô nương vào vượt qua đớn đau của bản thân, vượt qua ánh mắt bi lụy cùng với niềm thương xót mà mọi người nhìn vào cô, để can đảm ra đi, giã từ cuộc đời.
Hôm nay, khi tôi viết những dòng này, thì người con gái trẻ đáng khâm phục ấy đã đi xa, nhưng sao tôi vẫn nhớ và cứ muốn chia sẻ với mọi người. Có lẽ vì cảm động. Nhưng điều quan trọng không phải là chia sẻ về một cái chết, mà là thái độ của đức tin cho ta một bài học quí giá. Chính thái độ của đức tin nơi cô đã cho tôi sự cảm động và đánh thức thái độ ơ hờ, an phận của mình. Bạn và tôi đừng sợ sống Lời Chúa. Hãy dùng Lời Chúa mà cầu nguyện, dùng Lời Chúa làm lẽ sống, làm thước đo mọi hành vi, mọi lời nói, mọi suy tính của bản thân mình. Nếu ta có được thái độ sống Lời Chúa như thế, thì ngày qua ngày, lời ấy sẽ nắn đúc, củng cố và bền vững hóa đức tin của ta. Và đức tin là phương thế để ta vượt thắng cám dỗ, nhất là những cám dỗ về những phù hoa của cuộc đời này. Đức tin sẽ là nguồn an ủi lớn lao khi ta khi ta rơi vào bế tắt, không còn biết cậy dựa vào bất cứ ai, bất cứ cái gì nữa. Sống Lời Chúa, bạn và tôi cảm nhận được sự cần thiết biết bao nhiêu!!
Tôi không thể xét đoán để biết Lời Chúa đã sinh kết quả trong cô gái được bao nhiêu: Ba mươi? Sáu mươi? Hay một trăm? Nhưng tôi có thể quả quyết rằng, người nữ giáo lý viên trẻ tuổi ấy, đã để cho Lời Chúa sinh kết quả ở mứa cao nhất!!
Đó không là bài học cho những ai xưng mình là môn đệ Chúa Kitô đó sao?
77.Bội thu
Đa số quí ông bà và anh chị em ở đây sống bằng nghề nông. Vì thế, hẳn chúng ta có nhiều kinh nghiệm trong việc cấy trồng.
Qua dụ ngôn “Người gieo giống”, Chúa Giêsu đã chia sẻ với chúng ta những hiểu biết và kinh ngiệm về việc đồng áng tại quê hương của Người. Tất nhiên, Người không có ý dạy ta về việc cấy trồng. Nhưng từ công việc cụ thể và quen thuộc ấy, Người dẫn chúng ta tới một lãnh vực khác, đó là lãnh vực tâm linh. Trong lãnh vực này, tâm hồn mỗi người được ví như một thửa đất có những điều kiện khác nhau để tiếp nhận hạt giống. Hạt giống được gieo vào tâm hồn mỗi người không phải là hạt lúa hay hạt cây ăn trái mà là Lời Chúa. Lời Chúa sẽ đem lại sự sống cho tâm hồn ta giống như hạt lúa, hạt gạo cho ta sự sống phần xác. Và hạt giống Lời Chúa được gieo vãi một cách rộng rãi không loại trừ một mảnh đất tâm hồn nào. Người đạo đức thánh thiện cũng như người khô khan nguội lạnh, người lương thiện cũng như người bất lương… tất cả đều được đón nhận hạt giống Lời Chúa. Rồi kinh nghiệm cho thấy rằng: việc cấy trồng không luôn dễ dàng bởi có nhiều kẻ thù phá hoại. Kẻ thù của nông dân và hạt giống là giông bão, là nắng hạn, là đá sỏi, là gai góc, là cỏ dại, là muông thú, là sâu rầy… Hạt giống Lời Chúa cũng có nhiều kẻ thù. Kẻ thù của Lời Chúa là não trạng hưởng thụ, là sự dửng dưng nguội lạnh, là sự lười biếng, ngại khó ngại khổ, là lòng tham và ích kỷ, là sự gian dối và lừa đảo, là những sự xấu, sự ác, là những tệ đoan xã hội… Tất cả những kẻ thù ấy sẽ bóp nghẹt hạt giống Lời Chúa làm cho hạt giống ấy không thể mọc lên và sinh hoa kết quả.
Chính từ những điều nói trên mà ta có thể tự đặt câu hỏi cho mình:
- Tâm hồn tôi thuộc loại đất nào? Đất có sỏi đá, đất đầy gai góc hay đất phì nhiêu? Và thế nào là đất có sỏi đá, đất đầy gai góc, đất phì nhiêu thì Chúa Giêsu đã giải thích cho chúng ta rồi. Chỉ khi xác định được mình thuộc loại đất nào ta mới có thể cải tạo, mới có thể dọn dẹp mảnh đất ấy để nó có thể đón nhận hạt giống Lời Chúa hầu hạt giống này cho ta một mùa gặt bội thu.
- Hạt giống Lời Chúa đã được gieo vãi trong mảnh đất tâm hồn của tôi, nhưng tôi có sẵn sàng tiếp nhận và chăm sóc cho hạt giống ấy không?
- Đứng trước những kẻ thù của hạt giống Lời Chúa tôi đã làm gì? Tôi có nỗ lực khử trừ hay để mặc nó hủy diệt hạt giống ấy?
Muốn có được một mùa gặt bội thu, người nông dân phải dọn ruộng, dọn đất, phải chăm sóc cho hạt giống nảy mầm và lớn lên, phải ngăn ngừa và đẩy lùi mọi yếu tố, mọi tác nhân gây thiệt hại cho hạt giống và cây trồng. Mùa gặt thiêng liêng cũng phải vậy thôi. Tuy nhiên, bên cạnh việc dọn dẹp và chăm sóc cho mảnh đất tâm hồn của riêng mình bằng cách cải tà qui chánh, bằng cách đổi mới đời sống, ta còn cần hợp tác với nhau để dọn dẹp và chăm sóc cho mảnh đất xã hội, nơi mà chúng ta đang sống, sao cho mảnh đất ấy mỗi ngày được sạch sẽ hơn, quang đãng hơn và mầu mỡ hơn. Lý do là môi trường xã hội có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của mỗi người. Dọn dẹp mảnh đất xã hội nghĩa là mỗi người cần dấn thân để xây dựng một nếp sống công bình, lành mạnh, thấm đẫm tình yêu thương. Đồng thời nỗ lực đẩy lui cái nghèo, cái khổ, cái dốt, khử trừ những tệ đoan xã hội như cờ bạc, say sưa, đĩ điếm và những hình thức mãi dâm trá hình… Đó chính là những cỏ dại, là gai góc, là sỏi đá, là những côn trùng có hại cho mùa màng thiêng liêng không chỉ của riêng ta mà còn của mọi người.
Nếu mỗi người biết dọn dẹp và chăm sóc cho mảnh đất tâm hồn của mình cũng như mảnh đất xã hội, thì Lời Chúa khi được gieo vào mới có hy vọng sinh hạt 30, hạt 60 và hạt 100 như lòng Chúa mong ước.
78.Lắng nghe và sống Lời Chúa
Vũ trụ huyền bí bao la là một tiếng nói, là lời mạc khải về Thiên Chúa quyền năng vô biên. Thế nhưng, nhiều người ngày nay khi phải lo đời sống vật chất, phát triển kinh tế đã không để lòng trí mình tìm hiểu vấn đề siêu nhiên. Vì thế người ta dễ mất đi niềm hy vọng khi chỉ bám vào trần thế vốn bất toàn và phù vân này. Trong thế giới bề bộn công việc và đầy những cám dỗ hưởng thụ này, chúng ta cần tập thanh lặng lắng nghe và sống lời Chúa. Chúng ta có thể nhận ra tiếng Chúa nhắc bảo hàng ngày qua Thánh kinh và lương tâm mình.
Hạt giống Lời Chúa được gieo cách rộng rãi. Thời Cựu ước, các tiên tri đã gieo trong lòng mọi người lòng kính sợ Chúa và giáo dục luân lý theo đường lối Chúa chỉ dạy. Khi Chúa Giêsu đến, Ngài đã mạc khải tất cả những gì cần thiết cho sự sống và phần rỗi của chúng ta. Để được phần rỗi đời đời, phần quan trọng không thể thiếu là tìm hiểu lời Chúa dạy, đọc lại Kinh thánh trong tinh thần học hỏi chân thành và đáp trả tiếng Chúa. Lời Chúa rất phong phú hữu ích cho mọi tâm hồn. Tuy nhiên, việc gieo vãi có kết quả đối với mỗi người khác xa nhau. Có người nghe rồi bỏ qua, có những người thực hành nửa vời, không triệt để, khi hoàn cảnh khó khăn hoặc những lợi lộc vật chất làm lóa mắt thì buông bỏ lời nhiệm mầu và chạy theo những lợi nhuận trần thế. Do đó, vấn đề là biết để đem ra thi hành như người khôn xây nhà trên đá, luôn kiên vững trước mọi thử thách, gian nan và chứng tỏ được lòng trung thành với Thiên Chúa. Chúng ta hãy chú tâm đem lời Chúa ra thực hành để đạt kết quả tốt đẹp vững bền.
Có những lúc chính tôi cũng không nhớ tới lời Chúa mà chỉ sống theo thói quen của chính mình, hoặc theo cách sống của một số người...của hàng xóm. Có khi công việc làm ăn bận rộn làm tôi không để thời gian cho Chúa nhiều nhưng xoay theo vòng xoáy của công việc. Rồi một ngày tôi thấy mình xa Chúa quá. Cuộc sống đạo chỉ còn là hình thức hoặc chỉ giữ đạo tối thiểu. Như vậy, tôi chỉ đón nhận Lời Chúa như hạt rơi trên đá sỏi hoặc trong bụi rậm, bị những cám dỗ vật chất làm yếu dần niềm tin yêu Chúa. Tôi quên rằng tất cả cuộc sống tôi là do Chúa ban, sức khỏe để tôi làm việc là do Chúa ban. Nếu tôi không dâng lại cho Chúa với lòng chân thành thì tôi có lỗi với Chúa biết chừng nào. Mỗi tuần tôi có 1 ngày nghỉ nhưng lại dành ưu tiên cho những giải trí khác thay vì ưu tiên đi nhà thờ cầu nguyện, giữ ngày Chúa nhật! Khi tôi coi trọng những thứ khác và dành ưu tiên cho chúng là tôi đã đặt việc thờ phượng Chúa xuống hàng thứ yếu. Trong khi Chúa mới là chủ đời tôi, của cải tiền bạc không phải là xấu nhưng nhiều khi tôi đề cao nó quá mức theo kiểu thế gian.
Hôm nay, khi nghe lại dụ ngôn này, tôi thấy bổn phận của mình là hồi tâm, xét mình xem mình là loại đất nào, có sinh hoa quả trước mặt Chúa hay chưa. Dân chúng Cựu ước ước ao nghe lời Chúa mà không được nghe, còn chúng con được diễm phúc nghe biết mạc khải rõ ràng nơi Chúa Giêsu. Chúng con sẽ bị dân thờI Cựu ước trách móc về điều này nếu chúng con không hết lòng theo Chúa.
Lạy Chúa, chúng con cám ơn Chúa đã tin tưởng ở chúng con, đã mạc khải những lời nhiệm mầu cho chúng con. Chúng con hứa sẽ ra sức áp dụng lời vàng ngọc của Chúa trong cuộc sống để mai ngày đơm bông kết quả xứng đáng hầu mai sau được hưởng hạnh phúc đời đời với Chúa trên Thiên đàng.
79.Gieo giống
Bài Tin mừng là dụ ngôn người gieo giống. Đây là dụ ngôn đầu tiên trong một loạt các dụ ngôn Chúa Giêsu giảng dạy. Trước hết, chúng ta có thể thắc mắc: Một kiểu gieo giống gì mà kỳ lạ thế? Tại sao không chỉ gieo trên đất tốt thôi mà lại gieo cả trên chỗ đá sỏi, đường đi và cả chỗ gai góc nữa? Thưa, gieo như thế, vì đây là cách làm ruộng của người dân miền thánh địa, xứ Palestin, họ có cách gieo giống khác với người Việt Nam chúng ta. Họ gieo trước rồi mới cày sau, nghĩa là họ dọn đất xong thì gieo hạt rồi cày lấp đi. Như vậy, người gieo giống trong dụ ngôn này đi gieo trong thửa ruộng chưa cày bừa gì cả.
Đàng khác, đất đai ở đây nhiều đá. Người Do thái thường nói khôi hài rằng: “Khi Thiên Chúa tạo dựng trời đất, có ba túi đá thì Chúa đã làm rớt hết hai túi xuống đất Palestin”. Vì thế, trong việc làm ruộng của dân Do thái, việc lượm đá là một việc làm quen thuộc cũng như việc làm cỏ. Đá lượm ra xếp thành bờ ngăn các thửa ruộng, do đó mép bờ cũng là nơi gai mọc. Ở những vùng đất thiếu nước, thì gai là loại cây dại phổ biến nhất, vì nó có sức chịu khô lâu nhất.
Biết qua khung cảnh địa dư và cách làm ruộng của người Do thái xưa kia như thế, chúng ta mới dễ hiểu bốn vị trí mà hạt giống có thể rơi xuống khi người nông dân gieo lúa: đất đá, lối đi, bụi gai và đất tốt. Muốn gieo cho kín ruộng, người nông dân phải chấp nhận có sự hao hụt, vì khi vung tay gieo hạt, một số nào đó sẽ rơi vào ba loại vị trí không kết quả.
Tuy nhiên, chúng ta nên nhớ, đây là một dụ ngôn của Chúa Giêsu, và chân lý về tôn giáo đang núp sau bức màn dụ ngôn đó. Điều Ngài thực sự muốn giảng dạy là kết quả của Lời Chúa: Hạt giống tượng trưng cho lời Thiên Chúa gieo vào lòng người, và tùy theo đất, tức là tùy theo lòng người, mà có những kết quả khác nhau, như Chúa đã giải thích rõ ràng. Vì thế, ở đây chúng ta không giải thích nữa mà chú ý đến một điều khác, đó là cử chỉ tung hạt thật quảng đại của người gieo giống, và đây chính là thái độ quảng đại của Thiên Chúa đối với chúng ta.
Quả thật, Thiên Chúa vô cùng quãng đại. Mặc dầu Chúa biết chúng ta sẽ lãng phí thật nhiều ân huệ của Ngài, nhưng Ngài vẫn cứ vung tay phân phát thật rộng rãi. Chúng ta thử tưởng tượng: Nếu Chúa tính toán để không uổng phí chút nào thì tình cảnh chúng ta sẽ ra sao? Nhưng sự quảng đại của Chúa trong việc ban phát mọi ơn lành cho chúng ta, làm cho chúng ta an tâm và tin tưởng vào tình yêu của Ngài. Ngài chẳng bao giờ rút lại tình yêu ấy, chỉ có chúng ta có thể từ chối hoặc bóp nghẹt, không cho tình yêu của Ngài triển nở trong chúng ta thôi.
Tình yêu được biểu lộ bằng quà tặng, bằng sự hiện diện, bằng hành động, và cuối cùng bằng sự trao cho nhau bản thân mình hoặc trong tình yêu hôn nhân, hoặc bằng sự tận hiến trong đời sống tu trì. Thiên Chúa bộc lộ tình yêu của Ngài bằng tất cả những cách thức đó, bằng quà tặng, bằng sự hiện diện và hành động không ngừng của Ngài trong mọi sự đối với mỗi người chúng ta. Ngài cho chúng ta cả chính mình Ngài, Ngài cho chúng ta cả người con một yêu dấu của Ngài. Và Con của Ngài đã cho chúng ta đến giọt máu cuối cùng đọng lại trong tim.
Khi yêu chúng ta Thiên Chúa muốn chúng ta đáp lại tình yêu của Ngài, bởi vì tình yêu mời gọi tình yêu và tình yêu đáp lại tình yêu. Khi chúng ta đã đón nhận tình yêu của Chúa như thế, thì trái tim chúng ta đập cùng nhịp với trái tim Ngài và cùng mở rộng như trái tim Ngài, và chúng ta sẽ rộng tay để cho tình yêu của Ngài đến với mọi người bằng cuộc sống của chúng ta, dù người ta có biết đón nhận hay không. Bởi vì có những hạt lúa sẽ chết đi, sẽ mất không, do rơi vào sỏi đá, do chim trời lượm mất, hay do gai góc đè chết. Nhưng số hạt rơi vào đất tốt vẫn nhiều hơn, và sẽ sinh hoa kết quả ba mươi, sáu mươi hay một trăm. Bởi vì mỗi hành động yêu thương được đón nhận sẽ làm nảy sinh những hành động yêu thương khác.
Nói rõ hơn, mỗi hành động yêu thương chúng ta làm cho người khác, là một hạt giống chúng ta gieo, không phải chỉ gieo vào chính người thụ hưởng, mà gieo vào cả những người chứng kiến nữa. hạt giống ấy sinh hoa kết trái khi chính người thụ hưởng hoặc người chứng kiến lại để cho tình thương thúc đẩy họ phục vụ người khác. Cứ thế mà tình yêu được nhân lên mãi, và cuộc sống này, xã hội này, thế giới này sẽ tốt đẹp hơn.
Tóm lại, những hạt giống yêu thương chúng ta gieo vào bất cứ nơi đâu, cho bất cứ người nào, cũng đều có hiệu quả tốt đẹp, chúng ta hãy bắt chước người gieo giống có thái độ hào phóng, quảng đại trong dụ ngôn, là Thiên Chúa, để tất cả những hạt giống chúng ta gieo vãi, là những cử chỉ, thái độ, việc làm yêu thương của chúng ta đều đâm bông kết trái, và như thế cuộc sống này, xã hội này, thế giới này càng ngày càng tốt đẹp hơn.
80.Lãi bao nhiêu hạt
Đã là một người nông dân, ắt hẳn ai trong chúng ta cũng phải biết tính toán thế nào cho công việc đồng áng của mình thu hoạch được kết quả nhiều chừng nào tốt chừng ấy và thất thoát càng ít càng hay. Người ta phải tính toán xem một hecta đất phải sử dụng bao nhiêu giống là vừa, bao nhiêu phân là đủ và sẽ thu hoạch được bao nhiêu.... Ai làm nghề nông thì đều phải biết đến việc này.
Chúa Giêsu trong đoạn Tin Mừng được nghe hôm nay, Ngài ví mình như một người nông dân gieo giống. Hạt giống của Ngài là hạt giống Lời Chúa. Chắc hẳn Ngài cũng phải tính toán sao cho thu hoạch được nhiều kết quả và lại ít phí tổn. Tiên tri Isaia nói trong bài đọc I nói thay Lời Thiên Chúa như thế này: "Lời Ta, một khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không trở về với Ta nếu chưa đạt được kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Ta, chưa chu toàn sứ mạng Ta trao phó". Nhưng trong việc thực hiện công việc gieo Tin Mừng chúng ta lại thấy một hành động có vẻ như phung phí của người gieo giống. Hạt rơi trên vệ đường, hạt rơi trên đá sỏi, hạt rơi vào bụi gai, hạt rơi trên đất tốt. Cuối cùng chỉ có một phần tư hạt được trổ sinh hoa trái mà hoa trái lại cũng không đều nhau. Nếu là một công việc đồng áng bình thường thì quả thật vụ mùa này không sinh lãi được bao nhiêu.
Nhìn thấy toàn cảnh của người gieo giống trong dụ ngôn của Chúa Giêsu ta mới thấy được sự rộng rãi của người gieo giống Giêsu. Vẫn biết vệ đường, sỏi đá, bụi gai không thể làm cho hạt giống kết quả nhưng người gieo giống vẫn âm thầm mong đợi một hy vọng nào đó mảnh đất sẽ làm cho hạt giống đâm chồi. Chúa Giêsu gieo Lời Thiên Chúa một cách rộng rãi không lựa chọn một nhóm nào hay một cộng đoàn nào mà Ngài đi tới đâu, thi ân giáng phúc tới đó, ban bình an và gieo vãi Lời Ngài để mong con người đón nhận Lời Ngài mà được ơn cứu độ. Chúa vẫn biết những tâm hồn hời hợt, những tâm hồn chai đá, những tâm hồn vướng bận chuyện nhân gian... nhưng Ngài vẫn rộng rãi thi ân Lời Ngài và hy vọng Lời Ngài biến đổi lòng họ. Người Gieo Giống Giêsu đã làm tất cả để hạt giống Lời Chúa được gieo vãi khắp nơi.
Về phía người đón nhận Lời Chúa, ba phần tư không sinh hoa kết quả, một phần tư còn lại thì kết quả không đều nhau. Nhưng ở đây, ta thấy Chúa Giêsu nói về kết quả với một giọng điệu rất vui vì đã có kết quả để thu hoạch. Người gieo giống như quên tất cả sự khổ nhọc của việc gieo giống, như quên đi mọi phí tổn trong việc gieo giống... Qua đó ta thấy được nỗi vui mừng của Thiên Chúa khi con người đón nhận Lời Ngài. Ngài không đòi hỏi ta phải sinh hoa kết quả như một người nào nhưng là kết quả theo khả năng của ta. Có ba mươi ta sinh ba mươi, có sáu mươi ta sinh sáu mươi....bao nhiêu đó thôi đã làm cho người gieo giống vui mừng rồi.
Trong cuộc sống hiện tại, mỗi người Chúa ban cho khả năng khác nhau và Chúa mời gọi hãy cùng Chúa làm cho những khả năng đó được sinh lời. Lời Chúa là Lời hành động, để sống chứ không chỉ để suy niệm. Xin Chúa cho chúng ta biết đón nhận Lời Ngài làm hành trang trong cuộc sống để chúng ta cũng biết trổ sinh những bông hạt trong ngày mùa của Chúa.
81.Dụ ngôn người gieo giống
(Suy niệm và Chú giải của Lm FX. Vũ Phan Long)
1.- Ngữ cảnh
Sau khi giới thiệu Đức Giêsu là Đấng có quyền giải thích Luật (ch. 5–7), rồi minh họa quyền đó bằng một vài truyện về phép lạ (ch. 8–9), tác giả Mátthêu đã cho thấy Đức Giêsu sai phái và ban "bài sai" cho các sứ giả của Nước Thiên Chúa (ch. 10). Nhưng chẳng mấy chốc vương quyền này đã bị đặt thành vấn đề, hoặc bởi chính Gioan Tẩy Giả, hoặc bởi các thành miền Galilê (ch. 11). Từ khước Đức Giêsu là Đấng thiết lập Triều Đại của Thiên Chúa, đây là đề tài của ch. 12: đề tài này đi tới đỉnh cao khi những người Pharisêu tố giác là Đức Giêsu bị quỷ ám (x. 12,22-24) và Đức Giêsu tuyên bố về Gia đình thật của Người (x. 12,46-50): Đức Giêsu đoạn tuyệt với môi trường tinh thần của Người. Trên nền tảng của bài tường thuật nói về sự đoạn tuyệt bi đát này với Do Thái giáo, ch. 13 đề cập tới "mầu nhiệm" Nước Thiên Chúa, giải thích làm thế nào mà Triều Đại Thiên Chúa lại vừa có thể được khai mạc trên mặt đất vừa bị loài người phản đối hoặc không được biết đến. Nối tiếp các bài tường thuật về các xung đột ở ch. 12, các dụ ngôn ở ch. 13 có hai ý nghĩa:
- đối với các môn đệ, các dụ ngôn này giải thích vì sao Nước Thiên Chúa, đã được Đức Giêsu khai mào, lại chưa được biểu lộ ra trong vinh quang, đặc biệt tại sao những bước đầu của Nước Thiên Chúa trong sứ vụ của Đức Giêsu lại thiếu vẻ huy hoàng và oai phong đến thế;
- đối với những người ở ngoài (c. 11), sau cuộc đoạn tuyệt được nói đến ở ch. 12, các dụ ngôn này trước tiên phải khẳng định rằng những gì họ có thể thấy từ bên ngoài về Nước Thiên Chúa, là được ban cho họ để xác nhận thái độ không tin của họ; và điều thuộc về Mầu nhiệm, nghĩa là thuộc về chương trình của Thiên Chúa đối với Vương quốc của Ngài.
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thành bốn phần:
1) Giới thiệu chương các dụ ngôn (13,1-3a);
2) Dụ ngôn Người gieo giống (13,3b-9);
3) Lý do khiến Đức Giêsu nói bằng dụ ngôn (13,10-17: hai phần nho a- cc. 11-12; b- cc. 13-17 theo cấu trúc chuyển hoán);
4) Giải thích dụ ngôn Người gieo giống (13,18-23).
3.- Vài điểm chú giải
- dụ ngôn (3): Trong hy ngữ, có đọng từ paraballô có nghĩa là "so sánh, đối chiếu". Kể một dụ ngôn (parabolê, hầu như tương đương với từ Híp-ri mâshâl), là kể một tình huống nhằm lưu ý về một thực tại ít được chú ý hơn, nhưng tác giả muốn các thính giả biết. Tác giả dụ ngôn không phải là một sử gia, nhưng là một nhà thần học và một nhà luân lý; ông có thể sáng tác ra các hoạt cảnh tùy theo sứ điệp hoặc bài học ông muốn truyền đạt. Một dụ ngôn không phải là một ẩn dụ: trong một ẩn dụ, mọi chi tiết đều có ý nghĩa, còn trong một dụ ngôn, người ta chỉ nhắm đến sứ điệp tổng quát (Tuy nhiên, dụ ngôn Người gieo giống được giải thích ra lại có vẻ là một ẩn dụ). Trong dụ ngôn, cần đặc biệt ghi nhận các nét "khác thường" thì mới hiểu được bài học căn bản.
- có những hạt rơi xuống vệ đường (4): Hẳn là người nông phu có điên thì mới gieo hạt giống lên mặt đường đã chai lì, hoăc lên vùng sỏi đá hay vào các bụi gai (x. cc. 5.7)! Tuy nhiên, theo J. Jeremias, tập tục trồng lúa của Paléttina là gieo giống trước khi cày xới đất cho hạt giống lọt xuống lớp đất sâu. Thật ra lối giải thích này tuy hấp dẫn nhưng không phù hợp với những gì đã xảy ra thật sự trong bài dụ ngôn. Vì vậy thay vì ra sức bảo vệ tính xác thực của dụ ngôn, ta nên lưu ý đến khía cạnh "khác thường" của lối xử sự của người gieo giống.
- hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục (8): Có những nhà chú giải như Jeremias cho rằng dụ ngôn này là một bài khuyến khích cổ võ tin vào thành công cuối cùng. Tuy nhiên, có một số khó khăn: (1) Một sử gia kinh tế (K.D. White) cho biết rằng năng suất 1 gấp 100, thậm chí 1 gấp 400, không phải là lạ lùng, chẳng hạn nếu trồng lúa trong vùng Giléad, gần Gađara. (2) Nếu Mt đã muốn nêu bật mùa màng bội thu, hẳn là ngài đã dùng chuỗi số đi lên như Mc (30, 60, 100) thay vì chuỗi số đi xuống (100, 60, 30), bởi vì như thế sẽ làm yếu đi bài học về tính lạc quan. (3) Trong năm câu của bài dụ ngôn, có tới bốn câu mô tả sự thất bại của vụ gieo (và trong phần giải thích, cũng có một tỷ lệ như thế). (4) Nhấn mạnh đến các thất bại của người gieo giống dường như lại phù hợp hơn nhiều với ngữ cảnh tổng quát của các chương này trong TM Mt, vì các ch. 11–12 mô tả sức chống đối ngày một gia tăng để đáp lại những hành vi quyền lực trong các ch. 8–9.
Vậy không nhất thiết phải loại bỏ lối giải thích "lạc quan" (Jeremias), bởi vì quả thất Đấng Mêsia sẽ vẫn chiến thắng. Nhưng bởi vì những người đương thời với Đức Giêsu vẫn đương nhiên liên kết Đấng Mêsia với sự thành công, có lẽ Đức Giêsu không muốn nhấn mạnh đến phương diện này đâu. Điều làm nên "mầu nhiệm Nước Trời", mầu nhiệm mà chỉ một nhóm giới hạn "những kẻ bé mọn" mới có thể hiểu được, đó là cuối cùng Đấng Mêsia chỉ có thể thành công xuyên qua thất bại.
Tuy nhiên, viễn tượng của phần giải thích lại theo hướng của cuộc phán xét: Lúc đầu, bài dụ ngôn nhắm nhiều hơn đến các loại đất khác nhau và vụ thu hoạch cuối cùng, nhưng sang phần giải thích, Mt đã thay đổi Mc mà đặt cho dụ ngôn nhan đề "Người gieo giống" (Mt 13,18). Thật ra người gieo giống chỉ đóng một vai trò nhỏ bé trong truyện, vì bài đã trở thành dụ ngôn về "Lời rao giảng Nước Trời". Tuy nhiên, tác giả Mt làm như thế là để sau này ngài có thể đồng hóa người gieo giống với Đức Kitô (x. 13,37). Bởi vì đối với ngài, Đức Giêsu tháp tùng Hội Thánh qua dòng lịch sử (x. 28,18). Người chính là Đấng đang hiện diện và tích cực hoạt động trong công việc gieo rắc Lời (x. 13,37). Người tự đồng hóa với các thừa sai của Người (x. 10,40). Chính Người xây dựng Hội Thánh (x. 16,18), tích cực hỗ trợ Hội Thánh trong việc duy trì kỷ luật (x. 18,18-20). Và cuối cùng Người sẽ là vị Thẩm phán tách các môn đệ trung thành khỏi những đồ đệ bất trung (x. 13,41-43). Quả thật, Mt đã muốn đọc tất cả các dụ ngôn của ch. 13 này dưới ánh sáng của cuộc phán xét cuối cùng. Vì thế, tác giả nhấn mạnh đến trách nhiệm cá nhân là phải sinh "hoa quả", tức là các hành vi tốt lành, và ngài đã đảo lộn thứ tự của Mc là 30-60-100 thành 100-60-30 cho phù hợp với các truyện của ngài về phán xét: bắt đầu với việc ca ngợi những người thu hoạch nhiều hoa quả nhất, để đi đến chỗ phê phán những người không sinh hoa quả (x. 25,14-30). Vậy một truyện về sức mạnh của Lời Chúa đã trở thành truyện về phán xét.
- các mầu nhiệm Nước Trời (11): Công thức này được lấy từ nền văn chương khải huyền. Công thức nhắc lại những bí mật tối hậu của Thiên Chúa, cụ thể là kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa tập trung nơi các hoạt động cứu chữa của Đức Kitô.
- Hễ ai nghe lời... đó là kẻ đã được gieo (19): Dụ ngôn "Người gieo giống" đã được chuyển thành dụ ngôn "Lời rao giảng về Nước Trời". Trọng tâm đã chuyển từ một giáo huấn về mầu nhiệm Đấng Mêsia phải thất bại về mặt nhân loại sang việc lưu ý, khuyến khích, là hãy sẵn lòng đón nhận sứ điệp Tin Mừng. Dù vậy, giữa hai bài dụ ngôn và phần giải thích không có mâu thuẫn, mà chỉ có khác biệt về điểm nhấn mạnh thôi. Mt đã sửa nhẹ khi viết lại Mc 4,14 để tránh sự đụng chạm trực tiếp giữa hạt giống là lời (Mc 4,14) và hạt giống là người nghe (x. Mc 4,16.18.20), nhưng cũng không thành công bao nhiêu, vì ở Mt 13,19b, "điều đã được gieo trong lòng" hẳn là lời, thì ở cc. 20tt, "điều (CGKPV: "kẻ") được gieo" là "kẻ nghe". Ở c. 19, Mt lại xác định lời được gieo là "Lời rao giảng về Nước Trời".
Rõ ràng Mt nhấn mạnh rằng người môn đệ là người hiểu lời: ở c. 19, ngài xác định rằng vấn đề với loại hạt giống/đất thứ nhất là thiếu hiểu biết, và đến c. 23, ngài xác định rằng hạt giống tốt/đất tốt thì nghe và hiểu. Đây là hành văn đóng khung (x. thêm 13,13.15.51). Và Mt đã thay đổi chủ từ số phức của Mc (x. Mc 4,16tt) thành số đơn (x. Mt 13,20tt) để nhấn mạnh trách nhiệm cá nhân. Câu 13,23 tóm bằng cách mô tả dung mạo của hạt giống tốt/đất tốt với các cặp động từ bổ nghĩa cho nhau: nghe và hiểu, sinh hoa kết quả và làm ra (so với Mc 4,20).
4.- Ý nghĩa của bản văn
* Giới thiệu chương các dụ ngôn (1-3a)
Toàn chương 13 của TM I có một cụm từ dẫn nhập ngắn về thời gian, "hôm ấy" (en tê hêmera ekeinê) nhằm tạo một liên kết với cảnh trước, nhưng lại đưa Đức Giêsu sang một cảnh mới. Những người nghe, là "dân chúng", lại được nhắc lại. Đức Giêsu ra khỏi "nhà" và đi đến bờ hồ (c. 1). Đám đông lại kéo đến với Người (c. 2). Đây là lần duy nhất tác giả ghi nhận Đức Giêsu "rời bỏ nhà". Chi tiết lạ, bởi vì ngay khi Người chuyển từ Nadarét đến Caphácnaum, tác giả cũng không hề lưu ý. Rất có thể chi tiết này đã có sẵn trong nguồn Mt dùng và là một từ để mở vào một hành trình truyền giáo. Nhưng cũng rất có thể là trong ý Mt, là tác giả quen loại bỏ các chi tiết miêu tả, từ ngữ ấy có một ý nghĩa ngôn sứ và mục vụ. Sau bài Diễn từ truyền giáo, từ này nhắc nhớ các đòi hỏi của nhiệm vụ truyền giáo. Tất cả những ai đã được mời bước theo Đức Giêsu (4,18-22) và đã được sai phái đi nhân danh Người, đều phải chấp nhận "bỏ nhà" (10,35-36; 19,21).
Nới chốn là "Biển Hồ" (Ghennêsarét): đây là nơi xảy ra việc kêu gọi các môn đệ đầu tiên (4,18) và cũng là nơi mà nhóm các môn đệ có một kinh nghiệm đầu về Đức Giêsu (8,24-27). Đức Giêsu lên một "chiếc thuyền", mà ta có thể coi là biểu tượng của Hội Thánh (x. 8,23), nhưng trong TM Mt, con thuyền hàm ý một sự xa cách nào đó với các đám đông (x. 14,13; 15,39). Cũng như khi bắt đầu Bài Giảng trên núi, ở đây Người cũng "ngồi" (2 lần; x. 5,1; 7,29; 15,29; 23,2; 24,3); đây là dấu chứng tỏ tư cách của một vị thầy. Đám đông thì "đứng": đi theo ngữ cảnh của TM I, có lẽ ta không nghĩ tới tư thế đứng trong một đền thờ hay một hội đường, mà là tư thế của gia đình Đức Giêsu "đứng bên ngoài" (12,46-47). Chương 13 sẽ cho thấy làm thế nào dân chúng chiến chỗ của những người đứng bên ngoài.
Đức Giêsu bắt đầu nói với dân chúng. Tác giả Mt không dùng từ "didaskeô, "dạy" của TM Mc, mà dùng động từ "nói" (laleô, "to speak"), bởi vì ngài thường dùng động từ "dạy" cho việc giải nghĩa Lề Luật và công bố cung cách sống luân lý, thường ở trong hội đường (4,23; 5,2; 7,29; 9,35; 11,1; 13,54; 21,23; 26,55; 28,20). Bài diễn từ sẽ tập trung vào mầu nhiệm Nước Trời (c. 11), nhưng được diễn tả bằng một ngôn ngữ tiêu biểu, bằng "dụ ngôn" (x. cc. 3.10.13). Chi tiết này tương ứng với cc. 10,13,34 và 53.
* Dụ ngôn Người gieo giống (3b-9)
Đọc bài dụ ngôn, ta ghi nhận: Ta không thấy nói là đất mầu mỡ hay cằn cỗi, bùn lầy hay khô cứng, bằng phẳng hay mấp mô. Ta cũng không biết là vụ gieo giống được thực hiện vào mùa thu hay đầu mùa đông. Cũng khôn có một lời nào về khí hậu. Như vậy, chỉ những điều được nói tới trong bài mới quan trọng thôi. Nhân vật chính là "người gieo giống" (ho speirôn) mà ta có thể thêm vào tính từ "siêu đẳng". Ông đi vào sân khấu một mình; ông làm một công việc lâu giờ và mệt nhọc, mà không hé một lời, hoặc để than trách hoặc để nói lên sự thỏa mãn. Ở đây, chỉ có các sự kiện. Ta có thể gọi đây là một "hành động biểu tượng" được minh họa bởi một nhà bình luận giấu mặt.
Có nhiều yếu tố của bài dụ ngôn được nêu ra: hành vi gieo giống, hạt giống, các loại đất, chim trời,...; nhưng có thể nói độc giả được mời chú ý tối đa đến người gieo giống, công việc của ông, sự cần mẫn, sự can đảm, sự cương quyết của ông, cũng như các kết quả. Ông là một nông dân lạc quan, tin tưởng rằng cả "các con đường" khô cứng, những nơi sỏi đá, các bụi gai cũng có thể làm cho hạt giống sinh hoa kết quả. Không phải là ông thiếu kinh nghiệm, vì bất cứ người nào ít kinh nghiệm nhất cũng hiểu rằng hạt giống không thể tăng trưởng trên những mảnh đất loại đó, nhưng ông là người cải tổ các kỹ thuât truyền thống.
Thật ra công việc gieo giống chỉ là khởi điểm để đưa tới điểm khác. Tác giả đang nghĩ tới hoạt động của một người thợ khác, là nhà rao giảng Tin Mừng, hay chính xác hơn, đó là chính Đức Kitô. Chính Người đã cách mạng các tiêu chuẩn của việc giảng dạy quen thuộc (của người Pharisêu) khi chuyển sứ điệp của Thiên Chúa cho mọi hạng người, không phải chỉ cho những người "tốt", nhưng cho mọi người. Sứ mạng của Người không được bù đắp bởi những thành công tức thời (trái lại, thập giá đang chờ Người!), nhưng Người không đầu hàng trước các thất bại, Người tiếp tục đi tới và gieo vãi. Ông đã tưởng rằng luôn có trước mặt một đám đất tốt, nếu không, ông đã chẳng phí phạm hạt giống. Thế nhưng cũng một loại hạt giống lại đạt được bốn loại kết quả: những nỗ lực đầu tiên đã thất bại, chỉ những nỗ lực cuối cùng mới có kết quả. Đức Giêsu cũng đã ở trong hoàn cảnh tương tự. Người đã thường xuyên ra đi, ngay từ buổi đầu, để gieo Lời trên khắp các nẻo đường Paléttina, nhưng mặc dù lao nhọc, Người không thâu đạt được các kết quả tốt. Sự hăng hái ban đầu nay đã tan biến nơi các thính giả và nhiều người đã rút lui, không bước theo Người nữa. Dụ ngôn đang đương đầu với phương diện chướng kỳ nhất của sứ vụ Nước Trời: dường như phần lớn công việc tông đồ, giống như phần lớn hạt giống, đã bị phí đi. Nhưng Đức Giêsu không nản chí, Người không nhìn tới thời giờ và sự mệt nhọc; Người không khựng lại trước các thất bại; Người đã tiếp xúc gặp gỡ (x. 11,19), để cho thấy rằng cả mảnh đất khô chồi nhất vẫn có thể trở thành đất "tốt".
Trong khi biện minh cho các kết quả của công việc của Đức Giêsu, Đấng Mêsia, dụ ngôn cũng trả lời cho các đòi hỏi biện giáo và thần học của cộng đoàn tiên khởi. Nhiệm cuộc cứu độ mới này phải chấp nhận nguyên tắc là thành công chỉ đến xuyên qua thất bại. Vậy có thể tóm tắt ý nghĩa dụ ngôn như sau: Cũng y như người gieo giống đã làm công việc của mình xuyên qua vô số khó khăn thì mới đạt thành công, Nước Thiên Chúa được Đức Giêsu khai mào sẽ chỉ được thiết lập xuyên qua vô số những thất bại đáng kể. Và đó lại chính là điều mà cả người Pharisêu lẫn các đám dông không thể "hiểu" được. Nhưng thành công được nêu ra trong bài dụ ngôn cũng là một lời khuyến cáo: có hạt được gấp trăm, nhưng có hạt chỉ được sáu chục, và có hạt lại chỉ được ba chục mà thôi. Kết quả có đó vẫn không được làm cho người môn đệ rơi vào tình trạng lạc quan ngây thơ mà không tiếp tục cố gắng nữa.
* Lý do khiến Đức Giêsu nói bằng dụ ngôn (10-17)
Đức Giêsu vẫn còn ở trên thuyền (c. 2), nhưng các môn đệ vẫn cứ đến gần Người mà hỏi, mà cho đến nay ta cũng chẳng thấy các ông đâu cả! Các ông trao đổi với Người một câu chuyện (x. cc. 10.18.241.31) kéo dài khá lâu trong khi đám đông thinh lặng chứng kiến (c. 36). Đây những chỗ thiếu mạch lạc do công việc soạn thảo.
Giảng dạy bằng dụ ngôn là một cách mới, do đó, cần biện minh. Ở đây tác giả thu gom lại các câu thuộc nhiều xuất xứ có tầm mức khác nhau dường như không đáp ứng mục tiêu chờ đợi. Chúng giúp "giải thích" vì sao các môn đệ đón nhận, còn người Do-thái thì không đón nhận lời rao giảng của Đức Giêsu. Điều này, chúng ta đã thấy ở 11,19.25-26. Ở tại nguồn, có sự quảng đại vô biên của Thiên Chúa, Đấng tùy nghi "cho" (didômi) những người này mà không cho những người kia được hiểu các mầu nhiệm Nước Trời (c. 11). Theo văn mạch, "anh em" là các môn đệ, còn "họ" là dân chúng (c. 2). Sự cứng tin của người Do-thái, Hội Thánh sơ khai thấy là không hiểu được, nên đã gán thái độ tiêu cực này cho một hành động (trừng phạt) của Thiên Chúa. Trước đó, Đức Giêsu đã giải thích đây là ý muốn của Thiên Chúa (x. 11,25-27). Lịch sử được giải thích, hoặc đúng hơn, được bẻ lại theo thần học, nhưng làm như thế là gây ra những trục trặc trầm trọng hơn những trục trặc người ta muốn giải quyết.
Lời khẳng định hàm hồ ở c. 12 được làm sáng tỏ bởi một lời khác còn tăm tối hơn. Lời này minh họa sự tự do của Thiên Chúa nhưng che mất sự công minh của Người. Động từ "ban/cho" nêu bật sự quảng đại của Đấng Tối Cao, nhưng chỉ cho một số người, là những người đã được ưu đãi, khiến cho họ thêm dồi dào, còn những kẻ không có gì, thì còn bị tước mất cả những gì họ có thể có (c. 13).
Sau những lời "tâm sự" này, Đức Giêsu giải thích lý do dùng ngôn ngữ dụ ngôn bằng cách nại đến một bản văn của Isaia (6,9-10). Đây không phải là lần đầu tiên trong lịch sử cứu độ, người ta thấy những thất bại như Đức Giêsu. Dường như đây là thân phận của các ngôn sứ. Nhưng trước khi trích dẫn đoạn dài (cc. 14b-15), Mt tóm tắt đoạn văn một cách rõ ràng (c. 13b). Đức Giêsu đã chọn ngôn ngữ ẩn dụ, một kiểu nói thường thấy nơi các ngôn sứ, "bởi vì" (hoti nguyên nhân) các người đồng hương đã không muốn "thấy và nghe" những gì Người đã loan báo và đề nghị cho họ bằng ngôn ngữ thông thường. Đây là một sự thay đổi trong chiến thuật do sự cứng cỏi ương bướng của các thính giả, chứ không phải do một phương pháp mục vụ mới. Ai đã từ chối đề nghị đầu tiên, thì sẽ nhận được một đề nghị khác không phải dễ hơn, nhưng tối tăm hơn, che phủ hơn, huyền bí hơn. Sự từ khước của con người là nguyên do khiến Thiên Chúa, Đức Giêsu co lại. Mc còn cứng rắn hơn nữa vì ngài gán cho Đấng Cứu thế ý định trừng phạt: "để [hina mục đích] họ có nhìn mãi nhìn hoài cũng chẳng thấy" (Mc 4,11)2.
Mt rút bản văn Is 6,9-10 từ Bản dịch LXX; so với bản Híp-ri, trong Bản dịch Hy Lạp này, mọi nét phi lý về thần học đã bị loại đi. Vị ngôn sứ tiên liệu sứ mạng của ông sẽ thất bại ngay bước đầu, do các thính giả cứng lòng. Ông vẫn mạnh mẽ can đảm làm việc để mong hoán cải toàn thể Israel. Như thế, nếu công việc của ông không đạt được kết quả mong ước, lỗi thuộc về con cái Israel. Đức Giêsu cũng thấy sứ mạng của Người đang đi vào con đường đó. Nhưng khi họ từ chối Đấng Mêsia, họ đã làm cho lời sấm ngôn nên trọn (c. 14). Ngôn sứ Isaia dĩ nhiên không nghĩ tới lời giảng của Đức Giêsu, nhưng điều này không ngăn cản Mt thấy rằng vị ngôn sứ cũng đã báo trước về số phận của lời rao giảng này.
Tác giả đang "cay cú" với hội đường, nhưng ngài còn tỏ ra bận tâm với cộng đoàn hơn (cc. 16-17). Mối phúc của các môn đệ đã được công bố ngay trong phần mở của Bài Giảng trên núi (5,12). Bây giờ Mt cảm thấy cần nhắc lại để nâng đỡ đức tin vẫn còn yếu ớt của các tín hữu. Mối phúc này hệ tại việc lắng nghe Lời Chúa, chấp nhận bản thân và công việc của Đức Kitô. Đây chính là vinh dự họ có, còn lớn lao hơn vinh sự của các vị Tổ phụ Cựu Ước. Bằng móc nối này, Mt cũng cho thấy cộng đoàn Do Thái – Kitô hữu này mới là sự nối dài của Israel chân chính (chứ không phải là hội đường).
* Giải thích dụ ngôn Người gieo giống (18-23)
Phần "giải thích" lại tách khỏi chính bài dụ ngôn (cc. 3-9) về mặt nội dung và hình thức. Câu truyện đầu được thêm vào nhiều chi tiết mới. Các chi tiết mô tả là hạt giống, gai góc, chim trời,... đã có một ý nghĩa biểu tượng mà trước đây không có. Dụ ngôn đã biến thành hầu như một ẩn dụ và đã thay đổi cả chủ đề. Bài gốc là một loan báo về những chiến thắng tương lai của Nước thiên sai; đề tài của "phần giải thích" lại nhìn đến số phận của lời nơi mỗi thính giả. "Dụ ngôn Người gieo giống" đã chuyển thành dụ ngôn về "Lời rao giảng Nước Trời" (c. 19); từ ngữ logos được dùng 5 lần, trong khi không xuất hiện trong phần đầu. Các dạng đất khác nhau không tượng trưng các thính giả nghe lời Đức Giêsu rao giảng, nhưng các loại Kitô hữu khác nhau, các tâm trạng khác nhau họ có khi nghe sứ điệp Tin Mừng. Người giải thích đã quên mất cử tọa Do Thái đang được Đức Giêsu ngỏ lời với, để nói với một cử tọa đã và đang trải nghiệm những khó khăn mà đức tin Kitô giáo gặp phải. Trong bản văn đầu, tác giả nhắm vào sự tương phản và hướng về bài học chung kết phát xuất từ kết quả phong phú do đất tốt; ngược lại, phần giải thích quan tâm đến cả các mưu toan không thành công. Trong bản văn này, các nguyên do ngăn cản hoặc làm chậm sự phát triển của hạt giống là gian nan (thlipsis) và ngược đãi (diôgmos); các nghịch cảnh này liên hệ đến hoàn cảnh của Hội Thánh sơ khai (tương tự trong Lc 8,15: hypomonê hiểu là "sự kiên trì" khi gặp các nguy hiểm đối với đức tin).
Bản văn mới này cho thấy rằng mọi sự tùy thuộc thiện chí của mỗi một tín hữu. Tác giả đã thay từ ngữ số phức ha men, "có những [hạt]", alla, "có những [hạt] khác" (cc. 4-8) bằng từ số đơn ("ai nghe": cc. 20.22.23). Lời đến tai mọi người (đám đông và các môn đệ) nhưng không phải mọi người đều quan tâm đến và vâng lời như nhau ("nghe" theo nghĩa Kinh Thánh là "hiểu", tức là gắn bó về trí thức, và "vâng lời", tức gắn bó bằng đời sống. Đây chính là thần học kinh Shema (Đnl 6,4-5) được vào cho các Kitô hữu.
+ Kết luận
Bài Giảng trên núi và bài Diễn từ về truyền giáo nhắm trực tiếp đến chính tư cách môn đệ; còn các dụ ngôn lại nhắm đến cách thi hành sứ mạng truyền giáo, hoàn cảnh của Hội Thánh. Vào lúc tác giả viết, Hội Thánh đã trở nên vững vàng ở khắp nơi. Dù vậy, sự cứng lòng của người Do Thái vẫn là một cái gai làm cho các tín hữu phải đau đớn (cc. 10-17). Cần phải nêu bật tất cả các cố gắng của Đức Giêsu nhằm đưa sứ điệp Phúc Âm đến cho người đồng hương của Người.
Tuy nhiên, sứ điệp cũng được gửi đến cho các môn đệ của Đức Giêsu. Họ phải thấy mình vừa được nhắc nhở vừa được trấn an: được nhắc nhở hãy trở nên đất tốt và sinh hoa quả tối đa; được trấn an do biết Đức Giêsu hoàn toàn làm chủ tình thế: Người có gặp thất bại, nhưng các thất bại này được tiên liệu trong chương trình của Thiên Chúa.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Quả thật, thành công đến từ thất bại. Thất bại, như tấn bi kịch thập giá sẽ cho thấy, là đảm bảo cho thành công. Do đó, bài dụ ngôn là một sứ điệp chiến thắng gửi đến cho các tông đồ và các tín hữu, là một lời khuyến khích và trấn an. Hiểu như thế, bài dụ ngôn là một lời loan báo mang tính ngôn sứ báo trước các chiến thắng của Đức Kitô và của Hội Thánh.
2. Hoạt động của Đức Giêsu chỉ đâm chồi và kết trái tại nơi nào có đất tốt, nghĩa là tại nơi nào Người gặp được những tư thế sẵn sàng. Như thế, người tín hữu phải trở thành "đất tốt" nếu muốn làm cho hạt giống thần linh nhanh chóng đâm chồi và kết quả nơi mình và nơi người khác. Phải mở trái tim ra, phải san bằng con đường mà đón sứ điệp Kitô giáo. Bài dụ ngôn đang muốn lay động tình trạng tê cóng, lưỡng lự hoạc cứng cỏi của các thính giả.
3. Trong Bài giảng trên núi, Đức Giêsu đã cho biết rằng người môn đệ không chỉ được đánh giá theo những gì đã biết, nhưng còn theo những gì đã làm (7,13-27). Tiêu chuẩn này được nhắc lại trong phần giải thích dụ ngôn. Không phải chỉ cần nghe lời giảng là đã được cứu, nhưng còn phải diễn tả ra bằng những việc tốt lành, tức là làm cho lời rao giảng đã nghe sinh hoa kết quả. Tiêu chuẩn này đã được nhắc lại nhiều lần (x. 3,8.10; 7,17-19; 12,33). Các quả chứng tỏ phẩm chất của cây; không có hoa quả, mọi sự chỉ là chuyện bì phu.
4. Đời sống Kitô hữu sẽ gặp vô số nguy hiểm (Satan, gian nan, thử thách, bách hại, các lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý). Cần phải có sức mạnh và sự can đảm mà thắng vượt chúng. Bài dụ ngôn về Lời là bài dụ ngôn về đức tin: bài này minh họa tấn bi kịch của người phải hằng ngày chiến đấu để giữ vững sự ưng thuận đối với sứ điệp của Đức Kitô.
82.Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt
DỤ NGÔN NGƯỜI GIEO GIỐNG
CÂU HỎI GỢI Ý
1. Tại sao Chúa Giêsu nói bằng dụ ngôn ở lúc này trong Tin Mừng?
2. Hai nhóm cử tọa khác nhau: các đám đông (13, 3- 33) và môn đồ (13, 37- 52) đại diện cho ai? Tại sao Chúa Giêsu giảng bằng dụ ngôn (13, 10- 17)? Người nói như thế với ai và ai được ban cho khả năng hiệu thứ ngôn ngữ đó? ở đây “hiểu” có nghĩa là gì (13, 1 .14. 15. 19. 23. 51)?
3. Câu chuyện được kể phải chăng là một sự kiện thông thường nào đó hay là lời loan báo một biến cố duy nhất. Đâu là ý nghĩa mạo từ “người’ gieo giống (le semeur chứ không phải “một” người gieo giống, un semeur)?
4. Đâu là tâm điểm của trình thuật?
Mùa gặt hái? Nếu thế thì đây có phải là một dụ ngôn làm nổi bật sự tương phản như dụ ngôn hạt cải không (Mt 13, 31)? Nhưng phải chăng người ta nói về mùa gặt? Các loại đất? Có bao nhiêu loại? Chúng có giá trị tự nội không? hay chỉ có giá trị nhờ được mô tả như thế? Sự kế tiếp của chúng có tính cách thời gian như thể thất bại phải đi trước thành công không?
5. Đâu là giáo huấn của dụ ngôn này? Phải chăng là lời Chúa Giêsu gián tiếp công nhận mình thất bại trong việc rao giảng? Là lời mời gọi trở nên mảnh đất tốt? Là một liên hệ giữa sự tiến triển của Lời hay của Vương quốc với phẩm chất của các tâm hồn?
1. Chúa Giêsu mặc khải bằng dụ ngôn câu chuyện của Người và câu chuyện của chúng ta. Bản văn chia làm ba phần rõ rệt: Chính dụ ngôn người gieo giống (cc.3b- 9), các lý do khiến Chúa Giêsu nói bằng dụ ngôn (cc. 10- 17) và lời giải thích dụ ngôn người gieo giống (cc. 18- 23).
2. Phần dụ ngôn đúng nghĩa có lẽ thuộc truyền thống cổ xưa nhất về lời rao giảng của Chúa Giêsu. Cách hành động của người gieo giống xem ra coi thường các quy tắc trồng tỉa khôn ngoan; nhưng chúng ta hãy biết rằng tại Palestin, thời Chúa Giê-su, người ta gieo vãi trước khi cày bừa; thành thử vì chủ ý chứ không vì chểnh mảng mà người nông phu gieo giống trên đường đi và trong bụi gai, bởi vì sau đó lưỡi cày sẽ cày tất cả và đồng thời chôn vùi hạt giống. Còn nơi đá sỏi, ông ta khó lòng mà tránh được trên một mảnh đất cằn cỗi như thế. Để quán triệt dụ ngôn trong ý nghĩa nguyên thủy của nó, ta phải bỏ qua lời giải thích tiếp theo sau; vì lời này che dấu ý nghĩa cánh chung và đã biến dụ ngôn thành một bài huấn dụ cho các tân tòng khi xê dịch trọng tâm của nó để nhấn mạnh và phương diện giáo lý. Vì ta thấy sau phần miêu tả dài dòng việc gieo vãi, thình lình tác giả gợi lên cảnh mùa gặt, biểu tượng thường được dùng để nói về việc vương quốc Thiên Chúa đến (Is 9, 2; Ge 4, 13; Tv 126, 6 v.v…). Thiên Chúa xem ra gieo vãi Vương quốc của Ngài giữa loài người một cách luống công, nhưng từ những bước đầu ít hứa hẹn đó, đột xuất một vụ mùa phì nhiêu. Cho nên đây đúng là lời mời gọi thắng vượt nỗi hoài nghi và chán nản để tin tưởng và hy vọng dù gặp cảnh huống nào: “Ai có tai để nghe thì hãy nghe” (c.9).
3. Các câu 10-15 làm thành một khối riêng biệt; chúng bàn về việc Chúa Giêsu giảng dạy bằng dụ ngôn và không liên hệ trực tiếp với dụ ngôn vừa kể. Trước câu hỏi của các môn đồ: “Tại sao Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ” (c.10), Chúa Giêsu cho một câu trả lời đầu tiên (c. 11- 12) Người nói với dân chúng bằng dụ ngôn là vì chỉ có các ông mới được ban khả năng hiểu các mầu nhiệm Nước Trời , còn ai chẳng phải là môn đồ thì không được (hiểu ngầm: Thiên Chúa) ban cho điều ấy.
Việc nại đến một ý định của Thiên Chúa như vậy tìm thấy lời giải thích ở c.12: “Vì kẻ có thì sẽ được cho thêm mà nên dư dật; còn kẻ không có thì điều có cũng bị giựt mất”. Nói như thế, một muốn đưa vào ý tưởng này là: nếu Thiên Chúa không cho hiểu dụ ngôn, thì những kẻ không hiểu chính họ phải chịu trách nhiệm, vì Ngài chỉ ban cho ai có; thành thử vì họ không có nên Ngài chẳng cho. Như nhiều lời khác của Chúa Giê-su lời này thật đơn giản và quyết liệt; trước khi trích dẫn ngôn sứ Isaia, Người xác nhận trách nhiệm của dân Do thái. Việc vương quốc đến trong bản thân Người bó buộc phải quyết định dứt khoát; nó gây nên sự phân biệt rõ ràng giữa mọi người khác với môn đồ: kẻ có, tức kẻ tích cực đón tiếp Vương quốc, thì khêu gợi lòng quảng đại của Thiên Chúa một cách nào đó và thấy mình được thỏa mãn dư dật; kẻ không có, tức kẻ khép kín trước hồng ân Thiên Chúa và lì lợm chối từ, thì bị tước đoạt mất hết, kể cả cái nó có, và như vậy trở thành trắng tay.
Nơi câu 13, Chúa Giêsu đưa ra câu trả lời thứ hai để minh xác ý nghĩa câu trả lời đầu tiên. Người nhắc lại vấn nạn của c. 10 “Bởi thế mà Ta dùng dụ ngôn nói với họ vì họ nhìn mà không nhìn, và nghe mà không nghe, không hiểu Này người gieo giống đi ra”: Dù ít được khai triển hơn chủ đề mùa gặt, chủ đề gieo giống cũng được Cựu ước biết đến (Hs 2, 25; Gr 31, 27; Dcr 6, 12- 13). Ở đây dụ ngôn kể lại một sự kiện đã xảy ra; mọi động từ đều ở thì aoriste; không có vì cho thấy đó là một quá trình phi thời gian. Kỳ thực, Chúa Giêsu loan báo một biến cố cánh chung: thời sau hết đã bắt đầu, Thiên Chúa đã gieo Hạt giống của Người (Chúa Giêsu) trên trái đất. Từ đây điều quan trọng là cái kết quả cuối cùng của việc gieo giống đó.
Các câu 4-8 thật khó chú giải. Dụ ngôn nhấn mạnh trên điểm nào, trên thất bại tạm thời của việc gieo vãi hay trên thành công tối hậu? Nếu nhấn mạnh đến sự thành công là biến dụ ngôn thành một lời khích lệ: giờ Thiên Chúa đã đến và cùng với giờ đó là cả một vụ mùa phì nhiêu không thể tưởng; dù thất bại và bị chống đối, Thiên Chúa vẫn làm xuất hiện từ những bước đầu chẳng mấy hy vọng đó một chung cục huy hoàng vĩ đại như Ngài đã hứa (Jeremias). Lối giải thích này đặc biệt dựa trên câu cuối cùng là câu nói đến năng suất 100, 60 và 30 một năng suất coi như khổng lồ, so với các con số Dalman đưa ra, theo đó thì năng suất trung bình thường khoảng 7, 5).
Nhưng lối giải thích này đụng phải một vài khó khăn:
1/ Một sử gia về kinh tế, K.D.White ("The Parable of 'the Sower", JTS 15~1964) 33-37-bài báo đã được Léon Dufour trích dẫn), cho thấy cách tính của Dalman vô giá trị năng suất 100 hay 400 trên 1 không có gì lạ lùng, vì vẫn thấy có trong vùng Giléad, gần Gadara chẳng hạn.
2/ Nếu Matthêu muốn nhấn mạnh đến sự phong nhiêu của mùa gặt, có lẽ ông đã nhấn mạnh theo chiều đi lên (30, 60, 100) thay vì đi xuống (100, 60, 30), vì như thế sẽ phá vỡ tính cách lạc quan của dụ ngôn và làm yếu đi bài học tín thác mà ông muốn đưa ra.
3/ Trong 5 câu của dụ ngôn, đã có 4 câu mô tả sự thất bại trong việc gieo vãi; nơi lời giải thích dụ ngôn, cũng tương đương như vậy.
4/ Việc nhấn mạnh đến các thất bại của người gieo giống ăn khớp hơn nhiều với văn mạch chung của các chương ấy trong Tin Mừng Matthêu, đặc biệt hai chương 11-12 miêu tả phong trào chống đối ngày càng đi lên trước các việc quyền năng trong các chương 8-9.
Thành thử xem ra phải đọc lại dụ ngôn trong viễn ảnh này. Dĩ nhiên nó không tuyệt đối loại bỏ lối chú giải "lạc quan" (Jeremias, G.Dehn v.v...) vì quả thực hành động của Đấng Messia sẽ khải hoàn vinh thắng cách bất ngờ. Nhưng vì các người đồng thời của Chúa Giêsu liên kết (cách tự nhiên) Đấng Mêssia với thành công, nên đấy chắc không phải là khía cạnh Người muốn nhấn mạnh trong các dụ ngôn của Người. Điều làm nên "mầu nhiệm vương quốc", mầu nhiệm mà chỉ một nhóm nhỏ gồm các “người bé mọn" mới có thể hiểu, chính là việc Đấng Messia chỉ thành công sau khi đã gặp thất bại. Do đó có thể tóm kết ý nghĩa của d