Tác giả - Tác phẩm

Suy niệm Tĩnh tâm năm 2024 : Kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa đích thực(4)

• 09/02/2025 17:30
• 252 lượt xem
• In trang này

SUY NIỆM TĨNH TÂM NĂM 2024

                     KINH NGHIỆM GẶP GỠ THIÊN CHÚA ĐÍCH THỰC[1]

Giới thiệu:

Sau đây là 4 bài suy niệm sáng trong dịp tĩnh tâm năm 2024 của linh mục đoàn giáo phận Long Xuyên. 4 bài đều theo cùng một chủ đề: kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa đích thực và cũng là gặp gỡ con người đích thực của mình.

Đây là những bài đã đăng rồi. Tuy nhiên, có những bài đôi khi được thêm giải thích hoặc câu chuyện minh hoạ giúp cho rõ nghĩa hơn.

                                              Linh mục Mỹ Sơn giáo phận Long Xuyên

BÀI BỐN

KINH NGHIỆM GẶP GỠ

THIÊN CHÚA ĐÍCH THỰC: ĐIỀU KIỆN

Làm thế nào để gặp gỡ và nhìn thấy Thiên Chúa đích thực và làm thế nào để gặp gỡ và nhìn thấy chính mình cách đích thực? Đó là một câu hỏi lớn. Chính Chúa Giêsu dạy chúng ta cách thực hiện điều đó. Và để làm được điều này, Chúa nêu lên hai điều kiện sau đây:

1. Từ bỏ mình

Câu trả lời đầu tiên của Chúa Giêsu cho lời đồng cảm của Phêrô làm ông bị sốc: “Ai muốn làm môn đệ tôi, phải từ bỏ mình, vác thập giá mình và theo tôi”. (Mt. 16, 24). Ngày nay, người ta thường nhận định rằng: câu “hãy từ bỏ mình” của Chúa Giêsu đã gây tai hại cho rất nhiều người trong việc đánh giá tiêu cực về họ. Điều đó không đúng, bởi vì họ lẫn lộn giữa sự từ bỏ mình với thất vọng và với hình ảnh méo mó về mình. Nhưng dù cho câu Chúa Giêsu nói đôi khi bị hiểu sai đi nữa, thì nó vẫn rất có ý nghĩa trước lối sống trưởng giả, giàu sang của con người thời đại ngày nay, và trước một linh đạo muốn dùng Thiên Chúa phục vụ cho đời sống sung túc cá nhân.

Nhưng thực sự Chúa Giêsu muốn nói gì? Từ gốc hi lạp aparneisthai có nghĩa là “nói không với, từ chối, đối lập”. Ai muốn làm môn đệ Chúa Giêsu phải biết chống lại, phải biết nói không với những khuynh hướng muốn chiếm đoạt tất cả, muốn dùng tất cả mọi sự cho mục đích cá nhân. Ai muốn sống hòa hợp với chính mình, phải có thể nói không với những sức mạnh đối lập với sự sống. Người ấy phải biết chống lại sự thèm khát muốn sở hữu mọi sự, để học biết là một con người. Đó là từ chối bản năng sinh tồn bệnh hoạn để cái tôi đích thực trở nên thấy được. Ai chỉ tập trung vào mình, không bao giờ đạt đến cái tôi đích thực của mình.

Theo Chúa Giêsu, chúng ta trở nên một con người thực sự khi loại bỏ được những mặt ích kỷ và ham muốn chiếm đoạt để tìm thấy cái tôi đích thực, cái tôi đó là một hình ảnh độc đáo phản chiếu nét đẹp khôn tả và khôn lường của Thiên Chúa, Để tìm thấy chính mình, thì trước hết tôi phải rời xa chính mình, tôi phải lui ra xa chính mình. Có rời xa mình, không còn nhìn vào chính mình, tôi mới tránh qui mọi sự về mình, chiếm đoạt mọi sự cho mình, để nhận biết tôi thực sự là ai, và nhận ra những gì chỉ là mơ mộng viễn vông, và những gì chỉ là ước muốn trẻ con. Ý nghĩa của sự từ bỏ mình là như vậy. Có từ bỏ mình chúng ta mới nhận ra con người đích thực của mình.

2.Vác thập giá mình

Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta thấy làm thế nào để sống thành công thực sự. Sự sống thực không phải là chiếm đoạt mọi sự cho bản thân và né tránh mọi đòi hỏi. Nhưng đối với Chúa Giêsu, sống cũng không có nghĩa là đi tìm những gì làm cho cuộc sống trở nên đặc biệt khó khăn, khốn khổ. Ai muốn sống theo tiếng vang vọng từ nơi sâu thẳm nhất của tâm hồn và cũng là tiếng nói của Chúa Giêsu, người đó phải sẵn sàng vác thập giá mình, sẵn sàng chấp nhận những mâu thuẫn nơi chính mình, vì Thập Giá là hình ảnh của sự hợp nhất mọi mâu thuẫn. Nơi chúng ta, chứa đầy sự mâu thuẫn: chúng ta không chỉ có tình yêu mà còn có ghen ghét; chúng ta vừa sống theo kỷ luật, vừa muốn lách luật; chúng ta không chỉ sống với những thành công mà còn cả với những thất bại; chúng ta vừa khỏe mạnh, vừa đau ốm; chúng ta vừa sống đạo đức mà cũng vừa sống trong tội lỗi.

Như đã nói ở trên, chỉ những ai rời xa khỏi chính mình, không còn lấy mình làm trung tâm, người ấy mới thấy con người đích thực của mình, nghĩa là thấy rõ cả mặt sáng, mặt tối; mặt phải, mặt trái của mình. Và chỉ những ai biết chấp nhận mặt tối, mặt trái của mình, người đó mới thật sự trở nên con người đúng nghĩa.

Vác thập giá có nghĩa là chấp nhận mặt tối, mặt tiêu cực như những yếu đuối, những thất bại, thất vọng… của mình. Chấp nhận những điều như vậy là chấp nhận vác thập giá, là chấp nhận bị đóng đinh mỗi ngày, và cũng có nghĩa là giải thoát tôi khỏi một số ảo tưởng mà có lẽ tôi cho rằng đời tôi phải như thế. Vác thập giá giúp tôi sẵn sàng để tìm thấy hình ảnh mà Thiên Chúa có về tôi, trong sự bị đóng đinh hàng ngày của tôi, trong những thất bại của tôi, trong những xung đột thường xuyên, cũng như những thiếu sót của tôi. Đời sống của người chấp nhận vác thập giá sẽ vững vàng dù có rất nhiều sự sụp đổ xung quanh và trong chính người đó. Trong thập giá, tôi không chỉ chấp nhận những mặt tối, mặt tiêu cực của tôi, mà còn chấp nhận những mâu thuẫn phát sinh từ cuộc sống trong xã hội. Nếu tôi đi trên con đường cuộc đời tôi, thì dù muốn dù không, tôi sẽ gặp thập giá. Nếu tôi can đảm đối diện với thập giá, Thiên Chúa sẽ mặc khải Ngài theo một cách thế mới trên con đường cuộc đời tôi.

3. Thách thức cho thập giá: tìm thành công trong cuộc sống.

Đặc biệt là ngày nay, những lời Chúa Giêsu vừa nói là một thách thức chưa từng có, bởi vì chúng ta luôn bị cám dỗ nghe theo hàng ngàn hàng vạn lời khuyên về cách thành công trong cuộc sống. Người ta hứa hẹn chúng ta sẽ thành công rực rỡ, nếu chúng ta tham dự những lớp học họ dạy, nếu chúng ta theo sát chế độ ăn uống họ chỉ, nếu chúng ta năng tập gym theo phương pháp họ đưa ra; hoặc nếu chúng ta tập thiền định … Người ta như muốn cho chúng ta thấy rõ rằng mình có thể làm chủ cuộc đời mình.

Còn Chúa Giêsu thì quả quyết ngược lại: ai muốn cứu mạng sống mình thì sẽ mất, hay ai quá lo lắng cho đời sống sung túc của mình thì sẽ không ngừng thấy mình bất hạnh. Ai đi tìm sự sống bên ngoài mình, sẽ không bao giờ thấy nó. Không thể mua được sự sống. Nó không hệ tại sự sở hữu mọi sự; không hệ tại quyền lực, cũng như danh vọng. Sự sống quý hơn vàng. Nó là sự quý giá nhất. Nó quý giá tự bản chất của nó.

Xin mở ngoặc ở đây:

Có lần đi ngang nhà hưu, gặp một cha hưu đang ngồi ghế dựa tường nghỉ ngơi, tôi nói:

• Ngồi thảnh thơi quá nhỉ!

Cha hưu đó trả lời:

• Ngồi đây chứ biết làm gì bây giờ!
• Câu trả lời biểu lộ cái nhìn tiêu cực về cuộc sống hưu dưỡng hiện tại.

Câu trả lời đó làm tôi nhớ lại câu chúng ta vừa nghe: sự sống quý giá nhất. Sự sống quý giá tự bản chất của nó. Đúng vậy. Sự sống rất quý giá, không gì có thể đánh đổi được.

Ngồi dựa tường, thảnh thơi nghe tiếng chim hót, tiếng xe cộ chạy qua, tiếng cười nói của những người chung quanh… Chúng ta tạ ơn Chúa cho mình sống thêm một giờ, một ngày. Tạ ơn Chúa vì sự sống, vì niềm vui cuộc sống của giờ này, của ngày hôm nay.

Con người chúng ta có khi phải chi trả hàng chục, hàng trăm triệu đồng tiền thuốc, tiền bác sĩ chỉ để sống thêm một giờ, một ngày, một tháng, một năm …

Hơn nữa, với những tiến bộ khoa học không tưởng, chúng ta chế tạo được những robot như người thật, v.v. Nhưng dù sáng tạo đến trình độ nào đi nữa, chúng ta vẫn không thể tạo nên một con vật sống thực sự, một loại cây có sức sống thực sự. Một con kiến robot chẳng bao giờ có thể hơn được một con kiến thực.

Bởi vậy, sự sống luôn quý giá nhất và đúng là sự sống quý giá tự bản chất của nó.

Đối với Chúa Giêsu, điều quan trọng không phải là thành công trong cuộc sống, mà là khám phá chính sự sống, không phải từ những suy nghĩ tích cực về mặt sáng, mặt tốt của mình; mà là dò xét kỹ càng những suy nghĩ của mình, và rút ra mọi hệ quả từ đó, dù phải chấp nhận mặt tiêu cực, mặt tối đi nữa. Đối với Chúa, thành công trong cuộc sống cũng không phải là khám phá ra những sức mạnh của mình, mà là khám phá chính mình với những mạnh mẽ, những yếu đuối, những thăng trầm. Ai muốn có sự sống, người ấy phải dấn thân vào đó. Không phải là để rút ra tối đa lợi ích từ nó, nhưng là đặt con tim vào đó và sống hết lòng, hết trí khôn, hết sức lực. Người như thế sẽ dấn thân cho cuộc sống với mặt sáng và cả mặt tối, với sự tiến bộ và cả sự thụt lùi, và người đó sẽ được nếm hưởng sự sống.

Kết

Chúa Giêsu muốn khai mở cho chúng ta biết thế nào là sự sống đích thực, hướng dẫn chúng ta nghệ thuật để sống cách đích thực. Sự sống sẽ triển nở, nếu chúng ta dành cho nó thời gian, nếu chúng ta cho phép nó làm điều đó, nếu chúng ta cảm nhận được nó, nếu chúng ta đủ tự do để sống trong giây phút hiện tại.

Chúa Giêsu đã chỉ ra những điều kiện để có một kinh nghiệm đích thực về Thiên Chúa. Chỉ người nào chấp nhận những thăng trầm, những mâu thuẫn, những nỗi vui nỗi buồn của cuộc đời mình; chỉ người nào từ bỏ mình khi chống lại khuynh hương muốn chiếm hữu tất cả cho mình, chống lại ham muốn tìm kiếm mọi lợi ích từ cuộc sống cho bản thân, nhằm sống thoải mái hơn, sung túc hơn; và chỉ người nào can đảm vác thập giá mình, mới có thể trải nghiệm về Thiên Chúa trong mọi mặt của cuộc sống. Người đó không đóng băng Thiên Chúa trong thành công của mình, Người đó tìm kiếm Thiên Chúa ở mọi nơi, ngay cả ở nơi mà người đó bị tước đoạt tất cả.

Mặt khác, chỉ người nào từ bỏ mình trong Chúa, mới tìm thấy chính mình. Chỉ ai buông bỏ sự sống để kết hợp với Đức Kitô, người đó mới nhận được sự sống viên mãn. Đó là nghịch lý của kinh nghiệm đích thực về Thiên Chúa, đồng thời cũng là kinh nghiệm đích thực về con người.

Câu hỏi

1. Tôi có tập từ bỏ mình, khi không qui về mình, coi mình là trung tâm, bằng cách tránh chiếm hữu mọi sự cho mình, tránh luôn tìm cách rút ra những lợi ích tối đa từ cuộc sống, để qui về Chúa và qui về tha nhân không?

2. Tôi có nhận ra con người đích thực của tôi khi nhìn thấy và chấp nhận cả mặt sáng, lẫn mặt tối, mặt tích cực, mặt tiêu cực của tôi không? Và từ sự chấp nhận đó, tôi có can đảm vác thập giá mình là đón nhận những thất bại, thất vọng, những yếu đuối, kể cả tội lỗi của mình không?

3. Tôi có bao giờ trải nghiệm một Thiên Chúa mờ mịt, tăm tối, không thể hiểu thấu mà vẫn tin vững vàng và vô điều kiện không?