Suy niệm Tĩnh tâm năm 2024 : kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa đích thực(3)
- 16/01/2025 08:43
- 143 lượt xem
-
In trang này
SUY NIỆM TĨNH TÂM NĂM 2024
KINH NGHIỆM GẶP GỠ THIÊN CHÚA ĐÍCH THỰC[1]
Giới thiệu:
Sau đây là 4 bài suy niệm sáng trong dịp tĩnh tâm năm 2024 của linh mục đoàn giáo phận Long Xuyên. 4 bài đều theo cùng một chủ đề: kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa đích thực và cũng là gặp gỡ con người đích thực của mình.
Đây là những bài đã đăng rồi. Tuy nhiên, có những bài đôi khi được thêm giải thích hoặc câu chuyện minh hoạ giúp cho rõ nghĩa hơn.
Linh mục Mỹ Sơn giáo phận Long Xuyên
BÀI BA
KINH NGHIỆM GẶP GỠ MỘT THIÊN CHÚA ĐAU KHỔ,
KHÔNG THỂ HIỂU THẤU CỦA PHÊRÔ
Nhập đề
Làm thế nào để có thể có kinh nghiệm về Thiên Chúa? Điều đó tuỳ thuộc chúng ta hiểu kinh nghiệm đó là gì. Người coi bệnh tật của mình là sự trừng phạt của Thiên Chúa, thì người đó có trải nghiệm tiêu cực về Thiên Chúa và về bệnh tật của mình. Nhưng nếu người đó coi bệnh tật như bạn hữu, một người bạn muốn khai tâm mình trong nghệ thuật sống ngày một phong phú hơn, viên mãn hơn, thì người này sẽ sống kinh nghiệm về bệnh tật rất khác. Người này cũng sẽ có một hình ảnh về Thiên Chúa rất khác.
Hình ảnh của chúng ta về Thiên Chúa sẽ quyết định cách chúng ta sống: hoặc chúng ta bóp nghẹt sức sống của mình hoặc chúng ta giúp nó triển nở.
Xin ơn: được nhận biết Thiên Chúa là Đấng siêu việt, vượt khỏi mọi hiểu biết của ta. Cũng xin ơn được hiểu biết và đón nhận con người đích thực của mình.
Lời Chúa: Tin Mừng theo thánh Mat-thêu
“Từ lúc đó, Đức Giê-su Ki-tô bắt đầu tỏ cho các môn đệ biết: Người phải đi Giê-ru-sa-lem, phải chịu nhiều đau khổ do các kỳ mục, các thượng tế và kinh sư gây ra, rồi bị giết chết, và ngày thứ ba sẽ sống lại. Ông Phê-rô liền kéo riêng Người ra và bắt đầu trách Người: “Xin Thiên Chúa thương đừng để Thầy gặp phải chuyện ấy!” Nhưng Đức Giê-su quay lại bảo ông Phê-rô: “Xa-tan, lui lại đàng sau Thầy! Anh cản lối Thầy, vì tư tưởng của anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài người.” Rồi Đức Giê-su nói với các môn đệ: “Ai muốn theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo. Quả vậy, ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai liều mất mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm được mạng sống ấy.” (Mt 16,21-25).
Đoạn Tin Mừng vừa nghe cho chúng ta thấy Phêrô có một hình ảnh về Thiên Chúa thế nào.
1. Hình ảnh sai lệch của Phêrô về Thiên Chúa
Trước đó, Chúa Giêsu khen Phêrô vì đã tuyên xưng đức tin. Ông đã hiểu những gì Chúa Giêsu muốn truyền đạt cho ông và cho cả chúng ta qua lời nói và hành động của Ngài. Nhưng chỉ giây lát sau, tình thế đã thay đổi. Chúa Giêsu biết Phêrô và chúng ta có thể lạm dụng hình ảnh lạc quan về Thiên Chúa. Phêrô và chúng ta đều có thể tầm thường hoá Thiên Chúa, sử dụng Ngài cho mục đích của mình, để cá nhân mình sống thoải mái hơn, đầy đủ hơn, sung túc hơn. Vì thế, Chúa ngừa trước mối nguy muốn chiếm hữu Thiên Chúa khi loan báo những đau khổ Người phải chịu ở Giêrusalem mà hệ quả là cái chết kinh khiếp của Người. Phêrô liền đứng lên chống lại: “Xin Thiên Chúa thương đừng để Thầy gặp phải chuyện ấy!” Phêrô đã loại bỏ đau khổ khỏi hình ảnh về Thiên Chúa.
Một nhà thần học nhận xét rằng hình ảnh Thiên Chúa mà chúng ta thường có trong tâm trí hiện nay gần giống với một Thiên Chúa “vô cảm với khổ đau”. Chúng ta nhào nặn một hình ảnh Thiên Chúa của riêng mình, hình ảnh đó hợp với sở thích của chúng ta. Vì thế, ngay khi gặp đau khổ tấn công, ngay khi đau đớn giày vò, chúng ta khủng hoảng, không biết làm gì, nên cho rằng: “Không thể được! Thiên Chúa là Đấng thương xót sao Ngài có thể để điều đó xảy đến?” Và khi ấy, thường là hình ảnh chúng ta có về Thiên Chúa sụp đổ. Như Phêrô, chúng ta tự vệ chống lại việc đặt câu hỏi về hình ảnh Thiên Chúa của mình. Khi ấy, chúng ta đã sử dụng Thiên Chúa theo mục đích riêng, chúng ta đã vẽ ra một hình ảnh Thiên Chúa theo mong ước của chúng ta. Và khi Thiên Chúa không như vậy, chúng ta quay lưng lại.
Điểm chính yếu là chúng ta gán cho Ngài hai phẩm tính sau: Ngài là Đấng Toàn Năng và là Người Cha yêu thương. Nghĩ như vậy, nên khi đau khổ ập đến, hình ảnh Thiên Chúa đó bị vỡ vụn: Làm sao Thiên Chúa có thể để điều đó xảy đến vì Ngài yêu thương chúng ta? Ngài có thể can thiệp vì Ngài toàn năng. Bởi đó, khi chỉ nói đến hai phẩm tính này, chúng ta đã giới hạn Thiên Chúa theo những hiểu biết sai lệch của mình.
Nên nhớ, Ngài còn là Đấng Toàn Biệt (Tout Autre). Ngài có những khía cạnh chúng ta không thể hiểu thấu. Chúa Giêsu muốn Phêrô biết những khía cạnh xa lạ và không dễ chịu của Thiên Chúa; nếu không, chính Người cũng nói không đúng về Thiên Chúa.
2. Hình ảnh sai lệch của Phêrô về Thiên Chúa cần được chỉnh sửa.
Chúa Giêsu đã mắng Phêrô và bác bỏ những gì ông nói một cách không khoan nhượng: “Xa-tan, lui lại đàng sau Thầy! Anh cản lối Thầy, vì tư tưởng của anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài người.” Điều đã xảy đến cho Phêrô chắc chắn cũng sẽ xảy đến với tất cả chúng ta. Có những lúc chúng ta khám phá ra Thiên Chúa là ai. Dường như chúng ta đụng chạm đến mầu nhiệm Thiên Chúa và cảm thấy bình an sâu xa trong tâm hồn. Nhưng chỉ giây lát sau, chúng ta lại có những tư tưởng sai lạc về Ngài: chúng ta lén lút ghép những ý niệm, những mong ước cá nhân của chúng ta vào hình ảnh về Thiên Chúa. Chúng ta không nghĩ như Thiên Chúa, nhưng theo những gì thích hợp với thân phận người phàm của chúng ta. Những tư tưởng đó không đến từ Thiên Chúa, mà đến từ những chờ đợi, mong ước, những ngoại xuất hoàn toàn phát sinh từ tính loài người. Nếu Thiên Chúa còn tỏ ra như chúng ta mong muốn, thì như Phêrô, chúng ta sẽ tuyên xưng đức tin vào một Thiên Chúa yêu thương, giải thoát và cứu độ chúng ta.
Nhưng ngay khi đau khổ ập đến, hình ảnh đẹp này về Thiên Chúa sẽ biến mất. Chúa Giêsu loan báo cuộc khổ nạn và cái chết của Ngài. Lời loan báo đó khiến Phêrô phải bảo vệ hình ảnh về Thiên Chúa và về con người của cá nhân ông chống lại những gì Chúa Giêsu vừa tiên báo về Ngài. Vì vậy, Chúa Giêsu phải chỉnh sửa quan niệm sai lầm của ông.
Xin mở ngoặc ở đây: Tôi còn nhớ, khi về coi sóc một giáo xứ kia thì sau một thời gian ngắn, một ông trưởng khu rất hiền lành, nhiệt thành phục vụ giáo xứ bị tai nạn xe chết rất thảm thương. Vì thế, người vợ hầu như mất đức tin, luôn tự hỏi: chồng tôi tốt lành như thế sao Chúa lại để ông ấy chết thảm như vậy? Người vợ không thể hiểu, mà cũng không thể chấp nhận cái chết thảm hầu như vô nghĩa của chồng mình. Sau thời gian rất dài, nhờ nhiều người trong giáo xứ cầu nguyện, thăm hỏi, đến nhà đọc kinh, chị mới lấy lại được niềm tin, đi lễ nhà thờ trở lại.
3. Hình ảnh đúng về Thiên Chúa và về con người của Chúa Giêsu.
Thiên Chúa là Đấng làm cho sống, giải thoát và chữa lành. Ngài cho phép chúng ta trở thành những người con thân yêu của Ngài. Điều đó đúng, không có gì phải bàn cãi. Tuy nhiên, chúng ta không được sử dụng Thiên Chúa cho mục đích cá nhân của mình, chỉ nhắm để chúng ta cảm thấy sống tốt hơn, và thoải mái hơn. Thiên Chúa không phải là Đấng thoả mãn mọi ước muốn của chúng ta. Ngài không phải là một thứ ma tuý, chúng ta hít vào để tránh đối diện với thực tế của chính chúng ta. Thiên Chúa có thể mặc khải cho chúng ta như một Đấng hoàn toàn khác, một Đấng chúng ta không thể hiểu thấu.
Một khía cạnh quan trọng khác cũng cần nói đến ở đây, đó là: hiểu không đúng về Thiên Chúa bởi vì chúng ta hiểu không đúng về chính mình. Chúng ta chỉ nhìn vào mình, tập trung mọi sự về mình và áp đặt cho mình một mục tiêu là phải thành công trong cuộc sống, phải rút ra những lợi ích tối đa từ cuộc sống.
Ngày nay, nếu vào các tiệm sách để tìm những cuốn giúp sống hạnh phúc và thành công, chúng ta sẽ gặp nhan nhản những đầu sách như: “Suy nghĩ tích cực”, “Thành công trong cuộc sống”, “Quẳng gánh lo đi mà vui sống” … Đó luôn là những đề tài về cuộc sống sung túc của chúng ta, về tất cả những gì con người có thể thực hiện trong cuộc sống. Cách chung, những tác phẩm loại này hứa hẹn nhiều hơn những gì chúng ta có thể đạt được, bởi vì thực tế lại khác: cuộc sống luôn còn đó những vấn đề khó khăn mà xem ra người ta không thể giải quyết đưọc..
Trong khi Chúa Giêsu lại dạy một lối sống hoàn toàn khác. Lời Ngài mới thực sự giúp chúng ta sống sung mãn. Và Ngài cũng không nói đến cách thế giúp chúng ta rút ra những lợi ích tối đa từ cuộc sống. Điều quan trọng đối với Ngài, chính là chúng ta chấp nhận cuộc sống như nó đang có đó: với những mặt sáng, mặt tối; với những mặt mạnh, mặt yếu; với những khó khăn và thuận lợi v.v. Chấp nhận cuộc sống như thế, chúng ta sẽ khám phá tất cả sự phong phú mà đời sống con người còn ẩn giấu.
Chúa Giêsu chỉ cho mọi người thấy họ có một sứ vụ: hãy góp phần biến đổi thế giới này bằng đời sống của họ. Chỉ người nào không còn lấy mình làm trung tâm và liều đánh mất mạng sống mình vì người khác, mới cứu được chính mình.
Đó chính là một sứ điệp khác với sứ điệp mà những cuốn sách vừa nói đưa ra: sứ điệp của Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy hướng cái nhìn của mình về phía khác, đừng chỉ nhìn vào chính mình; hãy thôi, đừng tập trung vào con người của mình, để khám phá ra ơn gọi thực sự của chúng ta là gì. Điều quan trọng không phải là chúng ta muốn sống cuộc đời mình thế nào, mà là Thiên Chúa định đoạt và kêu gọi chúng ta làm gì và sống thế nào.
Ngày nay cũng vậy, lời dạy của Chúa Giêsu có thể chỉ đường cho chúng ta và chỉ cho chúng ta làm cách nào để nhìn thấy Thiên Chúa và nhìn thấy chính chúng ta một cách đúng đắn. Những lời đó chỉ cho thấy một đời sống thực sự thành công là gì, và làm cách nào chúng ta có thể giải thoát chính mình khỏi trách nhiệm nặng nề chúng ta áp đặt cho mình, là phải rút ra những gì lợi ích nhất từ cuộc sống.
Câu hỏi:
1/ Tôi có tìm kiếm sự thành công trong cuộc sống, trong đời sống mục vụ, phục vụ của tôi theo Lời Chúa dạy hay tôi lại tìm kiếm những điều đó theo lối suy nghĩ thường tình của thế gian?
2/ Tôi có sẵn sàng đón nhận cuộc sống như nó có đó với những thăng trầm: vui - buồn, sướng - khổ, hăng hái - chán nản, thành công - thất bại; hay tôi chỉ muốn chấp nhận những khía cạnh tốt đẹp mà loại bỏ những khía cạnh khó khăn, tiêu cực của nó, dù không thể làm được?
3/ Tôi có lấy mình làm trung tâm hay như lời Chúa dạy, luôn hướng cái nhìn về người khác để phục vụ và hiến dâng mọi sự, kể cả mạng sống như Chúa không?
[1] Các bài suy niệm tĩnh tâm 2024 đều được chuyển ngữ từ Anselm Grun, “Ouvre tes sens à Dieu”, Mediaspaul, Paris, 2006.
BÀI CÙNG CHUYÊN MỤC:

Suy niệm Tĩnh tâm năm 2024 : kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa đích thực(2)

Suy niệm Tĩnh tâm năm 2024 : kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa đích thực(1)

Khao Khát Chúa: Cầu nguyện bằng Thánh vịnh(phần 1)

Khao Khát Chúa: Cầu nguyện bằng Thánh vịnh

Khao Khát Chúa: Cầu nguyện bằng Thánh vịnh

Những suy nghĩ tản mạn về đời sống và tác vụ linh mục: Ô-tô con và Linh mục(1)

Kinh nghiệm về Thiên Chúa và Thần khải

Thiên Chúa mờ mịt, tăm tối, và tạo vật bất khả tri(3)
