MÙA CHAY NHÌN LẠI: TƯ THẾ SỐNG ĐỨC TIN

 

Người ta chỉ thấy một mặt và tùy lúc theo lăng kính của họ; nay họ khen mai họ chê. Chỉ có một cái nhìn cần quan tâm là cái nhìn của Thiên Chúa, vì là cái nhìn làm cho ta sống.

 

 

“Hãy bước đi trước mặt Ta và nên hoàn thiện” (St 17,1)

Thiên Chúa đã gọi ông Áp-ram lúc ông được 75 tuổi và đã hứa chúc phúc cho ông ba điều: một dòng dõi, một miền đất và chính ông trở thành mối phúc lành cho muôn dân. Ông đã tin lời Thiên Chúa và rời nhà cha mẹ, bộ tộc cùng miền đất quen thuộc ra đi mà không biết mình đi đâu (Hr 11,8). Ông cứ đi theo Lời Thiên Chúa: nơi nào Thiên Chúa nhắc lại lời hứa thì ông lập một bàn thờ kính Thiên Chúa, “rồi ông đi từ chặng nọ qua chặng kia đến miền Nê-ghép” (x. St 12,1-9).

 

Một chuỗi sự việc xảy ra, ta không biết bao nhiêu năm sau, ông đã rảo qua miền đất Thiên Chúa hứa, nhưng vẫn là một kẻ ngụ cư, chưa có một tấc đất làm của riêng mình. Ông không tỏ ra bận tâm về chuyện đất đai, vì vốn là dân du mục, chẳng cần miền đất nào. Ông chỉ bận tâm về dòng dõi.

 

Một hôm Thiên Chúa lại phán với ông, như để giải thích cho ông hiểu tại sao ông đã vượt qua được bấy nhiêu khó khăn mà luôn vững vàng, không hề khiếp sợ : chính vì có Thiên Chúa hằng che chở ông như khiên che thuẫn. Tuy vậy Thiên chúa vẫn thưởng công cho ông: “phần thưởng của ngươi thật lớn lao” (St 15, 1). Ông nắm ngay cơ hội để phàn nàn với chính Thiên Chúa: “Chúa coi, Chúa không ban cho con một dòng dõi…”. Lần này Thiên Chúa lập giao ước với ông theo kiểu “thề độc” của người thời đó (x. St 15, 9-19). Lời hứa kèm lời thề làm bảo chứng. Sách Thánh không nói lúc này ông bao nhiêu tuổi.

 

Đến khi ông được chín mươi chín tuổi, Thiên Chúa lại phán với ông, lần này Người chỉ nhắc đến lời hứa ban dòng dõi đông đúc. Ông Áp-ram thấy chuyện trở thành tức cười, và ông cười bò xuống đất. Thiên Chúa đổi tên cho ông và bà Xa-rai vợ ông để làm dấu chỉ một sự thay đổi lớn và lấy dấu cắt bì trên mình đứa con trai đánh dấu nó là dòng dõi Thiên Chúa hứa cho ông.

 

Lần này Thiên Chúa mở đầu bằng lời chỉ vẽ cho ông biết phải sống thế nào. Bấy lâu nay ông cứ đi từ chặng này qua chặng khác và Thiên Chúa phán với ông ở mỗi chặng, như xác nhận là Người dẫn bước ông đo miền đất Người  hứa cho ông. Lần này Thiên Chúa nói thẳng về lời hứa ban dòng dõi, nên không phải vấn đề dùng bước chân đo đất, mà bước đi trong Giao Ước của Thiên Chúa, ông phải biết để dạy cho dòng dõi của ông: “Hãy bước đi trước mặt Ta và nên hoàn thiện”.

 

AI bước đi trước mặt Thiên Chúa?

Ông Áp-ra-ham không có ai đi trước làm mẫu cho ông bắt chước. Chính ông phải bước đi, vì ông là người nhận được Giao Ước của Thiên Chúa. Thiên Chúa phán : “Ngươi hãy bước đi”. Đích thân ngươi chứ không phải kẻ nào khác bước đi giùm ngươi. Ngươi phải là chính mình, đứng trên đôi chân của mình và bước đi bằng đôi chân của mình. Đi ở đây không phải là bước chân nhưng là tòan bộ cách sống: tư tưởng, lời nói, việc làm, cách cư xử, cách sống các tương quan.

 

Nhưng Thiên Chúa vô hình thì làm sao biết đâu là trước mặt, đâu là sau lưng? Thiên Chúa chúng ta ngự trên cao, Người nhìn xem bầu trời trái đất, tất cả ở trước mặt Người. “Lạy Chúa, lương tâm con người có như vực thẳm cũng phơi trần trước nhan Chúa, nên trong con người có gì giấu ẩn được, dù con chẳng xưng ra cùng Chúa? Con đã che Chúa khuất mắt con chứ con đâu che được con khuất mắt Chúa.” (T.Âu-tinh, Tự thuật).

 

Thiên Chúa như người cha dạy cho con biết chọn hướng đi, chỉ đường cho nó từ phía sau: “Khi ngươi lưỡng lự không biết quẹo phải hay trái, tai ngươi sẽ được nghe một tiếng nói từ phía sau: “Đây là đường, cứ đi theo đó” (Is 30,21). Thiên Chúa bảo ông Áp-ra-ham bước đi trước mặt Người chứ Người không đi trước để cho ông theo sau, cũng không đi bên cạnh mà dắt ông như một đứa trẻ. Đó là sư phạm của Thiên Chúa để làm cho ông lớn lên, thành một người trưởng thành, biết chọn lựa cách tự do trên đường đời muôn ngả.

 

“Nên hoàn thiện”. Thiên Chúa không bỏ ông vào một cái khuôn như làm bánh, Người muốn ông tự do, tự ý đi trên con đường dẫn ông đến với Người và hoàn toàn đẹp lòng Người.

 

Thánh Phao-lô khẳng định: “Vậy, giờ đây tôi tìm cách lấy lòng người đời, hay lấy lòng Thiên Chúa ? Phải chăng tôi tìm cách đẹp lòng người đời? Nếu tôi còn muốn làm đẹp lòng người đời, thì tôi không phải là tôi tớ của Đức Ki-tô.” (Gl 1,10).

 

Truyền thuyết về các tổ phụ trước Hồng Thủy kể tới ông Kha-nốc: “Ông Kha-nốc đi với Thiên Chúa ba trăm năm… Sau khi đi với Thiên Chúa, ông không còn nữa, vì Thiên Chúa đã đem ông đi”(St 5,22-24).

 

Thời Hồng Thủy, “Đức Chúa thấy rằng trên mặt đất sự gian ác của con người quả là nhiều” đến nỗi Người hối hận vì đã tạo ra con người và quyết định hủy diệt nó. Nhưng có một người được Thiên Chúa dùng để cho loài người sống sót qua nạn Hồng Thủy là ông Nô-ê: “Ông Nô-ê được đẹp lòng Thiên Chúa, … ông là người công chính, hoàn hảo giữa những người đồng thời, và ông đi với Thiên Chúa” (St 6,8-9).

 

Cái cám dỗ thông thường là nhìn mình trong mắt người khác: “Quan trên trông xuống người ta nhìn vào” (truyện Kiều), nghĩa là “người ta nghĩ gì về tôi” quan trọng hơn chính tôi và hơn cả “Thiên Chúa nhìn tôi”. Người ta thì “bá nhân bá tánh”, trăm người trăm ý, “ai biết đâu mà uốn lưỡi câu cho vừa miệng cá”. Người ta chỉ thấy một mặt và tùy lúc theo lăng kính của họ; nay họ khen mai họ chê. Chỉ có một cái nhìn cần quan tâm là cái nhìn của Thiên Chúa, vì là cái nhìn làm cho ta sống.

 

Bs Hà thị Ánh Tâm và Lm Giuse Nguyễn công Đoan, S.J.

 

Thánh vịnh 139/138 có thể giúp đào sâu tư thế sống đức tin này.

Tv 139 (138) ĐỨC CHÚA ở khắp mọi nơi, biết hết mọi sự 

1Phần ca trưởng. Của vua Đa-vít. Thánh vịnh.

Lạy CHÚA, Ngài dò xét con và Ngài biết rõ,

2biết cả khi con đứng con ngồi.

Con nghĩ tưởng gì, Ngài thấu suốt từ xa,

3đi lại hay nghỉ ngơi, Chúa đều xem xét,

mọi nẻo đường con đi, Ngài quen thuộc cả.

4Miệng lưỡi con chưa thốt nên lời,

thì lạy CHÚA, Ngài đã am tường hết.

5Ngài bao bọc con cả sau lẫn trước,

bàn tay của Ngài, Ngài đặt lên con

6Kỳ diệu thay, tri thức siêu phàm,

quá cao vời, con chẳng sao vươn tới !

7Đi mãi đâu cho thoát thần trí Ngài,

lẩn nơi nào cho khuất được Thánh Nhan ?

8Con có lên trời, Chúa đang ngự đó,

nằm dưới âm ty, vẫn gặp thấy Ngài.

9Dù chắp cánh bay từ phía hừng đông xuất hiện,

đến ở nơi chân trời góc biển phương tây,

10tại đó cũng tay Ngài đưa dẫn,

cánh tay hùng mạnh giữ lấy con.

11Con tự nhủ : “Ước gì bóng tối bao phủ tôi

và ánh sáng quanh tôi thành đêm tối !”

12Nhưng đối với Ngài, tối tăm chẳng có chi mù mịt,

và đêm đen sáng tỏ như ban ngày,

bóng tối và ánh sáng cũng như nhau.

13Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo,

dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con.

14Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng,

công trình Ngài xiết bao kỳ diệu !

Hồn con đây biết rõ mười mươi.

15Xương cốt con, Ngài không lạ lẫm gì,

khi con được thành hình trong nơi bí ẩn,

được thêu dệt trong lòng đất thẳm sâu.

16Con mới là bào thai, mắt Ngài đã thấy;

mọi ngày đời được dành sẵn cho con

đều thấy ghi trong sổ sách Ngài,

trước khi ngày đầu của đời con khởi sự.

17Lạy Chúa, con thấy tư tưởng Ngài khó hiểu biết bao,

tính chung lại, ôi nhiều vô kể !

18Đếm sao nổi, vì nhiều hơn cát ;

dù có đếm xong, con vẫn ở với Ngài.

19Lạy Chúa, ước chi Ngài tiêu diệt kẻ gian tà,

ước gì bọn khát máu đi cho khuất mắt con !

20Chúng nói về Ngài với chủ tâm phỉnh gạt,

nổi dậy chống Ngài nhưng uổng công.

21Lạy CHÚA, kẻ ghét Ngài, làm sao con không ghét ?

Làm sao con không tởm kẻ đứng lên chống Ngài ?

22Con ghét chúng, ghét cay ghét đắng,

chúng trở thành thù địch của chính con.

23Lạy Chúa, xin dò xét để biết rõ lòng con,

xin thử con cho biết những điều con cảm nghĩ.

24Xin Ngài xem con có lạc vào đường gian ác

thì dẫn con theo chính lộ ngàn đời.